Sosyal Politika Final 30. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Sosyal dışlanma kavramı ilk olarak hangi ülkede kullanılmıştır?
İngiltere |
Fransa |
ABD |
Almanya |
Kanada |
Sosyal dışlanma kavramı ilk olarak Fransa'da kullanılmıştır. Doğru cevap B'dir.
2.Soru
İlk sosyal sigortalar hangi ülkede kurulmuştur?
İngiltere |
Fransa |
Almanya |
A.B.D |
İsviçre |
İlk sosyal sigortalar, 19. yüzyılın son çeyreğinde Almanya’da Otto Von Bismarck tarafından kurulmuştur.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi “Çocuk işçiliğinin Sona Erdirilmesi Uluslararası Programı’nı
(IPEC)” faaliyetleri arasında yer almaz?
Vergi kalkındırma |
Hukuk reformu |
Ailelerin gelir seviyesinin yükseltme |
Farkındalık yaratma |
Sosyal mobilizasyon |
Program; vergi, kalkındırma, hukuk reformu, farkındalık yaratma, sosyal mobilizasyon, çocukların tehlikeli işleren korunması,bu işlerden çıkarılması, rehabilite edilmesi, çocuk işçilerin aileleri için alternatifler yaratılması faaliyetlerini içermektedir.
4.Soru
ABD ve Avutralya’da uygulanan işsiz, yoksul veya dışlanmış bir kişinin yardıma veya gelire hak kazanabilmesi için ilgili kamu kurumunun göstereceği bir işte çalışmasının zorunlu tutulduğu sistemin adı aşağıdakilerden hangisidir?
Azami yaşam desteği |
İşsizlik yardımı |
İşsizlik sigortası |
Çalıştırma |
Kayırma |
ABD ve Avutralya’da ‘’Çalıştırma’’ olarak adlandırılan uygulamada işsiz, yoksul veya dışlanmış bir kişinin yardıma veya gelire hak kazanabilmesi için ilgili kamu kurumunun göstereceği bir işte çalışması zorunludur. Kişinin çalışmaması hâlinde kendisine yapılan yardım veya gelir kesilmektedir.
5.Soru
Türkiye’de kadın işçileri korumaya yönelik ilk düzenleme aşağıdakilerden hangisidir?
3008 sayılı İş Kanunu |
1961 Anayasası |
1982 Anayasası |
1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu |
5170 sayılı Kanun |
Türkiye’de kadın işçileri korumaya yönelik ilk düzenleme ise 24.04.1930 tarih
1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu ile yapılmıştır. Daha sonra 03.06.1936 tarih
ve 3008 sayılı İş Kanunu’ndan itibaren tüm iş kanunlarında kadın işçileri korumaya yönelik düzenlemelere yer verilmiştir. 1961 Anayasası’nda kadınların çalışma koşulları bakımından özel olarak korunacakları belirtilmiş, 1982 Anayasa’nın 10. maddesinde eşitlikle ilgili genel düzenleme içinde cinsiyet kavramına da yer verilmiştir. 07.05.2004 tarihinde 5170 sayılı Kanun’la bu maddeye “kadın ve erkek eşit haklara sahiptir. Devlet bu eşitliğin yaşama geçirilmesini sağlamakla yükümlüdür” fıkrası ile 07.05.2010 tarih ve 5982 sayılı Kanun’la “bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı yorumlanamaz” ek cümlesi eklenmiştir. Ayrıca Anayasa’nın 50. maddesinde kadınların çalışma koşulları bakımından özel olarak korunmaları, 70. maddesinde kamu hizmetlerine girme hakkı ve ayrımcılık yasağı ile ilgili düzenlemeler yapılmıştır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyal devlet anlayışının yükselişte olduğu tarih aralığıdır?
1880-1910 |
1915-1925 |
1920-1940 |
1945-1975 |
1980-2000 |
Sosyal devlet (sosyal refah devleti) İkinci Dünya Savaşı sonrası 1945-1975 yılları arasındaki 30 yıllık dönemde, ulus devletlerin uyguladığı kapsamlı sosyal politika uygulamalarının sonucu olarak ortaya çıkmıştır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyal devletin özelliklerinden biri değildir?
