aof.sorular.net
Klasik Sosyoloji Tarihi
KLASİK SOSYOLOJİ TARİHİ Dersi KLASİK SOSYOLOJİDE TEMEL YAKLAŞIMLAR-III: MAX WEBER soru cevapları
KLASİK SOSYOLOJİ TARİHİ Dersi KLASİK SOSYOLOJİDE TEMEL YAKLAŞIMLAR-III: MAX WEBER soru cevapları:
Toplam 48 Soru & Cevap#1
SORU: Weber’in benimsemiş olduğu sosyolojik yaklaşımlar hangi başlıklar altında incelenir ?
CEVAP: Weber’in benimsediği sosyolojik yaklaşım sosyolojik yöntem, toplumsal eylem tipleri, otorite tipleri, rasyonelleşme ile bürokrasi ve tabakalaşma teorisi başlıkları altında incelenmektedir.
#2
SORU: Max Weber’in en önemli eserleri nelerdir?
CEVAP: Protestan Ahlakı ve Kapitalizmin Ruhu (1905), Ekonomi ve Toplum: Yorumlayıcı Sosyolojinin Bir Taslağı (1922) ve Sosyal Bilimlerin Yöntemi (1949)
#3
SORU: Weber ile Durkheim arasındaki bilim anlayışı açısından en belirgin farklılıklar nelerdir?
CEVAP: Durkheim’ın insanı belirleyen toplumun yapısıdır yaklaşımı Weber’in sosyolojik yaklaşımı içinde tersine çevrilmiştir. Ona göre sosyolojinin konusu toplumsal eylemlerin incelenmesidir. Sosyoloji, bireylerin toplumsal davranışı ve bu davranışların içerdiği anlamları analiz etmelidir. Weber, pozitivizmi eleştiren yorumlayıcı bir sosyolojik bakış açısına sahiptir. Çünkü ona göre pozitivizm, toplumu bireylerden bağımsız ve nesnelere benzeyen bir gerçeklik olarak ele alırken bireyi ve bireylerin toplumsal eylemlerini ihmal etmektedir.
#4
SORU: Weber bir bilim dalı olarak sosyolojiyi nasıl tanımlar ?
CEVAP: Weber’e göre sosyoloji toplumsal eylemleri yorumlayarak anlayan ve bu eylemleri kendi süreç ve etkileri (sonuçları) açısından nedensel olarak açıklamak isteyen bir bilim dalıdır.
#5
SORU: Weber’e göre, sosyolojinin çalışma nesnesi nedir?
CEVAP: Weber’e göre, sosyolojinin çalışma nesnesi her türlü insan eylemi değil, sadece içgüdüsel nitelik taşımayan toplumsal eylemlerdir.
#6
SORU: Weber’in sosyolojik yaklaşımında toplumsal gerçekliğin düzey ve türleri nelerdir?
CEVAP: • İlk ve Temel Düzey: Toplumsal Eylemler • İkinci Düzey: Toplumsal İlişkiler • Üçüncü Düzey: Toplumsal Oluşumlar
#7
SORU: Weber’e göre sosyolojinin bir bilim statüsü kazanması için gerekli koşullar nelerdir ?
CEVAP: Weber sosyolojiye bir bilim statüsü kazandırmak için onun hem ampirik/açıklayıcı hem de bir kültür bilimi olarak anlamacı bir bilim olması gerektiğini düşünmektedir. Ona göre sosyolojinin ampirik olarak ele alabileceği nesne, gözleme uygun olan insanın toplumsal eylemidir. Devlet, sendika, okul, üniversite, dernek gibi kurumları; güzellik, doğruluk gibi değerleri; ceza yasası, trafik kuralları gibi yasal yaptırımları, sosyalist ve kapitalist ekonomileri ve monarşi, oligarşi ve demokrasi gibi politik rejimleri somut gözlemlenebilir birer nesne olarak ele almak olanaklı değildir. Ona göre fizik bilimi, en yalın fiziksel nesne olarak atomdan hareket etmektedir. Sosyoloji bilimi de toplumsal yaşam içinde atomik gözlem birimi olarak tek kişinin eyleminden yani bireysel eyleminden hareket etmelidir. Yani ampirik olarak ele alınabilecek şey insan eylemidir. Ancak insan eylemi burada tek başına fiziksel bir hareket olarak düşünülmemektedir. Önemli olan insan eylemini etkileyen, bu eyleme yön veren, bu eyleme neden (motif) olan değer, norm, kural, ilke, ekonomik düzen, siyasal rejim gibi kültürel niteliklerdir. insan eylemleri sadece bu eylemlere neden olan kültürel nitelikler aracılığıyla anlaşılabilir. Kültürel nitelikler bir gözlem nesnesi, algılama nesnesi değil; fakat birer anlama nesnesidir.
