Destinasyonları ziyaret eden turist sayısı her
geçen gün artmaktadır. Bu turistlerin yani tüketicilerin
istek ve ihtiyaçları da değişiklik göstermektedir. Bu durum
destinasyonların farklılaşma çabalarına neden olmaktadır.

İnsanların çalışma temposu, turizm hareketlerinin
mevsimsel olarak yoğunlaşmasına neden olmaktadır. Bu
mevsimsel yoğunlaşma özellikle zaman, pazara ulaşım ve
ekonomik nedenlerden dolayı destinasyonlar üzerinde bir
baskı doğurmaktadır. Bu da baskılara dayanamayan ve
değişime ayak uyduramayan bazı destinasyonların önemini
yitirmesine neden olmaktadır. Bu noktada planlama ve
yönetim stratejileri geliştirmek gerekmektedir.

Planlama, neyin, ne zaman, nasıl, nerede ve kim
tarafından yapılacağının önceden belirlenmesi süreci,
diğer bir deyişle bir amacı gerçekleştirmek için en iyi
davranış biçimini seçme ve geliştirme niteliği taşıyan
bilinçli bir süreçtir. Diğer bir tanıma göre de planlama, bir
bölge ya da bir alan için toplumun amaçlarını, isteklerini
yansıtan ve en uygun gelişim modellerinin ve arazi
kullanım yöntemlerinin belirlendiği stratejik bir vizyon
oluşturma sürecidir.

• Ekonomik kalkınma
• Coğrafi bölge
• Altyapı
• Sosyal tesisler
• Park ve koruma alanları
• İşletme
• Şehir ve bölgesel alanlar

• Kısmi ve genel planlar
• Uzun, orta, kısa dönemli planlar
• Ulusal ve bölgesel planlar
• Makro ve mikro planlar
• Tek merkezli ve çok merkezli planlar
• Tek hedefli ve çok hedefli planlar
• Büyüme tipi ve kalkınma tipi planlar
• Yol gösterici ve emredici planlar

Bunun sebebi turizm sektörünün karmaşık
yapısıdır.

Turizm planlaması belli bir dönemde turizmde
ulaşılmak istenen hedefleri, bu hedeflere ulaşmak için
kullanılacak araçları, olanakları, yapılacak işleri ve bu
işlerin sonuçlarını gösteren disiplinli bir düzenleme olarak
tanımlanabilir. Turizm planlaması bir bölge ya da ülke için
gerçekleştirilen kapsamlı planların içinde yer alan bir plan
çeşididir ve ülkenin genel kalkınma plan ve
programlarının bir parçasıdır.

Uzun dönemli bir planlama yaklaşımı ile ulusal,
bölgesel ve işletme düzeylerinde kârlılık oranlarını
yükseltmek ve turizm piyasasında yer alan karar
birimlerinin memnuniyetlerini arttırmak mümkündür.

Turizmde tesadüfi bir gelişme öncelikle turizm
faaliyetlerinden yararlanmayı bekleyen yerel halka,
ardından bölge ve ülke ekonomisine zarar getirecektir.
Plansız bir turizm gelişimi kısa dönemde mikro ölçekte
kârlılık yaratsa bile uzun dönemde toplumsal ve çevresel
değerler açısından büyük maliyetlerin ortaya çıkmasına
neden olabilir.

• Turizmin hammaddesi sayılan doğal ve kültürel
kaynakların gelecek kuşakların da kullanımı için
korunması
• Ulusal ve bölgesel kalkınma politikalarıyla
turizme ait politikaların uyumlaştırılarak
sektörler arası bağlantıların kurulması
• Turizmin geliştirilmesini amaçlayan kararların
alınmasında özel ve kamu sektörü olmak üzere
konuyla ilgili tüm kesimlerin yan yana
getirilebilmesi
• Turistik çekim unsurları, turistik faaliyetler,
olanaklar, hizmetler ve turizm pazarlarını
geliştirecek düzenlemelerin yapılması
• Turizmin neden olabileceği olası sorunların
azaltılması ve turizmden elde edilecek ekonomik
getirilerin olabildiğince eşit bir şekilde
dağıtılması
• Turizmin gelişmesine katkıda bulunacak altyapı
faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi
• Özel turizm alanlarına ait ayrıntılı planların
hazırlanması ve turizme uygun düzenlemelerin
belli standartlara sadık kalınarak hayata
geçirilmesi
• Gerekli kurumsal düzenlemeleri gerçekleştirerek
turizm gelişim planları ve politikalarının etkili bir
şekilde uygulanmasının sağlanması
• Geliştirme yöntemlerinin devamlı izlenmesi