Genel toplum menfaatini ve özellikle iktisaden güçsüz durumda olan geniş toplum kesimlerini korur. |
İktisadi ve sosyal hayatın işleyişini piyasa kurallarına bırakır. |
Sendikacılığı teşviki ve örgütlenmenin yaygınlaşmasını desteklerler. |
Temel sosyal hakları kullanmaya imkan veren bir iktisadi ve sosyal düzen oluşturur. |
Ekonomik büyümeye yönelik politikaları tam istihdam hedefi ile birlikte yürütülür. |
Çok kısa tarif etmek gerekirse, “sosyal devlet; (sosyal refah devleti, refah devleti) iktisadi ve sosyal hayatın işleyişini piyasa kurallarına bırakmayarak, genel toplum menfaatini ve özellikle iktisaden güçsüz durumda olan geniş toplum kesimlerini korumak ve temel sosyal hakları kullanmalarına imkan veren bir iktisadi ve sosyal düzen oluşturmak üzere sosyal politikalar uygulayan devlet” olarak tarif edilebilir. Gelişmiş ülkelerde kullanılan refah devleti terimi ile gelişmekte olan ülkelerde kullanılan sosyal devlet veya sosyal refah devleti terimleri ile kastedilen büyük ölçüde aynı şeydir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi küreselleşmenin temel göstergeleri arasında yer almaz?
Uluslararası mal ve hizmet ticaretinin artması |
Uluslararası sermaye hareketleri ve yatırımların artışı, |
Çok uluslu şirketlerin büyümesi |
Yerel kültürlerinin içine kapanması |
Haberleşme ve ulaşım maliyetlerinin düşmesi ve iletişimin artışı |
Sorunun doğru yanıtı D şıkkıdır. Yerel kültürlerinin içine kapanması küreselleşmenin temel göstergeleri arasında yer almaz.
9.Soru
I. Ulusal hükümetlerin gücünün gerilemesi ve aşınması
II. Ulusal hükümetlerin yeniden yapılanması
III. Hakim özellikleri küresel kapitalizm ve yönetim
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri türeselleşme taraflılarının bakış açısına göre doğrudur?
I ve II |
II ve III |
I ve III |
Yalnız III |
Yalnız I |
Ulusal hükümetlerin yeniden yapılanması fikri dönüşümcülerin ulusal hükümetlerin gücündeki gelişmelerle ilgili düşünceleriyle alakalıdır.
10.Soru
Türkiye’de eski hükümlülerin istihdamında hangi yöntem kullanılmaktadır?
Kota |
Tele çalışma |
Kamu sektörü |
Evde çalışma |
Özel sektör |
engelliler gibi eski hükümlüler için de kanunlarla kota sistemi veya
işverenleri eski hükümlü çalıştırmaya özendirici tedbirler getirilmekte, kendi işlerini
kurmaları için parasal, ayni ve teknik destek sağlanmaya çalışılmaktadır.
11.Soru
Ödeme gücünün göz önüne alındığı artan oranlı bir vergi yapısı hangi tip vergi yapısıdır?
Dolaysız vergiler |
Dolaylı vergiler |
Özel tüketim vergileri |
Kurumlar vergisi |
Katma değer vergisi |
Daha adil bir gelir dağılımının gerçekleştirilebilmesi için gelir ve servet üzerinden alınan vergilerin (dolaysız vergiler) ağırlıkta olduğu bir vergi yapısının oluşturulması gerekmektedir. Zira bu tür bir vergilendirmede, ödeme gücünün göz önüne alındığı artan oranlı bir vergi yapısı söz konusudur (Yüksel Arabacı, 2015: 190).
12.Soru
Sosyal güvenlik kavramı ilk defa aşağıdakilerden hangisinde kullanılmıştır?
Güvenliğin Asgari Normları Sözleşmesi |
Avrupa Sosyal Güvenlik Sözleşmesi |
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi |
Amerikan Sosyal Güvenlik Kanunu |
Atlantik Şartı |
Sosyal güvenlik ihtiyacı, ilk insanla birlikte var olmasına rağmen terim olarak sosyal güvenliğin kullanımı çok yenidir ve ilk defa 1935 tarihli, Amerikan Sosyal Güvenlik Kanunu’nda (The Social Security Act) kullanılmıştır. Doğru cevap D'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi sosyal güvenlikler kapsamındaki “fizyolojik tehlikeler”den biridir?
