CEVAP:

Yaptırımın aktif işlevinin üç önemli yansıması vardır. Birincisi yaptırımın içerdiği zorlama, kuralı ihlal eden kişi üzerinde bir etki göstermek suretiyle, bu kimsede bir rahatsızlık ve hoşnutsuzluğa neden olur. Birçok kez aynı rahatsızlık ve hoşnutsuzluğu tekrar yaşamak istemeyen kimse, bundan sonraki davranışlarına daha fazla dikkat ederek hukuk kuralı ihlalinde bulunmaktan kaçınır. Bu durumda yaptırım doğrudan ihlali gerçekleştiren kimse üzerinde bir etki gösterir. İkincisi hukuk kuralının ihlaline bağlı olarak, ihlalde bulunan kimseye uygulanan yaptırım, toplumdaki diğer bireyler üzerinde de kurallara uymak yönünde bir etki gösterir. Nitekim kuralı ihlal eden kişiye uygulanan yaptırımın içerdiği zorlamanın, bu kişi üzerindeki olumsuz yansımaları, toplumdaki bireylerde “bu ihlali gerçekleştirirsem aynı şey benim de başıma gelecek” düşüncesini oluşturur. Böylelikle genel olarak toplumdaki diğer bireyler de her hangi bir yaptırımla ve onun olumsuz sonuçlarıyla karşılaşmamak için genel olarak kurallara uygun davranmak yönünde hareket ederler. Son olarak hukuk kuralının ihlali halinde birçok kez bundan doğrudan etkilenen kimseler de söz konusu olur. Bu kimseler bir haksızlığa uğramış olmanın üzüntü ve elemiyle, haklarının iade edilmesi veya kendisine bu haksızlığı yapanın da bir zorlama ve rahatsızlıkla karşılaşması isteğinde olurlar. Her ne kadar birçok dini veya felsefi düşüncede “kötülüğe iyilikle mukabelede bulunmak” tavsiye edilse ve bu bir erdem olarak görülse de; insanların birçoğundan bu kadar erdemli olmaları beklenemez. İnsan, çoğu kez kendisine haksızlık yapanın da en azından bir zorlama ve rahatsızlıkla karşılaşması isteğinde olur. İşte yaptırım, bazen bu kişilerin zararlarının tazmin edilmesi bazen de bununla birlikte veya bundan ayrı olarak ihlali yapan kimseye de bir zorlama yapılması ve rahatsızlık verilmesi suretiyle bu istekleri karşılar.