Kamu diplomasisi konusundaki mevcut
araştırmaların zayıflıklarına değinen Gilboa’ya göre, çoğu
çalışma tarihsel ve çoğunlukla Amerika Birleşik
Devletleri’nin Soğuk Savaş deneyimleri ile ilgilidir.
Kamu diplomasisi ile ilgili tarihsel çalışmalar, özellikle
analitik ve sadece anekdot şeklinde değilse kayda
değerdir. Ancak bu çalışmaların, kamu diplomasisinin
kuramsal ve metodolojik gelişimine katkısı sınırlıdır.
Ayrıca Amerika Birleşik Devletleri dışındaki ülkelerin
kamu diplomasisi programları ve faaliyetleri ile yeni
uluslararası aktörler olarak Sivil Toplum Kuruluşları, sivil
toplum grupları ve bireylerle ilgili çalışmalar da sınırlıdır.

Kamu diplomasisi modellerinde en temel öğe
iletişimdir. Zaharna’ya göre kamu diplomasisi, siyasi
olduğu kadar iletişimsel de bir olgudur.

Hedef kitleyi anlamanın ve karşılıklı anlayışı
sağlamanın belirleyicisi olan iletişimin yönü, kamu
diplomasisi modellerinde karşılaşılan ayrımlardaki en
önemli farklılıktır.

Kamu diplomasisi konusundaki literatür
çalışmaları incelendiğinde temel bir model ayrımı veya
sınıflandırmanın olmadığı görülmektedir. Mevcut
akademik çalışmalarda farklı metodolojik çerçeve,
yaklaşım ve modeller yer alsa da bunlardan hangisinin en
uygun ve geçerli olduğu konusunda bir fikir birliği
bulunmamaktadır.

Kamu diplomasisine ilişkin genel modeller şöyle
sıralanabilir:
• Eytan Gilboa’nın, Temel Soğuk Savaş – Devlet
Dışı Uluslararası – İç Halkla İlişkiler Modeli,
• Terry Diebel ve Walter Roberts’ın, Katı ve Esnek
Yaklaşımlı Kamu Diplomasisi Modeli,
• John Robert Kelley’nin, Savunma ve Danışma
Modeli,
• Leonard, Stead ve Smewing’in, Haber Yönetimi
– Stratejik İletişim – İlişki Modeli,
• Rohanda S. Zaharna’nın, Enformasyonel ve
İlişkisel İletişim Modeli,
• Hansgert Peisert’in, Kültürel İletişim Modeli,
• Nicholas J. Cull’ın Kamu Diplomasisi
Sınıflandırması.

Eytan Gilboa, kamu diplomasisi modellerini
ayırmak için beş farklı değişken kullanmıştır. Bunlar;
• Baş aktörler,
• Öncüler,
• Hedefler,
• Medya türü,
• Araçlar ve tekniklerdir.

Gilboa’nın beş farklı değişkeni kullanarak
oluşturduğu kamu diplomasisi modelleri şunlardır:
• Temel Soğuk Savaş Modeli,
• Devlet Dışı Uluslararası Model,
• İç Halkla İlişkiler Modeli.

Kamu diplomasisinin ortaya çıktığı Soğuk
Savaş’ın ilk yıllarında; nükleer silahların yıkıcı gücü
nedeniyle bilgi ve ikna kampanyalarının, iki süper gücün
küresel ideolojik ve stratejik mücadelelerinde
yararlanacağı birincil silah olacağı netleşmiştir. Soğuk
savaş ortamında gelişen modelde, devletler yabancı
toplumlarla olan ilişkilerinde uzun dönemli sonuçlara
ulaşmak için muhalif ilişkilerinde kamu diplomasisini
kullanmaktadırlar. Diğer ülkenin olumlu imajını kabul
etme konusunda ikna edilirse hedef toplumdaki
kamuoyunun, düşmanca tutum ve politikalarını değiştirme
konusunda hükümetlerinin üzerinde bir baskı oluşturacağı
varsayılmaktadır.

Temel soğuk savaş modelindeki amaç, hedef
toplumdaki kamuya kendi hükümetlerinin ulusal
propagandalarına karşı çıkması için daha dengeli bilgi
sağlamaktır.

Soğuk Savaş sırasında, hem Amerika Birleşik
Devletleri hem de Sovyetler Birliği, kendi rakip
ideolojilerine yönelik olumlu bir kamu tutumu
şekillendirmek için öncelikli olarak uluslararası yayıncılığı
kullanmıştır.