Savaş |
Hastalık |
İklim değişikliği |
İşsizlik |
Aile reisinin ölümü |
Fizyolojik tehlikeler, insan fizyolojisinin doğasından kaynaklanan ve insanların beden ve ruh bütünlüğüne yönelik zararlar veren hastalık, yaşlılık, analık ve ölüm gibi tehlikelerdir. Aile reisinin ölümü ise aileyi maddi ve manevi yönden etkilediği için sosyo-ekonomik tehlikelerdendir. Doğru yanıt B’dir
14.Soru
- Küreselleşme iktisadi alanda ortaya çıkan bir olgu olarak başlamakla birlikte zaman içinde sosyal, politik ve kültürel boyutu ile öne çıkmıştır.
- Küreselleşmenin politik ve kültürel boyutu, küreselleşme ile ilgili ideolojik
görüş farklılıklarına yol açmıştır. - Dünyanın neresinde olursa olsun, gelişme seviyesi ve siyasi rejimi ne olursa olsun, zengin-fakir, büyük-küçük bütün ülkeleri yakından ilgilendiren bir öneme sahip olmuştur.
- Küreselleşme, mevcut dünya sisteminin değiştiremeyen bir süreç olduğundan önemlidir.
görüş farklılıklarına yol açmıştır.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri "küreselleşme" teriminin tüm disiplinlerde kullanılmasına sebep olan faktörlerdendir?
Yalnız I |
I ve II |
II ve IV |
I, II ve III |
I, III ve IV |
Küreselleşme terimim tüm alanlarda kullanılan popüler bir terimdir. Bu durum öne çıkan sebeplerinden bazıları aşağıda yer almaktadır:
- Küreselleşme iktisadi alanda ortaya çıkan bir olgu olarak başlamakla birlikte zaman içinde sosyal, politik ve kültürel boyutu ile öne çıkmıştır.
- Küreselleşmenin politik ve kültürel boyutu, küreselleşme ile ilgili ideolojik
görüş farklılıklarına yol açmıştır. - Dünyanın neresinde olursa olsun, gelişme seviyesi ve siyasi rejimi ne olursa olsun, zengin-fakir, büyük-küçük bütün ülkeleri yakından ilgilendiren bir öneme sahip olmuştur.
Küreselleşmesinin, ulus devlet temelli olarak kurulan “mevcut dünya sistemini”,
köklü şekilde değiştirecek bir süreç olmasıı, bu değişim ve sonuçta gerçekleşecek dönüşüm sonunda “kazanan ve kaybedenlerin” kimler (toplumlar-ülkeler) olacağı konusundaki belirsizlik de küreselleşmeye yönelik algıları ve beklentileri etkilemektedir.
15.Soru
Dünyada artık bir sorun haline gelmeye başlayan Sosyal Dışlama ile mücadele etmek için atılan adımlar ağırlıklı olarak hangi alandadır?
