BAHÇE TARIMI II Dersi YUMUŞAK ÇEKİRDEKLİ MEYVE TÜRLERİ VE NAR YETİŞTİRİCİLİĞİ soru cevapları:
Toplam 81 Soru & Cevap#1
SORU: Bodur elma yetiştiriciliğinin avantajları nelerdir?
CEVAP: • Budama, ilaçlama ve hasat gibi işlemler daha kolay ve daha az maliyetlidir. • Meyveler aynı irilik ve renkte olmaktadır. • Ekstra kaliteli meyve oranı daha yüksektir. • Ağaçlar erken verime yatmaktadır.
#2
SORU: Dünyada en fazla armut üretimi yapan ülkeler hangileridir ve ne yıllık olarak kadar armut üretmektedirler?
CEVAP: • Çin (14.300.000 ton) • ABD (849.000 ton) • İtalya (831.000 ton) • Arjantin (520.000 ton) • İspanya (404.000 ton)
#3
SORU: Nar fidanı hangi mevsimde dikilir?
CEVAP: Kışları soğuk geçen yerlerde Şubat-Mart aylarında, kışları ılık geçen yerlerde Kasım-Aralık aylarından itibaren yapılır. Tüplü fidanlar yıl boyu dikilebilir fakat fidan kayıplarının önüne geçmek için yaz sıcakları gelmeden yapılmalıdır.
#4
SORU: Elmada sararma belirtisi (kloroz) hangi topraklarda görülür?
CEVAP: Kireçli ve pH değeri yüksek topraklarda görülür.
#5
SORU: Çöğür anaçlar üzerine aşılı elma fidanları için ne gibi dikim mesafeleri kullanılmalıdır?
CEVAP: 8x8 veya 10x10.
#6
SORU: Nar nasıl bir kök yapısına sahiptir?
CEVAP: Nar bitkisi saçak köklü olup çok sayıda ince kökü vardır. Saçak köklü olması ağır topraklara dayanıklılığını artırır. Yüzeysel gelişen kökler, derinlere giden köklerinde bulunması kurak bölgelerde sulanmadan yetişmesine de olanak sağlar.
#7
SORU: Nar çiçeklerinin yapısı nasıldır?
CEVAP: Nar çiçekleri erselik yapıdadır. Çiçekte 5-8 adet çanak yaprak, benzer sayıda taç yaprak, çok sayıda erkek organ ve bir dişi organ bulunur.
#8
SORU: Nar bitkisinin iklim istekleri nasıldır?
CEVAP: Nar sıcak ılıman ve subtropik iklim meyvesidir Narlar düşük sıcaklıklara ılıman iklim bölgelerinde - 10C’ye kadar dayanabilmektedir. Nar ışıklanma ve sıcaklık isteği yüksek bir bitkidir ve bu nedenle sıcak, güneşli ve nemli bölgelerde daha iyi yetişir.
#9
SORU: Nar bahçesinde sık dikim uygulanıp 5-10 yaşlar arasında seyreltme yapılmasının sebebi nedir?
CEVAP: İlk dikim yıllarında birim alandan daha yüksek ürün alınır.
#10
SORU: Nar bahçesinin yeri seçilirken nelere dikkat etmek gerekir?
CEVAP: Bölgenin iklim ve toprak özellikleri • Arazinin konumu (eğim, vb.) • Önceden tarım yapılıp yapılmadığı (yapıldıysa uygun şekilde sürülmesi gerekir).
#11
SORU: Ayva yetiştiriciliğinde döllenmeyi olumsuz etkileyen faktörler nelerdir?
CEVAP: • Çiçeklenme zamanında görülen yağışlar • Serin ve sisli havalar • Arı yetersizliği.
#12
SORU: Ülkemizde ayva genellikle hangi şekilde yetiştirilmektedir?
CEVAP: Ülkemizin pek çok yerinde ayva ağaçları çalı formunda ve çok gövdeli olarak sınır ağacı olarak tarlaların ve bahçelerin kenarında yetiştirilmekte, elde edilen meyveler ailenin ihtiyacını karşılamakta ve fazlası yöresel pazarlarda satılmaktadır.