NGO (Non-Govermental Organization), devlet
dışı örgüt anlamına gelmektedir. Türkçe’de STK (Sivil
Toplum Kuruluşu) olarak geçmektedir. Sivil tolum
kuruluşları hükümete bağlı değildir ve politik, ekonomik,
sosyal, hukuk, çevre, insan ve hayvan hakları gibi
konularda bilgilendirme, lobi, ikna, eğitim faaliyetleri
gösterir. STK’lar kâr amacı gütmez ve gönüllü çalışma
esasına dayalıdır.

İç halkla ilişkiler modelinde hükümetler,
amaçlarına ulaşmak için hedef ülkedeki halkla ilişkiler
şirketleri ve lobicilerle anlaşma yapar. Bu yöntemi tercih
eden bir hükümet, bunun doğrudan hükümet destekli
kamu diplomasisi faaliyetlerinden daha etkili olduğuna ve
bu çabaların arkasındaki gerçek güçler ile finansman
kaynaklarını gizlediğine inanmaktadır.

Bu modelin en bilinen örneklerinden biri, 1990-
91 Körfez Savaşı sırasında meydana gelmiştir. Sürgündeki
Kuveyt Krallığı; ABD liderliğindeki bir savaşla Saddam
Hüseyin’i Kuveyt’ten uzaklaştırmak için Amerikan halkı,
Amerikan Kongresi ve medyasından yeterli desteği garanti
altına almak amacıyla Hill&Knowlton adlı halkla ilişkiler
şirketini tutmuştur.

Katı yaklaşımda kamu diplomasisinin amacı,
ikna ve propaganda kullanarak yabancı hedef kitlenin
tutumlarını etkilemeye çalışmaktır. Somut siyasi
enformasyon, kültürel programlardan daha önemli
görülmektedir. Katı yaklaşımda, hızlı medya olarak
adlandırılan radyo, televizyon, gazete ve dergiler diğer
iletişim formlarına kıyasla üstün tutulmaktadır. Tarafsızlık
ve doğruluk iknanın önemli araçlarındandır, ancak katı
yaklaşım da yüceltilmemektedir.

Esnek yaklaşımlı kamu diplomasisi ise, uzun
dönemli ulusal amaçlara odaklanmayı sağlayan
bilgilendirici ve kültürel programları içermektedir. Esnek
yaklaşımda amaç, ortak bir anlayış ortamı yaratmaktır.
Kamu diplomasisi, esnek yaklaşımda somut siyasi
enformasyona karşıt olarak kültürel bir işlev olarak
görülmektedir. Esnek yaklaşımda, filmlerden, sergilerden,
dil kurslarından, akademik ve sanatsal değişim
programlarından oluşan; yaşam tarzı, siyasi ve ekonomik
sistemler ve sanatsal kazanımlarla ilgili mesajlar içeren
yavaş medya kullanılır. Doğruluk ve gerçeklik ikna edici
taktikler olmaktan çok, yaklaşımın temellerinden biri
olarak nitelendirilmektedir

Her iki yaklaşımda da hükümet politikalarını
açıklamak, ulusal toplumu tarif etmek hedeflenmektedir.

Katı yaklaşımda hızlı medya kullanılarak dışişleri
bakanlıkları ve elçilikler aracılığıyla siyasi bilgilendirme
yapılmaktadır. Esnek yaklaşımda ise dışişleri ve diğer
bakanlıkların kültürel bölümleri ile ya da yarı özerk olan
British Culture, Alman Goethe Enstitüsü gibi kültürel
kuruluşlarla kültürel iletişim faaliyetlerinde bulunularak
kültürel diplomasi ve kültürel ilişkiler yürütülmektedir.

Bilgi iletişim teknolojileri birey yurttaşların,
diplomatların sahip olduğuna benzer güçlere ulaşmasını
sağlamaktadır.

Kelley kamu diplomasisini üçe ayırmıştır:
• Enformasyon (bilgilendirme): Kısa dönemli
etkinlikler veya krizler için enformasyon
yönetimi ve dağıtımı,
• Etkileme: Hedef kitlenin tutumsal değişimini
etkilemeyi amaçlayan uzun dönemli ikna
kampanyaları,
• Katılım: İlişki inşa etme, uzun dönemde bireyler,
gruplar, örgütler ya da uluslar arasında güven ve
karşılık anlayış zemini oluşturma.

