CEVAP:

Takas özel hukukta olduğu gibi vergi hukukunda da yeni bir hukuki durum yaratmakta ve vergi alacağını sona erdirmektedir. Özel hukukta takas Borçlar Kanunu’nun 139. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; iki kişi, karşılıklı olarak bir miktar para veya özdeş diğer edimleri birbirine borçlu oldukları takdirde, her iki borç muaccel ise her biri alacağını borcuyla takas edebilir. Vergi hukukunda ise takas, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 23. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre; tahsil edilip de kanuni sebeplerle red ve iadesi gereken kamu alacakları, yükümlülerin reddiyatı yapacak olan kamu idaresine olan muaccel borçlarına mahsup edilmek suretiyle reddolunur. Ancak burada “mahsup” deyimiyle “takas” ifade edilmektedir. Mahsup ve takas işlemleri benzerlik göstermekle birlikte farklı hukuki niteliklere haizdir. Mahsup, ödenmiş bir kamu alacağının ödenmemiş bir kamu alacağından indirilmesini ifade ederken takas, aynı cinsten olan karşılıklı ve muaccel iki borcu daha küçük olanı oranında sona erdiren bir hukuki işlemdir. Mahsup kamu alacağının tarh aşaması ile ilgiliyken takas tahsil aşaması ile ilgilidir. Bunun dışında takas, kamu alacağını koruyan bir müessese niteliği taşıdığı hâlde mahsubun kamu alacağının korunması ile ilgisi yoktur.