#13
SORU: Triploit olan armut çeşitleri nelerdir?
CEVAP: Göksulu, İğnesi, Tavşan Başı, Cure, Williams Duchesse ve Alexander Lucas.
#14
SORU: Ayvanın toprak istekleri nasıldır?
CEVAP: Yarı kazık köklü bir meyve olduğu için çok değişik toprak koşullarında yetiştirilebilir. Kumlu-killi, süzek, besin maddelerince zengin ve kolay ısınan topraklarda en iyi sonucu verir. Fakat pH değeri yüksek topraklarda kloroz gösterir. Ağır ve su tutan topraklarda da meyve kalitesi bozulur.
#15
SORU: Klon anaçlar hangi yöntemlerle köklendirilirler?
CEVAP: Tepe daldırma veya sıra üzeri hendek daldırma yöntemleriyle köklendirilirler.
#16
SORU: Paslılık nedir?
CEVAP: Meyvenin yüzeyinin kahverengi mantarımsı bir ağ kabuk bağlamasına paslılık denir. Bazı çeşitlerde meyve yüzeyi tamamen paslı olup bu bir çeşit özelliğidir. Bazı çeşitlerde ise bu hastalık iklim koşulları veya kimyasal maddelerin olumsuz etkilerinden kaynaklanabilir.
#17
SORU: Gölgeleme ağlarının ne gibi işlevleri vardır?
CEVAP: Güneş yanığına bağlı olarak meyve kalitesinin düşmesini engeller ve dolu zararını önler.
#18
SORU: Elmanın ekolojinin uygun olduğu hemen hemen her yerde yetiştirilmesinin temel sebebi nedir?
CEVAP: Diğer meyvelerden farklı olarak 6-8 ay gibi uzun süreler depolanabilir olması.
#19
SORU: Türkiye’de en fazla armut üretimi yapılan 4 il hangileridir?
CEVAP: • Bursa (108.000 ton) • Antalya (42.000 ton) • Ankara (18.000 ton) • Konya (5.000 ton).
#20
SORU: Elma ağacı tomurcukları kaça ayrılır ve isimleri nelerdir?
CEVAP: İkiye ayrılır. Sürgün tomurcuğu ve çiçek tomurcuğu.
#21
SORU: Yabancı ot mücadelesi için yapılan toprak sürümleri ne zaman ve nasıl olmalıdır?
CEVAP: Bu amaçla yapılan toprak sürümleri yüzeysel olmalı ve ilkbahar ve yaz aylarında yapılmalıdır.
#22
SORU: Ayva çiçeklerinin yapısı nasıldır?
CEVAP: Ayva çiçekleri erselik yapıda olup 5 çanak, 5 taç yaprak ve 15-20 erkek organa sahiptir.
#24
SORU: Kışlık elma türleri nelerdir?
CEVAP: Scarlet Spur, Golden Delicious, Starking Delicious, Starcrimson, Amasya, Topaz, Red Chief, Fuji, Breaburn, Pink Lady ve Grany Smith.
#25
SORU: Bazı elma türlerinin kendine verimsiz olmasının sebebi nedir?
CEVAP: Bazı türlerin çiçek organlarında herhangi bir eksiklik olmamasına rağmen çiçektozu-stigma uyuşmazlığı nedeniyle kendi çiçek tozu kendi dişisini dölleyemez .
#26
SORU: Elma bahçelerinde kullanılacak tozlayıcı çeşitle seçilirken nelere dikkat edilmelidir?
CEVAP: Kullanılacak tozlayıcı çeşitler: • Ana çeşitle aynı zamanda çiçek açmalı • Diploit olmalı • Çimlenme gücü yüksek, bol ve iyi çiçek tozu vermeli • Ana çeşitle uyuşmazlık sorunu bulunmamalı • Periyodisite göstermemeli • Gençlik kısırlığı süresi ana çeşitle aynı olmalı • Ticari değeri yüksek olmalı.
#27
SORU: Sulama zamanı hangi araç ve yöntemlerle belirlenir?