Etkileme odaklı faaliyetlerin kimi zaman
propagandacı iletişime başvurduğunu belirten Kelley,
ABD’nin Sovyetler Birliği’ne karşı gösterdiği çalışmaları,
etkinlikler, dış politika ve kamu diplomasisi arasındaki
ilişkiye en tipik örnek olarak göstermektedir

Savunma ve danışma modeli incelediğinde, şeffaf
iletişimin enformasyon yaklaşımında baskın olduğu
görülmektedir. Enformasyon odaklı kamu diplomasisi,
gerçeklerden temel alan ve hedef kitlelere ulaşma
sürecinde değiştirilmemiş içeriğine dayanmaktadır.
Enformasyon yaklaşımına göre kamu diplomasisi
uygulamaları uzun ya da kısa dönemli olabildiği gibi
reaktif ya da proaktif bir duruşa da sahip olabilir.
Enformasyon yaklaşımı uzun dönemli kampanyalarında
proaktif bir duruş sergilemektedir, ancak kriz zamanları
gibi gerekli görüldüğü durumlarda reaktif bir duruş da
sergileyebilmektedir.

Mark Leonard, Catherine Stead ve Conrad
Smewing’e göre, kamu diplomasisi aslında ilişki inşa etme
hakkındadır. Diğer ülkelerin;
• Kültürlerin ve insanların ihtiyaçlarını anlama;
• Kendi bakış açımızla iletişim kurma;
• Yanlış anlamaları düzeltme;
• Ortak nedenleri bulabileceğimiz bölgeleri arama
gibi.

Leonard vd.’nin Siyasi/askeri, Ekonomik ve
Sosyal/kültürel amaçları olan üç boyutlu kamu diplomasisi
modelinde;
• Saatler ve günlerle ölçülen reaktif;
• Haftalar ve aylarla ölçülen proaktif ve
• Yıllarla ölçülen ilişki inşa etme boyutları yer
almaktadır

Leonard vd.’nin kamu diplomasisi faaliyetlerinin
üç boyutu aşağıdaki gibi karakterize edilebilir:
• Reaktif – Ortaya çıktığı anda haber
olaylarına/etkinliklerine stratejik hedeflere uygun
bir biçimde tepki vermek
• Proaktif – Algıları etkilemek ve temel mesajları
pekiştirmek amacıyla tasarlanan faaliyetler ve
etkinlikler aracılığıyla proaktif bir şekilde haber
gündemi yaratmak
• İlişki inşa etme – Sahip olunan değerlerin
tanınmasını sağlamak ve onlardan bir şeyler
öğrenmek için denizaşırı toplumlarla uzun
dönemli ilişkiler inşa etmek.

Leonard vd.’nin kamu diplomasisi
faaliyetlerindeki boyutların her biri farklı zaman-ölçeğe
göre çalışmaktadır. Buna göre;
• Reaktif haberler saatler ve günler içinde
gerçekleşir;
• Proaktif iletişim ve algı değiştirme faaliyetleri
haftalar ve aylar içinde planlanır;
• İlişki inşa etmede ise bir geri dönüş oluşması
yıllar alabilir.

Leonard vd.’nin kamu diplomasisi faaliyetlerindeki
boyutlar farklı beceri ve örgütsel kültürlere de ihtiyaç
duyarlar. Haber yönetimi esnek, reaktif ve hükümete bağlı
olmayı gerektirir. Proaktif iletişim son derece gelişmiş
iletişim becerileri, stratejik planlama ve etkinlikleri
organize etmek için bütçe, kaynak ve uzmanlık gerektirir.
İlişki inşa etme ise yüksek derece güven kazanmaya, doğal
ve güvenli bir çevre yaratmaya bağlıdır. Sınıflandırmanın
temelinde iletişim sürecinin zaman aralığının belirleyici
olduğu görülmektedir.

Politik oluşumlar ve uluslararası toplum
arasındaki ilişkiyi inceleyen Rohanda S. Zaharna’ya göre,
kamu diplomasisi girişimlerinin altında iki farklı iletişim
perspektifi bulunmaktadır. Bunlar kısaca şöyle
açıklanabilir:
• Enformasyonel perspektife göre iletişim, ikna ve
kontrol amaçlı doğrusal bir bilgi aktarım süreci
olarak değerlendirilmektedir.
• İlişkisel perspektife göre iletişim, ilişki inşa etme
ve uyum oluşturmanın sosyal bir süreci olarak
görülmektedir.
Enformasyonel model, siyasi amaçları geliştirmek için
hazırlanan mesajların tasarımı ve dağıtımına odaklanırken;
ilişkisel model, siyasi amaçları geliştirmek için ilişki inşa
etme ve sosyal yapıların kurulumuna odaklanmaktadır.

