Fransa'nın nüfusu yarı yarıya azalmıştır. VII. Şarl Fransa'ya düzenli ordu ve düzenli vergi şeklinde ikili sistemini getirmiştir. İngiltere'nin elindeki son Fransız toprağı olan Calais şehri Fransa'ya bağlandı. En önemli sonucundan biri de Fransızlar arasında "milli duygunun" uyanmasıdır.

Loire bölgesinin kuzeyindeki bütün Fransa, V. Henri’nin denetimine geçmiştir ve Fransa kralı'nın damadı olması sebebiyle Valoa (Valois) hanedanının resmen varisi olarak tanınmıştır.

İngiltere kralı III.Edward'ın Fransa tahtında hak iddia etmesiyle iki ülke arasında 1337'de başlayan ve 116 yıl sonra 1453'te sona eren savaşlar serisidir.

İngiltere tarihinde 1455-1485 yılları arasında gerçekleşen iç isyanın adı; Güller Savaşı veya Çift Gül Savaşı (Wars of Roses) 'dır. Lancaster ve York hanedanları arasında yaşanmıştır.

Savaşa bu adın verilmesinin nedeni, savaşa neden olan York Hanedanının armasının beyaz gül, Lancaster Hanedanının armasının üzerinde ise kırmızı gül olmasıdır.

Bu savaşın bittiği asıl tarih; 1485’te III. Richard’ın öldüğü Bosworth Field çarpışmasıdır.

Güneyde bir Müslüman devleti olan Granada Emirliği, kuzeyde Navarra Krallığı, İber Yarımadasının büyük bir kısmını elinde bulunduran Kastilya krallığı bulunuyordu. Aragon bölgesi Akdeniz kıyılarıyla Baleyar, Sardunya ve Sicilya Adalarını kapsamaktaydı.

Navarra krallığı, kuzeydeki Baskların bağımsızlığını temin ediyordu.

İspanya’da 1492 yılında Kastilya ve Aragon eyaletleri son Müslüman Granada Emirliğine son verdi ve İspanya birliğini sağladı.

Portekiz, bağımsız bir ülke olarak Batı Afrika ve Atlas Okyanusunda sömürgeler elde etmiştir.

Savoie-Piemonte Dukalığı, Ceneviz Dukalığı, Milano Dukalığı, eski gücünü yitirmiş olmakla beraber hala büyük bir deniz kuvveti konumunda olan Venedik Cumhuriyeti, yarımadanın güneyinde ise Floransa Cumhuriyeti, Papalık Devleti ve Napoli Krallığı bulunmaktaydı.

İtalya'daki bölünmüş küçük devletçikler, birbirinin gücünü kıskanmaları sonucu, güçlenen bir taraf olduğunda ona karşı değişik ittifaklar kurma yolunu tercih etmişlerdir. Birbirlerini takip etmek üzere de her başkentte daimi temsilcilikler kurmuşlardır. Bu da modern diplomasinin temelini oluşturmuştur.

Habsburg sülalesi, Almanya` nın doğusunda ve güneyinde zengin madenlere sahip geniş toprakları elinde bulunduruyordu. Ayrıca Habsburglar, İtalya ve Almanya arasında yapılan ticaret sayesinde zenginliğini daha da arttırmışlardı. Elinde bulundurduğu topraklar Avusturya Arşidükalığı’ndan, Styria, Karintiya, Carniola, Tirol ve Güney Alsaz’dı.

Danimarka, Norveç ve İsveç Krallıkları Kraliçe Margaret'in önderliğinde Kalmar Birliği'ni oluşturmuşlardır.

Baltık bölgesinde faaliyet gösteren Alman kuvvetlerine karşı savunma hattı oluşturmak amacıyla kurulmuştur.

Kalmar Birliği'nden ayrılan ülke; İsveç'tir ve sonrasında Norveç, Danimarka önderliğinde oluşan bu birlik içerisinde 1815 yılına kadar kalmıştır.

Bu devletler; Büyük Polonya, Moskova Kinezliği ve Osmanlı Devleti'ydi.

Osmanlı Devleti, Anadolu ve Balkanlar'a yayılmış durumdaydı. Sınırları içerisine Bulgaristan, Mora, Teselya, Arnavutluk, Makedonya, Kosova, Sırbistan’ın büyük bir kısmı, Bosna-Hersek dahil edilmişti. Eflak Prensliği, Osmanlı’ya haraç öder durumdaydı. Anadolu’da da Trabzon Rum İmparatorluğu alındıktan sonra Osmanlı Devleti, Fırat Nehrine kadar uzanmıştı. Bundan sonraki süreçte Osmanlı Devleti, Orta Avrupa (Macaristan) topraklarıyla Suriye, Filistin, Mısır ve Arabistan Yarımadası’na kadar genişleyecekti.