CEVAP: • Toprağın nemine bakılarak • Buharlaşma kapları ile • Toprağa yerleştirilen tansiyometreler vasıtasıyla.
#28
SORU: Elma meyvesinin boyut, şekil, renk, tat ve aroma özellikleri nasıldır?
CEVAP: Elma meyvesi çok değişik irilik, şekil, renk, tat ve aroma özellikleri gösterir. Standart bir tanım yapılamamaktadır.
#29
SORU: Elmanın olgunlaşma zamanı Türkiye’de ne zamandır?
CEVAP: Farklı türleri Haziran ortası ile Kasım ayına kadar olgunlaşabilmektedir.
#30
SORU: Yazlık elma türleri nelerdir?
CEVAP: Vista Bella, Jerseymac, Williams Pride, Summer Red, Anna ve Ak Elması.
#31
SORU: Armut üretiminde tozlanma ve döllenmeyi olumsuz etkileyen faktörler nelerdir?
CEVAP: Soğuk, sisli, yağışlı , aşırı rüzgarlı, aşırı sıcak ve düşük nemli havalar arının dolaşmasını ve dolayısıyla tozlanma ve döllenmeyi olumsuz etkileyebilir.
#32
SORU: Sulama sıklığı toprak türüne göre ne farklılıklar gösterir?
CEVAP: Hafif ve süzek kumlu topraklarda sulama sık arlıklarla yapıldığı halde, ağır ve su tutan killi topraklarda daha uzun aralıklarla yapılmalıdır.
#33
SORU: Dünya üzerinde elmanın ana vatanı olarak kabul edilen yerler nerelerdir?
CEVAP: Doğu Asya, Orta Asya, Batı Asya-Avrupa ve Kuzey Amerika.
#34
SORU: Meyve hasadından sonra dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
CEVAP: Meyveye zarar verilmemesine özen gösterilmelidir. • Hasatta kullanılan kapların içi kısımlarının yumuşak malzemelerle kaplanması gerekir. • Hasattan hemen sonra ön soğutma yapılmalıdır. • En kısa sürede irilik ve renk sınıflandırılması yapılmalıdır. • Kısa sürede soğuk hava deposuna taşınmalıdır.
#36
SORU: Armut Türkiye’de en çok nerelerde yetiştirilir?
CEVAP: Çok soğuk bölgeler ve Akdeniz kıyı şeridi dışında her bölgede yetiştirilebilmektedir.
#37
SORU: Armut hangi tür topraklarda yetişir?
CEVAP: Armut kazık köklü bir meyve türü olduğundan derin toprakları sever ve genelde kumlu tınlıdan killi tınlıya kadar her tür toprağa uyumludur. pH değeri yüksek kireçli topraklarda kloroz gösterir.
#38
SORU: Türkiye’de elmanın doğal yayılım alanları nerelerdir?
CEVAP: İç Karadeniz ve Toroslar.
#39
SORU: Ayvanın anaç olarak üzerine aşılı armut çeşitlerini yarı bodur geliştirmesi ne gibi sonuçlar doğurur?
CEVAP: Meyve kalitesin iyi olması ve verime erken yatması gibi olumlu sonuçların yanı sıra bazı armut çeşitleriyle aşı uyuşmazlığı göstermesi ve kireçli topraklarda kloroza yakalanması gibi olumsuz sonuçları da vardır.
#40
SORU: Ülkemizde elma yetiştiriciliğine iklimsel açıdan en elverişli yerler nerelerdir?
CEVAP: Göller yöresi, Marmara, Karadeniz, İç Ege, ve Akdeniz Bölgesi’nin yüksek yerleri.
#41
SORU: Meyve ağaçları için standart bir hasat zamanı var mıdır?
CEVAP: Meyve türlerinde hasat zamanı tür ve çeşitlerin olgunlaşma zamanına göre değişkenlik gösterir.
#42
SORU: Hasat zamanının tespitinde kullanılacak kriterler nelerdir?