Bu modelin özellikleri şöyle özetlenebilir:
• Bilginin tasarımı ve dağıtımının kamu
diplomasisi girişimlerinde merkezi bir rol
oynaması. Bu modelde bilgi aşağıdaki amaçlarla
toplanmakta ve kullanılmaktadır:
• Politikaları desteklemek,
• Siyasi çıkarları geliştirmek,
• İmaj geliştirmek ya da bireysel bir politik
sponsorun hedeflerine ulaşması için
toplumun katılımını sağlamak.
• Kontrol. Mesajın kontrolü, bu model için
özellikle önemlidir.
• Politik sponsor ile toplum arasında sınırlı ve
kısıtlı bir etkileşim olması.
• Bilgiyi yaymak için broşür, gazete, dergi, film,
video, televizyon, radyo, web siteleri, e–postalar,
RSS akışı, internet yayınları gibi iletişim
kanallarından yararlanılması.
• Hedef odaklı olması ve politikaların savunulması
ya da imaj geliştirme gibi belli amaçlara ulaşmak
için tasarlanmış olması.

Politik sponsor/sponsor, siyasi kişi, kurum ya da
destekçileri ifade etmektedir.

Zaharna’ya göre enformasyonel iletişim
modelinin çerçevesini oluşturan unsurlar şunlardır:
• Propaganda,
• Ulus markalama,
• Medya ilişkileri,
• Uluslararası yayıncılık,
• Bilgilendirme kampanyaları.

Bu modele göre, kamu diplomasisi girişimleri
ilişki inşa etme ve tanımlamaya odaklanmaktadır. Bu
modelin özellikleri şöyle özetlenebilir:
• İlişki inşa etme stratejileri üzerine yoğunlaşması
ve buna karşılık olarak mesaj stratejilerini
önemsememesi.
• Kontrol yerine koordinasyonun önemli olması.
• Politik sponsor ve toplum arasındaki etkileşimli
ilişki.
• Devamlılık ve sürekliliğe odaklanma.
• Yakınlık hissi, kolay kaynaşma ve doğrudan
etkileşime olanak sağlayan iletişim kanallarının
kitle iletişim araçlarına tercih edilmesi.

Zaharna’ya göre, ilişki inşa etme yönlerine göre
ilişkisel model girişimleri üç düzeyde ele alınır:
• 1. Düzey ilişki inşa etme,
• 2. Düzey ilişki inşa etme,
• 3. Düzey ilişki inşa etme.

Birinci düzey ilişkisel uygulamalara, kültürel ve
eğitim değişim programları ile lider ziyaretlerini koyan
Zaharna, bunların geleneksel diplomasisinin temel
özelliklerini içerdiğini belirtmektedir.

Birinci düzey uygulamalar, koordinasyon ve
katılım düzeyi ile zaman dilimi açısından kısıtlıdır. Ayrıca
bu uygulamaların başarısı bireysel katılımcıların
kişiliklerine bağlıdır.

Zaharna; kültür ve dil enstitüleri, kalkınma
yardımı projeleri, kardeş şehir ve ülke anlaşmaları, ilişki
inşa etme kampanyaları ve politik olmayan ağ
topluluklarına ikinci düzey ilişkisel uygulamalarda yer
vermektedir.

İkinci düzey ilişki inşa etmede katılım bireysel
girişimlerden çok enstitü, topluluk ve toplum gibi sosyal
gruplar düzeyindedir. Zaman dilimi, oluşturulan ilişkinin
gelişimi ve sürekliliğini sağlamak için açık uçludur. Bu
düzeyde bireylerarası iletişim kanalları oluşturulmakta,
katılımcılar arasında olumsu bağlantılar kurulmakta ve
kültürel bilgi aktarımı gerçekleştirilmektedir.

Üçüncü düzey ilişkisel kamu diplomasisi
uygulamalarında ise politik ağ kurma stratejileri ile diğer
ülkeler ve politik amaçlarını gerçekleştirmek isteyen devlet
dışı aktörlerin koalisyon inşası yer almaktadır. Üçüncü
düzey, en yoğun diplomatik iletişim becerilerini gerektirir

Diplomatik iletişim becerileri ise, basitleştirme,
koordinasyon, gözlem ve taraflar arasında iletişimi
arttırmayı içermektedir.

