İKNA EDİCİ İLETİŞİM Dersi İKNA KAVRAMI soru cevapları:

Toplam 110 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU: Bazı çalışmalarda korkunun rolü herhangi bir hastalıkla ilgilenen bir kişinin ileriye sürülen ölçüde önleyici olmasını sağlayabilecektir. Bu olgunun temelinde ne yatmaktadır?


CEVAP: Bazı çalışmalarda korkunun rolü herhangi bir hastalıkla ilgilenen bir kişinin ileriye sürülen ölçüde önleyici olmasını sağlayabilecektir. Bu olgunun temelinde ise yüksek derecede korkuyla insanları harekete geçirip belli bazı tavsiyeleri kabul ettirmek yatmaktadır

#2

SORU: Propaganda ve sansür arasında nasıl bir ilişki vardır?


CEVAP: Propaganda, aynı amacın insanlara istenen bilgilerin verilmesi yerine, istenmeyen bilgilerin kısıtlanmasını amaçlayan sansürün tersidir.

#3

SORU: Korku unsurunun ikna edici iletişimde kullanılmasıyla neler meydana gelmektedir?


CEVAP: Korku unsurunun ikna edici iletişimde kullanılmasıyla bireyler, çokluk önleyici durumu ya da mekanizmayı hayata geçirir. Öte yandan korku unsurunun kullanılması kesin bir tepki de yaratabilir. Bu tepki ise kaçış veya döğüş ya da mücadele biçiminde ortaya çıkar. Bu olgu ise, ikna edici iletişim sonucunda dağıtıcı ya da bozucu olan bir düşmanlığın şekillenmesini de sağlar. İkna edici iletişimde korku olgusunun kullanımı yeni bir dikkat oluşumunu, kavramayı ve ileti kabulünü etkiler. Ancak dozu iyi ayarlanamamış büyük bir korku ise dikkate yönelmiş bir karışıklık, kavrama sorunu ve bağlı olarak daha az ikna olmayı beraberinde getirebilir.

#4

SORU: Propaganda tekniklerinden bir doğrudan emir nedir?


CEVAP: Doğrudan emir tekniği, karar verme sürecini basitleştirmeyi amaçlar. Propagandacı resimler ve kelimeler kullanarak dinleyicilere tam olarak ne yapmaları gerektiğini söyler. Diğer olası seçenekleri ortadan kaldırır. Emri vermek için otorite figürleri kullanılabilir ama şart değildir. Sam amcanın "seni istiyorum" resmi bu tekniği örnektir.

#5

SORU: Propaganda tekniklerinden bir otoriteye referans nedir?


CEVAP: Bir otoriteye referans; bir fikri, görüşü veya hareket planını desteklemek için bir otorite veya makam sahibini referans vermektir

#6

SORU: Propaganda tekniklerinden sokaktaki adam yaklaşımı neyi amaçlamaktadır?


CEVAP: Sokaktaki adam yaklaşımı, propagandacının görüşünün sokaktaki adamın sağduyusu tarafından da desteklendiğini göstermektir. Hedef kitlenin güvenini kazanmak için gayri resmi bir havada ve tarzda sunulur. Propagandacılar sokak dili ve davranışı kullanarak kendi görüşlerinin ortalama bir kişinin de görüşü olduğu izlenimi verir.

#7

SORU: Propagandayı diğer metotlardan ayırın nedir?


CEVAP: Propagandayı diğer metotlardan ayıran, propagandacının halkın fikrini ikna etme ve anlatma yerine kandırma ve kafa karıştırmayla değiştirme isteğidir. Organizasyonun liderleri bilginin tek taraflı veya doğru olmadığını bilmelerine rağmen propagandayı yayan daha düşük rütbeli üyeler durumu bilmeyebilirler.

#8

SORU: Propaganda ve reklam arasında nasıl bir fark vardır?


CEVAP: Bilginin manipülasyonu örneğin reklamda kullanılır ama buna genellikle propaganda denilmez. Propaganda kelimesi reklamın tersine kuvvetli bir olumsuz anlam taşır. Propaganda zihinlere “yeni fikirler ve inançlar ekmek” için kullanılır. Bir markanın reklamlarında da aynı teknikler kullanılır; ama reklamla propagandanın temel farkı reklamı izlerken bize reklam yapıldığının bilincinde olmamızdır. Yapan da izleyen de reklamın amacını bilir. İzleyen isterse inanır istemezse inanmaz. Reklamda da propaganda teknikleri kullanılır, duygulara hitap edilir; ama reklam yalan üzerine inşa edilmez

#9

SORU: Propagandacıların amacı nedir?


CEVAP: Propagandacılar bir grubun istekleri yönünde halkın bir konu veya olayla ilgili görüşlerini değiştirmeyi amaçlarlar.

#10

SORU: İkna edici iletişim kampanyalarında en sık ve en çok doğruda korkuya başvurulan konular nelerdir?


CEVAP: İkna edici iletişim kampanyalarında en sık ve en çok doğruda korkuya başvurulan konu; • Halk sağlığı, • Trafik ve • Çevre kirliliği ile ilgili çalışmalardır.

#11

SORU: Propaganda tekniklerinden reddin elde edilmesi neyi içerir?


CEVAP: Reddin elde edilmesi tekniği, bir fikrin nefret edilen, korkulan veya küçük görülen bir grupta popüler olduğu imajının verilmesiyle bu fikrin reddinin temin edilmesini içerir. Dolayısıyla eğer, nefret edilen veya küçük görülen bir grup insanın da aynı fikri savunduğu inandırılırsa hedef kitle bu görüşü terk eder.

#12

SORU: Propaganda tekniklerinden rasyonalizasyon ne için kullanılır?


CEVAP: Rasyonalizasyon: Bireyler veya gruplar tartışılır davranış veya inançları bazı genellemelerle akılcı yapmaya çalışabilirler. Muğlak ve hoş sözler genellikle böyle hareket ve inançları haklı göstermek için kullanılır

#13

SORU: İkna sürecinin temel amacı nedir?


CEVAP: İkna sürecinin üç temel amacı; • Alıcı kesimde yeni bir tutum oluşturmak, • Alıcı kesimin var olan tutumunun şiddetini arttırmak ve • Alıcının tutumunu değiştirmek biçiminde ortaya çıkmaktadır.

#14

SORU: İkna ve zeka arasında nasıl bir ilişki vardır?


