İnsanların mutlak ihtiyaçlarının karşılanmasında tarımsal faaliyetten elde edilen ürünler esastır. Bu nedenle tarım vazgeçilmez bir sektördür.

Tarımsal üretimde, üretim faktörlerinin en uygun düzeyde kullanılması ve belirli masraf ile en fazla ve en düşük maliyetli üretimin gerçekleştirilmesinin yollarının bulunması gerekir. 

Tarımsal üretimin yapıldığı tarım işletmelerinin sahip oldukları üretim unsurlarının verimli, karlı ve rasyonel bir şekilde kullanabilmeleri, üretilen ürünlerin gerektiği gibi pazarlanabilmesi, tarımsal üretim planlanmasının doğru bir şekilde yapılabilmesine olanak sağlar. 

Ekonominin temel prensiplerini, tarımsal faaliyetle ilgili sorunlara çözüm aramada kullanan bir bilim dalıdır. Bu kapsamda, üreticilerin, tarım ürünlerini üretmek amacıyla kıt üretim faktörlerini (arazi, emek, sermaye) teknolojiyi ve bilgiyi kullanırken, alternatifler arasından nasıl seçim yapacaklarını, elde edilen ürünlerin, tüketicilere, nasıl ve ne şekilde ulaştırılmaları gerektiğini inceleyen, uygulamalı ve sosyal bir disiplin olarak görev yapar. 

Tarımda etkinliğin gerçekleştirilmesine çalışır. Kıt kaynakların verimli ve belirlenen amaca ulaşacak şekilde kullanılmasını sağlar. 

Tarım ekonomisi, tüketicilerin, tüketim alışkanlıklarını ve tercihlerini belirlemeyi, bunları tatmin edecek ürünlerin yetiştirilmesini, bu ürünlerin en uygun şekilde üretim ve dağıtımını, ürün pazarlama yöntemlerini, işletmelerin verimli çalışmasını sağlayacak işletme yönetimini, tarım politikalarını tarımsal kalkınma ekonomisini, ulusal ve uluslararası ekonomiyi ilgi alanına almıştır. 

Tarımsal üretim ekonomisi, üretim ekonomisinin tarıma uygulamasıdır. Burada temel konular; üretim fonksiyonları ve karın maksimizasyonudur.

Tarım ürünü üreten işletmeleri, tarım ürünlerinin işlenip, pazarlandığı firmaları, tarım ürünlerini değerlendiren kooperatifleri, tarım girdilerini üreten ve/veya satan firmaları da kapsamına alır. Bu konular; tarım işletmelerinin yönetimi ve planlanması, tarıma dayalı sanayi işletmeciliği, tarımsal pazarlama, tarımsal kooperatifçilik gibi bilim alanlarında ele alınmaktadır.

Tarımsal işletmecilik, tarımda, işletme olarak isimlendirilen üretim birimlerinin, yani tarım işletmelerinin rasyonel ve karlı bir biçimde çalışmasını sağlayacak ilke ve uygulanmaları inceler. Tarım işletmeleri de, sanayi ve ticaret işletmeleri gibi mikroekonomi prensiplerine göre çalışır.

Tarımsal bir işletmeden mümkün olan en yüksek geliri sürdürülebilir olarak sağlamaya yönelik bütün temel bilgileri çiftçilere sunmaktır. Bu, kıt olan üretim faktörlerinin ne şekilde kullanılacağını gösteren bir seçim ve karar verme işlemini gerektirir. Ekonomik olmayan hiçbir tekniğin, uygulamada yer bulma şansı yoktur. Tarımsal bilim dallarının ortaya koyduğu sonuçların, tarım işletmelerinde karlı bir şekilde uygulanıp, uygulanamayacağı tarımsal işletmecilik, ekonomik prensiplerden yararlanarak gösterir. 

• Nerede ve ne zaman üretilecektir?
• Ne kadar üretilecektir?
• Nasıl üretilecektir
• Ne üretilecektir? 