#8
SORU: Weber’e göre, nedensel anlama aşamaları nelerdir, söz konusu aşamaları tanımlayınız?
CEVAP: • Anında Anlama: Anında anlamada eylem neden ve motifleriyle birlikte, anlıksal bir analiz ile anlaşılabilmektedir. Örneğin, bir işçinin alet ile kapı kilidini takmasını anında anlarız. • Açıklayıcı Anlama: Açıklayıcı anlama eylemin motiflerine bakarak anlama biçimidir. İşçinin kapı kilidini ücret karşılığı mı taktığını yoksa kendi ihtiyacı için mi yaptığını anlamak açıklayıcı anlama biçimidir.
#9
SORU: İdeal Tip nedir? tanımlayınız ?
CEVAP: İdeal tip, değer yargılarından arınmış, tekil bir olgunun ortalama özelliklerini ifade eden, gerçek hayatta rastlanmayan açıklayıcı kurgulardır.
#10
SORU: Weber’e göre, ideal tipin özellikleri nelerdir?
CEVAP: • Toplumsal eylemlerin anlamlarından yola çıkılarak akılcı yöntemlerle oluşturulmaktadır. • Bireylerin toplumsal eylemlerinden çok kolektifliklere karşılık gelir. • Değer yargılarından arınmıştır. • Belirli bir toplumsal olgunun tüm tipik özelliklerini kapsamaktadır. • Toplumsal olgunun özelliklerini özgül bir biçimde içermektedir. • Hiçbir zaman somut gerçekliğin karşılığı değildir. • Kavramsal saflığına gerçek yaşam içinde rastlanmamaktadır. • Soyut zihinsel bir kurgu olarak belirli bir toplumsal olgunun saptanması, anlaşılması ve açıklanması için amaç değil, sadece bir araçtır. • Hem somut durumlardaki benzerlikler hem de sapmaların belirlenmesini sağlayan çözümleyici bir kurgudur. • Karşılaştırmalı çalışma için önemli bir araçtır.
#11
SORU: Weber’e göre soyutlama düzeyleri ile ayırt edilen ideal tip çeşitleri nelerdir?
CEVAP: I. Kökeni tarihsel tikellikler olan ideal tipler. II. Çeşitli tarihsel ve kültürel bağlamlarda bulunabilen toplumsal gerçekliğin soyut öğelerini içeren ideal tipler. III. Belirli bir davranışın rasyonelleştirici yeniden inşası olarak nitelendirilen ideal tipler.
#12
SORU: Weber’in toplumsal eylemi analiz etmek üzere geliştirdiği eylem tipleri nelerdir tanımlayınız?
CEVAP: Geleneksel motiflere dayanan eylemler: Bireylerin bu eylem biçimi alışılagelmiş inançlar tarafından belirlenir. Geleneksel tipteki bu eylemler bireyler tarafından amaçlı bir şekilde tasarlanmazlar. Bireyin geleneğe göre davranması için bir değeri dikkate alması gerekmez. Bu toplumsal eylem biçiminde duygusal ve heyecan içeren bir motife de ihtiyaç yoktur. Geleneksel eylemler yaşanmışlıktan elde edilen bir tutumdur ve güncel eylemler bu tipe örnek teşkil ederler. Duygusal motiflere dayalı eylemler: Duygusal eylem, geleneksel eylem tipinden farklı olarak alışılmış günlük davranışların dışındaki bir uyaran sonucunda meydana gelebilir. Belirli koşullar sonucunda bireyin duygusal tepkisiyle oluşur. Değersel-akılcı eylemler: Değersel-akılcı eylem belli bir hedefi olan, amacı planlı olarak belirlenmiş eylem tipidir. Ancak burada kişinin amacına ulaşmayı etkileyen nedenler görev, şeref, din, bağlılık, sorumluluk gibi değerler temelinde gelişir. Eylemini değere bağlı olarak gerçekleştiren kişi için davranışın sonuçları ne olursa olsun (olumlu veya olumsuz) eylem kesindir. Amaçsal-akılcı eylemler: Amaçsal-akılcı eylem akılcı nedenlere dayanan bir eylem tipidir. Kişi belirlediği bir hedefe ulaşmak için, amacı için en uygun akılcı araçları seçer. Diğer bir deyişle amacının ve bu amaca ulaşmak için gerekli araçların değerlendirmesini yapar. Bu anlamda planlı ve rasyonel bir eylem tipidir.
