Sosyal Bilimlerde Temel Kavramlar Final 16. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Sosyolojik Toplum Teorisinin temellerini atan Saint-Simon (1760-1825) ve Auguste Comte'nin (1798-1857) toplum üzerine çalışmalarının temel özellikleri aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
Hem muhafazakâr hem de yenilikçi toplum anlayışının sıkıntılı bir karışımını savunurlar. |
Toplumu ve toplumsal süreçleri açıklamada çıkış noktası olarak gündelik etkinliklerimizi, mamul mallar üretme biçimlerimizi ele alır. |
Çalışmalarında bireyi değil, doğrudan Tanrı’nın yarattığı toplumu esas alır. |
Toplumsal hayatın temel amacı bireysel özgürlük değil, otoritedir. |
Toplum; tarımın keşfi, metalürjinin gelişimi ve diğer olaylar sonucunda ortaya çıkmıştır. |
Saint-Simon (1760-1825) ve Auguste Comte (1798-1857) hem toplumsal düzeni hem de değişmeyi açıklamaya çalışan bu sosyologlar hem muhafazakâr hem de yenilikçi toplum anlayışlarının sıkıntılı bir karışımını savunur.
2.Soru
Farklılık ve çoğulculuğu reddederek hakikatin ne olduğunu bildiğini iddia eden seçkin kadronun tartışılmaz önderliğinde toplumsal yapının her alanına nüfuz etmeyi amaçlayan siyasi anlayışa ne denir?
Liberalizm
|
Sosyalizm
|
Milliyetçilik
|
Muhafazakârlık
|
Totalitaryanizm
|
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi klasik dönem toplum teorisyenlerinden biri değildir?
Karl Marx
|
Emile Durkheim
|
Max Weber
|
Georg Simmel
|
Claude Levi-Strauss
|
4.Soru
Bir kişinin veya grubun yaşam düzeyini, kendisinden daha yüksek yaşam standardına ve fırsatlara sahip bir referans grubu ile karşılaştırması sonucunda ortaya çıkan olgu aşağıdakilerden hangisidir?
Göreceli yoksulluk |
Mutlak yoksulluk |
Göreceli mahrumiyet |
Mutlak mahrumiyet |
Kent yoksulları |
Göreceli mahrumiyet: Bir kişinin veya grubun yaşam düzeyini, kendisinden daha yüksek yaşam standardına ve fırsatlara sahip bir referans grubu ile karşılaştırması sonucunda ortaya çıkan göreceli mahrumiyet olgusudur.
5.Soru
Medya hakkında; “Bugün kültür her şeyi birbirine benzetiyor. Filmler, radyo ve dergiler bir sitem oluşturuyor. Her alan kendi içinde ve diğerleriyle bir sistem oluşturuyor” söylemi aşağıdaki kuramcılarıdan hangisi/hangilerine aittir?
Lazarfeld & Merton |
Adorno & Horkheimer |
Harold Laswell |
Walter Benjamin |
Stuart Hall |
Cevap6: Gelişmiş kapitalizmdeki kültürel üretimin yapılanması her şeye damgasını vuran bir tekdüzelilik orunu yaratmıştır. Adorno ve Horkheimer’in (1944:7) kendi sözleriyle; “Bugün kültür her şeyi birbirine benzetiyor. Filmler, radyo ve dergiler bir sistem oluşturuyor. Her alan kendi içinde ve diğerleriyle bir sistem luşturuyor.” Bu dönüşüm sürecinin dinamiklerine küreselleşme ve ağ toplumu tartışmalarının yer aldığı bölümünde yeniden döneceğiz.
6.Soru
Fonksiyonalist perspektifle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
Fonksiyonalistler, serbest piyasa ve kâr arayışını öne çıkartan kapitalist sistemin, malların ve hizmetlerin dağıtımı ile üretimin teşvikini yeterince iyi sağladığına inanırlar. |
Yeni bir hizmet ve ürün için bir piyasa (talep) var ise bazı girişimciler onu keşfedecekler ve sonra ondan kâr elde edeceklerdir. |
Fonksiyonalistler, ekonomi ve siyasal kurumlar arasında yakın bir ilişki olduğunu iddia ederler. |
Güç bireylere hükümetleri etkileme imkânı verir; bu da yeni yatırım alanlarının bulunmasına yol açar. |
Fonksiyonalist perspektife göre kapitalist toplumlar yeniliğe kapalı oldukları için çevrelerindeki değişime uyum sağlayamamışlardır. |
Fonksiyonalist perspektife göre kapitalist toplumlar, sürekli yenilik içinde oldukları için çevrelerindeki değişime daha iyi uyum sağlamışlardır. Bunun sebebi ise işletmelerin yeni hizmetler ve ürünler önererek müşteriler için sürekli rekabet hâlinde olmasıdır.