CEVAP: • Tam çiçeklenmeden ağaç oluşumuna kadar geçen gün sayısı • Meyve kabuğunun zemin ve üst rengi • Meyve eti sertliği • Meyve kesitindeki şekerin nişastaya dönüşme düzeyi • Suda çözünür kuru madde miktarı
#43
SORU: Hangi türlerde her yıl budama yapmak zorunludur?
CEVAP: Elma, armut ve ayva gibi iri meyvalı türlerde her yıl budama yapmak gerekir.
#44
SORU: Fidan dikiminde en sık yapılan hata nedir?
CEVAP: Daha iyi tutacağı ve toprağa daha sağlam yerleşeceği düşüncesiyle fidanların derin dikilmesi.
#45
SORU: Verim budaması ne şekilde yapılır?
CEVAP: Verim budamasında ağaçların içi kısımlarının ışık almasını sağlayacak şekilde dallar seyreltilmeli, çiçek tomurcuklarının tacın her tarafında düzenli şekilde dağılması sağlanmalıdır. Meyve tutumundan sonra seyreltme yapılarak meyvelerin standart irilikte gelişmeleri sağlanmalıdır.
#46
SORU: Elma ve diğer meyve türleri çeşit özelliğini kaybetmeden nasıl çoğaltılır?
CEVAP: Dal, yaprak ve kök gibi vegetatif organlar kullanılarak çelik, daldırma, aşı ya da doku kültürü gibi vegetatif yöntemlerle klonal olarak çoğaltılır.
#47
SORU: Türkiye’de nar üreticiliğinin en fazla yapıldığı iller hangileridir?
CEVAP: Antalya (71.000 ton) • Muğla (21.500 ton) • Denizli (13.300 ton) • Mersin (10.500 ton) • Aydın (8.400 ton)
#48
SORU: Budamanın faydaları nelerdir?
CEVAP: • Ağaca şekil verme • Ağacın ömrünü uzatma • Ağacın verimini artırma • Ağacın meyve kalitesini artırma • İlaçlamanın etkinliğini artırma
#49
SORU: Elma çiçeğinde kaç yaprak ve kaç erkek organ bulunur?
CEVAP: 5 çanak yaprak, 5 taç yaprak ve 15 ila 20 adet erkek organ bulunur.
#50
SORU: Taş hücresi nedir?
CEVAP: Hücre duvarları kalın, protoplastlarını kaybetmiş ölü sklerankima hücrelerdir. Armut ve ayvada görülürler.
#51
SORU: Dünyada en fazla elma üreten 4 ülke hangileridir?
CEVAP: Çin: 31.000.000 ton • ABD: 4.500.000 ton • Türkiye: 2.700.000 ton • Polonya: 2.600.000 ton.
#52
SORU: Dünyada en fazla ayva üretimi yapan ülkeler hangileridir ve ne yıllık olarak kadar ayva üretmektedirler?
CEVAP: • Çin (105.000 ton) • Türkiye (96.000 ton) • İran (34.000 ton) • Fas (33.000 ton)
#53
SORU: Elma, armut ve ayva meyvelerinin en önemli hastalığı nedir?
CEVAP: Karaleke hastalığıdır. Nemli bölgelerde sık görülür.
#54
SORU: Hastalıklarla mücadele için neler yapılmalıdır?
CEVAP: • Kültürel tedbirler alınmalı • Mevcut ise biyolojik mücadele yöntemlerine başvurmalı • tarım teşkilatlarınca önerilen ilaçlar uygun doz ve zamanda uygulanmalı • Hastalık ve zararlılar iyi tanınmalı • Mücadelede geç kalınmamalı
#55
SORU: Ağaçlar büyüdükçe sulamada neye dikkat edilmelidir?
CEVAP: Ağaçlar büyüdükçe taç gelişmesine paralel olarak kökler de yanlara doğru gelişeceğinden ağaçlara verilecek su da kök boğazından uzaklaşılarak taç izdüşümüne doğru verilmeli ve ağaçların kök boğazına su temas etmemelidir.
#56
SORU: Azotlu gübreler ne şekilde verilir?