#13
SORU: Weber’e göre iktidar nedir ve iktidar tipleri nelerdir?
CEVAP: Weber’e göre iktidar “insanları itaat etmeye ve arzu etmedikleri şeyleri yapmaya zorlayabilme” olarak ifade edilmekte; meşru ve meşru olmayan iktidar olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
#14
SORU: Weber’e otorite tipleri ve özellikleri nelerdir?
CEVAP: Geleneksel otorite: Weber’e göre, tarihsel süreç içinde güç-otorite ilişkisinin ilk örneğini geleneksel otorite oluşturmaktadır. Bu otorite tipinin kaynağını gelenekler oluşturmaktadır. Liderin yönetimi gelenekler tarafından kabul görmekte ve uygulamalar› ise keyfi ve kişisel olabilmektedir. Karizmatik otorite: Bu tip otorite, geleneksel otoritenin olduğu tarihsel süreç içinde ele alınmaz. Karizmatik otorite, meşruluğunu lider kişinin kişisel özelliklerinden, kutsallığından, kahramanlık gücünden alır. Toplumun meşruluğunu kabul ettiği karizmatik lidere olan bağlılığı tamdır. Bu bağlılık gelenekler ile karşıtlık oluşturabilir. Lidere olan bağlılıkta esas unsur karizmatik otoritenin olağanüstü kişisel özelliklerine olan inancın yüksek olmasıdır. Yasal-ussal otorite: Bu otorite tipinin meşruluğu akılcı ilkelere göre oluşturulmuş kanunlara dayanmaktadır. Geleneksel ve karizmatik otorite tipinden farklı olarak, insanların bu otorite tipine itaat etmelerinin nedeni kanunların üstünlüğüne olan inançlarıdır. Yasal ussal otorite tipinde liderler ve bürokratlar kendi güçlerini kanunların sınırları ve bu kanunların belirlediği kurallar çerçevesinde uygulatmaktadırlar.
#15
SORU: Rasyonelleşme nedir?
CEVAP: Rasyonelleşme toplumsal aktörlerin kişisel olmayan ilişkiler bağlamında çevrelerindeki dünya üzerinde daha fazla denetim kurmak için bilgiye giderek daha çok başvurmaları olarak tanımlanır.
#16
SORU: Weber’e göre çağdaş bürokrasinin somut işleyiş biçimini maddele halinde yazınız?
CEVAP: I. Yazılı kurallar örgüt içinde yer alan her bireyin hareketini belirler. Resmi yetki alanları kurallara göre düzenlenmiştir ve belli ilkeleri vardır. Bürokraside iş bölümü ileri düzeye ulaşmıştır. Kurumun amaçlarının yerine getirilmesi için kişilerin resmi görevleri belli kurallar çerçevesinde dağıtılmıştır. II. Kesin bir hiyerarşi vardır. Görev hiyerarşisi yetki düzeylerine göre belirlenmiştir. Küçük görevlilerin yüksek görevlilerce denetlenmesini sağlayan ast- üst ilişkisi vardır. Parçalanmış illerin koordinasyonunu sağlamak için otorite merkezileşmiştir. Hiyerarşi içinde en üst daire kendinden bir aşağıdaki birimi kontrol eder. III. Çağdaş bürokrasinin yönetimi yazılı belgelere (dosyalara) dayanır. Bundan dolayı çok sayıda memur istihdam edilir. Çalışanları, maddi araçlar ve dosyaları ile birlikte bu birime kamu sektöründe daire, özel sektörde ise büro denir. Memurlar tam gün ve maaşlı çalışırlar. Kişilerin örgüt içinde kariyer yapmaları beklenir. IV. Büro ve dairenin gelişmesine paralel olarak resmi işlerin niteliği buralarda çalışanların çalışma kapasitelerini tam olarak kullanmalarını gerektirir. V. İş yerinin yönetimi öğrenebilir genel kuralara bağlıdır. Bürokratlar belli kurallara uymakla yükümlüdür. Bu kurallar kapsamlı ve istikrarlıdır. Bu kurallar hukuk, kamu yönetimi ve iş idaresini içerir ve özel bir eğitimi gerektirir. VI. Örgütte çalışan insanlar maddi kaynakların sahibi değildir.
