SAĞLIK HUKUKU Dersi HEKİMİN SÖZLEŞME DIŞI SORUMLULUĞU VE SAĞLIK KURULUŞLARININ SORUMLULUĞU soru detayı:
SORU:
Vekaletsiz iş görme kapsamında tıbbi zorunluluk kavramını açıklayınız.
CEVAP:
Hekim açısından hastanın rızası olmaksızın yapılan tıbbi müdahalelerin hukuka uygunluğunu tıbbi zorunluluk kavramı ile açıklamak mümkündür. Bu gibi acil durumlarda hastanın rızasını almak mümkün olamamaktadır. Tıbbi müdahale aslında, hastanın rızası olmaksızın, onu yeniden sağlığına kavuşturmak maksadıyla gerçekleşmektedir. Hekimin tıbbi zorunluluk hâlinde gerçekleştirmiş olduğu müdahale hastanın yararına ve muhtemel iradesine uygun şekilde gerçekleştiğinden, müdahale her hâlükârda vekâletsiz iş görme hükümleri çerçevesinde hukuka uygun olarak nitelendirilmektedir. Tıbbi zorunluluk temelde iki uygulamada daha çok karşımıza çıkmaktadır. Bunlardan ilki, hekimin hastasına tıbbi müdahalede bir zaruret hâlinin bulunmasıdır. Hekimin, hastasına müdahale etmek için, hastasının buna ilişkin rızasını almaya imkânı bulunmamaktadır. Hastanın bilincinin kapalı olarak karşısına gelmesiyle hekimin, hastanın içinde bulunduğu durumun daha da kötüleşmesini önlemek maksadıyla tıbbi bilgi, beceri ve tecrübelerinden istifade ile müdahalede bulunması tıbbi zorunluluk hâli olarak nitelendirilmektedir. Tıbbi zorunluluk durumlarından ikincisi, hastaya uygulanan cerrahi bir müdahalenin yapıldığı anda kapsamının değişmesi ve genişlemesi gerekliliğidir. Hasta, belirli bir cerrahi müdahaleye rıza göstermişken, hekimin oluşan yeni durum ve zorunluluklar karşısında, ameliyat masasındaki bilinci kapalı hastasının rızasını aramadan, hastanın menfaatine olacak şekilde davranması buna örnek olarak verilmektedir.