7.Soru
Belli bir coğrafi alan ve alan üzerinde yaşayan nüfus üzerinde şiddet kullanma tekeline sahip olduğunu iddia eden hiyerarşik bir örgütler bütünüdür. Kurumlarının başında olan kişilerden bağımsız olarak varlığını devam ettiren bir tüzel kişiliktir. Sadece kendisinin kullandığı şiddetin meşru olduğunu, diğer kişi, grup ya da örgütlerin ise meşru müdafaa hâli dışında şiddet kullanamayacaklarını iddia eder. Kendisi dışındaki şiddet kullananları cezalandırır. Yukarıdaki ifade siyaset biliminin temel kavramlarından hangisinin tanımıdır?
İktidar |
Devlet |
Egemenlik |
Meşruiyet |
Muhalefet |
Merkezî siyasal iktidar ya da devlet dediğimiz zaman, belli bir coğrafya üzerindeki iktidarı tekeline almış bir kurum akla gelir. Devlet belli bir coğrafi alan ve alan üzerinde yaşayan nüfus üzerinde şiddet kullanma tekeline sahip olduğunu iddia eden hiyerarşik bir örgütler bütünüdür. Devlet, devletin kurumlarının başında olan kişilerden bağımsız olarak varlığını devam ettiren bir tüzel kişiliktir. Devlet, sadece kendisinin kullandığı şiddetin meşru olduğunu, diğer kişi, grup ya da örgütlerin ise meşru müdafaa hâli dışında şiddet kullanamayacaklarını iddia eder. Kendisi dışındaki şiddet kullananları cezalandırır. Doğru cevao B şıkkıdır.
8.Soru
“Ağ toplumu”nu ilk kez kavramsallaştıran sosyolog aşağıdakilerden hangisidir?
Bell
|
Miller
|
Castells
|
Hardt
|
Negri
|
9.Soru
Medyanın etkili olup olmadığından ziyade fotografik ve sinematografik algılama tarzlarının nasıl farklılaştığını gösteren; medyayı basitçe bir araç olarak değil, başlı başına bir kültürel biçim olarak gören düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Theodor Adorno |
Walter Benjamin |
Elibu Katz |
Karl Marx |
Paul Lazarsfeld |
Walter Benjamin’in çalışması, fotografik ve sinematografik teknolojinin devreye girmesiyle algının nasıl değiştiğini ortaya koyması açısından oldukça önemlidir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi çağdaş küreselleşme sürecini kendinden önceki dönemden ayıran en belirgin unsurlardan biri değildir?
Elektronik ve teknoloji alanında yaşanan gelişmeler
|
Ulusal sınırların teknoloji sayesinde yeniden sorgulanmaya başlaması
|
Medyanın gücünün ve etkisinin zayıflaması
|
İnternetin gelişmesiyle yaşanan gelişmeler
|
Bilgi işlem ve enformasyon teknolojilerindeki yenilikler
|
11.Soru
Milliyetçi ideoloji aşağıdaki önermelerden hangisini savunmaz?
Her millet kendi devletine sahip olmalıdır.
|
Her devlet kendi milletini yönetmelidir.
|
İnsan hakları millet kavramından önce gelir.
|
Millet bir hayali cemaat değildir.
|
Bazı milletler diğerlerinden üstündür.
|
12.Soru
"............ dijital ağların ve yeni iletişim teknolojilerinin içeriğini ve sınırlarını yeniden tanımladığı, son derece önemli toplumsal yansımaları olan ve ağ toplumu tartışmalarında öne çıkan kavramlar arasındadır".Yukarıdaki noktalı yere aşağıdaki kavramlardan hangisi gelmelidir?
Medya |
Etkileşimlilik |
Kitle iletişimi |
Sosyal ağ |
Deregülasyon |
Soru belli bir düşünüre kavramı sorguladığı için ilgli metnin okunması ve noktalı yere hangi kelimenin geleceğinin belirlenmesi sorunun çözümü niteliğindedir. “Etkileşimlilik, dijital ağların ve yeni iletişim teknolojilerinin içeriğini ve sınırlarını yeniden tanımladığı, son derece önemli toplumsal yansımaları olan ve ağ toplumu tartışmalarında öne çıkan kavramlar arasındadır.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Wilhelm Friedrich Hegel'in toplum anlayışına ilişkin özelliklerinden biri değildir?