Hansgert Peisert tarafından geliştirilen kültürel
iletişim modeli dört ayrı modelden oluşmaktadır:
• Değişim ve iş birliği,
• Kültürün yurt dışına tek yönlü aktarımı,
• Enformasyon,
• Kendini tanımlama.

Değişim ve iş birliği modelinde, her iki taraf da
eşit haklara sahiptir ve bilimsel, sosyal ve kültürel
sorunların çözümü için birlikte çaba sarf etmektedir.
Buradaki esas amaç, ulusalın uluslararası bağlılıkların
yerini tutmasını sağlamaya çalışmaktır. Model,
uluslararası burs ve ziyaret programları, araştırma projeleri
gibi değişim ve iş birliği etkinliklerini içermektedir.

Kültürün yurt dışına tek yönlü aktarımı
modelinde, dış politikaya yakın olan ve faaliyetlerin
strateji programına girmesini temin etmek için tasarlanan
merkezi bir kuruluş yer almaktadır. Bu yaklaşım, bilgi
değişiminden ziyade dili iknanın birincil aracı olarak
görmektedir.

Enformasyon modeli, kendi ülkesi için yurt
dışında anlayış ve sempati yaratma çabasını içermektedir.
Bu modele göre, diğer ülkedeki kuruluşlar ilgili sosyal ve
kültürel gelişmeleri izlemektedir.

Kendini tanımlama modelinde amaç, yurt dışında
kendi ülkesinin “belirli bir resmini” çizmektir. Modelde,
bir merkez teşkilat öngörülen resme göre politika ve
faaliyetleri planlamakta ve koordine etmektedir. Dış
politikaya yakınlık, kendini tanımlama modelinde esastır.

Kamu diplomasisini çok yönlü olarak ele alan
Nicholas J. Cull’un (2008) kamu diplomasisi
sınıflandırması;
• Model,
• Kaynak,
• Araç,
• Yöntem ve
• Uygulama alanı olarak nitelendirilebilecek
kavramları içermektedir.

Cull, kamu diplomasisi uygulamalarını
sınıflandırarak beş temel başlık altında ele almaktadır:
• Dinleme,
• Savunma,
• Kültürel diplomasi,
• Değişim diplomasisi,
• Uluslararası yayıncılık.

Dinleme; kamuoyu ve kamuoyunun yabancı
ülkeye yönelik düşünceleri hakkındaki verileri toplayıp
harmanlayarak, bu veriyi kendi politikasına ya da kamu
diplomasisi yaklaşımına yönlendirmektir

Savunma; uluslararası iletişim faaliyeti
girişimiyle etkin bir şekilde belirli bir politika, fikir
tanıtmak ya da yabancı kamuoyunun zihninde oluşan
genel çıkarlarını düzenlemektir. Savunma bugün,
elçiliklerin basınla ilişkilerini ve bilgilendirme görevlerini
de içermektedir.

Kültürel diplomasi aracılığıyla kültürel kaynaklar
ve kazanımları yurt dışında bilinir hale getirerek veya
yabancı ülkelere kültürel yayılma olanağı sağlayarak bu
amaca ulaşmak hedeflenir. Tarihsel olarak kültürel
diplomasi, bir ülkenin kültür örneklerinin ihracını
sağlayacak politikaları anlamına gelmektedir.

Değişim diplomasisi; bir ülkenin belirli bir süre
için eğitim ya da kültürel etkileşim amacıyla kendi
vatandaşlarını yabancı ülkelere gönderme ve karşılıklı
olarak yabancı ülkelerin vatandaşlarını kabul etme olarak
tanımlanmaktadır.

Uluslararası yayıncılık; radyo, televizyon ve
İnternet teknolojileri ile yabancı kamuoyuna ulaşmayı
sağlamaktadır. Uluslararası yayıncılık ülkelerin kamu
diplomasisi yürütmesinde etkilidir.

