Sosyal Bilimlerde Temel Kavramlar Final 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Sosyolojinin felsefeden bağımsız ayrı bir bilim kimliği kazanması için konusunu toplumsal olgularla sınırlandırması gerektiğini öne süren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Emile Durkheim
|
Auguste Comte
|
Max Weber
|
Georg Simmel
|
Karl Marx
|
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Dahrendorf’un temel görüşlerinden biridir?
Çatışma ortadan kaldırılması gerekn bir hastalıktır.
|
Bireylere ortak kültürel kimlik sunmak
|
Çatışmaların temel kaynağı topumdaki eşitsiz güç dağılımıdır.
|
Varlığını nesiller boyu sürdürmek
|
Üyelerinin temel ekonomik gereklerini karşılamak
|
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi aydınlanmacı, bireyci, ilerlemeci toplum anlayışlarına uygun bir anlayış değildir?
Toplum bireysel çıkarların gerçekleştirilme aracıdır. |
İnsanların özgür ve eşit oldukları doğa durumu görüşü ile açıklar. |
Gelişmelerin olumsuzluklarından yine doğa durumu ilkelerini günümüz koşullarına uyarlanmasıyla kurtulabilinir. |
Bireysel özgürlük değil, otorite olmalıdır. |
Doğal koşulların daha çok barışı, iyi niyeti ve karşılıklı ilişkileri yansıttığını düşünür. |
Bireysel özgürlük değil, otorite olmalıdır anlayışı aydınlanmacı, bireyci ve ilerlemeci toplum anlayışarına uygun değildir.
4.Soru
Doğrudan medya üzerinde çalışmaları olmazsa da özellikle iktidar olgusunun yeniden ele alınışı ve söylem kavramı ile dikkat çeken düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Michael Foucault
|
Walter Benjamin
|
Theodor W. Adorno
|
Karl Marx
|
Eric Fromm
|
5.Soru
Weber partinin işlevini nasıl tanımlamaktadır?
Siyasi erke yakınlık ve uzaklığı belirler
|
Demokrasiyi sağlar
|
Eşitliği sağlar
|
Yönetimi belirler
|
Hiçbiri
|
6.Soru
I. Bir sanat eseri üretildiği çağın toplumuna ilişkin bilgi içerir.
II. Bir sanat eseri daima tek bir anlam taşır.
III. Bir sanat eseri bir insan tarafından daima aynı şekilde algılanır.
IV. Bir sanat eseri kendi toplumsal bağlamında bile tek bir anlam taşımaz.
Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
I ve II |
I ve IV |
Sadece IV |
II ve III |
III ve IV |
Her sanat eseri, kendi çağının ve içinde üretildi¤i toplumun özellikleri hakkında bize fikir verir. Her sanat eseri ya da etkinli¤i kendi toplumsal bağlamında bile tek bir anlam taşımaz. Bir insanın çeşitli zaman ve durumlardaki ruh hâllerine göre, sanat eseri algılaması değişiklik gösterebilir.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi geleneğin özelliklerinden biri değildir?
Kuşaktan kuşağa aktarılan âdet ve inançlar. |
Âdet hâline gelmiş düşünme, eylem veya davranış örüntüleri. |
Eskiden kalan, değişmeyen âdet, inanç ve alışkanlıklar. |
Belirli bir toplumdaki toplumsal tutum, âdetler ve kültürel süreklilikler. |
Bir topluluk içinde toplumsallaşma yoluyla aktarılan değer, davranış, bilgi ve uzmanlık örüntüleri. |
gelenekler toplumlar değiştikçe değişebilir
8.Soru
Marx'a göre aşağıdakilerden hangisi tüm toplumların sergilediği temel özelliklerden biri değildir?
