Ses ölçü bakım elemanlarının sorumlu oldukları görevler vardır. Bu görevler şu şekilde sıralanabilir:

• Ses cihazlarının kurulumunu yapmak
• Sesle ilgili çıkan sorunları gidermek
• Ses cihazlarının periyodik bakımlarını yapmak
• Arızalanan ses cihazlarının onarımını yapmak
• Ses cihazlarının ayarını yapmak
• Teknolojiyi takip etmek

Ses sinyalleri iki farklı yapıda incelenebilir: analog (örneksel) ve dijital (sayısal) ses sinyalleri.

Analog ses sinyali, ses dalgalarının birebir kopyalanmış şeklidir. Profesyonel ses kayıtlarında kullanılan makara bant sistemler, plaklar ve yakın zamana kadar evlerde sıkça kullanılan kasetçalar cihazlar, analog ses kaydına örnek gösterilebilir. Günümüzde kullanımları azalmıştır, ancak arşiv özelliklerini korumaktadırlar. Unutulmamalıdır ki, işittiğimiz bütün sesler de analog yapıdadır.

Dijital ses sinyali; analog ses sinyalinden birim zamanda alınan örneklerin, sadece “0” ve “1” sayı dizisinden oluşan bir koda dönüştürülme şeklidir. Sayısal sistemlerde ses sinyalleri bant ya da disk gibi ortamlara kaydedilir. Kayıt işlemi dijital biçimde gerçekleştirilir. Hemen herkesin kullandığı cep telefonları, MP3 çalarlar, CD ve DVD gibi ortamlar, dijital ses sinyalini kaydeder ve okurlar. En amatöründen profesyoneline kadar, tüm dijital cihazlar aynı temel kayıt ve okuma yöntemini kullanırlar.

Analog ses sinyalinin dijital ses sinyaline dönüştürülmesinde ve tekrar işitilebilir ses elde etmek için, dijital ses sinyalinin analog ses sinyaline dönüştürülmesinde “sinyal dönüştürücüler ya da çeviriciler” kullanılır. Analog ses sinyali “ADC” çeviriciyle (Analog to Digital Converter, Analog Dijital Çevirici/Dönüştürücü) dijital veriye çevrilir. Tam tersi işlemde de “DAC” çeviricilerden (Digital to Analog, Dijital Analog Çevirici/Dönüştürücü) yararlanılır. Elde edilen analog ses; bir kayıt cihazına, yayına ya da gerekli yükseltme işlemleri yapılarak dinleme monitörlerine iletilerek işitilmesi sağlanır.

Kabloyu oluşturan iletken sayısı, kalınlık, topraklı (şase/zırh/blendaj) ya da topraksız oluşu, korumanın adedi ve sıklığı, kullanılan iletken yapısı ve elektrik değerleri kablo özelliklerini belirler.

Hem analog ses sinyali hem de dijital ses sinyali (S/PDIF) bağlantılarında kullanılır. RCA konnektöründe bir merkez (centre) ve ekranlama (screen) uçları vardır. Piyasada “tos”, “lale”, “japon” olarak da adlandırılır. Dengesiz bağlantı elemanıdır. Bu bağlantı daha çok teyp kayıt edicilerde, stereo cihazlarda kullanılır. Kolay kırılgan yapıya sahip olduklarından dolayı profesyonel cihazlarda çok fazla kullanılmaz.

TS ve TRS fiş olarak da tanımlanır. TRS adını, uç isimleri olan TIP, RING ve SLEEVE’den alır. Dengeli ve dengesiz tipleri vardır. TS fiş, dengesiz hatlarda kullanılan iki iletkenli konnektördür. TRS fiş, dengeli hatlarda kullanılan, üç iletkenli kablo bağlantılarında kullanılır. Aynı zamanda, TS “mono” analog ses sinyali taşımada, TRS ise “stereo” analog ses sinyali taşımada kullanılırlar.

Speakon konnektör, bağlantısı gereği yüksek miktarda akım geçirebilen ve döndürülerek kilitlenebilen bir mekanizmaya sahiptirler. Hoparlör ile amplifikatör arasında bağlantı yapmak için profesyonel ses sistemlerinde kullanılırlar.