#17
SORU: Weber’e göre bürokrasinin olumsuz ve kaygı verici yanları nelerdir?
CEVAP: Weber’e göre bürokratik yapı içinde gücü elinde tutan belli bir kesim aynı zamanda bu yapıyı da yönetmektedir. En büyük korkusu ise bürokratik yaşamın bütün özelliklerine egemen olan rasyonelleşmenin bireysel özgürlük için bir tehdit oluşturmasıdır. Bürokratik yapı içinde çalışanlar sürekli çalışan makinenin dişlilerine benzetilmektedir. Modern bürokrasiler, kendi kurallarına köle gibi bağlı bireyler yaratmakta ve bireylerin özgürlük ve özerkliklerini yok etmektedirler. Bu yüzden bürokrasi insanları “demir kafese” hapsetmektedir. Bürokrasinin disiplinli çalışma dünyası ile bireylerin özgürleşmesi arasında yaşanan bir gerilim mevcuttur. Weber bürokratikleşmenin ve daha genel olarak rasyonelleşmenin handikaplarına karşın, bundan kaçmanın da mümkün olmadığını düşünmekte ve geleceğin bürokratikleşmeye ait olduğunu belirtmektedir.
#18
SORU: Protestan ahlakını oluşturan calvinist ilkeler nelerdir?
CEVAP: I. Dünyayı yaratan ve yöneten, insanların sınırlı akıllarıyla kavrayamayacakları yüce tanrıdır. II. Tanrı, herkesin kurtuluşunu veya lanetlenmesini önceden belirlemiştir. Bu kutsal kararlar çabalarla değiştirilemez. III. Kurtulması ya da lanetlenmesi gereken insanın esas ödevi Tanrı için çalışmak ve yeryüzünde Tanrının krallığını kurmaktır. IV. Dünyevi şeyler, insanın doğası günah ve ölüme aittir. insanın kurtuluşu sadece tanrının merhameti ile mümkündür.
#19
SORU: Kapitalizmi ekonomik olarak kendine özgü kılan özellikler nelerdir?
CEVAP: I. Özel mülkiyetin gelişmesi ve girişimcinin üretim için gerekli araçlar üzerinde kontrolünün sistematikleşmesi. II. Emeğin piyasanın talep koşullarına bağlı olarak özgürce hareket etmesi. III. Ticaretle ilgili bütün akılcı olmayan kısıtlamaların kaldırılması. IV. Bireyleri içine alan genel hukuksal çerçevenin olması. V. Rasyonel teknoloji kullanımının yoğunlaşması. VI. Ekonomik yaşamın ticarileşmesi.
#20
SORU: Protestanlığı tanımlayarak, eğilimlerini yazınız?
CEVAP: Protestan” kelimesi, “başkaldıran”, itiraz eden anlamına gelir. XVI. yüzyılda Martin Luther (1489-1546), Roma Katolik Kilisesi’nin günahları bağışlaması, Kutsal Kitap yorumu ve hüküm çıkarmayı kendi tekelinde tutması gibi hususlara karşı çıkarak ilk itirazı başlattı. Bu itirazın zamanla yaygınlaşmasıyla çeşitli Protestan mezhepleri ortaya çıkmıştır. Weber, Protestan Ahlâkı başlıca dört tarihsel taşıyıcısından bahseder: • Kalvinalizm • Methodism • Pietism • Baptism
#21
SORU: Protestan ahlâkı ve kapitalizm arasında nasıl bir nedensel ilişki vardır?
