Res publica sözcüğü res (eşya, nesne) ve publica (ortaklığa, topluluğa, kamuya ilişkin) sözcüklerinin birleşimiyle "kamusal şey, kamusal çıkar, kamusal işler, olaylar..." gibi anlamlara gelmektedir. Ancak bu sözcük Roma siyasal düşüncesinde Yunan düşüncesindeki politea’nın yani devletin karşılığı olarak kullanılmaya başlanır. Bu haliyle Roma düşüncesinde res publica devletin kamusal vasfını ortaya koyar. Bu kamusallık ortak çıkarlar, tabi olunan ortak bir hukuk sistemi, özel mülkiyetin yanı sıra kamusal mülkiyetin varlığı gibi özelliklerde kendini gösterir. Bu nedenle res publica terimi, kendisini oluşturan unsurların dışında kendine has varlığı ve çıkarlarıyla devletin bağımsız, soyut bir güç olarak kavranmasına giden yolda önemli bir dönüm noktasıdır.

Polybios’a göre devlet tümüyle doğal olarak ortaya çıkmaktadır; bunun nedeni de güce dayanmasıdır. Bu yüzden ilk yönetimi biçimi de güce dayanan tiranlık ya da despotluk olmaktadır. Ancak aklın ve mantığın hâkimiyetiyle despotluk ye­rini monarşiye bırakır. Ancak monarşi kısa zamanda gücün mutlak sa­nılmasıyla yeniden despotluğa dönüşmektedir. Bu da soyluların ayaklanıp rejimi yıkmalarına neden olmaktadır. Diğer yandan aristokrasi de kendisini zenginlik hırsına kaptırınca rejimin niteliği oligarşiye dönüşmektedir. Oligarşi ise buna tepki duyan kitleler tarafından yıkılarak demokrasi inşa edilmektedir. Görüldüğü gibi, her yönetim biçimi kendi içindeki olumsuz öğelerin baskın çıkmasıyla bozulmaktadır. Krallık içinde mutlakiyeti, aristokrasi oligarşiyi, demokrasi ise yasa tanımayan bir şiddeti barındırmaktadır. O halde, bu üç yönetim biçiminin iyi yönleri alınarak karma bir anayasa yapılmalıdır. İşte Polybios, Roma siyasal rejimini bunun bir örneği olarak görmektedir. Konsüllerin yönetimi monarşiyi, senatonun rolü aris­ tokrasiyi ve halkın elindeki iktidar yetkileri de demokrasiyi işaret etmektedir.

Doğal hukuk anlayışına göre devleti temellendiren şey doğal yasa olduğundan yöneticiler toplumu keyif­lerine göre değil, doğal yasaya ya da adalete uygun olarak yönetmek zorundadır­lar. Yani doğal yasaya uymuyorsa pozitif yasaların değeri yoktur. Örneğin tiranların yasaları ne kadar uygulanmış olursa olsun, doğal hukukla bağdaşmadığı için yasa sayılamaz. Cicero için aristokratik cumhuriyetin yasaları doğal yasaya uygundur ve bunların değiştirilmemesi gerekir. Bu yapılmaya kalkılırsa ve Cicero’nun Sezar’ın ölümünü onayladığı düşünülürse demek ki yönetilenlerin buna direnme hakkı vardır. Cicero’nun doğal hukuk anlayışı, bir yandan devletin varlığını meşrulaştırırken, bir yandan da Roma’nın yayılmacı bir devlet olarak varlığı meşrulaştırılmakta, Roma evrenselleştirilmekte, böylece Roma emperyalist ideolojisi doğrulanmış olmaktadır. Doğal yasa bütün insanları kapsadığına, bütün insanlar aynı aklı paylaştığına göre, bütün insanlara uygun tek bir devlet olmalıdır. Bu, kozmopolis anlayışıdır. Elbette Cicero için kozmopolis ya da evrensel devlet adını almayı hak eden tek devletin Roma'dır.

