HAVAYOLU İŞLETMELERİNDE OPERASYONEL PLANLAMA Dersi Havayolu İşletmelerinde Planlama soru detayı:
SORU:
Yönetimin işlevlerinden planlama nedir?
CEVAP:
Planlama, işletmenin amaçlarının belirlenmesi ve bu amaçlara ulaşabilmek için gerekli yol ve araçların tespit edilmesini kapsar. Yatırım ve işletim maliyetleri ile emniyet ve güvenlik risklerinin yüksek olduğu havayolu işletmelerinin amaçsız kalmasını düşünmek mümkün değildir. Kaldı ki genel olarak örgütlerin ya da işletmeler gibi iş örgütlerinin örgüt olabilmesi için amaçlara sahip olması zorunludur. Yoksa örgütten söz edilemez. Planlama sürecinde faaliyet alanına uygun olarak pek çok soruya cevap aranır. Örneğin emniyet ve güvenlikten ödün vermeden uçak ve personel verimliliğini en yüksek noktaya taşımak amacıyla hangi tipteki uçak gelecek ay içinde hangi uçuş hatlarında uçacak? Hangi istasyonda geceleyecek? Gecelerken hangi teknisyenler tarafından hangi bakımları yapılacak? Bu bakımlarda hangi teçhizat kullanılacak? Hangi yedek parçalar önceden satın alınmış olacak? Uçuşlarda hangi pilotlar ve kabin görevlileri yer alacak? Bu sorulara cevap arama sürecine planlama, süreç sırasında verilen kararlar topluluğuna da plan denilmektedir. Havayolu taşımacılığında söz konusu sorulara cevap aramadan faaliyet yürütmek imkânsız derecesinde güçtür. Faaliyetler yürütülse bile uçak ve personel verimliliği düşerken maliyetlerin artması kaçınılmazdır. Emniyet ve güvenliğin tehlikeye girip etkinliğin azalması yüksek ihtimaldir. Eğer etkinlik önemli ölçüde azalırsa faaliyetlerin sürmesi bir yana havayolu işletmesinin ayakta kalması bile güçleşir. Çünkü havayolu işletmelerinin emniyet ve güvenliği sağlamaları düzenleyici ve denetleyici devlet otoriteleri tarafından zorunlu tutulmaktadır. Amaçlar belirlenip planlar yapıldıktan sonra bu planları hayata geçirecek yapının kurulması gerekmektedir. Bu kapsamda yapılacak işler belirlenir ve ortak özelliklerine göre bir araya getirilip işletmenin bölüm ve alt birimleri oluşturulur. Bölüm ve birimlerde çalışacak insanların yetki ve sorumlulukları örgütleme işlevi kapsamında belirlenir. Örneğin kimler hangi tür kararları alma gücüne (yetki) sahip olacaktır? Kimlere emir verip kimlerden emir alacaklardır? Kimlere hesap sorup, kimlere hesap (sorumluluk) vereceklerdir? Bu soruların cevapları verildikten sonra işler için uygun kişiler belirlenip atamaları yapılır ve örgüt yapısı ortaya çıkar.