CEVAP: Birey, mantıksal bir değerlendirme ile değil, fakat psikolojik bir eğilimle günahlarından kurtulmak adına tanrı için çalışmayı tercih etmiştir. Dünyevi hazları ve lüksü reddederek Tanrı için çalışma eylemi, toplumsal yaşamın ekonomik örgütlenmesi için temel bir motif olmuştur. Bireyin toplumsal eylemini etkileyen bu motifler, Avrupa’da kapitalizmin oluşumu için gerekli sermayenin birikimine neden olurken ekonomik gelişmeyi de etkilediği düşünülmektedir.
#22
SORU: Weber toplumsal tabakalaşma teorisindeki sınıf olgusunun temel özellikleri nelerdir ?
CEVAP: Weber’e göre “bir grup insanın yaşam olanaklarının belli bir nedensel öğesi ortak ise”; “bu öğeyi, mal sahibi olmak ve gelir sağlamak gibi salt ekonomik çıkarlar temsil ediyorsa” ve “bu öğe, meta ve işgücü piyasaları koşullarında temsil ediliyorsa” sınıftan söz etmek mümkündür. Weber’e göre ayrıca ekonomik kaynaklar üzerinde mülkiyet hakkına sahip olup olmama sınıfların temel ayrım noktasıdır. Yani “mülkiyet” ve “mülksüzlük” bütün sınıf konumlarının temel kategorisidir. Weber’e göre sınıf olgusu olumlu ve olumsuz ayrıcalıklı olmak üzere iki kategori altında değerlendirilir. Weber’e göre, insanların üretim sürecindeki sınıfsal konumlarını belirleyen temel faktör, bireyin sahip olduğu bilgi, beceri ve niteliğidir.
#23
SORU: Weber’e göre olumlu ve olumsuz ayrıcalıklı sınıf tiplerinin özellikleri nelerdir?
CEVAP: Olumlu ayrıcalıklı sınıflar içinde mülkiyetçi ya da mülk sahibi ile kazanç veya ticari olmak üzere iki tip sınıf yer almaktadır: • Mülkiyetçi veya mülk sahibi sınıfların içine toprak, maden, fabrika gibi mülklere sahip ve bunlardan rant elde edenleri yerleştirmektedir. Kazanç veya ticari sınıf içinde ise, piyasaya arz edilebilecek malları olanlar; yani endüstri veya tarım alanındaki girişimciler, tüccarlar, bankerler, eğitimleri nedeniyle piyasaya hizmet sunan meslek sahipleri üyeleri yer almaktadır. • Olumsuz ayrıcalıklı sınıf içinde ise herhangi bir şekilde üzerinde tasarruf yapabilecekleri mülkiyeti ve hünerleri olamayan ücretli çalışan işçiler yer almaktadır. Olumsuz ayrıcalıklı sınıf da homojen bir grup değildir. Weber’ e göre, bu sınıf tipi de kendi içinde; özgür olmayanlar, sınıftan çıkarılanlar, yoksullar, nitelikli, yarı- nitelikli ve niteliksiz işçiler olarak farklılaşmaktadır.
#24
SORU: Weber’e göre, insanların üretim sürecindeki sınıfsal konumlarını belirleyen temel faktör nedir? Açıklayınız.
CEVAP: Weber’e göre, insanların üretim sürecindeki sınıfsal konumlarını belirleyen temel faktör, bireyin sahip olduğu bilgi, beceri ve niteliğidir.
#25
SORU: Weber’in toplumsal tabakalaşmayı açıklayan ve teorisi içinde yer alan statü ile toplumsal statü kavramlarını açıklayınız?
CEVAP: Statü birey ve gruplara başkalarınca yüklenen toplumsal saygınlık veya itibarı ifade etmektedir. Weber’e göre toplumsal statü kişinin toplumsal konumuna yönelik pozitif ve negatif bir ayrıcalık tanınmasıdır. Kişinin toplumsal konuma yönelik ayrıcalık veya itibar o kişinin yaşam tarzından, resmi bir eğitim sürecinden, doğuştan veya bir meslekten kaynaklanabilir.