CEVAP: Bilim adamlarının II. Dünya Savaşı sırasında yaptığı bir araştırma ikna ve zekâ bağıntısını göstermesi açısından önemli ve ilginçtir. Savaş sırasında Amerikan ordusu askerlerine “Neden Savaşıyoruz?” adlı bir dizi belgesel film göstermekteydi. Bu filmlerde ana tema olarak savaşı Almanya ve yandaşı ülkelerin başlattığı öne sürülüyordu. Yapılan araştırmayla, askerlerin eğitim ve zekâ düzeylerine göre bu filmlerden farklı ölçülerde etkilendiği saptanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, daha yüksek zekâ düzeyindeki askerlerin filmlerden daha çok ve kolay etkilendikleri ortaya çıkmıştır. Bu örnek, zekânın ikna edilebilirliği arttırdığını önermesi bakımından önemlidir. Aslında, zeki insanlarda ikna edilebilirliğe karşı bir direnç olacağı düşünülmesine karşın, ikna edici iletiyi kavrama ve dikkat etmenin artmasıyla ikna edilebilirlik de artmaktadır. Bunları göz önüne alarak ikna etme sorununun, kabul etme direncinin üstesinden gelme sorunuyla da yakından ilintili olduğunu da vurgulamak gerekir.

#15

SORU: Propagandayı yaymak için kullanılan yaygın yöntemler arasında neler sayılabilir?


CEVAP: Propagandayı yaymak için kullanılan yaygın yöntemler arasında; • Haberler, • Hükümetlerin raporları, • Tarihin tekrar yazılması, • Uydurma bilim, • Kitaplar, • Broşürler, • Propaganda filmleri, • Radyo, • Televizyon ve • Posterleri sayabiliriz. Radyo ve televizyonda propaganda haberlerde, güncel olaylarda, konuşma programlarının içinde veya reklam olarak yer alabilir.

#16

SORU: Her ikna sürecinin değişmeyen öğeleri nelerdir?


CEVAP: İkna süreci toplu iletişim sürecinde olduğu gibi; • Kaynak, • İleti (mesaj), • Kanal ve • Alıcı temel ögelerinden oluşur. Bu dört temel öge her ikna sürecinde değişmeyen ögeler olarak karşımıza çıkmaktadır.

#17

SORU: Propaganda tekniklerinden parıltılı genellemeler nelerdir?


CEVAP: Parıltılı genellemeler, bilgi veya akıl yürütme gerektirmeden kabul edilmesini sağlamak için yüksek değer taşıyan olgular ve inançlarla alakalandırılmış, yoğun, duygusal olarak çekici sözlerdir. Yurt sevgisi, memleket; barış, özgürlük, onur, vs. gibi duygulara alakalandırılır. Sözler muğlak ve herkes için başka bir manaya gelebilecek olsa da anlamları hep olumludur: “Propagandacının olguları ve programları her zaman iyidir, tercih edilir, erdemlidir.”

#18

SORU: Propaganda tekniklerinden tanıklık nasıl işlemektedir?


CEVAP: Tanıklıklar, alakalı veya alakasız alıntılardır. Özellikle bir kişiyi, politikayı, hareketi veya programı desteklemek veya yermek için söylenmiş sözlerden yapılan alıntılardır. Alıntı yapılan kişinin (uzman, halk tarafından saygı duyulan bir kişi vb.) şöhreti sömürülür. Tanıklık saygı duyulan bir kişinin propaganda mesajına resmi desteğini içerir. Bu hedef kitlenin kendini bu saygı duyulan kişi ile özdeşleştirmesi ve onun fikirlerini kabullenmesi amacıyla yapılır.

#19

SORU: Propaganda tekniklerinden transfer ne anlama gelmektedir?


CEVAP: Transfer: Aynı zamanda ilintilendirme olarak da bilinen bu teknik, bir birey, grup veya bir değerin iyi veya kötü özelliklerini bir diğerine hedef kitleye kabul ettirmek veya ret ettirmek için aktarmaktır. Bu teknik genellikle suçu problemin bir üyesinden diğerine transfer etmek için kullanılır.

#20

SORU: TARES testine göre iknanın etiğe uygunluğunu belirlemek için hangi noktalara dikkat edilmesi gerekmektedir?


CEVAP: TARES testine göre iknanın etiğe uygunluğunu belirlemek için dikkat edilmesi gereken noktalar şöyle sıralanabilir: • İletinin “açık sözlülüğü”, • İknacının gerçek, açık ve belirgin olması, • İzleyiciye saygı, • İkna edici çekicilikte tarafsızlık.

#21

SORU: Propagandanın yayılması için kullanılan diğer yöntemler nelerdir?


CEVAP: Propagandanın yayılması için kullanılan diğer yöntemler şöyle sıralanabilir: • İsim takmak. • Propagandacı objektif kanıtlar kullanmak yerine “genellemeler” yapar. • Propagandacı simgeler kullanır. • Propagandacı kendi fikirlerini yayarken toplumun beğenisini ve saygısını kazanmış ünlüleri kullanır. • Propagandacı sıradan inşaların başına gelmiş olayları “örnek olay” olarak anlatır. • Bazı verileri abartır ya da çarpıtır, bizim bilgimiz olmayan rakamları bizim endişe duyacağımız şekle sokar. • Propagandacı hiçbir kanıt göstermeden kendi fikrinin büyük çoğunluk tarafından benimsendiğini iddia eder. • Propagandacı çok güçlü ve abartılı ifadeler kullanır. • Propagandacı kendi fikrini anlatırken kutuplaşma yaratır. • Propagandacı dost ve düşman yaratır

#22

SORU: Propaganda nedir?


CEVAP: Propaganda, çok sayıda insanın düşünce ve davranışlarını etkilemek amacını taşıyan önceden planlanmış bir mesajlar bütünüdür. Propaganda tarafsız bilgi sağlama yerine, en temelde kendi kitlesini etkileyecek bilgiyi sunar. Mesaj doğru olsa da yönlü olabilir ve olayın tümünü dengeli bir şekilde sunmayabilir.

#23

SORU: Savaşta kullanılan propaganda neleri amaçlamaktadır?


CEVAP: Propaganda savaşta çok güçlü bir silahtır. Bu durumda amaç genellikle içerdeki veya dışardaki düşmanı insanlık dışı olarak göstermek ve ona karşı nefret yaratmaktır. Bazı özel kelimeler kullanarak veya bazı özel kelimeleri kullanmaktan sakınarak düşman hiç yapmadığı şeyler için suçlanır ve bu sayede zihinlerde hatalı bir imaj oluşturulur. Çoğu propaganda düşmanın gerçek veya hayali bir haksızlığın sebebi olduğu hissini vermek ister. Aynı zamanda halkın kendi milletinin haklı olduğuna da inanması gerekir. Propaganda bir bakıma psikolojik savaş yöntemlerinden biridir.

#24

SORU: İnanılırlığın bağlı olduğu iki faktör nedir?


CEVAP: İnanılırlığın bağlı olduğu iki faktör; • Saygınlık ve • Güvenilirliktir.

#25

SORU: Propaganda tekniklerinden damgalama nasıl işlemektedir?


CEVAP: Damgalama tekniği, propagandanın hedefini nefret edilen veya istenmeyen bir şeyle damgalayarak onun hakkında bir önyargı oluşmasını sağlamayı içerir.

#26

SORU: Propaganda tekniklerinden ifade edilmemiş kabuller nasıl kullanılır?