Tekstil imalatı ve maden endüstrisi gelişti. Taş kömürü işletmeciliği artan yakıt ihtiyacına cevap verir hale geldi. Ticarette Hollanda'nın Anvers limanı Avrupa ürünlerinin başlıca dağıtım merkezi haline geldi. Tarımda, toprağı işlemede ve hayvan yetiştiriciliğinde büyük bir ilerleme kaydedilememişti. Ancak demir arabalarının sayısının artması tarımla uğraşan köylünün hayatını kolaylaştırmıştı.

Savaşlar ve açlığın yanı sıra Avrupa’da nüfus artışını engelleyen başlıca neden veba olmuştur.Kara veba 1348-1670 yılına kadar Avrupa’yı kasıp kavurmuştur.

Hollanda ve İtalya’dır. Bu bölgelerde şehirleşme oranı da en yüksek düzeydeydi. Paris ise Avrupa'nın en kalabalık şehriydi.

Coğrafi keşifler; Avrupalı devletlerce 14.yy. da başlatılan ve 16. yy.ın ortalarına kadar devam eden keşif hareketleridir.

Avrupa ülkelerinin İpek ve Baharat yollarını ele geçirmek istemeleri; Avrupa ülkelerinin Hindistan ve Çin'e ulaşarak bu ülkelerin zenginliklerine sahip olmak istemeleri; Avrupa'da gelişen sanayii’nin hammadde ve pazar ihtiyacını artırmış olması; Avrupa'da ticaretin gelişmesi sonucu para olarak kullanılan altın ve gümüş madenlerine olan talebin artması.

Avrupa'da pusulanın öğrenilmiş olması; Gemicilik sanatının gelişmesi ve okyanuslara dayanıklı gemilerin yapılması; Coğrafya bilgisinde ilerleme ve dünya'nın yuvarlaklığına inanan gemicilerin yetişmiş olması; Ayrıca dünyanın bilinmeyen yerlerini öğrenme ve macera arayışı coğrafi keşiflerde etkili olmuştur.

Magellan'dır. Ayrıca bu yeni kıtaya "Amerigo Vespucci"’nin adına izafeten “Amerika” denilmiştir.

Vasco da Gama.

Avrupa ülkeleri keşfettikleri ülkeleri ve toprakları hakimiyetleri altına aldılar. Büyük sömürge imparatorlukları kurdular; İpek ve Baharat yolları karalardan denizlere kaydı; Avrupa ülkeleri zenginleşti. Türk-İslam devletleri yoksullaştı; Akdeniz ticari önemini kaybetti; Avrupa’nın Atlas okyanusu kıyılarındaki limanları önem kazandı; Avrupa da hayat seviyesi yükseldi; Ticaret ve sanayi gelişti; Toprak zenginlik aracı olmaktan çıktı; Yerini altın ve gümüş para aldı.

Dünyanın yuvarlaklığı ispatlandı. Bu olay kiliseye olan güveni daha da azalttı. Keşfedilen topraklardaki bir çok uygarlık ve kültür Avrupalılarca yok edildi; Avrupa’nın nüfusu, dili ve kültürü dünyaya yayıldı. Avrupa’dan yeni keşfedilen topraklara göçler yaşandı; Coğrafi keşiflerden sonra sanayi ve ticaretin gelişmesi burjuva sınıfını güçlendirdi. Asiller sınıfı zayıfladı; Dünyanın bilinmeyen yerleri tanındı; Avrupa’nın farklı uygarlıkları tanıması bilgi ve görgüsünü artırması ve zenginleşmesi Rönesans ve Reform hareketlerinin başlamasına yol açtı.

Öğrenme ve anlama çabasının insanlık için yeni bir dönemin başlangıcının sinyalini vermesidir.

Bilim adamları Antik Grek Roma döneminin kaybolmuş veya unutulmuş el yazmalarını araştırıyorken, Bizanslı bilim adamları Bizans edebiyatının orijinal metinlerini tanıtıyorlardı. Bunun sonucu olarak Roma, Venedik ve Floransa’da ilk halk kütüphaneleri ve akademileri ortaya çıkmıştır. Bu aydınlar sonra hümanist olarak çağrılmışlardır. Hümanistlerin çalışmaları sonucu matbaa gelişmiştir. Rönesans kavramı ise Antik döneme karşı olarak sanatta yenilikle beraber ortaya çıkmıştır.