#26
SORU: Weber’in toplumsal tabakalaşma teorisi içinde yer alan parti kavramını açıklayınız?
CEVAP: Parti ortak amaçları olan insanların bir araya geldiği yapılardır ve toplum içinde gücü yansıtan önemli bir yapıdır. Sahip olduğu güçle modern toplumu düzenlemeye çalışan parti, Weber’e göre statü ile birlikte bireylerin ve grupların ekonomik koşullarını önemli ölçüde etkilemektedir.
#27
SORU: Weber’in K. Marx ve E. Dukheim’den ayrıldığı temel noktalar nelerdir?
CEVAP: Weber Marx ve Durkheim gibi sosyolojinin bağımsız bir sosyal bilim olarak gelişiminde önemli katkıda bulunmuştur. Marx ve Durkheim’den farklı olarak Weber sosyolojik analizin merkezine toplumsal eylemi koyan yorumlayıcı bir sosyolojik yaklaşımı benimsemiştir. Alman düşünce geleneği içinde yetişen Weber pozitivizmin aksine bireylerin anlamlı toplumsal eylemleri ile toplumsal gerçekliğin oluşumunda nasıl bir rol oynadıklarını yorumlayarak anlamaya çalışan daha hümanist bir sosyolojik yöntem geliştirmiştir.
#28
SORU: Weber ile Marx’ın çalışmaları arasındaki en belirgin farklılıklar nelerdir ?
CEVAP: Marx’a göre, modern toplumların gelişmesinin başlıca dinamiği, kapitalist üretim ilişkilerinin yayılmasıdır. Weber’e göre ise modern toplumun gelişme dinamiği üretimin rasyonelleşmesidir. Marx’a göre, modern tolumun ayırıcı özelliği sınıf eşitsizliğidir. Toplumdaki diğer eşitsizlikler en son kertede ekonomik eşitsizliklerden kaynaklanmaktadır. Weber’e göre sınıf eşitsizliği diğer eşitsizliklerden biridir. Eşitsizliklerin tek kaynağı ekonomik kaynak değildir. Modern topumda güce bağlı eşitsizlikler de vardır. Marx’ın öngörüsüne göre kapitalizm, yerini sosyalist topluma bırakacaktır. Weber’e göre ise modern toplumun temeli olan rasyonelleşme toplumun gelişmesi ve ilerlemesiyle daha da ilerleyecektir. Örneğin, sosyalist toplumlarda bürokrasi ve rasyonelleşme ortadan kalkmamıştır. Marx için Batının yayılmacı eğilimi kapitalist girişimciliğin yayılmasıdır. Weber’e göre ise, Batının küresel gücü, askeri ve sanayi kaynakları üzerindeki gücünden kaynaklanmaktadır.
#29
SORU:
Max Weber'in en önemli eserleri hangileridir?
CEVAP:
Kapitalizmin Ruhu (1905), Ekonomi ve Toplum:
Yorumlay›c› Sosyolojinin Bir Tasla¤› (1922) ve Sosyal
Bilimlerin Yöntemi (1949)
#30
SORU:
Durkheim için sosyolojinin konusu toplumsal olgular iken, Weber için sosyolojinin
konusu nedir?
CEVAP:
Durkheim için sosyolojinin konusu toplumsal olgular iken, Weber için sosyolojinin konusu toplumsal eylemlerdir.
#31
SORU:
Marx temelde bir kapitalizm teorisi sunarken Weber’in çal›flmalar›nda esas olarak nasıl bir teori sunduğu savunulur?
CEVAP:
Marx temelde bir kapitalizm teorisi sunarken Weber’in çalışmalarında esas olarak bir rasyonelleflme/akılcılaşlma teorisi sunduğu savunulur.
#32
SORU:
Weber’e göre, sosyolojinin çalışma nesnesi nedir?
CEVAP:
Weber’e göre, sosyolojinin çalışma nesnesi her türlü insan eylemi değil, sadece içgüdüsel nitelik taşımayan toplumsal eylemlerdir.