CEVAP: Azotlu gübrelerin yaklaşık yarısı vejetasyon başlamadan önce, geriye kalanı ise Mayıs - Haziran ayı içinde verilir Tek seferde fazla gübre verilmesi gübrenin tamamından istifade edilememesi ve kalanının yağışlarla birlikte yeraltı suyuna karışmasına sebep olur.
#57
SORU: Ayvanın çoğaltılmasında genel olarak anaç kullanılmamasının sebebi nedir?
CEVAP: Ayva, elma ve armuttan farklı olarak çelik, tepe daldırması ve dip sürgünü yöntemlerle kolay çoğaltılır.
#58
SORU: Ayva ne tür iklimsel koşullarda daha iyi yetiştirilebilmektedir?
CEVAP: Ayva sıcak ılıman iklim meyvesidir; nisbi nemi düşük ve serin yerlerde meyve kalitesi düşer ve meyve eti odunumsu bir hal alır. Ayrıca kuvvetli rüzgar meyveleri döktüğünden yetiştiricilik için önerilmeyen bir iklimsel özelliktir.
#59
SORU:
Elma, hangi familyaya aittir?
CEVAP:
Elma Rosaceae familyasının Malus cinsine ait bir türdür.
#60
SORU:
Türkiye'de elmanın doğal yayılma alanları nerelerdir?
CEVAP:
Karadeniz bölgemizin iç kısımları ve Toros’lar ,elmanın doğal yayılma alanlarıdır.
#61
SORU:
Elma kültürü, Avrupa’ya nasıl yayılmıştır?
CEVAP:
Elma kültürü Yunanlıların, Romalıların ve Haçlıların Anadolu’ya gelmesi ile Anadolu üzerinden Yunanistan’a ve İtalya yolu ile Avrupa’ya yayılmıştır.
#62
SORU:
Türkiye'de elma üretimi en fazla nerede gerçekleştirilmektedir?
CEVAP:
Elma üretimi en fazla göller yöresinde Isparta ilinde (610.000 ton) gerçekleştirilmektedir.
#63
SORU:
Özellikle tam bodur anaçlar üzerine aşılı ağaçlar,neden mutlaka bir destek sistemiyle desteklenmeli ve ağaçların devrilmesinin önlenmesi gerekmektedir?
CEVAP:
Elma ağaçları saçak köklüdür ve kökler yüzeysel gelişir. Bodur elma anaçlarının kökleri kuvvetli gelişen çöğür anaçlarına göre daha ince ve daha gevrek yapıdadır. Bu nedenle özellikle tam bodur anaçlar üzerine aşılı ağaçların mutlaka
bir destek sistemiyle desteklenmesi ve ağaçların devrilmesinin önlenmesi gerekmektedir.
#64
SORU:
Periyodisite nedir?
CEVAP:
Periyodisite, bir meyve çeşidinin bir yıl çok, bir yıl az veya hiç meyve vermemesine denir.
#65
SORU:
Elmanın toprak isteği nasıldır?
CEVAP:
Elma, saçak köklü bir meyve türü oldu¤undan a¤›r topraklara di¤er meyve türlerine göre daha dayan›kl›d›r. Genel olarak de¤iflik toprak tiplerine uyumu iyidir. Ancak kireçli ve pH’s› yüksek topraklarda demir elementinin al›namamas›ndan kaynaklanan sararma belirtisi (kloroz) gösterir.
#66
SORU:
Katlama,nedir?
CEVAP:
Katlama,meyve türlerinin tohumlarının soğuklama ihtiyacını gidermek amacıyla bir süre nemli ortam içinde ve 0°C ile 10°C’ler arasında tutulmasına denir.
#67
SORU:
Armut,Türkiye’de hangi bölgede yetişirilebilmektedir?
CEVAP:
Armut Türkiye’de çok soğuk bölgelerle Akdeniz kıyı şeridi dışında her bölgede
yetiştirilebilmektedir.
#68
SORU:
Armudun meyve dalları nasıl adlandırılır?
CEVAP:
Meyve dalları elmada olduğu gibi topuz, kese, çıtanak, kargı ve dalcık olarak adlandırılır.