Hedef, turizm gelişim planlamasından elde
edilmesi beklenenleri; politika, karar alma sürecini
belirlemek ve yönlendirmek için uygulanan gelişim
yaklaşımlarını, plan, politikaları yansıtan tüm sistemin
parçalarını düzenlemeyi, strateji ise politika ve plan
önerilerini yerine getirme aracını ifade etmektedir.

Öncelikle, bazı kurallarla belirlenen
destinasyonun kaynak kullanım programları
geliştirilmektedir. Kaynaklar, pazarlar incelenerek, etkiler
dikkate alınarak, amaçlar saptanarak ve faaliyetler
tanımlanarak analiz edilir.

Yerel turizm gelişim planı, destinasyonların
turizm politikalarına göre davranan, gelişimi garantiye
almak için uygun faaliyet alanı oluşturan, yerel değerleri
yansıtan ve turizm endüstrisine yarar sağlayan
taslaklardan oluşmaktadır.

• Sponsorlar ve liderler tanımlanmalı,
• Amaçlar belirlenmeli,
• Güçlü ve zayıf yönler incelenmeli,
• Öneriler geliştirilmeli,
• Hedefler ve stratejiler tanımlanmalı,
• Öncelikler ve sorumluluklar belirlenmeli,
• Gelişim yönlendirilmeli ve teşvik edilmeli,
• Geri besleme gözlemlenmelidir.

• Turizm gelişiminin amaçları ve politikalarının
belirlenmesi
• Doğal ve kültürel kaynakların günümüz
kullanımı için olduğu kadar gelecek için de
korunmasını sağlayacak şekilde bir turizmin
gelişiminin sağlanması
• Ülkenin ya da bölgenin genel gelişim
politikalarına turizmi entegre etmesi ve turizm ve
diğer ekonomik sektörler arasında bağlantı
kurulmasını sağlaması
• Kamu ve özel sektörün turizm gelişimi üzerinde
karar vermeleri için akılcı bir zemin sağlaması
• Turizm sektörünün birçok unsurunun eş güdümlü
bir şekilde gelişimine olanak sağlaması,
• Olası turizm sorunlarını en aza indirirken
faydaların topluma eşit dağılımı ile turizmin
ekonomik, çevresel ve sosyal faydalarını
dengelemesi ve optimize etmesi
• Çekiciliklerin, tesislerin, hizmetlerin ve altyapının
turizm gelişiminin boyutları, türü ve yeri konusunda
rehberlik edecek fiziksel bir yapı sağlaması
• Uygun turistik tesis tasarımları ve birbiri ile
uyumlu ve birbirini destekleyen belirli turizm
alanları için hazırlanacak ayrıntılı planlarda
standartlar oluşturması
• Turizm gelişimi politikasının etkin uygulanması
ve turizm sektörünün sürekli yönetimi için temel
yaratması
• Turizm gelişiminde kamu ve özel sektör
çabalarının ve yatırımlarının etkin eş güdümüne
ortam sağlaması
• Turizm gelişim sürecinin sürekli olarak kontrolü
ve yapılacak işlerin istenilen şekilde gitmesini
sağlayacak zemini oluşturması

Bölgede turizmin kontrolsüz gelişmesini önlemek,
arazi kullanımını olumlu olarak geliştirmek, çevrede pozitif
değişim yaratmak, toplumsal kültürde olumlu değişim
yaratmak, bölgede taşıma kapasitesinin zorlanmasının önüne
geçmek, aşırı turist sayısını sınırlandırmak, hizmet
kalitesindeki düşüşü önlemek destinasyonlarda planlama
yapılmasını gerektiren nedenlerdir.

