HUKUK TARİHİ Dersi ESKİ TÜRK HUKUKU soru detayı:
SORU:
Yazıtlardan ve Çin kaynaklarından anlaşıldığına göre,
Göktürklerde farklı görevler üstlenen memurların
ünvanları nelerdir?
CEVAP:
“Yabgu”, devlette kağandan sonra gelen en
önemli kişi yani kağanın yardımcısı ve naibidir. Ama
veliaht değildir. Herhangi bir görevde bağlı olmayan
veliahda “Teğin” denilmiştir. “Şad” unvanı ise emri
altında belirli sayıda tebaası bulunan ve kağanla aynı
soydan gelen prenslere verilen isimdir. Orhun yazıtlarında
bir yerde geçen “Tudun” kavramı yabgulara tabi olan
“Boy Beyi” anlamında kullanılmıştır. “Böri” Çin
tarihlerinin verdiği bilgiye göre kağanın muhafızlarına
verilen bir unvan olup, aslında “kurt” demektir. Bunlardan
başka kahramanlık sonucunda alınmış “Alp”, “İşbara”,
“Alpagu” gibi unvanlar da vardır. Ayrıca, “Alpagu”
kabile başkanlarına verilen bir unvandır. “Apa-tarhan”
başkomutan, yeni uyrukluğa alınan topraklara atanan
valilere “El-tebir” adı verildiği de bilinmektedir.