Bu yeni kültür akımı geniş bir aydın ve laik kitlesine hitap ediyor ve kitap yoluyla yapılan eğitim sayesinde yayılıyordu. Hümanist olan bazı matbaa sahipleri de yeni kültürün yayılmasına olanak sağlıyorlardı. Bunlar arasında Bale kentinden Froben, Venedik’ten Alde Manuce ve Paris’ten Henri Estienne’i sayabiliriz.

Du Bellay ve Ronsard, Rabelais ve Montaigne’in eserleri o döneme ışık tutmaktadır.

Fransa, İngiltere, İtalya gibi ülkelere uzun seyahatler yapmıştır. Yeni Ahit’in Yunanca metnini Latinceye çevirmiş ve yayınlamıştır. Grek-Roma ve Hristiyanlik dönemine ait çok sayıda eseri Latinceye çevirmiştir. Erasmus, bütün yazdıklarında ve yazışmalarında Latinceyi kullanmıştır.

İnançlari bakımından kiliseye bağlı değillerdi. İnsanlık hayatını ilgilendiren diğer bütün alanlarda bağımsız olma arzusundalardı. Her fikri incelemek temel düşünceleriydi. Kanıtlayamadıkları düşüncelerin doğruluğunu kabullenmiyorlardi. Diğer bir özellikleri de Antik dünyanın yazarlarını tanıma isteğidir. Ancak bu yazarların eserlerini ve fikirlerini inceleyebilmek için Antik dünyanın dilini, kurumlarını ve medeniyetini ögrenme gayreti göstermişlerdir.

Ressamlığın yanısıra mekanik kanunlar, jeoloji, botanik, ilk uçuş denemeleri, denizaltılar gibi bilim dallarında çalışmaktaydı.

Antik dünya anlayışında insan yeryüzündeki yaşantısında mutlu olmalıydı. Hristiyanlık görüşünde ise gerçek hayat ölümden sonra başlamaktaydı. Antik dünya, hayatı, eğlenceyi, güzel ve lüks yaşamayı severken, ortaçağ düşüncesinde dünyadan kaçan ve manastırda mütevazı hayat yaşayan kimseler hayranlık uyandırmaktaydı. Antik dünya insan güzelliğini överken gurur da erdem olarak kabul ediyordu. Kilise ise insan vücudundan nefret ediyor ve bireyin alçak gönüllü olmasını önemsiyordu.

15. yüzyılın sonundan itibaren İtalyan sanatı ortaçağ sanatından farklılık göstermeye başladı. Antik dünyanın güzellikleri Rönesans mimarisine ve heykel sanatına yansımaya başlamıştı. Ortaçağ dünyasinda resim anlayışı dini ilkelere tabi olduğundan insanlar giysileri ile resmedilirken Rönesansta insan vücudunun güzellikleri tasvir edilmeye başlanmıştı. Rönesans sanatçıları herhangi bir dini ve toplumsal engele kapılmadan sanat yapmayı amaç edinmişlerdir.

Leonardo da Vinci, Michel Angelo, Raphaello, İtalyan Rönesans sanatının önde gelen isimleridir.

Floransa, Venedik ve Roma yetiştirdikleri sanatçılar bakımından önde gelen şehirlerdir.

Fransa, 15 yy. da İtalyan Rönesansından en fazla etkilenen ülkedir. Fransa’daki Rönesans resimden ziyade mimarlık ve heykeltraşlık alanında gelişme göstermiştir.

1494 ila 1516 yılları arasnda Fransa’nın İtalya’ya düzenlediği askeri seferler sayesinde tanımıştır. Bu dönemdeki savaşlar, Fransa Rönesansı'nın gelişmesindeki en önemli gelişmeler olarak görülmektedirler. 15. yüzyılın sonu ve 16. yüzyılın başındaki İtalya, Fransız kralları cezbetmiş ve ünlü İtalyan sanatçıları saraylarına davet etmişlerdir.

Rönesans savaşları iki dönemden oluşmaktadır. İlk dönemi olan İtalya Savaşları 1494 ila 1516 yılları arasında Fransa, İspanya ve Papalık arasında yaşanırken, ikinci dönemi Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu ile Fransa hanedanlarına hitaben Valoa-Habsburg Savaşları olarak isimlendirilmiştir.