Tasıma kapasitesi doğal, kültürel, sosyal ve
ekonomik çevreyi bugünkü ve gelecekteki nesiller için
yıpratmadan, belirli bir bölgede yasayabilecek bireylerin
toplam sayısını ifade eder.

Gelişen teknoloji, nüfus artışı ya da azalışı,
eğitim, doğal afetler gibi pek çok faktör taşıma
kapasitesinin değişkenliğinde rol oynamaktadır.

İki bileşenden oluşmaktadır. Bunlar biyo-fiziksel
bileşenler ve davranışsal bileşenlerdir. Biyo-fiziksel
bileşenler temel kaynaklardaki bütünlükle ilişkilendirilmiştir.
Bu bütünlük doğal ekosistem üzerindeki nesillerin geleceğe
yönelik olarak bu kaynakları işletim ve kullanımları ile
ilgilidir. Davranışsal bileşenler ise insanların turizm
etkinliklerine katılma nedenlerini gösteren davranış biçimleri
ve rekreasyonel deneyimlerin kalitesinin yansıması olarak
tarif edilmektedir.

• Fiziksel taşıma kapasitesi
• Biyolojik taşıma kapasitesi
• Psikolojik taşıma kapasitesi
• Sosyal taşıma kapasitesi

Üst yapılar için gerekli olan uygun alan miktarı
ve sınırlı kapasiteyi kapsar (park alanları, konaklama
işletmelerindeki yataklar vb.).

Herhangi bir bozulmaya uğramamış bir
destinasyonda, belli bir zamanda konaklayabilecek
(ağırlanabilecek) maksimum turist sayısıdır.

Bir yıl içinde sürekli olarak gelenlerin toplam
sayısıdır. Sürdürülebilir fiziksel kapasite ile faaliyette
olunan dönem süresinin çarpımı ile bulunur.

Eko sistem içinde doğal tahribat olmadan
dayanılabilecek düzey olarak tanımlanır. Çevresel bir
tahribat olduğunda veya kabul edilemeyecek düzeyde bir
rahatsızlık verme durumu söz konusu olduğunda bir yerin
biyolojik kapasitesi aşılmış olunur.

Psikolojik taşıma kapasitesi bireysel bir
kavramdır. Turist deneyimlerinde destinasyonda kaldıkları
süre boyunca önemli ölçüde bozulma olduğu zaman bir
yerin psikolojik kapasitesi aşılmış olunur.

Yerel halkın turist davranışlarına ya da tam tersi
turistlerin yerel halkın tutum ve davranışlarına tahammül
etme sınırı olarak tanımlanabilir.

Bunlar; fiziksel etkiler, insan üzerindeki etkiler,
pazarlama ve tanıtım konusundaki etkiler, örgütsel etkiler
ve diğer etkilerdir.

• Fiziksel çevrede tahribat ya da kalıcı değişimler
• Tarihsel ve kültürel yapılar ve kaynaklar üzerinde
kalıcı hasar ya da değişiklikler
• Çevre kirlenmesi
• Trafik sorunları

• Yerel halkın hizmetlere ve turistik çekiciliklere
ulaşamaması ya da çok az yararlanabilmesi gibi
nedenlerden dolayı turistlere karşı olumsuz tepki
gösterilmesi
• Kültürel kimlik kaybı
• Turizm sektöründe çalışanlarda eğitim eksikliği
• Turizmin destinasyona sağladığı katkıların
önemsenmemesi

• Turizmin pazarlanması ve gelişimi konularında
birbirleri ile uyumsuz yaklaşımların ortaya çıkması
• İşletmeler arasında koordinasyon eksikliği
• Turizmin faydalarının yeterli bir şekilde
tanımlanamaması
• Yerel kamu otoritelerinin desteklenmemesi
• Toplumu ilgilendiren önemli konular, sorunlar ve
fırsatlar ile ilgili doğru yaklaşımların
geliştirilememesi

