5188 sayılı Kanun kapsamında özel güvenlik görevlilerine verilen yetkiler; arama, eşyayı emanete alma, konuta girme, kimlik sorma, yakalama, zor kullanma, silah bulundurma ve taşıma ve nihayet suça el koymadır.

Bir tehlikenin veya suçun işlenmesini önlemek, tehlikeli bir kişinin veya eşyanın ele geçirilmesi amacıyla yapılan aramaya önleme araması veya idari arama denir

suç işlendikten sonra şüpheli veya sanığın yakalanması veya suç delillerinin ele geçirilmesi amacıyla yapılan aramaya ise adli arama denilmektedir.

Bu amaçla özel güvenlik görevlileri a) koruma ve güvenliğini sağladıkları alanlara girmek isteyenleri, b) toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerine katılanları, c) hava meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerine girmek isteyenleri duyarlı kapıdan geçirme, bu kişilerin üstlerini dedektörle arama, eşyaları X-ray cihazından veya benzeri güvenlik sistemlerinden geçirme yetkisine sahip kılınmışlardır.

Emanete alma kavramı, eşyanın genel kolluk kuvvetlerine teslim edilinceye veya sahibine verilinceye kadar geçici süreyle özel güvenlik görevlileri tarafından koruma altına alınması anlamına gelmektedir.

Özel güvenlik görevlileri iki halde kimlik sorma yetkisine sahiptirler: a) toplantı, konser, spor müsabakası, sahne gösterileri ve benzeri etkinlikler ile cenaze ve düğün törenlerinde, b) hava meydanı, liman, gar, istasyon ve terminal gibi toplu ulaşım tesislerinde.

Kimlik göstermeyen veya diğer bir şekilde kimliklerini ispat edemeyen kişiler 5188 sayılı Kanunda belirtilen nitelikteki etkinliklerin veya törenlerin yapıldığı yerler ile toplu ulaşım tesislerine giremez.

Gösterilen kimliğin açıkça sahte olduğunun anlaşılması halinde, resmî belgede sahtecilik suçunun (TCK m. 204) işlenmesi nedeniyle özel güvenlik görevlilerinin bu kişileri yakalama, delil olabilecek sahte kimliğe el koyma ve faili genel kolluk kuvvetleri gelinceye kadar tutma ve onlara teslim etme yetkisi vardır

5188 sayılı Kanun ile kişilerin özel silahlı personel tarafından korunmasına, kurum ve kuruluşların bünyesinde özel güvenlik birimi kurarak veya bu amaçla kurulmuş şirketlerin sundukları güvenlik hizmetlerinden yararlanarak güvenliklerinin sağlanmasına izin verilmiştir..

Doğal afet ve yardım çağrıları dışında özel güvenlik görevlileri genel hukuk prensiplerine göre başkalarının konutuna veya işyerlerine girebilirler.

6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanunun 7. maddesinin üçüncü fıkrasına göre müsabakanın yapıldığı spor alanında genel kolluk görevlileri ile özel güvenlik görevlileri, müsabaka güvenlik amirinin emir ve denetiminde birlikte görev yaparlar

Arama sırasında yakalanan kişiler veya el konulan madde ve cisimler, yasal işlemi yapılmak üzere bir tutanakla genel kolluğa teslim edilecektir.

Doğal afet ve yardım çağrıları dışında özel güvenlik görevlileri, genel hukuk prensiplerine göre başkalarının konutuna veya işyerlerine girebilirler. Örneğin konut veya işyeri sahibinin konutuna girilmesine rıza göstermesi veya yetkili merciin kanuna uygun olarak verdiği emrin icrası ya da meşru savunma kapsamında konut veya işyerine girilmesi hukuka uygun olacaktır (TCK m. 24/1, m. 25/1, m. 26/2). Aynı şekilde özel güvenlik görevlisinin kendisini veya başkasını ağır ve acil bir tehlikeden kurtarmak zorunluluğuyla başkasının konutuna girmesi halinde de cezalandırılması mümkün olmayacaktır (TCK m. 25/2).

Özel güvenlik görevlileri ancak yangın, deprem gibi tabiî afet durumlarında ve imdat istenmesi halinde görev alanındaki işyeri ve konutlara girme yetkisine sahiptir (m. 7/1-e). Bu yetkinin verilme nedeni, zor durumda bulunan kişilere yardım edilmesini sağlamaktır.

Polisin önleme amacıyla konut ve işyerine girmesi sınırlı hallerde kabul edilmiştir. Buna göre polis, imdat istenmesi veya yangın, su baskını ve boğulma gibi büyük tehlikelerin haber verilmesi veya görülmesi halleri ile ağır cezalık bir suçun işlenmesine veya devam olunmasına mani olmak için konutlara, iş yerlerine ve eklentilerine girebilir.

Tabii afetlerde özel güvenlik görevlileri hem bizzat görev alanlarındaki konut ve işyerine girerek yardımda bulunmak hem de diğer arama ve kurtarma görevlilerine yardım etmekle yükümlüdürler. Bu yükümlülüğün kasten ihlal edilmesi nedeniyle başkalarının hayatı ve vücut bütünlüğünün zarar görmesi halinde özel güvenlik görevlilerinin (garantör) ceza sorumluluğu söz konusu olabilecektir (TCK m. 83, 88).

Özel güvenlik görevlilerinin adli arama yetkisi suç delillerini elde etme maksadına değil, yakalanan kişilerin üzerlerindeki tehlikeli eşyalardan arındırılmasına yöneliktir.

Özel güvenlik görevlileri görev alanlarında, haklarında yakalama emri veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama yetkisine sahip kılınmışlardır.

Özel güvenlik görevlileri görev alanlarında, haklarında yakalama emri veya mahkûmiyet kararı bulunan kişileri yakalama ve arama yetkisine sahip kılınmışlardır. Ancak buradaki arama yetkisi de suç delillerini bulmak amacıyla değil, yakalanan kişinin kendisine veya başkasına zarar vermemesi için üzerindeki tehlikeli eşyalardan arındırılması amacıyla tanınmıştır

Genel kolluğun gözetim ve denetiminin olmadığı hallerde kamuya açık alanlarda özel güvenlik görevlilerinin üst araması yapması mümkün değildir.