Verimliliği yükseltecek, karlılığı artıracak, rasyonel çalışmayı mümkün duruma getirecek yanıtlar verilmesi, tarım işletmecisinin başarıya ulaşabilmesi için; tarım ekonomisi yanında bitkisel ve hayvansal üretim konulanında da doğru ve geniş bilgi sahibi olunması lazımdır. 

Değişen ekonomik koşullara tepki göstermeleri ve uyum sağlamaları, girdi ve ürün için arz-talep durumu, fiyat oluşumu, parite fiyatı (süt fiyatı/süt yemi fiyatı gibi), fiyat değişmelerinin üretime etkileri, teknik gelişmeler, bunların üretim yöntemlerinin verimi, maliyeti etkilemeleri, iklim değişmeleri, kredi pazarı, arazi tasarruf şeklindeki (mülk, kiracı, ortakçı gibi) değişimler, ihtisaslaşma, beside en uygun kesim zamanı, iş gücü-makine kombinasyonu, bina tip ve büyüklüğü, yemin işletmede üretilmesi veya dışarıdan satın alınması, en uygun satış zamanı, münavebe, pazar durumu, faaliyetler arası ilişkiler vb. pek çok konuda desteğe gerek duymaktadırlar. 

• Tarım Hukuku
• Tarımsal Yayım ve İletişim
• Kırsal Kalkınma
• Kırsal Sosyoloji
• Tarım Politikası
• Tarım Tarihi ve Deontolojisi
• Ekonometri
• Doğal Kaynaklar ve Çevre Ekonomisi
• Tarım Ekonomisi İstatistiği
• Tarımsal Kooperatifçilik
• Tarımsal Pazarlama
• Tarımsal Proje
• Tarımsal Kıymet Takdiri
• Tarımsal Finansman
• Tarım Muhasebesi
• Tarım İşletmelerinin Planlanması
• Tarımsal Üretim Ekonomisi 

Tarım ekonomisi, yalnız tarım işletmeleriyle değil, halkın tarımsal hammaddeye dayalı gereksinimleriyle de ilgilenir. Kaynak kullanımında verimliliği arttırmak, ulusal düzeyde de fayda sağlar. Tarımda verimlilik arttıkça, kaynakların bir kısmı, tarımsal üretim dışında diğer malların üretiminde kullanılarak, ulusal ekonomiye katkı verecektir.

Tarım ekonomisi, girdi-çıktı ilişkileri, üretim olasılıkları, ikame oranları, büyüklük ve ölçek ilişkilerine ait verileri teknik bilim dallarından temin ederek, çalışma alanını genişletmektedir.

Tarım ekonomisinin bazı teknik ve sosyal bilimlerle yakın ilişkisi vardır. Bunlar arasında; hukuk, ahlak, etik, sosyoloji, psikoloji, agronomi, zootekni, jeoloji, mühendislik, ormancılık, istatistik, matematik, ekonometri sayılabilir. 

Hukuk, ekonomik olaylar hakkında bir takım emir ve kanunlar koyar. Tarım ekonomistinin genel olarak Medeni Hukuk, özel olarak da Tarım Hukuku hakkında belli seviyede bilgi sahibi olması gerekir. Hukuk, ekonomik olaylar hakkında bazı kanunlar ortaya koyar. Tarım hukuku, insanlar arasındaki hukuki ilişkiler ile tarım alanında insanların birbirleriyle ve tarımla olan bağlantılarının ne gibi kanuni mevzuatla düzenlendiğini inceler. Tarım hukukunun, tarımsal faaliyetleri yönlendirme fonksiyonu vardır. Bu üretim, bölüşüm, mülkiyet vb. konularda görülebilir. 

• Anket ve örnekleme yöntemi
• Gözlem ve tecrübe yöntemi
• Tarihi yöntem
• Dedüksiyon (tümden gelim) yöntemi
• Ekonometri
• İstatistik
• Monografi
• Endüksiyon (tüme varım) yöntemi

Tarımda karşılaşılan problemlerin çözümünde, ekonomiden ilk defa yararlanan iktisatçılardır. 