• Turizm gelişmesi ve pazarlaması konusunda
birbirinden kopuk yaklaşımlar
• Bölgesel turizm işletmeleri arasında iş birliğinin
eksikliği
• Turizm endüstrisinin olanaklarının yetersiz kalması
• Bölgesel kamu kuruluşlarının yetersiz desteği

• Yetersiz gelişme belirtileri
• Çekiciliklerin ve faaliyetlerin eksikliği
• Mevsimsellik oranında artış ya da kalış
sürelerinde azalma
• Tesis ve hizmetlerin kalitesinde azalma
• Seyahat bilgilendirme hizmetlerinde zayıflama

Devlet, yerel yönetimler, işletmeler, üniversiteler,
sivil toplum kuruluşları ve yerel halktır.

Devletin destinasyon planlamasında ulusal ve
bölgesel planların yapılması, turizm politikalarının
belirlenmesi, turizm sektörüne teşviklerin
gerçekleştirilmesi, yasal düzenlemelerin yapılması,
uygulanması ve denetlenmesi, tanıtım ve pazarlama
stratejilerinin geliştirilmesi ve istihdam yaratılması gibi
sorumlulukları bulunmaktadır.

Destinasyonda turizm eğitimi, turizm bilinci
oluşturulması ve turizm farkındalığı yaratılması gibi role
sahiptirler. En önemli rolleri ise sektöre kalifiye eleman
yetiştirmektir.

Yerel halkın, işletmelerin sorunlarının tespit
edilmesi, iş birliği yapılması, çözümlere yönelik öneriler
geliştirilmesi, işletmeler ile devlet arasında köprü görevi
gibi pek çok sorumluluğa sahiptirler.

Kaynak değerlendirme, pazar analizi, gelişim
stratejisi ve pazarlama planı gibi alanlarda
gerçekleştirilmektedir.

Genel ekonomik amaçları yansıtma ve
çoğunlukla birtakım faaliyetlerden ziyade neyin
gerçekleştirildiği gösterme eğilimindedir.
• Turizm politikası
• Temel turistik çekiciliklerin tanımlanması,
turistik gelişme bölgelerinin belirlenmesi,
uluslararası ulaşım noktaları, tesisler ve hizmetler
arasında ülke için ulaşım ağını kapsayan fiziksel
yapı planı,
• Konaklama ve diğer turistik tesislerin ve
hizmetlerin miktarı, türü ve kalitesi,
• Ülke içindeki turistik yollar ve bölgeler
arasındaki bağlantılar,
• Turizmin örgütsel yapısı, yasaları ve teşvik
politikaları,
• Tesis geliştirme ve düzenleme standartları,
• Turizm pazarlama stratejileri ve tanıtım
programları gibi faaliyetleri kapsamaktadır.

Aynı ülke içindeki bir ya da birkaç bölgenin eş
zamanlı olarak planlanmasını ele alan plan türüdür.
• Bölgesel politika,
• Bölgeye ulaşım ve bölge içinde tesisler ve
hizmetler arasında ulaşım ağı,
• Turistik çekiciliklerin türü ve yeri,
• Sayfiye alanları da dâhil olmak üzere turistik
gelişme alanlarının yeri,
• Turistik konaklama ve diğer turistik tesisler ile
hizmetlerin miktarı, türü ve yeri,
• Bölgesel düzeyde eğitim programları,
• Pazarlama stratejileri ve tanıtım programları gibi
faaliyetleri kapsamaktadır.

Yerel turizm planlaması mikro ölçekli bir turizm
planlaması türüdür ve genellikle bir yerleşim birimi, bir
grup turistik tesis, rekreasyon tesisleri ya da bir alanın
planlanması anlamına gelmektedir. Bu düzeydeki
planlama turistik çekiciliklerin özelliklerini, konaklama ve
diğer tesisler ve hizmetlerin yerini, alt-bölgeye ulaşımı,
alt-bölge içindeki ulaşım ağını ve diğer altyapı tesisleri ile
ilgili kurumsal faktörleri kapsamaktadır.

