YAŞLILARDA ÇATIŞMA VE STRES YÖNETİMİ I Dersi Yaşlılarda Öfke, Kaygı ve Başa Çıkma Yolları soru cevapları:

Toplam 20 Soru & Cevap
PAYLAŞ:

#1

SORU:

Öfke nedir?


CEVAP:

Öfke, engellenme ve bireyin kendini tehdit altında hissettiği durumlarda, kendini koruma ya da isteklerini yerine getirmeye yönelik tepkilere neden olan bir duygudur.


#2

SORU:

Öfke neden gereklidir?


CEVAP:

Öfke, bireyin engellemelere karşı koyması, kendi haklarını koruması ve diğer insanlara uygun mesajlar gönderebilmesi için gereklidir (Gültekin, 2008).


#3

SORU:

Öfkenin sürekli biriktirilmesi ve içe atılması nelere sebep olur?


CEVAP:

Öfkenin sürekli biriktirilmesi ve içe atılması; migren, hazımsızlık, gastrit, ülser gibi psikosomatik rahatsızlıklara, kronik kalp hastalıkları, hipertansiyon gibi kalp-damar hastalıklarına; keyifsizlik, hiçbir şeyden zevk alamama ve depresyon gibi olumsuz durumlara neden olabilmektedir (Harvard Mental Health Letter 2002).


#4

SORU:

Öfke kaça ayrılır?


CEVAP:

Hem fizyolojik hem de duygusal unsurları içeren öfke, genelde ikiye ayrılmaktadır: Durumluk öfke ve sürekli öfke.


#5

SORU:

Durumluk öfke ile sürekli öfke arasındaki fark nedir?


CEVAP:

Durumluk öfke, yoğunluğu ve varlığı duruma göre değişiklik gösteren, rahatsızlık ve gerilim duygusu ile ilişkili olan öfkedir (Swaffer ve Hollin, 2001). Sürekli öfke ise, bireyin sürekli yüksek seviyede öfkeli olması, çok fazla şeyin öfkesini tetiklemesi ve öfke durumlarına kışkırtıcı tepkiler vermesidir (Swaffer ve Hollin, 2001).


#6

SORU:

Gordon’a göre öfke nedir?


CEVAP:

Gordon’a göre öfke; merak, yalnızlık, itilmişlik, üzüntü, kaygı, haksızlığa uğramışlık gibi birçok duygunun su yüzünde görünen, sertleşmiş, buzlaşmış, şekil değiştirmiş hâlidir (Akt. Navaro 2001).


#7

SORU:

Korku ile kaygı arasındaki fark nedir?


CEVAP:

Korku, belirli bir tehlikeye ilişkin bir duygu iken kaygı daha çok içten gelen, nedeni kişi tarafından çoğunlukla bilinmeyen tehlikelere ilişkin bir tepkidir.


#8

SORU:

Sürekli kaygı nedir?


CEVAP:

Sürekli kaygı, bireyin genel olarak nasıl hissettiğini ve bireyin kaygı yatkınlığını ifade eden bir kavramdır.


#9

SORU:

Durumluk kaygı nedir?


CEVAP:

Durumluk kaygı bireyin o anda kendisini nasıl hissettiğini ifade etmektedir.


#10

SORU:

Klinik kaygı hangi ruh sağlığı bozukluklarını anlatmaktadır?


CEVAP:

Klinik kaygı; yaygın anksiyete bozukluğu, panik bozukluk, agorafobi, travma sonrası stres bozukluğu, sosyal fobi ve obsesif kompulsif bozukluk vb. şeklinde ifade edilen ruh sağlığı bozukluklarını anlatmaktadır.


#11

SORU:

Kaygının belirtileri nelerdir?


CEVAP:

Kaygının belirtileri, üç tepki sistemi içinde özetlenebilir.

  • Fiziksel belirtiler
  • Bilişsel belirtiler
  • Davranışsal belirtiler

#12

SORU:

Kaygının fiziksel belirtileri nelerdir?


CEVAP:

Kaygının fiziksel belirtileri:

  • Kalp atışında artış
  • Aşırı yorgunluk
  •  Solunumun artması
  •  Mide bulantısı
  • Karın ağrısı
  • Baş dönmesi
  • Görüntünün bulanması
  • Ağız kuruluğu
  • Kasların gerilmesi
  •  Kalp çarpıntısı
  • Kızarma
  • Kusma
  • Uyuşma
  • Terleme

#13

SORU:

Kaygının bilişsel belirtileri nelerdir?


