SORU: Weber ile Marx’ın çalışmaları arasındaki en belirgin farklılıklar nelerdir ?
CEVAP: Marx’a göre, modern toplumların gelişmesinin başlıca dinamiği, kapitalist üretim ilişkilerinin yayılmasıdır. Weber’e göre ise modern toplumun gelişme dinamiği üretimin rasyonelleşmesidir. Marx’a göre, modern tolumun ayırıcı özelliği sınıf eşitsizliğidir. Toplumdaki diğer eşitsizlikler en son kertede ekonomik eşitsizliklerden kaynaklanmaktadır. Weber’e göre sınıf eşitsizliği diğer eşitsizliklerden biridir. Eşitsizliklerin tek kaynağı ekonomik kaynak değildir. Modern topumda güce bağlı eşitsizlikler de vardır. Marx’ın öngörüsüne göre kapitalizm, yerini sosyalist topluma bırakacaktır. Weber’e göre ise modern toplumun temeli olan rasyonelleşme toplumun gelişmesi ve ilerlemesiyle daha da ilerleyecektir. Örneğin, sosyalist toplumlarda bürokrasi ve rasyonelleşme ortadan kalkmamıştır. Marx için Batının yayılmacı eğilimi kapitalist girişimciliğin yayılmasıdır. Weber’e göre ise, Batının küresel gücü, askeri ve sanayi kaynakları üzerindeki gücünden kaynaklanmaktadır.
