XVIII. YÜZYIL TÜRK EDEBİYATI Dersi XVIII. YÜZYILDA NESİR soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: XVII. Yüzyıl Surnameleri neleri anlatmaktadır. Başlıcaları nelerdir?


CEVAP: Padişahların çocuklarının sünnetleri ve kızlarının evlenmeleri vesilesiyle yapılan düğünlerin anlatıldığı eserlere sûrname denilmektedir. XVI. yüzyılda;İntizamî’nin, XVII. yüzyılda da Abdî’nin birer mensur sûrname yazdıkları bilinmektedir. Bu yüzyılda ise Vehbî, Hafız Mehmet, Haşmet ve Melek İbrahim’in sûrnamelerinden başka müellifi tespit edilemeyen mensur üç sûrname kaleme alınmıştır. Bunlar arasında dil ve üslup bakımından en sanatlısı ve üzerinde durulması gerekeni kuşkusuz Vehbî’nin Sûrname’sidir. XVIII. yüzyılda yazılan ikinci sûrname, sûr emini Hafız Mehmet Efendi tarafından kaleme alındığı halde bazı kaynaklara yanlışlıkla Hazin Sûrnamesi olarak geçmiştir. Eserde, Vehbî’nin Sûrname’si gibi III. Ahmet’in şehzadelerinin sünnet düğünleri ile kızları Ayşe Sultan ve Emetullah Sultan’ın evlilik törenleri anlatılmaktadır. Bilinen tek nüshası 167 varak tutarında hacimli bir eser olan bu sûrnamede çeşitli manzumelere de yer verilmiştir. Devrin önde gelen şairlerinden Haşmet’in Viladetname-i Hümayun olarak da bilinen Sûrname’si, III. Mustafa’nın kızı Hibetullah Sultan’ın doğumu üzerine yapılan şenlikleri konu edinmektedir. Düğün günlerinin akışına göre değil de yapılan eğlencelerin türüne göre tertip edilen eser bu yönüyle diğer sûrnamelerden ayrılır. Eserde esnaf alaylarına, eğlencelere ve bazı kıyafetlerin tarifine ağırlık verilmiştir.