#33
SORU:
Weber'e göre kaç toplumsal eylem tipi vardır?
CEVAP:
Weber'e göre dört toplumsal eylem tipi vardır.
#34
SORU:
''Ağayan bir çocuğa dayanamayan annenin attığı bir tokat.'' Weber'in hangi eylem tipolojisine örnektir?
CEVAP:
Duygusal motiflere dayalı eylemler
#35
SORU:
Weber iktidarı kaça ayırmaktadır?
CEVAP:
Weber iktidarı meşru ve meşru olamayan iktidar olmak üzere ikiye ayırmaktadır.
#36
SORU:
Weber'e göre ideal tipte kaç otorite vardır?
CEVAP:
Weber bu çerçevede toplumsal eylem tipolojisine büyük ölçüde paralel olarak geleneksel otorite, karizmatik otorite ve yasal-ussal otorite olmak üzere ideal tipte üç otorite vardır.
#37
SORU:
Weber'e göre ideal otorite tipleri nelerdir?
CEVAP:
Weber bu çerçevede toplumsal eylem tipolojisine büyük ölçüde paralel olarak geleneksel otorite, karizmatik otorite ve yasal-ussal otorite olmak üzere ideal tipte üç otorite vardır.
#38
SORU:
Weber’e göre, tarihsel süreç içinde güç-otorite ilişkisinin ilk örneğini hangi otorite oluşturmaktadır?
CEVAP:
Weber’e göre, tarihsel süreç içinde güç-otorite ilişkisinin
ilk örneğini geleneksel otorite oluşturmaktadır.
#39
SORU:
Karizmatik liderler hangileridir ?
CEVAP:
Hitler, Gandi, Lenin, Atatürk gibi isimleri karizmatik otorite tipine örnek olarak verebiliriz.
#40
SORU:
Weber'e göre yasal otorite kullanımınn en saf tipi hangisidir?
CEVAP:
Weber yasal-ussal otoritenin en çok bürokrasi olarak tanımlanan yapısal biçimi ile ilgilenmiştir. Nitekim ona göre bürokrasi yasal otorite kullanımının en saf tipidir.
#41
SORU:
Weber “ideal bürokrasi” anlayışını hangi otorite üzerinden geliştirmiştir?
CEVAP:
Weber “ideal bürokrasi” anlayışını yasal-ussal üzerinden geliştirmiştir.
#42
SORU:
Geleneksel otorite tipinde kanunlar yerine neye itaat edilir?
CEVAP:
Geleneksel otorite tipinde kanunlar yerine efendilere itaat edilir.
#43
SORU:
Weber’in çalışmalarında en çok hangi rasyonelleşme tipi üzerinde durduğu konusunda literatürde genel bir görüş hakimdir?
CEVAP:
Weber’in çalışmalarında en çok formel/biçimsel rasyonalite (formal rationality) denilen rasyonelleşme tipi üzerinde durduğu konusunda literatürde genel bir görüş hakimdir.
#44
SORU:
Weber’e göre, sosyolojide nedensel anlama kaç aşamalıdır ve nelerdir?
CEVAP:
Weber’e göre, sosyolojide nedensel anlama iki aşamalıdır. Birincisi, anında anlama, ikincisi ise açıklayıcı anlamadır.
#45
SORU:
Weber’e göre, ideal tiplerin özelliği nedir?
CEVAP:
Weber’e göre, ideal tipler birleştirici ve bütünleştirici özelliklerin aksine, bireyselleştirici ve özgülleştirici özellikleri ortaya koymayı amaçlamaktadır.
#46
SORU:
Weber’e göre çağdaş bürokrasinin somut işleyiş biçimi kaç adımdan oluşur?
CEVAP:
6 adımdan oluşur.
#47
SORU:
Bürokrasi nedir?
CEVAP:
Bürokrasi, her biri uzmanlaşmış bir işlevi yerine getiren çok sayıda birey arasındaki işbirliğinin sürekli örgütlenmesidir.
#48
SORU:
Yasal-ussal otorite tipi gücünü ve meşruiyetini nereden alır?
CEVAP:
Yasal-ussal otorite tipi gücünü ve meşruiyetini kanunların üstünlüğünden almaktadır.