CEVAP: İfade edilmemiş kabuller tekniği, propaganda mesajınız açıkça ifade edildiği takdirde kabul görmeyecekse kullanılır. Bunun yerine mesaj sürekli farz edilir veya kabul edilir. Pazar popülizmi bu şekilde yayılmıştır. Çok az insan çıkıp pazarın demokrasinin yerine almasını söylemiştir ama birçoğu pazarın ne kadar etkin olduğunu ve nasıl eski düzeni ortadan kaldığından söz etmiştir

#27

SORU: Propaganda tekniklerinden kasıtlı muğlaklıkta amaç nedir?


CEVAP: Genellemeler kasıtlı olarak muğlaktır ki, hedef kitle kendi yorumlarını katabilsin. Amaç kitleyi gerçekliğini analiz etmeden veya uygulanabilirliğini veya mantıklılığını incelemeden bazı belirsiz sözlerle harekete geçirmektir

#28

SORU: İkna edici iletişimde alıcının bazı özellikleri ve etkenler ikna olup-olmamalarını belirler. Anılan bu etkenler nelerdir?


CEVAP: Anılan ilgili etkenler şöyle sıralanabilir: • Kaynağın ikna edici iletişimin doğrudan kendisine yönelmediğine, hatta onu tesadüfen aldığına inanması iknanın etkililiğini arttıracaktır. • Alıcının kendi tutumuna ne derece bağlı olduğu, onu ne kadar önemsediği iletiyi kabul veya reddetmesini belirler. • Alıcının tutumu ile kaynağın ileri sürdüğü tutum arasındaki fark, iknacının etkililiğini önemli oranda etkiler. • Son olarak alıcının ileri sürülen görüşle aynı görüşte olup-olmaması, konu hakkındaki bilgi düzeyi, eğitimi, zekâ düzeyi ve kişilik özellikleri iknanın etkisini belirler.

#29

SORU: Propaganda oluşturmak için hangi teknikleri bilmek gereklidir?


CEVAP: Propaganda oluşturmak için bilinmesi gereken başlıca teknikler şöyle sıralanabilir. • Korkuya başvurma, • Bir otoriteye referans, • Tren etkisi, • Kalabalığa katıl, • Kaçınılmaz zafer, • Doğrudan emir, • Reddin elde edilmesi, • Parıltılı genellemeler, • Rasyonalizasyon, • Kasıtlı muğlaklık, • Transfer, • Nedeni aşırı basitleştirmek, • Sokaktaki adam, • Tanıklık, • Damgalama, • Günah keçisi, • Erdem sözleri, • Sloganlar, • İfade edilmemiş kabuller.

#30

SORU: Propaganda kaynağına göre nasıl sınıflandırılmaktadır?


CEVAP: Propaganda kaynağına göre şöyle sıralanabilir: • Beyaz propagandanın kaynağı bellidir. • Kara propaganda dost bir kaynaktan geliyormuş gibi görünür ama gerçek tersidir. Kara propaganda, yalan, yanlış ve abartılı bilgiler kullanarak duyguları istismar ederek kitlelerin bir çıkar grubunun arzu ettiği gibi düşünmesini ve davranmasını sağlayacak iletişim faaliyetleri yapmaktır. • Gri propaganda tarafsız bir kaynaktan gelir gibi gözükür ama aslında karşı taraftan gelmektedir

#31

SORU: Propaganda kelimenin kökenine baktığımızda ne anlama gelmektedir?


CEVAP: Latincede propaganda "yayılacak şeyler" manasına gelmektedir. 1622 senesinde, 30 yıl savaşlarının başlangıcından hemen sonra, Papa XV. Gregory hristiyan olmayan ülkelere gönderilen misyonerler vasıtasıyla Hristiyanlığın yayılmasını gözeten Congregatio de Propaganda Fide’ı (İnancı Yayma Meclisini) kurdu. Kelimenin orijinal anlamı yanıltıcı bilgi anlamına gelmiyordu. Modern politik manası I. Dünya Savaşına kadar gider ve orijinali alçaltıcı bir mana içermemektedir

#32

SORU: Tutumun gücü denildiğinde ne akla gelmektedir?


CEVAP: Bir tutumun gücü denildiğinde, ögelerinin gücünün toplamı ve bir şeye karşı güçlü bir eğilim akla gelmelidir.

#33

SORU: Tutumun özellikleri nelerdir?


CEVAP: Tutumun özellikleri şöyle sıralanabilir: • Güç derecesi, • Karmaşıklık, • Diğer tutumlarla ilişki ve merkezilik, • Ögeler arası tutarlılık, • Tutumlar arası tutarlılık.

#34

SORU: Tutumlar gözlenebilir mi?


CEVAP: Tutum doğrudan gözlenebilen bir özellik ya da olgu değildir. Tutum, bireyin gözlenebilen davranışlarından dolaylı olarak varsayılır ve daha önce de vurgulandığı gibi tutum bir bireye atfedilen eğilim olarak karşımıza çıkar. Tutum gözle görülmez, fakat gözle görülebilir bazı davranışlara yol açtığından, çok basit olarak bu davranışların gözlenmesi sonucu belli bir tutumun var olduğu, ne ölçüde değiştiği ya da güçlendiği söylenebilir.

#35

SORU: Tutumların oluşum yolları nasıl gruplandırılmaktadır?


CEVAP: Tutumların oluşum yolları şöyle gruplandırılabilir: • Büyüme ve toplumsallaşma boyunca ailede ve diğer çevrelerde öğrenilen tepki yollarının birikmesi, • Bireyin başından geçen yaşantılardan çıkarılan genel sonuçlar, • Çok şiddetli etki eden bir olaya dayanarak buna benzeyen olayların da aynı şekilde değerlendirilmesi, • Başkalarının tutumlarının taklit yoluyla benimsenmesi.

#36

SORU: Tutum nedir?


CEVAP: Tutum, bir bireye atfedilen ve onun bir psikolojik obje ile ilgili düşünce, duygu ve davranışlarını düzenli bir biçimde oluşturan bir eğilimdir

#37

SORU: Birey ve grup kavramları göz önünde bulundurularak tutum hakkında ne söylenebilir?


CEVAP: Çok sayıda bireyin tutumları ölçüldüğünde ya da birlikte ele alındığında grup tutumlarından söz edilebilir. Çeşitli gruplar tutumları bakımından karşılaştırılabilirse de tutum özünde bireysel bir yapı taşımaktadır

#38

SORU: Psikolojik obje nedir?


CEVAP: Psikolojik obje ise belli bir birey için anlam -daha doğru bir deyişle farklı anlam- taşıyan, bireyin farkında olduğu herhangi bir obje demektir. Bir birey için her şey bir psikolojik obje olabilir. Örneğin; sevilen-sevilmeyen kişiler, siyasal eğilimler, bir deterjan, masa ya da kalem vb. Başka bir deyişle birey için bu bir deterjan olabileceği gibi, siyasi bir parti de olabilir ya da oy verme ve süt içme gibi bir eylem de olabilir

#39

SORU: Tutumlar genel anlamda hangi üç faktörün bütünleşmesi olarak nitelendirilebilir?


CEVAP: Tutumlar genel anlamda, düşünce-duygudavranış eğilimi bütünleşmesi olarak nitelendirilebilir. Bu üç faktör aynı zamanda tutumun ögeleri olarak da tanımlanabilir. Bazı tutumlar başlangıç aşamasında yalın bir nitelik taşırken, tam gelişmiş bir tutum ise yalın değil karmaşıktır.

#40

SORU: İkna edici iletişim matrisinin bağımlı değişkenleri, kaç basamağa ayrılır?


CEVAP: İkna edici iletişim matrisinin bağımlı değişkenleri, kişinin ikna edildiği yeni davranış, olay ve olguların özelliğine göre altı basamağa ayrılır: • Öncelikle ikna edici iletinin sunulmuş olması gerekir. • İkinci basamak, iletişime iletiye hedef olan kişinin katılmasıdır ve bu kişinin neyin tartışılacağını kavraması gerekir. • Daha sonra ve üçüncü olarak gönderilen iletinin sonucunu kavrayana kadar alıcının iletişimi desteklemesi önemlidir. • Dördüncü basamak ise, iletinin kavranılmasının yanında alıcının bunu kabul etmesi ya da en azından sözel düzeyde uyum sağlamasıdır. Beşinci basamak en temel gerekliliktir. Bu basamak, etkinin ölçülebildiği zamana kadar kabullenmenin varlığını sürdürebilmesidir. • Altıncı ve son basamak ya da bağımlı değişken ise, hedef kişinin yeni davranışı açık davranış olarak gösterebilmesidir.

#41

SORU: İnsanlararası iletişim nasıl tanımlanmaktadır?


CEVAP: İnsanlararası iletişim; bilgi, duygu, düşünce, tutum ve kanılarla, davranış biçimlerinin kaynak ile alıcı arasındaki bir ilişkileşme yoluyla bir insandan diğerine bazı kanallar kullanılarak ve değişim amacıyla aktarılması sürecidir

#42

SORU: İletişimin etkileri nelerdir?


CEVAP: İletişimin etkileri şöyle sıralanabilir: • Alıcının bilgi düzeyinde meydana gelen değişme, • Alıcının tutumunda meydana gelen değişme, • Alıcının açık davranışında meydana gelen değişme. İkinci aşamada gündeme gelen tutum değişmesi de yine üç biçimde hayata geçer: • Varolan tutumun pekişmesi veya güçlenmesi, • Varolan tutumun değişmesi, • Yeni tutum oluşması.

#43

SORU: İkna edici iletişim matrisi nedir?


CEVAP: İkna edici iletişim matrisi, insan hayatı boyunca sahip olunan insan ilişkilerindeki tüm bağımlı ve bağımsız değişkenler hakkında oluşan kesin ve tam verilerdir.

#44

SORU: Propaganda tekniklerinden korkuya başvurma nasıl işlemektedir ?


CEVAP: Korkuya başvurma; genel nüfusta korku yaratarak bir konuya destek sağlamayı amaçlar. Örneğin, Joseph Göbbels Teodore Kaufmannın Almanya yok olmalı sözlerini kullanarak Müttefiklerin Alman halkını yok etmeyi amaçladığını iddia etmiştir.

#45

SORU: Propaganda kime yönelik yapılır?


CEVAP: Kelimenin daha da dar ve daha az kullanılan anlamıyla propaganda zaten inanan insanlara onlara inançlarını destekleyecek yanlış bilgi vermek anlamına gelir. Varsayıma göre insanlar doğru olmayan bir şeye inanırlarsa sürekli kuşkular yaşayacaklardır. Bu kuşkular rahatsız edici olduğundan onlardan kurtulmak isteyecekler ve dolayısıyla güç sahiplerinin onaylamalarına açık olacaklardır. Bu yüzden propaganda çoğunlukla amaca hali hazırda inananlara yönelik yapılır

#46

SORU: İnanılırlığın bağlı olduğu iki faktör nedir?


CEVAP: İnanılırlığın bağlı olduğu iki faktör; • Saygınlık ve • Güvenilirliktir

#47

SORU: Savaşta kullanılan propaganda neleri amaçlamaktadır?


CEVAP: Propaganda savaşta çok güçlü bir silahtır. Bu durumda amaç genellikle içerdeki veya dışardaki düşmanı insanlık dışı olarak göstermek ve ona karşı nefret yaratmaktır. Bazı özel kelimeler kullanarak veya bazı özel kelimeleri kullanmaktan sakınarak düşman hiç yapmadığı şeyler için suçlanır ve bu sayede zihinlerde hatalı bir imaj oluşturulur. Çoğu propaganda düşmanın gerçek veya hayali bir haksızlığın sebebi olduğu hissini vermek ister. Aynı zamanda halkın kendi milletinin haklı olduğuna da inanması gerekir. Propaganda bir bakıma psikolojik savaş yöntemlerinden biridir.

#48

SORU: Propaganda tekniklerinden tanıklık nasıl işlemektedir?


CEVAP: Tanıklıklar, alakalı veya alakasız alıntılardır. Özellikle bir kişiyi, politikayı, hareketi veya programı desteklemek veya yermek için söylenmiş sözlerden yapılan alıntılardır. Alıntı yapılan kişinin (uzman, halk tarafından saygı duyulan bir kişi vb.) şöhreti sömürülür. Tanıklık saygı duyulan bir kişinin propaganda mesajına resmi desteğini içerir. Bu hedef kitlenin kendini bu saygı duyulan kişi ile özdeşleştirmesi ve onun fikirlerini kabullenmesi amacıyla yapılır.

#49

SORU: Propaganda tekniklerinden ifade edilmemiş kabuller nasıl kullanılır?


CEVAP: İfade edilmemiş kabuller tekniği, propaganda mesajınız açıkça ifade edildiği takdirde kabul görmeyecekse kullanılır. Bunun yerine mesaj sürekli farz edilir veya kabul edilir. Pazar popülizmi bu şekilde yayılmıştır. Çok az insan çıkıp pazarın demokrasinin yerine almasını söylemiştir ama birçoğu pazarın ne kadar etkin olduğunu ve nasıl eski düzeni ortadan kaldığından söz etmiştir.

#50

SORU: Propagandayı yaymak için kullanılan yaygın yöntemler arasında neler sayılabilir?


CEVAP: Propagandayı yaymak için kullanılan yaygın yöntemler arasında; • Haberler, • Hükümetlerin raporları, • Tarihin tekrar yazılması, • Uydurma bilim, • Kitaplar, • Broşürler, • Propaganda filmleri, • Radyo, • Televizyon ve • Posterleri sayabiliriz. Radyo ve televizyonda propaganda haberlerde, güncel olaylarda, konuşma programlarının içinde veya reklam olarak yer alabilir.

#51

SORU: Propagandanın yayılması için kullanılan diğer yöntemler nelerdir?


CEVAP: Propagandanın yayılması için kullanılan diğer yöntemler şöyle sıralanabilir: • İsim takmak. • Propagandacı objektif kanıtlar kullanmak yerine “genellemeler” yapar. • Propagandacı simgeler kullanır. • Propagandacı kendi fikirlerini yayarken toplumun beğenisini ve saygısını kazanmış ünlüleri kullanır. • Propagandacı sıradan inşaların başına gelmiş olayları “örnek olay” olarak anlatır. • Bazı verileri abartır ya da çarpıtır, bizim bilgimiz olmayan rakamları bizim endişe duyacağımız şekle sokar. • Propagandacı hiçbir kanıt göstermeden kendi fikrinin büyük çoğunluk tarafından benimsendiğini iddia eder. • Propagandacı çok güçlü ve abartılı ifadeler kullanır. • Propagandacı kendi fikrini anlatırken kutuplaşma yaratır. • Propagandacı dost ve düşman yaratır.

#52

SORU: TARES testine göre iknanın etiğe uygunluğunu belirlemek için hangi noktalara dikkat edilmesi gerekmektedir?


CEVAP: TARES testine göre iknanın etiğe uygunluğunu belirlemek için dikkat edilmesi gereken noktalar şöyle sıralanabilir: • İletinin “açık sözlülüğü”, • İknacının gerçek, açık ve belirgin olması, • İzleyiciye saygı, • İkna edici çekicilikte tarafsızlık.

#53

SORU: Propaganda tekniklerinden damgalama nasıl işlemektedir?


CEVAP: Damgalama tekniği, propagandanın hedefini nefret edilen veya istenmeyen bir şeyle damgalayarak onun hakkında bir önyargı oluşmasını sağlamayı içerir.

#54

SORU: Propagandayı diğer metotlardan ayırın nedir?


CEVAP: Propagandayı diğer metotlardan ayıran, propagandacının halkın fikrini ikna etme ve anlatma yerine kandırma ve kafa karıştırmayla değiştirme isteğidir. Organizasyonun liderleri bilginin tek taraflı veya doğru olmadığını bilmelerine rağmen propagandayı yayan daha düşük rütbeli üyeler durumu bilmeyebilirler.

#55

SORU: İkna edici iletişim matrisi nedir?


CEVAP: İkna edici iletişim matrisi, insan hayatı boyunca sahip olunan insan ilişkilerindeki tüm bağımlı ve bağımsız değişkenler hakkında oluşan kesin ve tam verilerdir.

#56

SORU: İletişimin etkileri nelerdir?


CEVAP: İletişimin etkileri şöyle sıralanabilir: • Alıcının bilgi düzeyinde meydana gelen değişme, • Alıcının tutumunda meydana gelen değişme, • Alıcının açık davranışında meydana gelen değişme. İkinci aşamada gündeme gelen tutum değişmesi de yine üç biçimde hayata geçer: • Varolan tutumun pekişmesi veya güçlenmesi, • Varolan tutumun değişmesi, • Yeni tutum oluşması.

#57

SORU: Propaganda tekniklerinden korkuya başvurma nasıl işlemektedir ?


CEVAP: Korkuya başvurma; genel nüfusta korku yaratarak bir konuya destek sağlamayı amaçlar. Örneğin, Joseph Göbbels Teodore Kaufmannın Almanya yok olmalı sözlerini kullanarak Müttefiklerin Alman halkını yok etmeyi amaçladığını iddia etmiştir.

#58

SORU: Propaganda tekniklerinden bir otoriteye referans nedir?


CEVAP: Bir otoriteye referans; bir fikri, görüşü veya hareket planını desteklemek için bir otorite veya makam sahibini referans vermektir.

#59

SORU: Propaganda tekniklerinden bir doğrudan emir nedir?


CEVAP: Doğrudan emir tekniği, karar verme sürecini basitleştirmeyi amaçlar. Propagandacı resimler ve kelimeler kullanarak dinleyicilere tam olarak ne yapmaları gerektiğini söyler. Diğer olası seçenekleri ortadan kaldırır. Emri vermek için otorite figürleri kullanılabilir ama şart değildir. Sam amcanın "seni istiyorum" resmi bu tekniği örnektir

#60

SORU: Propaganda tekniklerinden reddin elde edilmesi neyi içerir?


CEVAP: Reddin elde edilmesi tekniği, bir fikrin nefret edilen, korkulan veya küçük görülen bir grupta popüler olduğu imajının verilmesiyle bu fikrin reddinin temin edilmesini içerir. Dolayısıyla eğer, nefret edilen veya küçük görülen bir grup insanın da aynı fikri savunduğu inandırılırsa hedef kitle bu görüşü terk eder.

#61

SORU: Propaganda tekniklerinden parıltılı genellemeler nelerdir?


CEVAP: Parıltılı genellemeler, bilgi veya akıl yürütme gerektirmeden kabul edilmesini sağlamak için yüksek değer taşıyan olgular ve inançlarla alakalandırılmış, yoğun, duygusal olarak çekici sözlerdir. Yurt sevgisi, memleket; barış, özgürlük, onur, vs. gibi duygulara alakalandırılır. Sözler muğlak ve herkes için başka bir manaya gelebilecek olsa da anlamları hep olumludur: “Propagandacının olguları ve programları her zaman iyidir, tercih edilir, erdemlidir.”

#62

SORU: Propaganda tekniklerinden rasyonalizasyon ne için kullanılır?


CEVAP: Rasyonalizasyon: Bireyler veya gruplar tartışılır davranış veya inançları bazı genellemelerle akılcı yapmaya çalışabilirler. Muğlak ve hoş sözler genellikle böyle hareket ve inançları haklı göstermek için kullanılır.

#63

SORU: Tutumlar genel anlamda hangi üç faktörün bütünleşmesi olarak nitelendirilebilir?


CEVAP: Tutumlar genel anlamda, düşünce-duygudavranış eğilimi bütünleşmesi olarak nitelendirilebilir. Bu üç faktör aynı zamanda tutumun ögeleri olarak da tanımlanabilir. Bazı tutumlar başlangıç aşamasında yalın bir nitelik taşırken, tam gelişmiş bir tutum ise yalın değil karmaşıktır.

#64

SORU: İkna edici iletişim matrisinin bağımlı değişkenleri, kaç basamağa ayrılır?


CEVAP: İkna edici iletişim matrisinin bağımlı değişkenleri, kişinin ikna edildiği yeni davranış, olay ve olguların özelliğine göre altı basamağa ayrılır: • Öncelikle ikna edici iletinin sunulmuş olması gerekir. • İkinci basamak, iletişime iletiye hedef olan kişinin katılmasıdır ve bu kişinin neyin tartışılacağını kavraması gerekir. • Daha sonra ve üçüncü olarak gönderilen iletinin sonucunu kavrayana kadar alıcının iletişimi desteklemesi önemlidir. • Dördüncü basamak ise, iletinin kavranılmasının yanında alıcının bunu kabul etmesi ya da en azından sözel düzeyde uyum sağlamasıdır. • Beşinci basamak en temel gerekliliktir. Bu basamak, etkinin ölçülebildiği zamana kadar kabullenmenin varlığını sürdürebilmesidir. • Altıncı ve son basamak ya da bağımlı değişken ise, hedef kişinin yeni davranışı açık davranış olarak gösterebilmesidir.

#65

SORU: Tutumun özellikleri nelerdir?


CEVAP: Tutumun özellikleri şöyle sıralanabilir: • Güç derecesi, • Karmaşıklık, • Diğer tutumlarla ilişki ve merkezilik, • Ögeler arası tutarlılık, • Tutumlar arası tutarlılık.

#66

SORU: Tutumun gücü denildiğinde ne akla gelmektedir?


CEVAP: Bir tutumun gücü denildiğinde, ögelerinin gücünün toplamı ve bir şeye karşı güçlü bir eğilim akla gelmelidir.

#67

SORU: Tutumların oluşum yolları nasıl gruplandırılmaktadır?


CEVAP: Tutumların oluşum yolları şöyle gruplandırılabilir: • Büyüme ve toplumsallaşma boyunca ailede ve diğer çevrelerde öğrenilen tepki yollarının birikmesi, • Bireyin başından geçen yaşantılardan çıkarılan genel sonuçlar, • Çok şiddetli etki eden bir olaya dayanarak buna benzeyen olayların da aynı şekilde değerlendirilmesi, • Başkalarının tutumlarının taklit yoluyla benimsenmesi.

#68

SORU: İnsanlararası iletişim nasıl tanımlanmaktadır?


CEVAP: İnsanlararası iletişim; bilgi, duygu, düşünce, tutum ve kanılarla, davranış biçimlerinin kaynak ile alıcı arasındaki bir ilişkileşme yoluyla bir insandan diğerine bazı kanallar kullanılarak ve değişim amacıyla aktarılması sürecidir.

#69

SORU: Propaganda kaynağına göre nasıl sınıflandırılmaktadır?


CEVAP: Propaganda kaynağına göre şöyle sıralanabilir: • Beyaz propagandanın kaynağı bellidir. • Kara propaganda dost bir kaynaktan geliyormuş gibi görünür ama gerçek tersidir. Kara propaganda, yalan, yanlış ve abartılı bilgiler kullanarak duyguları istismar ederek kitlelerin bir çıkar grubunun arzu ettiği gibi düşünmesini ve davranmasını sağlayacak iletişim faaliyetleri yapmaktır. • Gri propaganda tarafsız bir kaynaktan gelir gibi gözükür ama aslında karşı taraftan gelmektedir.

#70

SORU: Bazı çalışmalarda korkunun rolü herhangi bir hastalıkla ilgilenen bir kişinin ileriye sürülen ölçüde önleyici olmasını sağlayabilecektir. Bu olgunun temelinde ne yatmaktadır?


CEVAP: Bazı çalışmalarda korkunun rolü herhangi bir hastalıkla ilgilenen bir kişinin ileriye sürülen ölçüde önleyici olmasını sağlayabilecektir. Bu olgunun temelinde ise yüksek derecede korkuyla insanları harekete geçirip belli bazı tavsiyeleri kabul ettirmek yatmaktadır.

#71

SORU: Korku unsurunun ikna edici iletişimde kullanılmasıyla neler meydana gelmektedir?


CEVAP: Korku unsurunun ikna edici iletişimde kullanılmasıyla bireyler, çokluk önleyici durumu ya da mekanizmayı hayata geçirir. Öte yandan korku unsurunun kullanılması kesin bir tepki de yaratabilir. Bu tepki ise kaçış veya döğüş ya da mücadele biçiminde ortaya çıkar. Bu olgu ise, ikna edici iletişim sonucunda dağıtıcı ya da bozucu olan bir düşmanlığın şekillenmesini de sağlar. İkna edici iletişimde korku olgusunun kullanımı yeni bir dikkat oluşumunu, kavramayı ve ileti kabulünü etkiler. Ancak dozu iyi ayarlanamamış büyük bir korku ise dikkate yönelmiş bir karışıklık, kavrama sorunu ve bağlı olarak daha az ikna olmayı beraberinde getirebilir.

#72

SORU: Propaganda kime yönelik yapılır?


CEVAP: Kelimenin daha da dar ve daha az kullanılan anlamıyla propaganda zaten inanan insanlara onlara inançlarını destekleyecek yanlış bilgi vermek anlamına gelir. Varsayıma göre insanlar doğru olmayan bir şeye inanırlarsa sürekli kuşkular yaşayacaklardır. Bu kuşkular rahatsız edici olduğundan onlardan kurtulmak isteyecekler ve dolayısıyla güç sahiplerinin onaylamalarına açık olacaklardır. Bu yüzden propaganda çoğunlukla amaca hali hazırda inananlara yönelik yapılır.

#73

SORU: Propaganda nedir?


CEVAP: Propaganda, çok sayıda insanın düşünce ve davranışlarını etkilemek amacını taşıyan önceden planlanmış bir mesajlar bütünüdür. Propaganda tarafsız bilgi sağlama yerine, en temelde kendi kitlesini etkileyecek bilgiyi sunar. Mesaj doğru olsa da yönlü olabilir ve olayın tümünü dengeli bir şekilde sunmayabilir.

#74

SORU: Tutum nedir?


CEVAP: Tutum, bir bireye atfedilen ve onun bir psikolojik obje ile ilgili düşünce, duygu ve davranışlarını düzenli bir biçimde oluşturan bir eğilimdir.

#75

SORU: Propaganda kelimenin kökenine baktığımızda ne anlama gelmektedir?


CEVAP: Latincede propaganda "yayılacak şeyler" manasına gelmektedir. 1622 senesinde, 30 yıl savaşlarının başlangıcından hemen sonra, Papa XV. Gregory hristiyan olmayan ülkelere gönderilen misyonerler vasıtasıyla Hristiyanlığın yayılmasını gözeten Congregatio de Propaganda Fide’ı (İnancı Yayma Meclisini) kurdu. Kelimenin orijinal anlamı yanıltıcı bilgi anlamına gelmiyordu. Modern politik manası I. Dünya Savaşına kadar gider ve orijinali alçaltıcı bir mana içermemektedir.

#76

SORU: Propaganda ve sansür arasında nasıl bir ilişki vardır?


CEVAP: Propaganda, aynı amacın insanlara istenen bilgilerin verilmesi yerine, istenmeyen bilgilerin kısıtlanmasını amaçlayan sansürün tersidir.

#77

SORU: Propagandacıların amacı nedir?


CEVAP: Propagandacılar bir grubun istekleri yönünde halkın bir konu veya olayla ilgili görüşlerini değiştirmeyi amaçlarlar.

#78

SORU: Propaganda tekniklerinden sokaktaki adam yaklaşımı neyi amaçlamaktadır?


CEVAP: Sokaktaki adam yaklaşımı, propagandacının görüşünün sokaktaki adamın sağduyusu tarafından da desteklendiğini göstermektir. Hedef kitlenin güvenini kazanmak için gayri resmi bir havada ve tarzda sunulur. Propagandacılar sokak dili ve davranışı kullanarak kendi görüşlerinin ortalama bir kişinin de görüşü olduğu izlenimi verir.

#79

SORU: İkna edici iletişimde alıcının bazı özellikleri ve etkenler ikna olup-olmamalarını belirler. Anılan bu etkenler nelerdir?


CEVAP: Anılan ilgili etkenler şöyle sıralanabilir: • Kaynağın ikna edici iletişimin doğrudan kendisine yönelmediğine, hatta onu tesadüfen aldığına inanması iknanın etkililiğini arttıracaktır. • Alıcının kendi tutumuna ne derece bağlı olduğu, onu ne kadar önemsediği iletiyi kabul veya reddetmesini belirler. • Alıcının tutumu ile kaynağın ileri sürdüğü tutum arasındaki fark, iknacının etkililiğini önemli oranda etkiler. • Son olarak alıcının ileri sürülen görüşle aynı görüşte olup-olmaması, konu hakkındaki bilgi düzeyi, eğitimi, zekâ düzeyi ve kişilik özellikleri iknanın etkisini belirler.

#80

SORU: İkna sürecinin temel amacı nedir?


CEVAP: İkna sürecinin üç temel amacı; • Alıcı kesimde yeni bir tutum oluşturmak, • Alıcı kesimin var olan tutumunun şiddetini arttırmak ve • Alıcının tutumunu değiştirmek biçiminde ortaya çıkmaktadır

#81

SORU: İkna ve zeka arasında nasıl bir ilişki vardır?


CEVAP: Bilim adamlarının II. Dünya Savaşı sırasında yaptığı bir araştırma ikna ve zekâ bağıntısını göstermesi açısından önemli ve ilginçtir. Savaş sırasında Amerikan ordusu askerlerine “Neden Savaşıyoruz?” adlı bir dizi belgesel film göstermekteydi. Bu filmlerde ana tema olarak savaşı Almanya ve yandaşı ülkelerin başlattığı öne sürülüyordu. Yapılan araştırmayla, askerlerin eğitim ve zekâ düzeylerine göre bu filmlerden farklı ölçülerde etkilendiği saptanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, daha yüksek zekâ düzeyindeki askerlerin filmlerden daha çok ve kolay etkilendikleri ortaya çıkmıştır. Bu örnek, zekânın ikna edilebilirliği arttırdığını önermesi bakımından önemlidir. Aslında, zeki insanlarda ikna edilebilirliğe karşı bir direnç olacağı düşünülmesine karşın, ikna edici iletiyi kavrama ve dikkat etmenin artmasıyla ikna edilebilirlik de artmaktadır. Bunları göz önüne alarak ikna etme sorununun, kabul etme direncinin üstesinden gelme sorunuyla da yakından ilintili olduğunu da vurgulamak gerekir.

#82

SORU: Birey ve grup kavramları göz önünde bulundurularak tutum hakkında ne söylenebilir?


CEVAP: Çok sayıda bireyin tutumları ölçüldüğünde ya da birlikte ele alındığında grup tutumlarından söz edilebilir. Çeşitli gruplar tutumları bakımından karşılaştırılabilirse de tutum özünde bireysel bir yapı taşımaktadır.

#83

SORU: Tutumlar gözlenebilir mi?


CEVAP: Tutum doğrudan gözlenebilen bir özellik ya da olgu değildir. Tutum, bireyin gözlenebilen davranışlarından dolaylı olarak varsayılır ve daha önce de vurgulandığı gibi tutum bir bireye atfedilen eğilim olarak karşımıza çıkar. Tutum gözle görülmez, fakat gözle görülebilir bazı davranışlara yol açtığından, çok basit olarak bu davranışların gözlenmesi sonucu belli bir tutumun var olduğu, ne ölçüde değiştiği ya da güçlendiği söylenebilir.

#84

SORU: İkna edici iletişim kampanyalarında en sık ve en çok doğruda korkuya başvurulan konular nelerdir?


CEVAP: İkna edici iletişim kampanyalarında en sık ve en çok doğruda korkuya başvurulan konu; • Halk sağlığı, • Trafik ve • Çevre kirliliği ile ilgili çalışmalardır.

#85

SORU: Her ikna sürecinin değişmeyen öğeleri nelerdir?


CEVAP: İkna süreci toplu iletişim sürecinde olduğu gibi; • Kaynak, • İleti (mesaj), • Kanal ve • Alıcı temel ögelerinden oluşur. Bu dört temel öge her ikna sürecinde değişmeyen ögeler olarak karşımıza çıkmaktadır.

#86

SORU: Psikolojik obje nedir?


CEVAP: Psikolojik obje ise belli bir birey için anlam -daha doğru bir deyişle farklı anlam- taşıyan, bireyin farkında olduğu herhangi bir obje demektir. Bir birey için her şey bir psikolojik obje olabilir. Örneğin; sevilen-sevilmeyen kişiler, siyasal eğilimler, bir deterjan, masa ya da kalem vb. Başka bir deyişle birey için bu bir deterjan olabileceği gibi, siyasi bir parti de olabilir ya da oy verme ve süt içme gibi bir eylem de olabilir.

#87

SORU: Propaganda tekniklerinden transfer ne anlama gelmektedir?


CEVAP: Transfer: Aynı zamanda ilintilendirme olarak da bilinen bu teknik, bir birey, grup veya bir değerin iyi veya kötü özelliklerini bir diğerine hedef kitleye kabul ettirmek veya ret ettirmek için aktarmaktır. Bu teknik genellikle suçu problemin bir üyesinden diğerine transfer etmek için kullanılır.

#88

SORU: Propaganda tekniklerinden kasıtlı muğlaklıkta amaç nedir?


CEVAP: Genellemeler kasıtlı olarak muğlaktır ki, hedef kitle kendi yorumlarını katabilsin. Amaç kitleyi gerçekliğini analiz etmeden veya uygulanabilirliğini veya mantıklılığını incelemeden bazı belirsiz sözlerle harekete geçirmektir.

#89

SORU: Propaganda ve reklam arasında nasıl bir fark vardır?


CEVAP: Bilginin manipülasyonu örneğin reklamda kullanılır ama buna genellikle propaganda denilmez. Propaganda kelimesi reklamın tersine kuvvetli bir olumsuz anlam taşır. Propaganda zihinlere “yeni fikirler ve inançlar ekmek” için kullanılır. Bir markanın reklamlarında da aynı teknikler kullanılır; ama reklamla propagandanın temel farkı reklamı izlerken bize reklam yapıldığının bilincinde olmamızdır. Yapan da izleyen de reklamın amacını bilir. İzleyen isterse inanır istemezse inanmaz. Reklamda da propaganda teknikleri kullanılır, duygulara hitap edilir; ama reklam yalan üzerine inşa edilmez.

