CEVAP:

Zorunlu müdafilik hallerinin genel çerçevesi CMK’nın 150. maddesinde hükme bağlanmıştır. Buna göre; şüpheli veya sanık on sekiz yaşını doldurmamış ya da sağır veya dilsiz veya kendisini savunamayacak derecede malul olur ve bir müdafii de bulunmazsa istemi aranmaksızın bir müdafi görevlendirilir (m.150/2). Alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı yapılan soruşturma ve kovuşturmada da şüpheli veya sanığın müdafii bulunmazsa, istemi aranmaksızın kendisine bir müdafi tayin edilir (m.150/3). Bu hallerde muhakemenin tamamında sanığın bir müdafiin hukuki yardımından faydalanması zorunludur. Bununla birlikte muhakemenin tamamında olmamakla birlikte, sadece belirli işlemler sırasında şüpheli veya sanığın bir müdafiin hukuki yardımından faydalanmasının zorunlu olduğu haller de vardır. Bu bağlamda şüpheli veya sanık hakkında tutuklama talep edilmesi (m.101/3), sanık veya şüphelinin kusur yeteneğinin araştırılması için gözlem altına alınmasına karar verilecek olması (m.74/2), kaçak sanık hakkında duruşma yapılması (m.247/4), duruşma disiplinini bozan sanığın yokluğunda oturumlara devam edilmesi (m.204) hallerinde de, bu işlemler yapılırken şüpheli veya sanığın müdafii yoksa kendisine muhakkak bir müdafi görevlendirilir.