1880’li yıllarda yaşanan şiddetli ve uzun tarımsal bunalımın nedenleri ve çözümüne yönelik ilginin artmasıyla başlamıştır. 

Bitki ve hayvanları yetiştirmek, tek başına çiftçilerin başarısı için yeterli değildir. Tarım İşletmesinin başarılı bir şekilde işletilmesi için işletme yönetimi konusuna ilgi duyulmaya başlandı.

Tarım işletmelerinde başarının paraya dayalı ölçütlerle ölçülme ihtiyacı, ülkelerin tarımsal rekabette birbirlerini izleyebilmek için tarım istatistiklerinin önem kazanması, iktisadi politikada, tarım politikasına da yer vermeyi gerektirmiştir. 

İlk defa tarımsal üretim maliyetleri ve gelirleri konusunda çalışmalar başlattılar. Belli sayıda tarım işletmelerinden maliyetlere ait bilgiler toplanarak işletme tipleri, işgücü ve diğer girdi ihtiyaçları yönünden karşılaştırıldı.

1902-1903 öğretim yılında Wisconsin Üniversitesinde H.C. Taylor tarafından verilmiştir. Dersin temel konusu Azalan Verim Kanunu olmuştur. Taylor 1903 senesinde “Introduction to the Study of Agricultural Economics” (Tarım Ekonomisi Çalışmalarına Giriş) isimli kitabı yayınladı. 

1933 yılında eğitimine Ankara’da başlayan Yüksek Ziraat Enstitüsü’nde Alman Profesör Falke tarafında atılmıştır. Bu enstitüde bir Zirai Ekonomi Kürsüsü kurulmuştur. Bu dönemde tarımın genel durumunu ortaya koyan, genellikle gözlemlere dayanan yayınlar yapılmıştır. İlk çalışma bir köyün sosyo-ekonomik yapısını ortaya koyan monografidir. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi içinde yer alan Ziraat Ekonomisi ve İşletmecilik Kürsüsünde 1950’li yıllarda bilimsel araştırmalar yapılmıştır.

1960’lı yıllarda ABD ve Almanya’ya staj, yüksek lisans ve doktora amacıyla gönderilen tarım ekonomistleri, tarımda neo-klasik analizlerin uygulanması ve işletme planlamasında doğrusal programlamanın kullanıldığı araştırmalarda yoğunlaşmışlardır. Tarım ekonomisi çalışmaları izleyen dönemde üniversitelerde özellikle Ziraat Fakültelerinin Tarım Ekonomisi Bölümlerinde, tarımsal ekonomi araştırma enstitülerinde, tarımsal meslek kuruluşlarında sürdürülmüş ve geliştirilmiştir. 

Tarım, bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, işlenmesi, girdi üretimi, ürünlerin pazarlanması gibi birbirini takip eden süreçleri kapsar. Tarım, doğal kaynakları uygun girdilerle birlikte kullanarak yapılan her türlü üretim, yetiştirme, işleme ve pazarlama faaliyetleridir. Toprak, tohum ve damızlık materyal kullanılarak bitkisel ve hayvansal ürünler üretilir ve bunlar çeşitli aşamalarda değerlendirilir.

• Bitkisel üretim
• Hayvansal Üretim
• Tarım ürünleri ve girdileri teknolojisi 

Neolitik Döneme (MÖ 10 binlere) kadar insan avcı ve toplayıcı olarak yaşadı. Eti ve postu için vahşi hayvanları avlarken, yabani meyveleri, yumruları, kökleri toplayıp yedi. Ürettiği şeyler savunma ve avlama amaçlı taştan yapılan ilkel silahlar ile üşümemek için giydiği ilkel kıyafetlerdi. Bu yapısı ile tüketici durumunda olan insan, doğaya bir şey katmazken, doğadakileri tüketiyordu. MÖ 10-7 bin arasında insanın ilk defa yerleşik yaşama geçerek tarım yapmaya ve hayvan yetiştirmeye başladığı ve tarım devrimini gerçekleştirdiği söylenebilir. 

