FİLM VE VİDEO YAPIMI Dersi OBJEKTİF DİLİ soru detayı:
SORU:
Uzun odaklı objektifle sağlanan perspektif nasıldır?
CEVAP:
Geniş açılı objektiflerin tersi etkileri uzun odaklı
objektifler ile yaratılır. Dar açılı olan bu objektiflerde
mekân kamera ekseni boyunca diklemesine düzleşirken
derinlik algısı sıkıştırılır ve perspektif yığılmalar da artar.
Nesneler üst üsteymişgibi gözükür. Nesneler arasındaki
mesafeler olduğundan daha yakınmışgibi algılanırken
görüşaçısının yarattığı darlıkla birlikte klostrofobik bir
etki yaratılır. Bu al gıdaki mesafe daralması izleyicinin
üzerinde derinliksiz bir uzamın varolduğu izlenimine yol
açar. Bu anormal bir durumdur ve bu durum izleyicinin
normal dünya algısıyla aynı değildir. Bu üç boyutlu bir
perspektiften iki boyutlu bir dünya algısına geçiş gibidir.
Görüntü iki boyutlu yüzeysel bir görüntüdür. Bu sayede
yönetmen nesneleri birbirine olduğundan daha yakın
göstererek nesneler arasındaki ilişki düzeyini ya da
aralarındaki güvenli mesafe duygusunu azaltarak yeni
anlamlar yaratabilir. Bu aslında olmayan bir psikolojik
mekân yaratımıdır. Fakat bu perspektif yığılma çerçevenin
içinin rahatlıkla doldurulmasını da sağlar. Kimi zaman
geniş açılı objektiflerle yaratılan çerçevelerde ortaya çıkan
ve rahatsızlık veren istenmeyen boşluklar uzun odaklı
objektiflerde oluşmaz. Ama buna karşın çerçevenin fazla
doldurulması da izleyicinin çerçeve içindeki kalabalığı
ayırt etmesini ve gözün takibini zorlaştırabilir. Ancak bu
objektiflerin kısa alan derinlikleri yaratması ile istendiği
zaman sığ netlik yaratılarak gösterilmek istenen nesnenin
diğerlerinden ayrımlanmasını da sağlar. Perspektifteki bu
değişim aynı zamanda kameraya doğru yapılan dikey
hareketlerde de yoğunlaşmaya neden olur. Hareket
olduğundan daha yavaşmış gibi algılanır. İzleyicinin
normal objektifle çekilmiş bir mesafedeki hareket
beklentisi dar açılı objektifte çok daha uzun bir mesafede
ve sıkıştırılmış perspektifte daha uzun yol katedeceğinden
bir türlü kameraya gerekli hızda yaklaşım mesafesini
azaltamaz. Kameraya doğru gelen figürün kısa görünen
mesafeyi katetmesi daha fazla zaman alır. Bu da
izleyicinin hareketi olduğundan daha yavaşmış gibi
algılamasına yol açar.