Fransız Rönesansının gelişimine yol açan savaşlardır. 1516 yılında Papa X. Leon ile Fransız Kralı I. Fransoa arasında Noyon Antlaşması imzalanmıştır. Fransızlar, İsviçrelilerle de daimi barış anlaşması yapmışlardır. İspanya`nın yeni Kralı I. Şarl (Charles Quint=Sarlken) ile anlaşma yapılarak Napoli Krallığı kendisine verilmiştir. Milano Dukalığı da Fransızlara bırakılmıştır. Ayriyeten, İtalya Savaşları askeri öneme de sahiptir. Ortaçağın savaş metodlarından yeniçağ savaş metotlarına geçilmiştir. Ateşli silahların kullanımına geçilmiştir. Ayrıca piyade ordusu, atlı birliklerin aleyhine öncü kuvvet durumuna gelmiştir.

Temel neden I. Şarlken'in muazzam gücüdür. Şarlken, dört krallık ailesinin varisi konumundaydı. Bunlar Habsburg (Avusturya), Burgonya (Hollanda, Flandre, Artois, Franche-Comté), Aragon (Aragon, Navarin, Sardunya, Sicilya, Napoli) ve Kastilya (Kastilya ve Ispanya Amerikasi)’dır.

I. Fransoa, Osmanlılarla Şarlken’e karşı ittifak kurmuştur. Osmanlılarla yapılan ittifak, Fransızlara, Habsburgları arkadan vurma imkanı verir. Ayrıca Fransızlar, Osmanlı topraklarında kapitülasyonlara sahip oldular. Bunlar sayesinde Fransa tebaası olanlar, Osmanlı İmparatorluğunda serbestçe ticaret yapabilecek, dini ibadetlerini serbestçe yerine getirebilecek ve davaları da kendi konsülleri tarafından görülecekti.

Reform hareketinin temelinde dini sebepler yatmaktaydı. Katolik kilisesinin uygulamalarından hoşnut olmayanlar, İncil’i dikkate almak gerektiğini savunmaktaydılar ve kişisel inançtan yanaydılar.

Temelde, Endüljans adı verilen ve Ortaçağ Avrupa’sında bir tür günah çıkartma ve ölümünden sonra kişinin cennete gidebilmesi için papadan satın aldığı af belgesi olan uygulamanın kişilerin inancını satın aldığı ve işin ticarete dönüştüğü fikrinden ziyade dinin merkezi hakikat içinde olup olmadığının sorgulanmasaydı.

Luther'in İncil’in Almancaya tercümesi Alman halkında büyük bir yankı yapmıştır. Küçük asil sınıfı oluşturan şövalyeler, din adamlarının ve Batı Almanya’nın zengin burjuvalarının topraklarını yağmalamayı denemişlerdir. Köylüler bu öğretinin kendilerine altın çağ vaat ettiğini düşünüp vergi ödemeye karşı çıkmış, toprak ağalarına isyan etmişlerdir. Prensler, Luther’in öğretisinden hareketle kilisenin topraklarını yağmalamaya çalışmışlardır. Bunun sonucunda sekülarizasyon denen olgu başlatılmıştır.

Bu antlaşma ile Lutherci prenslerle katolik prensler Katolikliği ya da Protestanlığı seçme konusunda serbest kalıyorlardı. Bu durum biri Protestan biri Katolik iki Almanya'nın meydana gelmesine neden olmuştur.

1534 yılında “Duvar Yazıları” olayının patlak vermesi ve Kral'ın Amboise’daki (Amboaz’daki) dairesinin kapısına kadar uzanan duvarlar üzerinde papaya, papazlara ve ayinlere kışkırtıcı yazılar ve bunun üstüne I. Fransoa'nın Fransa'da Lutherci öğretiyi engellemesidir. Bu durum Kalvinizm adı verilen yeni bir akımın oluşmasına yol açmıştır.

I. Fransoa (1494-1547)'nın krallığının son dönemlerinde Katoliklerin etkisinde kalarak Luthercileri ve protestanları cezalandırmasıdır.

Reform, İngiltere`de yarı-Protestan ve yarı-Katolik özellikleri birleştirerek Anglikanizm denilen akımı oluşturmuştur.

Yüzyıl Savaşları’ndan çıkan Fransa’nın nüfusu yaklaşık yarı yarıya azalmış ve en zararlı çıkan taraf olmuştur.

