TÜRK SOSYOLOGLARI Dersi ZİYA GÖKALP VE PRENS SABAHATTİN soru detayı:
SORU:
Ziya Gökalp’in eğitim sosyolojisi üzerine görüşleri nelerdir?
CEVAP:
Gökalp, bireyin kültüre uyumunun eğitim, teknolojiye uyumunun ise öğretimle olduğunu belirtir. Bu bağlamda kültür milli, teknoloji uluslararasıdır. Türkiye’nin bir yanda kozmopolit, diğer yanda mektep ve medreseye dayalı eğitim sistemi, bireylerin ahlak ve özlerini bozmaktadır. Türkiye’de üç tip okul bulunmaktadır: Batı tipi okullar, medreseler ve yabancı okullar. Oysa tek bir eğitim sistemi olmalıdır. Bir toplumun vicdanında yaşayan değer yargılarının toplamı, o toplumun kültürünü oluşturur. Eğitim ise mevcut kültürün o toplum üyelerinin davranışlarına kadar nüfuz ettirilmesidir. Ziya Gökalp’e göre eğitim, bir toplumda yetişmiş neslin henüz yetişmekte olan nesile fikirlerini ve hislerini vermesidir. Ziya Gökalp, eğitimle ilgili görüşlerini daha çok Batı’ya karşı olduğu 1910’lu yıllarda kaleme aldığı için, Batı’ya yönelik sert eleştirileri içermektedir. Kültür ve uygarlık ayrımına dayalı görüşlerin etkisiyle, ulusal eğitim anlayışına önem veren Gökalp, uluslararası eğitimi teknik içerikli, kültürel içerikli eğitimi de ulusal çerçevede ele almaktadır. Gökalp’in temel amacı, ulusal bir içeriğe sahip eğitim politikaları üretmektir.