• Fırsatları ve kısıtları belirlemek,
• Gelişim amaçlarını ve hedeflerini belirlemek ve
• Eylem planını tasarlamak aşamalarından
oluşmaktadır.

4 aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada sadece
kaynakların gelişimi ve potansiyel değişim tanımlanmakla
kalınmaz aynı zamanda gelecekteki gelişim hareketi
açısından önemli olan olaylar da ele alınır. Bir sonraki
aşamada destinasyonun kaynaklarının sahip olduğu özellik ve
unsurlara göre beklenen turist pazarını ve mevcut ziyaretçi
gruplarını belirlenir. Daha sonraki aşamada da turizmde
kaynak kullanımı konusunda potansiyel fırsatları ve gelişimi
engelleyici kısıtlılıklar belirlenir. En son olarak da gelişim
süreci noktasında sorun ve endişeler listelenir.

Amaç ve hedeflerin tespit edilmesi aşaması bu
sürecin temel unsurudur.

Belirlenmiş amaç ve hedefler, gerçekleştirilecek
faaliyetlere rehberlik etmekte ve başarılı olup olunmayacağı
değerlendirilmekte ya da gerçekten ilerleme kaydedilip
kaydedilmediğinin görülebilmesini sağlamaktadır.

• Turizm politikaları
• Turizm amaçlar
• Turizm hedefler
• Turizm eylem planları

• Tam olarak kim tarafından ne yapılacağını
belirlemeli,
• Amaçların belirsizliğinden kaçınacak şekilde
titizlikle yapılmalı,
• Beklenen sonuçlar belirlenen zaman diliminde
gerçekleşmeli,
• Bireyler veya gruplar görevlendirilmelidir.

Bu aşamada destinasyonların turizm hedefleri
düzenlenmiş, bunların nasıl başarılabileceği detaylarıyla
tanımlanmış, kim tarafından yapılacağı ve beklenen
sonucun ne zaman gerçekleşeceği belirlenmiş olmalıdır.

Planlama, en basit anlamda neyin, ne zaman, nasıl, nerede ve kim tarafından yapılacağının önceden belirlenmesi süreci, diğer bir deyişle bir amacı gerçekleştirmek için en iyi davranış biçimini seçme ve geliştirme niteliği taşıyan bilinçli bir süreçtir. Planlama, gelecekte yapılacak işlerin bugünden belirlenmesi ve bu amaçlara ulaşmayı sağlayacak araç ve imkanların belirlenmesidir. Sosyal, ekonomik, politik, psikolojik, antropolojik ve teknolojik faktörleri içerir ve aynı zamanda geçmişle, şimdiki zamanla ve gelecekle ilgili bir kavramdır.

bir bölge ya da bir alan için planlama, toplumun amaçlarını, isteklerini yansıtan ve en uygun gelişim modellerinin ve arazi kullanım yöntemlerinin belirlendiği stratejik bir vizyon oluşturma sürecidir.

Turizm planlaması, belli bir dönemde turizmde ulaşılmak istenen hedefleri, bu hedeflere ulaşmak için kullanılacak araçları, olanakları, yapılacak işleri ve bu işlerin sonuçlarını gösteren disiplinli bir düzenleme olarak tanımlanabilir.

Bölgesel ve ulusal düzeyde turizm planlamasının neden gerekli olduğu şu şekilde özetlenebilir:

• Turizmin hammaddesi sayılan doğal ve kültürel kaynakların gelecek kuşakların da kullanımı için korunması
• Ulusal ve bölgesel kalkınma politikalarıyla turizme ait politikaların uyumlaştırılarak sektörler arası bağlantıların kurulması
• Turizmin geliştirilmesini amaçlayan kararların alınmasında özel ve kamu sektörü olmak üzere konuyla ilgili tüm kesimlerin yan yana getirilebilmesi
• Turistik çekim unsurları, turistik faaliyetler, olanaklar, hizmetler ve turizm pazarlarını geliştirecek düzenlemelerin yapılması
• Turizmin neden olabileceği olası sorunların azaltılması ve turizmden elde edilecek ekonomik getirilerin olabildiğince eşit bir şekilde dağıtılması
• Turizmin gelişmesine katkıda bulunacak altyapı faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi
• Özel turizm alanlarına ait ayrıntılı planların hazırlanması ve turizme uygun düzenlemelerin belli standartlara sadık kalınarak hayata geçirilmesi
• Gerekli kurumsal düzenlemeleri gerçekleştirerek turizm gelişim planları ve politikalarının etkili bir şekilde uygulanmasının sağlanması
• Geliştirme yöntemlerinin devamlı izlenmesi.

Turizm destinasyonlarında planlama tasarlanırken bazı temel adımlar olmalıdır. Bunlar:

• Sponsorlar ve liderler tanımlanmalı,
• Amaçlar belirlenmeli,
• Güçlü ve zayıf yönler incelenmeli,
• Öneriler geliştirilmeli,
• Hedefler ve stratejiler tanımlanmalı,
• Öncelikler ve sorumluluklar belirlenmeli,
• Gelişim yönlendirilmeli ve teşvik edilmeli ve
• Geri besleme gözlemlenmelidir.

Turizm sektöründe stratejik planlama genellikle kimi kuruluşları (ulusal turizm ofisi, destinasyon, yerel toplululuklar) desteklemek için istenen amaçları gerçekleştirmek üzere düzenlenen büyük faydalar elde etmek adına mevcut kaynaklara  odaklanmayı sağlayacak politika, planlama ve yönetim aracıdır.

Planlamanın uygulandığı temel alanlar;

• Ekonomik kalkınma
• Coğrafi bölge
• Altyapı
• Sosyal tesisler
• Park ve koruma alanları
• İşletme
• Şehir ve bölgesel alanlar olarak sayılabilir.

Planlama alanlarına göre başlıca plan türleri şu şekilde sıralanmaktadır:

• Kısmi ve genel planlar
• Uzun, orta, kısa dönemli planlar
•  Ulusal ve bölgesel planlar
• Makro ve mikro planlar
• Tek merkezli ve çok merkezli planlar
• Tek hedefli ve çok hedefli planlar
• Büyüme tipi ve kalkınma tipi planlar
• Yol gösterici ve emredici planlar

Destinasyonlarda planlama yapılmasını gerektiren nedenleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:

• Bölgede turizmin kontrolsüz gelişmesini önlemek
• Arazi kullanımını olumlu olarak geliştirmek
• Çevrede pozitif değişim yaratmak
• Toplumsal kültürde olumlu değişim yaratmak
• Bölgede taşıma kapasitesinin zorlanmasının önüne geçmek
• Aşırı turist sayısını sınırlandırmak
• Hizmet kalitesindeki düşüşü önlemek

Taşıma kapasitesi doğal, kültürel, sosyal ve ekonomik çevreyi bugünkü ve gelecekteki nesiller için yıpratmadan, belirli bir bölgede yaşayabilecek bireylerin toplam sayısını ifade eder. 

Bir destinasyonun taşıma kapasitesini düşüren en şiddetli etken olarak bilinmektedir.

Fiziksel Taşıma Kapasitesi: Üst yapılar için gerekli olan uygun alan miktarı ve 26sınırlı kapasiteyi kapsar ( park alanları, konaklama işletmelerindeki yataklar vb.)

Sürdürülebilir fiziksel kapasite, herhangi bir bozulmaya uğramamış bir destinasyonda, belli bir zamanda konaklayabilecek (ağırlanabilecek) maksimum turist sayısıdır.

Biyolojik taşıma kapasitesi, eko sistem içinde doğal tahribat olmadan dayanılabilecek düzey olarak tarif edilir. Çevresel bir tahribat olduğunda veya kabul edilemeyecek düzeyde bir rahatsızlık verme durumu söz konusu olduğunda bir yerin biyolojik kapasitesi aşılmış olur.