• Kabloya geçirilecek olan fiş ya da konnektör parçalarının unutulmaması
• Kablo kılıfının uygun uzunlukta açılması
• İletken kablo uçlarının ve koruyucu (şase) ucun soyulması ve lehimlenmesi
• Hazırlanan iletken uçların, fiş ya da konnektörlerin uç (pin) bağlantı yerlerine veya numaralarına dikkat edilerek, düzgün bir şekilde lehimlenmesi
• Uçlar arasında, istenmeyen lehim ve kablo kıllarının olup olmadığının gözle kontrol edilmesi
• Tüm fiş ya da konnektör parçalarının eksiksiz bir şekilde, yapısına uygun olarak toplanması ve kapatılması
• Yapılan fiş ya da konnektörün ölçü aletiyle kontrol edilmesi

Ses ve görüntü sistemlerinde kullanılan birçok çeşit fiş ve konnektör çevirici (adaptör, dönüştürücü) vardır. Bu çeviriciler sayesinde; farklı türde fiş ya da konnektöre sahip kablolar kendi aralarında bağlanabilirler. Örneğin; ucu XLR tip olan bir kablo, TRS tip fişe sahip olan bir cihazın girişine bağlanmak istenebilir. Bu bağlantıyı yapabilmek için bir kablo hazırlanabilir ya da bir çevirici fiş/konnektör kullanılabilir. Televizyon yapımında kullanılan tüm cihazların giriş ve çıkışlarına uygun bir çevirici bulmak mümkündür.

Mikrofonlar; sesleri toplayan, bu sesleri elektrik sinyaline dönüştürerek kayıt cihazına, dinleme monitörüne ya da ses mikserine gönderen cihazlardır. Mikrofonlar, akustik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürürler.

Stüdyolarda, ihtiyaca göre farklı mikrofonlar kullanılır. Herhangi bir ses kaynağından çıkan sesi, en doğru ve temiz bir şekilde alabilmek için gerekli sayıda mikrofon sağlanır. Stüdyolarda en çok kullanılan mikrofonlar, çalışma yapıları bakımından iki grupta toplanabilir:

• Elektromanyetik mikrofonlar: Dinamik ve şerit mikrofonlar
• Elektrostatik mikrofonlar: Kondansatör ve elektret mikrofonlar,

Elektrostatik mikrofonlar, çalışabilmeleri için harici bir elektrik enerjisine gereksinim duyarlar. Mikrofonların çalışmasını sağlayan ve kablo üzerinden mikrofona ulaştırılan bu güce “phantom besleme” denir. Bazı mikrofonların üzerinde ya da cihazların mikrofon girişlerinde “P48” ya da “+48” olarak da belirtilebilir.

Ses şiddetinin ortalama değerlerinin ölçüldüğü ses seviye göstergeleridir. Analog yapıdaki VU metrelerde ses sinyali, bir gösterge aracılığıyla izlenir ve ölçümlenir.

Sinyal seviyesinin ulaştığı tepe noktasının ölçülmesine ve izlenmesine yardımcı olan ses monitörleridir. Analog PPM göstergelerde ses sinyali ölçülmesinde mekanik göstergeler ya da ışıklı göstergeler bulunur. Bu göstergelerde 1 ve 7 arasında ölçüm yapmamıza yardımcı olan skala vardır. Bir VU metrede “0 VU” sinyal seviyesi, PPM göstergede “4” seviyesine eşdeğerdir.

Televizyon yapım birimleri arasındaki sesli görüşmeleri sağlayan cihazlardır. Bir çeşit telefon benzeri sistemler denilebilir. Sistem, bir ana üniteden ve yeteri kadar panelden oluşmaktadır. Ana ünite aracılığıyla, yetkilendirilmiş birimler arasında görüşme imkanı sağlar. İnterkom panelleri, haberleşmesi gereken tüm alanlarda kullanılmaktadır.

Stüdyo içinde sabit bir yere ya da hareketli bir konsol üzerine monte edilmiş, ortama ses vermeye yarayan hoparlörlerdir. Gerek duyulduğunda istenilen röportaj, müzik, telefon bağlantısı veya program sesini stüdyo içindeki kişilere dinletmek amacıyla kullanılır. Kontrolü ses operatörü tarafından sağlanır.

Ses mikserlerinin kullanım amaçları şu şekilde sıralanabilir:

• Kaynaklardan gelen ses sinyalinin kazancını ayarlamak
• Ses seviyelerini ayarlamak
• Ses frekanslarını ayarlamak
• Efekt eklemek
• Kaynaklardan gelen sinyalleri birleştirmek
• Gelen ses sinyallerini gruplamak
• Ses sinyallerini çıkışa yönlendirmek

Teknolojilere paralel olarak gelişen dijital cihazlar, eskiye oranla büyük avantajlar oluşturmaktadır. Bu avantajlardan bazıları şu şekilde sıralanabilir:

• Fiziki yapılarının daha küçük olması
• Daha az ısı ve mekanik sorun yaşanması
• İşlevselliğinin daha fazla olması