FİNANSAL EKONOMİ Dersi FİNANSAL SİSTEM VE İŞLEYİŞİ soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU:

Yasal kurumlar ve düzenlemelerin finansal sistemdeki rolleri nelerdir?


CEVAP:

Finansal sistemin etkin çalışması ve ekonomik gelişmeye destek olabilmesi için istikrar içinde çalışması gerekmektedir. Bir ekonomide finansal sistemin sağlıklı çalışmasının kurallar, denetim ve yaptırımlar gibi üç temel belirleyicisi bulunmaktadır. Diğer yandan finansal sistemin etkinliği onun tam bir açıklık ve güven içerisinde işlemesi ile mümkündür. Bu bağlamda sistemin işleyişini düzenleyecek ve ortaya çıkacak sorunların çözümünde yararlanılacak çeşitli yasal ve kurumsal düzenlemelere ihtiyaç duyulmaktadır. Devlet, ekonomi politikaları doğrultusunda hazırlayacağı kanun ve yönetmeliklerle, finansal sistemin hukuki çerçevesini belirleyip, işleyişini düzenler ve denetleme kurumları aracılığı ile sistemi denetim altında tutar. Böylelikle, sistem içinde işlem yapanların doğru bilgi alma hakkı dahil her türlü hakkı korunarak sistemin düzgün ve istikrarlı işlemesi sağlanır. Finansal istikrar iki koşulun gerçekleşmesine bağlıdır. Bunlar:

  • Finansal aracıların sözleşmelerden doğan yükümlülüklerini yerine getirmelerine imkan verecek yüksek derecede güvenin olması,
  • Finansal piyasalarda katılımcılarının piyasadaki arz-talep dengesini yansıtan fiyatlar üzerinden güvenle işlem yapması ve kısa dönemde fiyatlarda önemli dalgalanmaların olmamasıdır.

Bu koşulların oluşmaması, finansal sistemde istikrarsızlığa neden olmakta ve fonların verimli yatırım fırsatlarına yönelmesine engel olmaktadır. Bu bağlamda yasal ve kurumsal düzenlemelere çeşitli fonksiyonlar yüklenmektedir. Yasal ve kurumsal düzenlemelerin ilk fonksiyonu yatırımcılara yeterli ve doğru bilgi sağlanmasıdır. Yatırımcıların sürekli bilgilendirilmesi için sermaye piyasasında menkul kıymet ihraç eden işletmelere, yatırımcıları ilgilendiren konularla ilgili bilgileri açıklama zorunluluğu getirilmiştir. Yatırımcılara yeterli ve doğru bilgi sağ- lanması, yatırımcılar arasında bilgi eşitsizliği sorununa çözüm olmaktadır. Yasal ve kurumsal düzenlemelerin ikinci fonksiyonu, finansal aracıların sağlıklı ve etkin çalışmasını sağlamaktır. Bunun için finansal aracılara (kurumlara) bilgi verme yükümlülüğü getirilmektedir. Finansal kurumların sağladığı bilgiler bu kurumların risk düzeyini saptayabilmek için önemli veriler sağlamaktadır. Örneğin, ülkemizde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) banka raporlarından hareketle bankaların risklerini saptamakta ve bu risk düzeyine göre sermaye yeterliliği sağlamalarını zorunlu kılmaktadır. Finansal sistemde yapılan yasal ve kurumsal düzenlemelerin bir diğer fonksiyonu ise parasal kontrolün geliştirilmesidir.