#69
SORU:
Partenokarpi,nedir?
CEVAP:
Partenokarpi,döllenme olmaksızın tohumsuz meyve oluşumudur.
#70
SORU:
Tafl hücresinin özellikleri nelerdir?
CEVAP:
Tafl hücresi, hücre duvarları kalın, protoplastlarını kaybetmiş ölü sklerankima
hücreleridir. Meyve etinde özellikle çekirdek evi etrafında yoğunlaşır. Armut ve ayvada görülür.
#71
SORU:
Aşı Uyuşmazlığı nedir?
CEVAP:
Aşı Uyuşmazlığı, bir aşıda anaçla kalemin dokularının birbiriyle bağlantı kurarak
su ve besin alışverişi yapamaması veya iletim dokularının tam oluşmaması
sonucu çeşidin zayıf gelişmesine veya kurumasına denir.
#72
SORU:
Ayva’nın anavatanı neresidir?
CEVAP:
Ayva’nın anavatanı Kuzey-Batı İran, Kuzey Kafkasya, Hazar denizi çevresi ve Anadolu’dur.
#73
SORU:
Ülkemizde en çok hangi ayva çeşiteri yetiştirilmektedir?
CEVAP:
Ülkemizde en çok Ekmek, Limon, fieker Gevrek, Eflme, Gördes ve Ege-22 ayva çeşitleri yetiştiirilmektedir.
#74
SORU:
Ayvanın toprak isteği nasıldır?
CEVAP:
Ayva yarı kazık köklü bir meyvedir. Bu nedenle çok değişik toprak koşullarında
yetiştirilebilir. Kumlu-killi, süzek, besin maddelerince zengin ve kolay ısınan topraklarda en iyi sonucu verir. Ancak, kireçli ve pH’sı yüksek (8’den fazla) topraklarda kloroz gösterir. Ağır ve su tutan topraklarda da meyve kalitesi bozulur.
#75
SORU:
Narın anavatanı neresidir?
CEVAP:
Narın anavatanı olarak Ortadoğu, Kafkasya ve Yakın Doğu gibi Asya kıtasının farklı bölgeleri gösterilmektedir.
#76
SORU:
Narın iklim isteği nasıldır?
CEVAP:
Nar sıcak ılıman ve subtropik iklim meyvesidir.
#77
SORU:
Nar bahçesi tesisi nasıl olmalıdır?
CEVAP:
Nar bahçesi, uzun ve sıcak bir yaz mevsimi görülen, güneşli bol olan ve kış aylarında sıcaklığın -10°C’den daha aşağıya düşmediği yerlerde tesis edilmelidir. Dikim aralığı narlarda 2-6 m arasında değişir.
#78
SORU:
Meyve bahçe yerinin seçimi yapılırken dikkate alınması gereken özellikler nelerdir?
CEVAP:
Meyve bahçesi tesis edilecek yeri seçerken, meyve ağaçlarının çok yıllık bitkiler
olduğu dikkate alınarak, öncelikle bölgenin iklim ve toprak özellikleri ile bahçe tesis edilecek arazinin konumunun (eğim, yöney vb.) yetiştirilecek meyve türü ve çeşidine uygun olup olmadığının araştırılması gerekmektedir.
#79
SORU:
Fidan seçiminde,dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
CEVAP:
Fidan seçiminde, fidanların bol saçak köklü ve sağlıklı olmasına ve gövdenin
üzerinde yeterli sayıda sağlıklı tomurcukların bulunmasına dikkat edilmelidir.
#80
SORU:
Elma, armut, ayva ve nara uygulanan kültürel işlemler hangileridir?
CEVAP:
Toprak işleme, gübreleme, sulama, hastalık ve zararlılarla mücadele ve hasat.
#81
SORU:
Elmalarda hangi budama şekli uygulanabilmektedir?
CEVAP:
Elmalarda, çöğür anaçlar üzerinde genellikle doruk dallı, değişik doruk dallı,
piramit, palmet ve goble terbiye sistemleri uygulanabilmektedir