Augustus İÖ 27’den itibaren Roma’yı bir imparatorluğa dönüştürmüştür ve Augustus kendisini, cumhuriyetin krizini sona erdiren adam olarak görmektedir. Bu nedenle de kendisinin birinci yurttaş anlamında princeps olarak adlandırılma­sını istemiştir. Bu yüzden imparatorluğun bu ilk dönemleri principatus (birinci yurttaşın yönetimi) olarak anılır. Diğer yandan çok geçmeden imparatorlar artık gereksiz hale gelen cumhuriyetçilik­ten tümüyle vazgeçer ve principatus’un yerini dominatus, yani 'yurttaşların değil, uyrukların üstünde hüküm süren efendinin yönetimi' alır. Augustus’un en büyük başarılarından biri orduyu tümüyle kontrolü altına alması ve askeri bir hazinenin oluşturulmasıyla ordunun doğrudan kendisine bağlanıp sık sık siyasal alana müda­hale etmesinin önüne geçilmesidir. Böylece Roma topraklarında iki yüz yıl sürecek bir barış ve istikrar dönemi başlar. Bu döneme Roma Barışı (Pax Romana) denir.

Altın çağ mitosu, insanların devlet öncesi yaşadıkları kabul edilen, özel mülkiyetin, köleliğin, eşitsizliğin olmadığı doğal-toplumsal durumdur. Buna göre, bu doğal toplumsal durumdan çıkılması çoğu kötülüğün ana nedenidir. Bu mitosu siyasal düşünce içinde en iyi ifade eden isim Jean-Jacques Rousseau’dur.

Yaygınlıkla Tevrat diye bilinen dini kitap Eski Ahit’tir. Eski ve Yeni Ahit, yani Tevrat ve İncil birlikte Kitab-ı Mukaddes’i oluştururlar. İncil sözcük olarak müjde anlamına gelir. Kutsal kitap olarak ise Yunanca evangelion, "iyi haber, müjde" anlamına gelen metinler bütününü ifade eder. İncil’in iki bölümü, İsa’nın havarileri olan Matta ve Yuhanna tarafından, Luka ve Markos ismini taşıyan bölüm­ler ise havarilerin yakınları tarafından kaleme alınmıştır.

İlk günah, Eski Ahit kaynaklı Adem ve Havva hikayesiyle ilgilidir. Önce Adem ve ondan Havva yaratıldıktan sonra Tanrı, onlara cennetteki her şeyi serbest bırakır, bir ağacın meyvesi hariç. Fakat Havva şeytanın aldatmasıyla bu yasak meyveyi kendisi yediği gibi, Adem’e de yedirir. İşte bu ilk günahtır. Hikayeye göre, insan iradesi gereği günaha batmıştır, bu yüzden kendi iradesiyle kurtuluşu mümkün değildir. Buna "düşüş" adı da verilir.

Patristik düşünce, Pavlus’un ardından, Hristiyan öğretisini Antik felsefenin kavramlarıyla biçimlendirerek sistemli bir dünya görüşü ortaya koymak amacıyla kilisenin o dönemdeki ileri gelenlerinin, daha sonra Roma Kilisesi tarafından aziz sayılmış olanların düşünsel girişimlerinin tümüne verilen addır.

Potestas, bir uygulama gücü olarak iktidarı işaret eder. İktidarın eylemleri açısından bağlayıcı kurallar koyan, nihai, meşrulaştırıcı, üstün iktidarı ifade eden auctoritas’tan farklı olarak doğrudan iktidarın uygulama gücünü, eylemliliğini, bu gücün kullanılış biçimini kapsar. Bu bakımdan iktidar, "potestas" olarak bölünebilir, farklı ellerde kendisini gösterebilir; örneğin günümüzde yürütme ve yargı potestas’ı açıkça ayrı ellerde somutlaştıran kurumlardır. Oysa iktidarın ilkesi yürütme ve yargının eylemlerini mümkün kılan ulusal egemenliktir; yani auctoritas’ın sahibi ulustur ve bu kesinlikle bölünemez, parçalanamaz, dağıtılamaz.