VII. Şarl (1422-1461) Fransa’ya düzenli vergi ve düzenli ordu şeklindeki ikili sistemini getirmiştir.

Yüzyıl Savaşları’ndan mağlubiyetle ayrılan İngiltere, 1455 ila 1485 yılları arasında Lancaster ve York hanedanları arasında patlak veren Güller Savaşı’na sahne olmuştur.

Yüzyıl Savaşları’ndan mağlubiyetle ayrılan İngiltere, 1455 ila 1485 yılları arasında Lancaster ve York hanedanları arasında patlak veren Güller Savaşı’na sahne olmuştur. Bu savaşa Güller Savaşı denilmesinin sebebi York hanedanının armasında beyaz gülün, Lancaster hanedanının armasında da kırmızı gülün yer almasıdır.

İspanya’da Reconquista yani İber Yarımadasının Müslümanların elinden alınıp yeniden Hristiyanların denetimine verme süreci, Endülüs döneminde (711-1492) 8. yüzyıldan başlayarak 1492 yılında son Endülüs devletinin çöküşüne kadar sürmüştür.

İtalya'da küçük dukalıklar birbirlerini takip etmek üzere de her başkentte daimi temsilcilikler kurmuşlar ve böylece modern diplomasinin de temelini oluşturmuşlardır.

15. yüzyılın ikinci yarısında Avrupa’nın ortasında Kuzey Denizi’nden Oder Nehri’nin kaynağına ve Baltık Denizi’nden Adriyatik ve Alpler bölgesine kadar uzanan geniş bölge içerisinde Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu yer almaktaydı.

1397 yılında Danimarka, Norveç ve İsveç krallıkları Kraliçe Margaret’in önderliğinde Kalmar Birliğini oluşturmuşlardır.

III. Ivan (1462-1505) döneminde Rusya, Moğol hakimiyetine son vermiş ve knezliğin sınırları da genişletmiştir.

Fatih Sultan Mehmet zamanında Anadolu’da da Trabzon Rum İmparatorluğu alındıktan sonra Osmanlı Devleti, Fırat Nehrine kadar uzanmıştır.

1337-1453 yılları arasında meydana gelen Yüzyıl Savaşı’ndan sonra Avrupa, büyük bir ekonomik kalkınmaya sahne oldu.

Avrupa nüfusunu ortaçağ ile 15. yüzyıl ve 16. yüzyıl boyunca etkileyen üç önemli faktör vardır. Bunlar: savaş, açlık ve vebadır.

Vasco da Gama: 1469-1524 yılları arasında yaşamış Portekizli seyyahtır. Deniz yoluyla Güney Afrika’nın en güney noktası olan Ümit Burnu’ndan geçerek
Hindistan’a ulaşan ilk seyyahtır.

Coğrafi keşifler sonucunda İspanya ve Portekiz olmak üzere iki sömürge imparatorluğu kurulmuştur.

Antik döneme karşı olan ilgi Rönesans adı ile bilinen sanatta yeniliği getirdi. 15. yüzyılda İtalya bu alanda şüphesiz öncülüğe sahipti. Bu öncülüğü 16. yüzyıl boyunca korudu.

Hümanistler, inançları bakımından kiliseye bağlı olmakla beraber, insanlık hayatını ilgilendiren diğer bütün alanlarda bağımsız olmayı hedeflemekteydiler.
Sözlü olan herhangi bir fikre inanmak istemedikleri için de her şeyi incelemek düşüncesindeydiler.

Avrupa ülkeleri arasında Fransa, İtalyan Rönesans’ından en fazla etkilenen ülke olmuştur.

Avrupa’da 15. yüzyılın sonundan 16. yüzyılın ortasına kadar devam eden harplere Rönesans Savaşları denmiştir. Bu savaşların ilk dönemi olan İtalya Savaşları 1494 ila 1516 yılları arasında Fransa, İspanya ve Papalık arasında yaşanırken Rönesans Savaşları’nın ikinci dönemi ise Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu ile Fransa hanedanlarının adlarına izafeten Valoa- Habsburg Savaşları olarak isimlendirilmiştir.

Kapitülasyonlar sayesinde Fransa tebaası olanlar, Osmanlı İmparatorluğunda serbestçe ticaret yapabilecek, dini ibadetlerini serbestçe yerine getirebilecek ve davaları da kendi konsülleri tarafından görülecekti.

Reform, 16. yüzyılda Roma kilisesinden bir kısım Katoliğin ayrılıp Katolik kilisesine karşı yapmış oldukları derin bir dinsel harekettir. Bu dinsel hareket, Protestanlık mezhebinin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Katolik kilisesinde de karşıt reform hareketinin başlamasına yol açmıştır.