#90

SORU: Propaganda oluşturmak için hangi teknikleri bilmek gereklidir?


CEVAP: Propaganda oluşturmak için bilinmesi gereken başlıca teknikler şöyle sıralanabilir. • Korkuya başvurma, • Bir otoriteye referans, • Tren etkisi, • Kalabalığa katıl, • Kaçınılmaz zafer, • Doğrudan emir, • Reddin elde edilmesi, • Parıltılı genellemeler, • Rasyonalizasyon, • Kasıtlı muğlaklık, • Transfer, • Nedeni aşırı basitleştirmek, • Sokaktaki adam, • Tanıklık, • Damgalama, • Günah keçisi, • Erdem sözleri, • Sloganlar, • İfade edilmemiş kabuller.

#91

SORU:

İnsanlararası iletişimin temel tanımlarında da yer alan tutum kavramı, nasıl bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır?


CEVAP:

İnsanlararası iletişimin temel tanımlarında da yer alan tutum kavramı, tutumun ögeleri, ikna kavramı ile iknanın ögelerinin ikna edici iletişim süreci içerisindeki yeri önem taşıyan bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır.


#92

SORU:

İletişimin en temel dört ögesi nelerdir?


CEVAP:

Kaynak, ileti, kanal ve alıcıdır.


#93

SORU:

İknanın insan hayatında en çok maruz kaldığı boyutlardan bir tanesi nedir?


CEVAP:

İknanın insan hayatında en çok maruz kaldığı boyutlardan bir tanesi “propaganda”dır.


#94

SORU:

____ ve _____ arasında da bir ilişki ve bağ vardır ve olmalıdır. Verilen boşluklara ne gelmelidir?


CEVAP:

İkna ve etik


#95

SORU:

"Ayten Hanım sürekli olarak belli bir deterjanı kullanırken Nurten Hanım bir başka marka deterjanı kullanır. Nevin hanım ise bir markette karşılaştığı satış elemanıyla yaptığı konuşma sonucunda önceden belli bir marka diş macunu kullanırken bunu değiştirerek satış elemanının önerdiği diş macununu kullanmaya başlamıştır." Yukarıda verilen örneklerdeki davranışların temeli ne olarak karşımıza çıkmaktadır?


CEVAP:

Tutumlar olarak karşımıza çıkmaktadır.


#96

SORU:

Tutumların hangi özellikleri bilim adamlarının devamlı olarak ilgisini çekmiştir?


CEVAP:

Tutumların kaynağı, oluşması, zaman içinde değişime uğraması ve tutumların bireylerin davranışları üzerine olan etkileri bilim adamlarının devamlı olarak ilgisini çekmiştir.


#97

SORU:

Tutum kavramı konuyla ilgili çalışma yapan bilim adamlarının farklı kuramsal yaklaşımları nedeniyle çok değişik biçimlerde tanımlanmıştır. Genel kabul gören bir tanım nasıl yapılabilir?


CEVAP:

“Tutum, bir bireye atfedilen ve onun bir psikolojik obje ile ilgili düşünce, duygu ve davranışlarını düzenli bir biçimde oluşturan bir eğilimdir.”


#98

SORU:

Tutum gözle görülmez, öyleyse neyin sonucunda belli bir tutumun var olduğu, ne ölçüde değiştiği ya da güçlendiği söylenebilir?


CEVAP:

Gözle görülebilir bazı davranışlara yol açtığından, çok basit olarak bu davranışların gözlenmesi sonucu söylenebilir.


#99

SORU:

Psikolojik obje nedir?


CEVAP:

Belli bir birey için anlam -daha doğru bir deyişle farklı anlam- taşıyan, bireyin farkında olduğu herhangi bir obje demektir.


#100

SORU:

Bir birey için neler bir psikolojik obje olabilir?


CEVAP:

Her şey bir psikolojik obje olabilir.


#101

SORU:

Bir tutumun meydana getirdiği sadece bir davranış eğilimi ya da duygu değildir. Tutumlar genel anlamda _________________________ olarak nitelendirilebilir. Boşluğa ne gelmelidir?


CEVAP:

Tutumlar genel anlamda düşünce-duygu-davranış eğilimi bütünleşmesi olarak nitelendirilebilir.


#102

SORU:

Tutumun ögeleri nelerdir?


CEVAP:

Düşünce-Duygu-Davranış


#103

SORU:

Tutumun özellikleri nelerdir?


CEVAP:

• Güç derecesi

• Karmaşıklık

• Diğer tutumlarla ilişki ve merkezilik

• Ögeler arası tutarlılık

• Tutumlar arası tutarlılık


#104

SORU:

Bazı tutumlar başlangıç aşamasında yalın bir nitelik taşırken, tam gelişmiş bir tutum ise _______________. Boşluğu doğru bilgi ile doldurunuz.


CEVAP:

Yalın değil karmaşıktır.


#105

SORU:

Bir tutumun gücü denildiğinde akla ne gelmelidir?


CEVAP:

Bir tutumun gücü denildiğinde ögelerinin gücünün toplamı ve birşeye karşı güçlü bir eğilim akla gelmelidir.


#106

SORU:

Tutumlar, diğer tutumlarla ilişkileri bakımından belli birtakım farklılıklar gösterir. Bazı kimselerde belli bir tutum diğerlerine oranla daha merkezi ve belirleyici rol oynayabilir. Hatta belli bir tutum bireyin genel hayat görüşüne ve davranışına yön verir hale gelebilir. Bu tür bir tutuma ne adı verilebilir?


CEVAP:

Bu tür bir tutuma da “ideoloji” adı verilebilir.


#107

SORU:

Tutumların oluşum yolları nelerdir?


CEVAP:

• Büyüme ve toplumsallaşma boyunca ailede ve diğer çevrelerde öğrenilen tepki yollarının birikmesi,

• Bireyin başından geçen yaşantılardan çıkarılan genel sonuçlar,

• Çok şiddetli etki eden bir olaya dayanarak buna benzeyen olayların da aynı şekilde değerlendirilmesi,

• Başkalarının tutumlarının taklit yoluyla benimsenmesi.


#108

SORU:

İletişim nedir?


CEVAP:

“İnsanlararası iletişim; bilgi, duygu, düşünce, tutum ve kanılarla, davranış biçimlerinin kaynak ile alıcı arasındaki bir ilişkileşme yoluyla bir insandan diğerine bazı kanallar kullanılarak ve değişim amacıyla aktarılması sürecidir.”


#109

SORU:

Hangi ünlü düşünür iletişimi “ikna etmenin bütün uygun anlamları” biçiminde tanımlamaktadır?


CEVAP:

Aristo


#110

SORU:

İkna kavramı sözlükte şöyle tanımlanmaktadır?


CEVAP:

“Kanaat ettirme, kanaat verebilme; kandırma, razı etme; inandırma.”