Toplumda yaşayan İnsanlar üretim yaparlar. |
Toplumda insanlar üretimi iyileştirmek için yeni ihtiyaçlar yaratır. |
İnsanlardan oluşan toplumlar evremsel bir süreçte geçer. |
Toplumlarda üretim araçlarının özel mülkiyete dayanır. |
Toplumdaki düşünceler ve değerlerin kaynağının iş bölümü temeline dayanır. |
Marx, tüm toplumların dört temel özellik sergilediğini vurgular. İlk olarak, insanlar, diğer hayvanlardan farklı şekilde varlıklarını sürdürebilmek ve böylece ‘tarihi yapmak’ için çevreden yararlanarak üretim yapabilir. İkinci olarak Marx’a göre üretim (veya çalışma), her zaman farklı türden araçlar kullanmayı ve bu araçların daha fazla ve daha iyi tüketim malları üretmek için sürekli iyileştirilmesini gerektirdiği için yeni ihtiyaçlar yaratır. Üçüncü olarak Marx, toplumlarda üretimin iş bölümüne dayalı olduğunu, ancak iş bölümünün her zaman sömürü ve yabancılaşmayı içeren bir hiyerarşik tabakalaşma yapısını ifade ettiğini ve tüm toplumlarda bunun temelinde toprak veya sermayenin, kendi ifadesiyle üretim araçlarının özel mülkiyetinin yattığını öne sürer. Dördüncü olarak Marx toplumdaki düşünceler ve değerlerin kaynağının iş bölümü, yani insanların geçimlerini sağlama, ihtiyaçlar yaratma ve birlikte çalışmaya yönelik somut çabaIarı olduğunu öne sürer. Doğru yanıt C seçeneğidir.
9.Soru
- Başkan
- Parlamento
- Başbakan
- Bakanlar kurulu
- Hakim ve savcılar
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri yürütme organının unsurlar arasındadır?
I, II ve III |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
III ve V |
IV ve V |
Parlamento bir yasama organıdır. Hakim ve savcılar ise yargı organının unsurlarıdır. Diğer yandan, başkan, başbakan ve bakanlar kurulu gibi aktörler yürütme organının unsurlarıdır.
10.Soru
Aşağıdaki kavramlardan hangisi Spencer’ın evrimci yaklaşımının bir özelliği olamaz?
Farklılaşma ve uzmanlaşma. |
Doğal ayıklanma. |
Temel konsensüs. |
Sistemin içkin istikrarsızlığı. |
Türlerin eşitliği. |
Spencer, Sosyal Darwinist bir bakış açısıyla toplumların tıpkı doğa gibi doğal ayıklanma, hayatta kalma ve adaptasyon süreciyle ilişkili belirli temel yasalara geliştiklerini öne sürer. Spencer, biyolojik organizmalar gibi toplumların da basit yapılardan karmaşık yapılara doğru geliştiklerini belirtir. İnsan topluluklarının yalın ve homojen ilkel kabile gruplarından, gelişmiş ve farklılaşmış modern sosyal sistemlere doğru evrimleştiklerini düşünür. Ayrıca Spencer toplumsal düzenin merkezini temel bir konsensüs, temel değerler ve ahlak konusunda doğal bir uzlaşmanın oluşturduğuna inanır. Spencer bu görüşleri doğal ayıklanma ve ya kendi deyimiyle "en uygunun hayatta kalması" her sistemin doğasına içkin istikrarsızlık fikirleri etrafında bir toplumsal evrim teorisi içinde harmanlar
11.Soru
1980'lerin başlarında sosyal sınıf tartışmalarında yeni bir evreye girildi ve buna bağlı tartışmalar da bir dönüşüm geçirdi. Toplumsal cinsiyet, etnik veya ırka dayalı köken, yaş ve tüketim normlarına dayalı yeni kültürel kimlikler sınıf kimliğinin yanı sıra önem kazandı. Bu sürecin yaşanmasında aşağıdakilerden hangisinin etkisinden söz edilemez?
Çalışma yaşamının değişmesi |
Fordist iş süreçlerinin yerini fordizm sonrası iş süreçlerinin alması |
Teknoloji ve sanayideki durgunluk |
Kol emeğinden kafa emeğine geçiş |
Boş zaman faaliyetlerinin ve tüketim alanının insanların yaşamında daha fazla yer tutması |
1980 sonrasındaki eşitsizlik tartışmalarında “sosyal sınıf” kavramının toplumdaki gelişmeleri, değişmeyi ve ortaya çıkan yeni eşitsizlikleri anlamak için yeterli bir kavram olmadığı kuvvetle iddia edilmiştir. Artık toplumlarda toplumsal cinsiyet, etnik köken, ırk, tüketim farklılıkları gibi farklılıkların, salt ekonomik analize dayalı sosyal sınıf farklılıklarının önüne geçtiği düşüncesi önem kazanmış ve eşitsizliğe tüketim farklılıkları, tercihler, yaşam biçimleri üzerinden yapılan tartışmalar damgasını vurmuştur.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi işlevselcilerin ve çatışmacıların toplum anlayışlarından değildir?
İşlevselciler kurumları toplumsal btünleşmeyi arttırmanın bir aracı olarak görürken çatışma teorisyenleri bazı grupların diğerleri aleyhine fayda sağladıkları belirli bir düzeni tanımlama ve desteklemenin bir yolu olarak düşünürler.
|
Düzenin devamında, işlevselciler paylaşılan toplumsal değerlerin yarattığı iç bütünlüğe vurguda bulunurken çatışma teorisi gücü vurgular.
|
İşlevselcilere göre toplumdaki her unsur istikrara katkı sağlarken çatışma teorisine göre genel toplumsal unsurların çoğu çözülme ve çatışmaya katkı sağlar.
|
İşlevselciler düzene vurguda bulunurken çatışma teorisi sosyal sistemin her noktasında anlaşmazlıklar ve çatışmaya katkıda bulunur.
|
İşlevselciler toplumları ve toplumsal kurumları rekabet halindeki gruplar veya çıkar sistemi olarak görürken çatışma teorisinde denge sağlayan bir sistem olarak görür.
|
13.Soru
Weber’in toplumsal tabakalaşma kuramında tabakalaşma nasıl ele alınmaktadır?
Weber topumsal tabakalaşmayı iki farklı şekilde ele almıştır. Bunlar; sosyal sınıf ve politik partidir.
|
Weber topumsal tabakalaşmayı 4 türde incelemiş bunlarda sırasıyla sosyal sınıf, politik parti, statü ve ekonomidir.
|
Weber topumsal tabakalaşmayı genel olarak bir başlık altında incelemiştir. Bu başlık ise Weber’in eşitsizlik kanunu olarak tanımlanmışitır.
|
Weber topumsal tabakalaşmayı sosyal ve ekonomik güç kapsamında incelemiştir.
|
Weber toplumsal tabakalaşmayı üç boyut üzerinden tanımlamaktadır. Bunlar; sosyal sınıf, statü ve politik partidir.
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi hanelerin veya bireylerin asgari geçim standardının altına düşmesini ve hesaplanmış yoksulluk sınırının altına düşenleri tanımlamaktadır?
Sembolik sermaye
|
Mutlak yoksulluk
|
Orta sınıf
|
Aşağı dikey hareketlilik
|
Göreceli yoksulluk
|
15.Soru
Aşağıdaki görüşlerden hangisi Thomas Hobbes’a ait değildir?
İnsanın toplum içindeki davranışlarının temelinde “hayatını sürdürmek amacı” yatar.
|
‘Güvenlik isteği’ ve ‘bencillik’ insan doğasının ilişkili özellikleridir.
|
Bir insanın öteki insanlarla ilgilenmesinin bir nedeni, insanlığın güvenliğiyle ilgili kaygılarıdır.
|
Birey açısından aslolan kendi çıkarlarıdır ve toplum bireysel çıkarların gerçekleştirilme aracıdır.
|
Bireyler, doğaları gereği toplumsal ve politik özellikler taşırlar.
|
16.Soru
Aşağıdaki tanımlamalardan hangisi kültür kapsamında yanlış bir ifadedir?