• Elle ekim,
• Sopa ile ekim,
• Ocak açarak ekim,
• Çapa ile ekim olmak 

Çiftçi; mal sahibi, kiracı, yarıcı veya ortakçı olarak devamlı veya en az bir üretim dönemi veya yetiştirme devresi tarımsal üretim yapan gerçek ve tüzel kişilerdir. 8 Tarım Ekonomisi Genellikle çiftçiler, tarım işletmelerinde ikamet ederek bizzat çalışır ve işletmeyi yönetirler. Ancak işletmesinde oturmayarak, ilçe ve ilde ikamet edenler ve hizmetinde çalıştırdığı kişiler vasıtasıyla tarım işletmesindeki işlerini yürüten çiftçiler de vardır. Çiftçinin tarımsal üretimde bulunduğu toprağın sahibi olması şart değildir. Esas olan tarımsal faaliyeti mal sahibi, kiracı, yarıcı veya ortakçı olarak yapmaktır. 

Toprak, su, biyolojik kaynaklar ile birlikte tarımsal girdiler kullanılarak yapılan bitkisel, hayvansal, su ürünleri, mikroorganizma ve enerji üretimidir. Tarımsal faaliyette, üretilen ürünler hammadde olup, bunlar üzerinde insan etkisi, üretimin esas faktörleri olan toprak ve iklime göre oldukça sınırlıdır. çalışanlarla ilgili 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlarla ilgili Sosyal Sigortalar Kanunu ? Süreksiz hizmet akdi ile çalışanlarla ilgili 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu ? Bir ve birkaç işverene bağlı olarak, sürekli hizmet akdiyle çalışanlarla ilgili 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu

Tarımdan elde edilen bitkisel ya da hayvansal hammaddelerin, tarım işletmesi içinde yarı ya da tam mamul duruma gelinceye kadar işlenmesi durumunda, tarım ürünleri teknolojisi yani ziraat sanatlarından söz edilebilir. 

• Sosyal güvenlik uygulamalarının yetersizliği
• Tarım kesiminde eğitim ve gelir düzeyi düşüktür.
• Tarım ürünlerinin talep ve arz elastikiyetleri düşüktür.
• Konjonktürün etkileri yönünden de tarım bazı farklılıklara sahiptir
• Tarımsal faaliyette Azalan Verim Kanununun geçerlidir
• Risk ve belirsizliğin çokluğu
• Tarım işletmelerinin genellikle küçük ölçekte olması ve kendine yeterlilik
• Tarımda, ürün elde edebilmek için belirli bir sürenin geçmesini beklemek lazımdır.
• Tarımda makine kullanımı, üretimin her aşamasında yaygın değildir.
• Tarımda iş ve aile yaşantısı bir bütündür ve kurumsallaşmamış bir işletme yönetimi hâkimdir.
• Tarımda mevsim değişmeleri sebebiyle işler sürekli değildir ve işgücü ihtiyacı değişkendir.
• Tarım işletmelerinde genellikle çeşitli ürünler yetiştirilir.
• Tarımsal üretim doğal koşulara bağlıdır.
• Tarımsal üretimde elde edilen ürünler organik maddelerdir.

• İklim
• Piyasa fiyatı
• Çiftçinin kendi ihtiyacı 
• Hayvanlarının yem ihtiyacı
• Zararın kısmen telafi edilebilmesi 
• İşgücünü daha iyi değerlendirebilmektir. 

• Verim belirsizliği
• Fiyat ve buna bağlı gelir belirsizliği
• Sosyal ve kurumsal yapı belirsizliğidir.

• 5502 Sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu
• 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu
• Tarımda bağımsız çalışanlarla ilgili 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlarla ilgili Sosyal Sigortalar Kanunu
• Süreksiz hizmet akdi ile çalışanlarla ilgili 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu
• Bir ve birkaç işverene bağlı olarak, sürekli hizmet akdiyle çalışanlarla ilgili 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu