OSMANLIDA İSKAN VE GÖÇ Dersi XIV-XVIII. YÜZYILLARDA OSMANLI DEVLETİ'NDE İSKANA TABİ TUTULAN GRUPLARIN HUKUKİ VE EKONOMİK DURUMLARI, İSKANDA ORTAYA ÇIKAN PROBLEMLER soru detayı:

PAYLAŞ:

SORU: Yörük ve Türkmenlerin vergilendirme esasları Osmanlı Devletinde nasıl yapılırdı açıklayınız?


CEVAP: Yörük ve Türkmenler tıpkı yerleşik halkta olduğu gibi hâne esasına göre vergilendirilmekteydiler. Tarımla uğraşan çiftçilerin vergi mükellefiyetleri ellerindeki toprak miktarına göre, konar-göçerlerinki ise sahip oldukları koyun sayısına göre belirlenirdi. Buna göre yirmi dörtten fazla koyunu olan konar-göçer hâne, bu rakamdan daha az koyunu olanlar ise bennak telakki olunurdu. Konargöçerler sahip oldukları koyun sürülerinin karşılığında timâr, hâs sahibine veya vakıf görevlilerine ağnâm vergisi (koyun vergisi) öderlerdi. Bu verginin tahsili için belirlenen koyun miktarı genellikle yirmi dört olarak belirlenmişti. Bu miktardan az koyunu olanlardan on iki akçe bennak vergisi alınırdı. Ağnam vergisinin tahsilinde koyun kuzusuyla beraber sayılır ve iki koyuna bir akçe olarak alınırdı. Koyunların sayısı üç yüz olduğunda bir sürü tabir olunur ve beş akçe ağıl vergisi tahsil olunurdu. Sürülerini başka timâr sahibinin arazisinde veya devlete ait yaylaklarda otlatan konar-göçerlerden yılda bir defa yaylak vergisi alınırdı. Bu vergi bazı yerlerde sürü başına, bazı yerlerde koyun sayısına göre belirlenirdi. Başka bir sipahinin toprağında kışlayan Yörük ve Türkmenler yaylak vergisinde olduğu gibi kışlak vergisi de öderlerdi.