Sosyal bilimler, önemli ölçüde kültürün ve onun çeşitli sonuçlarının incelenmesi olarak biçimlenmiştir |
Kültür bir toplumda bütünleşmeyi sağlayan en temel unsur olarak kabul edilebilir. |
Kültürün oluşumunda insanın kendi varlığının farkında olması ve kendisini “düşünen bir varlık” olarak tasavvur etmesi etkilidir |
Toplumsal ilişkinin devamını sağlayacak olan gelenek ve göreneklere dönüşecek olan değerler, ortak kurucu unsurlar olarak kabul edilmez. |
Değerler kültürün önemli taşıyıcıları olmakla birlikte, toplumsal düzeni tam anlamıyla kurmak için gerekli olan dayatma gücünden yoksundurlar. |
Toplumsal ilişkinin devamını sağlayacak olan gelenek ve göreneklere dönüşecek olan eğerler, ortak kurucu unsurlar olarak kabul edilir.
17.Soru
I. Kültürle dil birbirine benzeyen kavramlar olarak ele alınır.II. Asıl odak, bireysel insan bilinci değil, kültür sisteminin rolü ve kültür sistemi çalışmalarıdır.III. Kültürün dilde yaşadığı, geliştiği ve biriktiğini, dilin de kültürün hazinesi ve bilincini oluşturduğuna vurgu yapar.Yukarıda verilen bilgiler kültürle ilgili hangi yaklaşıma aittir?
Frankfurt Okulu
|
Yapısalcı Yaklaşım
|
Birmingham Kültürel Çalışmalar Okulu
|
Marksist Yaklaşım
|
İşlevselci Yaklaşım
|
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplumsal tabakalaşmanın yeni rolü olan orta sınıfın özelliklerinden değildir?
Tüketim odaklı yeni toplum biçiminin ortaya çıkardığı sınıftır |
Kendini işçi görmeyen kendini işçiden farklılaştıran gruptur |
Orta sınıfı oluşturan bireyler çok farklı özelliklere sahiptir |
Orta sınıfı oluşturan bireyler farklılıklarını öne çıkarmak ister |
Orta sınıfı oluşturan bireyler birbirlerine benzemek isterler |
Orta sınıfı oluşturan bireyler çok farklı özelliklere sahiptir
19.Soru
Türkiye’de 1995’te toplumsal sınıflar/tabakalaşma konusunda ölçek geliştirme yönünde yapılan ilk çalışma kime aittir?
a) Weber |
b) Kıray |
c) Marx |
d) Hinderik |
e) Boratav |
1995’te Boratav’ın çalışması 1991-1992 arasında gelişen ekonomik koşulların toplumsal sınışarı nasıl etkilediği sorusundan yola çıkarak önce kırda ve kentteki sınıfları tanımlamaktadır. Daha sonra bu sınıfların ekonomik koşullara karşı nasıl savunma stratejileri geliştirdiklerini irdelemiştir. Kentsel sınıfların tanımlanmasında en çok meslek ve meslekteki mevki, kırsal sınıfların tanımlanmasında ise toprak mülkiyetlerinin şekli ve büyüklüğü ana kriterleri oluşturmuştur. Boratav’ın çalışması ölçek geliştirme yönünde ilk çalışmadır. Doğru seçenek E şıkkıdır.
20.Soru
Devletsiz bir toplum düşünmese de devleti birey özgürlüğüne en büyük tehdit olarak gören ve onu "gerekli şeytan" olarak adlandıran siyasal ideoloji aşağıdakilerden hangisidir?
Sosyalizm
|
Liberalizm
|
Muhafazakârlık
|
Milliyetçilik
|
Sosyal Demokrasi
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