Cull (2008) aynı zamanda kamu diplomasisini;
zaman, bilgi akışı ve altyapının yanı sıra güvenilirlik
açısından da sınıflandırmıştır. Bu sınıflandırmada kamu
diplomasisi türlerine göre güvenilirlik kaynakları şöyledir:
• Dinleme – Kullanılan yöntemlerin geçerliliği,
• Savunma – Hükümete yakınlık,
• Kültürel diplomasi – Kültürel otoritelere
yakınlık,
• Değişim diplomasisi – Karşılıklılık algısı,
• Uluslararası yayıncılık – İyi gazetecilik
pratiklerinin kanıtı.

Eytan Gilboa,kamu diplomasisi modellerini ayırmak için beş farklı değişken kullanmıştır. Bunlar:

• Baş aktörler,
• öncüler,
• hedefler,
• medya türü,
• araçlar ve teknikler

Eytan Gilboa, modelleri ayırmak için beş farklı değişken kullanmıştır. Bunlar; baş aktörler, öncüler, hedefler, medya türü, araçlar ve tekniklerdir. Bu formülden yola çıkarak üç kamu diplomasisi modeli oluşturmaktadır:
1. Temel Soğuk Savaş Modeli
2. Devlet Dışı Uluslararası Model
3. İç Halkla İlişkiler Modeli

Modeldeki amaç, hedef toplumdaki kamuya kendi hükümetlerinin ulusal propagandalarına karşı çıkması için daha dengeli bilgi sağlamaktır. Soğuk Savaş sırasında, hem Amerika Birleşik Devletleri hem de Sovyetler Birliği, kendi rakip ideolojilerine yönelik olumlu bir kamu tutumu şekillendirmek için öncelikli olarak uluslararası yayıncılığı kullanmıştır.

Terry Deibel ve Walter Roberts (1976), James (1955)’in çalışmalarından yola çıkarak kamu diplomasisinde katı ve esnek olmak üzere iki yaklaşım geliştirmişlerdir.

Katı yaklaşımda kamu diplomasisinin amacı, iknâ ve propaganda kullanarak yabancı hedef kitlenin tutumlarını etkilemeye çalışmaktır.

Esnek yaklaşımda amaç, ortak bir anlayış ortamı yaratmaktır. Kamu diplomasisi, esnek yaklaşımda somut siyasi enformasyona karşıt olarak kültürel bir işlev olarak görülmektedir. Esnek yaklaşımda, filmlerden, sergilerden, dil kurslarından, akademik ve sanatsal değişim programlarından oluşan; yaşam tarzı, siyasi ve ekonomik sistemler ve sanatsal kazanımlarla ilgili mesajlar içeren yavaş medya kulanılır.

Kelley, kamu diplomasisini bilgilendirme, etkileme ve katılım olmak üzere üç kategoriye ayırmıştır:
1. Enformasyon: Kısa dönemli etkinlikler veya krizler için enformasyon yönetimi ve dağıtımı
2. Etkileme: Hedef kitlenin tutumsal değişimini etkilemeyi amaçlayan uzun dönemli iknâ kampanyaları
3.  Katılım: İlişki inşa etme, uzun dönemde bireyler, gruplar, örgütler ya da uluslar arasında güven ve karşılık anlayış zemini oluşturma

Kamu diplomasisi faaliyetlerinin üç boyutu aşağıdaki gibi karakterize edilebilir:
• Reaktif - Ortaya çıktığı anda haber olaylarına/etkinliklerine stratejik hedeflere uygun bir biçimde tepki vermek
• Proaktif – Algıları etkilemek ve temel mesajları pekiştirmek amacıyla tasarlanan faaliyetler ve etkinlikler aracılığıyla proaktif bir şekilde haber gündemi yaratmak
• İlişki inşa etme – Sahip olunan değerlerin tanınmasını sağlamak ve onlardan bir şeyler öğrenmek için denizaşırı toplumlarla uzun dönemli ilişkiler inşa etmek

Enformasyonel modelin en baskın özelliği, bilginin tasarımı ve dağıtımının kamu diplomasisi girişimlerinde merkezi bir rol oynamasıdır.

• Enformasyonel modelin en baskın özelliği, bilginin tasarımı ve dağıtımının kamu diplomasisi girişimlerinde merkezi bir rol oynamasıdır.
• Enformasyonel modelin ikinci özelliği kontroldür.
• Bu modelin üçüncü özelliği ise, politik sponsor ile toplum arasında sınırlı ve kısıtlı bir etkileşimin olmasıdır.
• Bu modele ilişkin dördüncü özellik, bilgiyi yaymak için broşür, gazete, dergi, film, video, televizyon, radyo, web siteleri, e-postalar, RSS akışı, internet yayınları gibi iletişim kanallarının kullanılmasıdır.
• Enformasyonel iletişim modelinin bir başka ve son özelliği de, hedef odaklı olması ve politikaların savunulması ya da imaj geliştirme gibi belli amaçlara ulaşmak için tasarlanmasıdır.