Turist deneyimlerinde (destinasyonda kaldıkları süre boyunca) önemli ölçüde bozulma olduğu zaman bir yerin psikolojik kapasitesi aşılmış olur. 

Planlama yapılmayan bir destinasyonu bekleyen ve taşıma kapasitelerini zorlayan olumsuz etkiler:

• Fiziksel etkiler,
• İnsan üzerindeki etkiler,
• Pazarlama ve tanıtım konusundaki etkiler,
• Örgütsel etkiler ve
• Diğer etkiler olarak sıralanmaktadır.

Planlama yapılmayan bir destinasyonu bekleyen ve taşıma kapasitelerini zorlayan fiziksel etkiler aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

• Fiziksel çevrede tahribat ya da kalıcı değişimler
• Tarihsel ve kültürel yapılar ve kaynaklar üzerinde kalıcı hasar ya da değişiklikler
• Çevre kirlenmesi
• Trafik sorunları

Yerel yönetimler ağırlıkla altyapı ve denetim gibi sorumluluklar almaktadır. Bunların dışında organize edici rollerinden de bahsedilebilir.

Üniversiteler destinasyonda turizm eğitimi, turizm bilinci oluşturulması ve turizm farkındalığı yaratılması gibi role sahip oldukları görülür. Aslında üstlerine düşen en önemli görev sektöre kalifiye eleman yetiştirmek üzere kaliteli eğitim programları hazırlamak ve uygulamaktır. Bir diğer önemli rolleri ise sektör ile ilgili bölgesel, ulusal ve uluslararası akademik çalışmaların, projelerin gerçekleştirilerek paylaşılmasıdır.

Yerel halkın destinasyonların gelişim ve planlanmadaki rolleri; turizm planlarının süreçlerine aktif katılımda bulunmak, gelen turistlere karşı pozitif tavır sergilemek, somut ve somut olmayan kültürel mirası korumak, destinasyonun tüm kaynaklarını korumak ve geliştirmek vb. sayılabilir.

Ulusal seviyedeki turizm gelişim planları;

• Turizm politikası,
• Temel turistik çekiciliklerin tanımlanması, turistik gelişme bölgelerinin belirlenmesi, uluslararası ulaşım noktaları, tesisler ve hizmetler arasında ülke için ulaşım ağını kapsayan fiziksel yapı planı,
• Diğer temel altyapılar,
• Konaklama ve diğer turistik tesislerin ve hizmetlerin miktarı, türü ve kalitesi,
• Ülke içindeki turistik yollar ve bölgeler arasındaki bağlantılar,
• Turizmin örgütsel yapısı, yasaları ve teşvik politikaları,
• Turizm pazarlama stratejileri ve tanıtım programları,
• Öğrenim ve eğitim programları,
• Tesis geliştirme ve düzenleme standartları,
• Sosyo-kültürel, çevresel ve ekonomik düşünceler ve etki analizleri,
• Gelişmenin aşamalara bölünmesi, kısa dönemli gelişme stratejisi ve proje programlamasını da içeren ulusal düzeyde uygulama teknikleri üzerinde yoğunlaşmaktadır

Destinasyonlarda turizm gelişim planının hazırlanma sürecinde yer alan faaliyetler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Arz ve talep değerlendirmesine dayandırılarak gelişimin fırsatları ve kısıtlılıkları belirlenmelidir.
• Gelişim için kısa, orta ve uzun dönemde ihtiyaç duyulacak konular üzerinde düşünülerek amaç ve hedefler tespit edilmelidir.
• Belirtilmiş zaman dilimi içerisinde amaç ve hedeflere ulaşılabilecek faaliyet adımları tanımlanmalıdır

Turizm stratejik planlama süreci; politika, amaçlar, hedefler ve eylem planlarından oluşmaktadır.

Turizm gelişim hedefleri;

• Ölçülebilir,
• Belirtilen zaman dilimi içerisinde elde edilebilir,
• Herhangi birinin inceleyebileceği şekilde kısa, belirli ve açık,
• Mantıksız olmayan gerçekçi çıktılar sunmalıdır.