CEVAP:

Kaygının bilişsel belirtileri:

  • İncitileceği ya da korkutulacağı düşüncesi
  • Canavar ya da vahşi hayvanlar düşüncesi
  • Kendini eleştirme düşüncesi
  • Beceriksizlik ya da yetersizlik düşüncesi
  • Konsantre olmada zorluk
  • Unutkanlık
  • Aptal görünme düşüncesi
  • Bedenin incitileceği düşüncesi
  • Sevdiği birinin incitileceği düşüncesi
  • Çıldıracağı düşüncesi
  • Kirleneceği düşüncesi

#14

SORU:

Kaygının davranışsal belirtileri nelerdir?


CEVAP:

Kaygının davranışsal belirtileri:

  • Kaçınma
  • Ağlama ya da çığlık atma
  • Tırnak yeme
  • Sesin titremesi
  • Kekeleme          
  • Dudakların titremesi
  • Yutkunma
  • Hareketsizleşme
  • Seyirme
  • Parmak emme
  • Göz temasından kaçınma
  • Fiziksel yakınlık
  • Çeneyi sıkma
  • Yerinde duramama

#15

SORU:

Kaygı bozukluğu olan hastalar hangi özelliklere sahiptir?


CEVAP:

Kaygı bozukluğu olan hastalar incelendiğinde, bu kişilerin hastalık öncesinde, sosyal ortamlarda kaygı duyma, çekingenlik, gerginlik, eleştirilmeye aşırı duyarlılık, bağımlılık, olgunlaşmama, histeri, utangaçlık, suçluluk hissi ve içe dönüklük gibi özelliklere sahip oldukları görülmektedir.


#16

SORU:

Yaşlı bireylerin öfke düzeylerini azaltmak, öfke kontrollerini artırmak için hangi teknikler öğretilir?


CEVAP:

Yaşlı bireylerin öfke düzeylerini azaltmak, öfke kontrollerini artırmak için özellikle sistematik derin nefes alma ve gevşeme teknikleri öğretilebilir.


#17

SORU:

Kaygı yaratan durumlarla başa çıkmada kullanılan stratejiler nelerdir?


CEVAP:

Kaygı yaratan durumlarla başa çıkmada kullanılan stratejiler; problem odaklı ve duygusal odaklı olmak üzere ikiye ayrılabilir (Lazarus ve Folkman, 1984).


#18

SORU:

Kaygı bozukluklarının tedavisinde hangi yöntemler kullanılmaktadır?


CEVAP:

Kaygı bozukluklarının tedavisinde, psikoterapi ve/veya ilaç tedavisi kullanılmaktadır.


#19

SORU:

Kaygı yaratan durumlarla başa çıkmada kullanılan stratejilerden, problem odaklı başa çıkan bireyin özellikleri nelerdir?


CEVAP:

Problem odaklı başa çıkmada birey, kaygı yaratan durumu değiştirmek ve etkilerini azaltmak için neler yapabileceği üzerinde durur ve harekete geçer. Başka bir ifadeyle bu başa çıkma tarzında birey durumu değiştirmeye ve sorunu ortadan kaldırmaya çalışmaktadır. Bu yöntemi kullanan bireylerin, sorun sırasında ve sonrasında daha düşük depresyona sahip oldukları belirtilmektedir.


#20

SORU:

Öfkeyi ortaya çıkaran nedenler nelerdir?


CEVAP:

Öfke, durumsal, fizyolojik ve ruhsal pek çok unsuru içine alan karmaşık bir süreci ifade etmektedir. Bundan dolayı da pek çok durum öfkenin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Daha önce de belirtildiği gibi öfke engellenme, hoş olmayan bir duruma ya da uyarıcıya maruz kalma, kendini tehdit altında hissetme, kişisel haklara ve benliğe saygı gösterilmemesi gibi durumlarda ortaya çıkabilmektedir. Bunun yanı sıra özellikle kalp hastalıkları gibi sağlık problemleri, çeşitli gelişimsel, duygusal, zihinsel ya da öğrenme bozuklukları, mükemmeliyetçilik gibi bazı kişilik özellikleri öfkeye neden olabilmektedir. Ayrıca model alma, hoşnutsuzluk, kötülük içeren davranışlar da öfkeyi ortaya çıkarmaktadır (Aydın 2005; Hains 2002; Kısaç, 1997; Kellner ve Tutin 1995; Cüceloğlu, 1991).