Batı Roma’nın yıkılışıyla "Yeni Avrupa"yı şekillendirecek iki önemli aktör tarih sahnesinde karşı karşıya kalmıştır: Roma İmparatorluğu’nun yıkılışında önemli bir rol üstlenen Cermen krallıkları ve Roma’nın yıkıntıları arasından merkezi bir güç olarak tek başına öne çıkan Roma Kilisesi.

Feodal döneme rengini kazandıran feodal üretim tarzının temelini manoryal ör­gütlenme adı verilen, özel bir tür köy örgütlenmesi oluşturur. Bu özel örgütlenme­nin en tepesinde manor lordu ya da senyör denilen feodal bir bey yer alır. Toprağı terk etmesi hukuken kesinlikle yasak olan köylüler ya da serflerin, gerek kendile­rine tahsis edilmiş olan küçük ölçekli topraklarından elde ettikleri ürünün büyük bir bölümü ve gerekse manor topraklarının belirli bir kısmındaki (demesne, efen­di toprağı) karşılıksız emeklerinin (angarya) ürünleri hep bu beye gider. Manor örgütlenmesi Roma İmparatorluğu’nun pazara dayalı, geniş ölçekli köle emeğiyle üretim yapan, büyük çiftlikleri olan latifundium’un dönüşümüyle ortaya çıkmıştır ve ondan farklı olarak pazara dönük üretim yapmaktan çok, kendine yeterli, ka­palı bir ekonomi oluşturur. 

Feodal dönemde, özellikle X. yüzyılda Kilise, Batı Avrupa’nın en önemli kuru­muydu. Çünkü Kilise, aynı zamanda en büyük toprak sahibiydi. Bu büyük ekono­mik gücüne karşın, Kilise’nin Orta Çağda baskın siyasal güç haline gelmesi daha geç bir dönemde gerçekleşecektir. Çünkü Kilise’nin kurumsal varlığına karşın, feodal ilişki sistemi içinde, feodal aristokrasi dinsel alanda belli bir rol üstleniyor; örneğin kilise kurup başına rahip atayabiliyor ve dahası aynı sistem içinde kilise­leri vergilendirebiliyordu. Ancak Kilise’nin dünyevi iktidar üzerindeki üstünlük iddiası asıl, 1073’te Papa VII. Gregorius ile somutlaşmaya başlamıştır. Papa VII. Gregorius’un attığı en önemli adım, öncelikle Kilise’yi fief sözleşme sisteminin olabildiğince dışına çıkarmak olmuştur. Papa, bulundukları dinsel ma­ kamları belirli karşılıklar sayesinde edinmiş olan din adamlarını, mülklerini fief iliş­kisine bağlı olarak senyörlerden almış olan piskoposları ve manastır başkanlarını aforoz ederek doğrudan din dışına atar. Ayrıca ruhbanın dünyevi ilişkilerini kontrol etmek için din adamlarının evlenmelerini yasaklar. Aynı şekilde rahiplere piskopos­luk vererek kendilerine bağlayan senyörler de Kilise dışına itilir. Böylece VII. Grego­rius öncelikle piskopos tayinlerinin tümüyle Roma’nın tekelinde kalmasını amaçlar.

Magna Carta, İngiltere kralı Yurtsuz John ve soylular arasında imzalanan, İngilizce karşılığıyla Great Charter (Büyük Berat) belgesidir. Bu belgeyle kralın soylular ve Kilise üzerindeki yetkileri kısıtlanmıştır. Beratın en önemli özelliği artık kral iradesinin tek başına belirleyici olmaktan çıkmasıdır. Ayrıca bu berat, krallık iradesinin üstünde, toplumsal olarak desteklenen soyut bir hukuka atıf yapan ilk belgelerdendir.