Aile, toplum ve devlet olmak üzere üç ahlakilik dünyası vardır |
Toplum ekonomik maddî ilişkilerden arınmış bir yapıdır |
Toplum kendine özgü kanunlara sahip bir yapıdır. |
Toplumun yapısal kanunu bireylerin belirli çıkarlarla karşılaşması esasına dayanır |
Toplum son derece rasyonel bir iktisadi topluluk sistemidir |
Aile, toplum ve devlet olmak üzere üç ahlakilik dünyası olduğunu düşünen, diğerlerini de zorunlu olarak görse de devleti en üste yerleştiren Hegel’e göre toplum kendine özgü kanunlara sahip bir yapıdır. Toplum olarak anılan oluşum son derece rasyonel bir iktisadi topluluk, doğrudan bir piyasa ve mübadele toplumudur. Toplum insan ihtiyaçlarının, iş bölümünün, birikmiş iktisadi malların fiyat mekanizması aracılığıyla dağıtımının doğal olarak düzenlenmesi sistemi, bir tür ekonomik maddî ilişkilerdir. Toplumun yapısal kanunu, bireylerin aile birliğindeki organik bağlılıklarından ayrılmış, sadece bireyler olarak birbirleriyle satıcı ve alıcı, işçi ve işveren, arz eden ve talep eden olarak belirli çıkarlarla karşılaşması esasına dayanır. Toplum içinde bireyler sadece bu münasebetle birbirlerine yanaşır ve bağlanır. Her birey sadece kendi bireysel çıkarının, bireysel amaçlarının peşindedir. Genele dâhil olduğu hâlde, bireyin kendisinin dışındakiler onun için hiçbir anlam ifade etmez.
14.Soru
Kendilerinden başka bir şeye gönderme yapan eylem, nesne, kavram ve yapılara ne ad verilir?
Tanım |
Gösterge. |
Kod. |
Kavram |
İletişim |
Göstergeler kendilerinden başka bir şeye gönderme yapan eylem, nesne, kavram ve yapılar olarak tanımlanabilirler.
15.Soru
Türkçe’de uygarlık anlamına gelen "civilisation" aşağıdakilerden hangi Latince kökenden gelmektedir?
"Kültür" anlamına gelen "cultura"
|
"Kent" anlamına gelen "civitas"
|
"Zanaat" anlamına gelen "cultura"
|
"Medeni" anlamına gelen "civitas"
|
"İnsan" anlamına gelen "human"
|
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “çatışma teorisi”ni oluşturan kabul ya da kabullerdir? I) İnsanların bazı temel ‘çıkarlar’ı, istedikleri ve elde etmeye çalıştıkları şeyler vardır II) ‘Güç’ toplumsal ilişkilerin özünü oluşturur III) Değerler ve düşünceler, bir toplumun kimliği ve hedeflerini tanımlayan bir araçtan ziyade, farklı grupların amaçlarına ulaşmak için kullandıkları silahlardır
Yalnız I
|
Yalnız II
|
Yalnız III
|
I ve II
|
I, II ve III
|
17.Soru
Bir kişinin veya grubun yaşam düzeyini, kendisinden daha yüksek yaşam standartlarına ve fırsatlara sahip bir referans grubu ile karşılaştırması sonucu ortaya çıkan olguya ne denir?
Mutlak mahrumiyet.
|
Yoksulluk.
|
Göreceli mahrumiyet.
|
Göreceli yoksulluk.
|
Mutlak yoksulluk.
|
18.Soru
Émile Durkheim nasıl bir toplum teorisi geliştirmiştir?
Dinamik |
Statik |
Ekonomik |
İşlevselci |
Baskıcı |
Émile Durkheim, işlevselci bir toplum teorisi geliştirmiştir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Max Weber’e göre toplumsal yapıyı belirleyen özelliklerden biri değildir?
Modern toplumlarda güç rasyonel bir temele sahiptir.
|
Modern toplumun temelini hukuki otorite oluşturur.
|
Bürokrasi düzenleyici yönetimin, kişisel olmayan ve tarafsız gücün bir örneğidir.
|
Modern toplumlar din, gelenek inançlar veya düşünce sistemlerine dayanır.
|
Modern sanayi toplumu düzgün işleyebilmek için oldukça etkin örgütsel yapılara gerek duyar.
|
20.Soru
Toplumun iç dinamiklerinin önemini vurgulayan Saint-Simon’a göre sosyal fizyolojinin, temel görevi aşağıdakilerden hangisidir?
Toplumun statik ve dinamik yanlarını incelemektir.
|
Toplumu hareket ve dönüşüm hâlinde incelemektir.
|
Toplumu evrim çizgisi dikkatte alarak incelemektir.
|
Toplumu sosyal-fizik yönü ile incelemektir.
|
Toplumu doğadaki görevi ile incelemektir.
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