MUHASEBE VE HUKUK Dersi Ticaret Hukukunun Esasları soru detayı:
SORU:
Yargı ayrılığı sistemi hakkında bilgi veriniz.
CEVAP:
Türkiye’deki yargı örgütü yargı ayrılığı sistemi
denilen bir şekilde örgütlenmiştir. Yargı ayrılığı sistemi,
kamu hukuku-özel hukuk ya da idari yargı-adli yargı
ayrımı bulunmayan yargı birliği sisteminin alternatifidir.
Bu sistemleri birbirinden ayıran, alt derece mahkemelerin
bağlı oldukları yüksek mahkemelerin aynı mı yoksa ayrı
mı olacağı ölçütüdür. Yargı birliği sisteminde, alt derecede
yer alan farklı uzmanlık mahkemeleri bulunsa da, bu
mahkemelerde verilen kararlara karşı başvurulacak yüksek
mahkeme bir ve aynıdır. Bu sistem Amerika Birleşik
Devletleri, İngiltere, Kanada vb. Anglo-Sakson
ülkelerinde geçerlidir. Yargı ayrılığı sisteminde ise kamu
hukuku ve özel hukuk ayrımı gibi, mahkemelerin
örgütlenmesi ve her bir yargı kolunun bağlı olduğu yüksek
mahkemeler de birbirinden ayrıdır. Öyleyse, bu sistem
içerisinde yer alan bir ülkede kaç yargı kolu olduğunu, kaç
yüksek mahkeme olduğuna bakarak öğrenebiliriz. Fransa,
Almanya, Türkiye gibi kıta Avrupası ülkelerinde geçerli
olan yargı örgütü sistemi, yargı ayrılığı sistemidir.
Türkiye’de yargı örgütü bakımından yargı ayrılığı
sisteminin geçerliliğini anayasadaki düzenlemelerden
takip edebiliriz. Anayasanın üçüncü bölümünde
düzenlenen yargı konusu altında 146. maddeden
başlayarak yüksek mahkemeler düzenlenmiştir. Buna göre
Türkiye’deki hukuk sistemi açısından yüksek mahkemeler
Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay,
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ve Uyuşmazlık
Mahkemesidir. Öyleyse bunlar aynı zamanda
Türkiye’deki yargı kollarını da ifade etmektedir.