İlişkisel modelin öne çıkan özelliği ilişkilerdir.

Kültürel iletişim modeli; değişim ve iş birliği, kültürün yurt dışına tek yönlü aktarımı, enformasyon ve kendini tanımlama olmak üzere dört modelden oluşmaktadır.

İlk model olan değişim ve iş birliğinde, her iki taraf da eşit haklara sahiptir ve bilimsel, sosyal ve kültürel sorunların çözümü için birlikte çaba sarf etmektedir. Buradaki esas amaç, ulusalın uluslararası bağlılıkların yerini tutmasını sağlamaya çalışmaktır. Model, uluslararası burs ve ziyaret programları, araştırma projeleri gibi değişim ve iş birliği etkinliklerini içermektedir.

Kamu diplomasisini çok yönlü olarak ele alan Nicholas J. Cull’ın kamu diplomasisi sınıflandırması; model, kaynak, araç, yöntem ve uygulama alanı olarak nitelendirilebilecek kavramları içermektedir.

Nicholas J. Cull, kamu diplomasisi uygulamalarını sınıflandırarak beş
temel başlık altında ele almaktadır. Bunlar aşağıdaki şekilde sıralanabilmektedir:

• Dinleme,
• Savunma,
• Kültürel Diplomasi,
• Değişim
• Diplomasisi ve Uluslararası Yayıncılık

Nicholas J. Cull; zaman, bilgi akışı ve altyapının yanı sıra güvenilirlik açısından da kamu diplomasisini sınıflandırmıştır. Bu sınıflandırmada kamu diplomasisi türlerine göre güvenilirlik kaynakları şöyledir:
• Dinleme - Kullanılan yöntemlerin geçerliliği
• Savunma – Hükümete yakınlık
• Kültürel diplomasi – Kültürel otoritelere yakınlık
• Değişim diplomasisi – Karşılıklılık algısı
• Uluslararası yayıncılık – İyi gazetecilik pratiklerinin kanıtı

Dinleme, kamuoyu ve kamuoyunun yabancı ülkeye yönelik düşünceleri hakkındaki verileri toplayıp harmanlayarak, bu veriyi kendi politikasına ya da kamu diplomasisi yaklaşımına yönlendirmektir. Dinleme, sınıflandırmadaki kamu diplomasi uygulamalarının hepsi için temel bir öğedir.

Kamu diplomasisinde savunma, uluslararası iletişim faaliyeti girişimiyle etkin bir şekilde belirli bir politika, fikir tanıtmak ya da yabancı kamuoyunun zihninde oluşan genel çıkarlarını düzenlemektir. Savunma bugün, elçiliklerin basınla ilişkilerini ve bilgilendirme görevlerini de içermektedir.

Kültürel diplomasi aracılığıyla ise, kültürel kaynaklar ve kazanımları yurt dışında bilinir hale getirerek veya yabancı ülkelere kültürel iletim (yayılma) olanağı sağlayarak bu amaca ulaşmak hedeflenir. Tarihsel olarak kültürel diplomasi, bir ülkenin kültür örneklerinin ihracını sağlayacak politikaları anlamına gelmektedir.

Değişim diplomasisi, bir ülkenin belirli bir süre için eğitim ya da kültürel etkileşim amacıyla kendi vatandaşlarını yabancı ülkelere gönderme ve karşılıklı olarak yabancı ülkelerin vatandaşlarını kabul etme olarak tanımlanmaktadır. Bu tek yönlü bir süreç olarak nitelendirilebilirse de değişim, kamu diplomasisinin bu alanını uluslararası öğrenme deneyimi sağlayan “karşılıklılık” kavramının kalesi yapmaya eğilimlidir.

Uluslararası yayıncılık ise radyo, televizyon ve İnternet teknolojileri ile yabancı kamuoyuna ulaşmayı sağlamaktadır. Uluslararası yayıncılık diğer dört öğenin de işlevlerini kapsayarak ülkelerin kamu diplomasisi yürütmesinde etkilidir. Özellikle objektif olduğunda uluslararası yayıncılığın en önemli unsuru haberin kullanımı olmuştur.