Ekonomi |
Eğitim |
Kültürel |
Askeri |
Dini |
Yoksulluk ve sosyal dışlanmanın önlenmesine yönelik olarak “asgari gelir desteği” uygulamalarından yararlanılmaktadır. Dünyada bu konuda en gelişmiş ve en kapsamlı düzenlemeler Avrupa Birliği ülkelerinde bulunmaktadır. Asgari gelir desteği uygulamalarının ortak amacı; yeterli kaynaklara sahip olmayan ailelere ve bireylere asgari yaşam standardını garanti etmektir. AB ülkelerinin büyük bölümü asgari gelir desteği programlarının bir “türünü/modelini” uygulanmaktadır. Bu konudaki mevzuatın geçmişi bazı ülkelerde oldukça eskidir. Merkez ve doğu Avrupa ülkelerinde ise 1990’lı yıllar boyunca, bazı durumlarda Dünya Bankası’nın desteği ile uygulanmaya başlamıştır. AB ülkelerinin her birinde asgari gelir desteği farklı bir anlam ifade etmektedir. Asgari gelir desteği her ülkenin mevzuatında benzer şekilde ancak farklı adlarla adlandırılmaktadır. Asgari gelir desteği maddi veya bazı ülkelerde ayni yardım şeklinde ve/veya diğer ödenekleri ve/veya hizmetleri tamamlayıcı olarak düzenlenmektedir. Asgari gelir desteği uygulamalarından biri olan “güvenceli asgari gelir /asgari gelir güvencesi/garantili asgari gelir” genel olarak “toplumdaki yoksul ve mevcut yaşam biçiminden dışlanmış kişilerin asgari olarak geçim olanaklarına kavuşturulması ve toplumla olan bağlarının güçlendirilmesi amacıyla devlet tarafından yapı- lan sosyal yardımlar şeklinde tanımlanmaktadır” Güvenceli asgari gelir sosyal güvenlik sisteminin korunması ve sistemdeki boşlukların doldurulması amacıyla kullanılmaktadır. Günümüzde Avrupa ülkeleri dışında Güney Afrika ve Brezilya gibi ülkelerde de uygulanmaya başlanmıştır. ABD ve Avustralya’da “Çalıştırma (Workfare)” olarak adlandırılan uygulamada işsiz, yoksul veya dışlanmış bir kişinin yardıma veya gelire hak kazanabilmesi için ilgili kamu kurumunun göstereceği bir işte çalışması zorunludur. Kişinin çalışmaması hâlinde kendisine yapılan yardım veya gelir kesilmektedir. Doğru cevap A’dır.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde “çocuk işçiliğine etkin şekilde son verilmesi” hususuna yer verilmiştir?
İnsan Hakları Bildirgesi |
Ekonomik Sosyal Kültürel Haklar Sözleşmesi |
Çocuk Hakları Bildirisi |
İstihdama Kabulde Asgari Yaş Sözleşmesi |
Çalışmaya İlişkin Temel Haklar ve İlkeler İle İzlenmesi Bildirgesi |
ILO günümüze kadar çocukların ve gençlerin korunması ile ilgili çok sayıda sözleşme ve tavsiye kabul etmiştir. Sözleşmeler; en az çalıştırma yaşı, çalışma koşulları, sağlık muayeneleri, sağlık ve güvenlik, gece ve yer altı çalışması ile mesleki eğitim konularında çocukları ve gençleri koruyucu düzenlemeler getirmektedir. Örgütün 26.06.1973 tarihinde kabul edilen 138 sayılı İstihdama Kabulde Asgari Yaş Sözleşmesi ile 17.06.1999 tarih ve 182 sayılı Çok Kötü Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Eylem Sözleşmesi bu konu ile ilgili önemli sözleşmeler arasındadır. Ayrıca 18.06.1998 tarihli Çalışmaya İlişkin Temel Haklar ve İlkeler İle İzlenmesi Bildirgesi’nde çocuk işçiliğine etkin şekilde son verilmesi ilkesine yer verilmektedir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ILO tarafından belirlenen sosyal güvenlik tehlikelerinden birisi değildir?
Analık |
Malüllük |
Yaşlılık |
Ölüm |
Borçluluk |
Borçluluk hariç diğer durumlar ILO tarafından sosyal tehlike olarak değerlendirilmektedir.
18.Soru
Küreselleşme ile ilgili görüş farklılıkları, küreselleşmenin hangi boyutları sonucu ortaya çıkmıştır?
politik-sosyal |
sosyal-kültürel |
kültürel-iktisadi |
iktisadi-sosyal |
sosyal-kültürel |
Küreselleşmenin politik ve kültürel boyutu, küreselleşme ile ilgili ideolojik görüş farklılıklarına yol açmıştır. Doğru cevap E'dir.
19.Soru
Kayıt veya standart dışı çalışan bir kişinin aşağıdaki dışlanma türlerinden hangisine maruz kalması olasıdır?
Mekânsal Dışlanma |
Kültürel Dışlanma |
Siyasi Dışlanma |
Ekonomik Dışlanma |
Politik Dışlanma |
Kişilerin temel gereksinimlerini karşılayacak gelirden yoksun olmaları ekonomik dışlanmayo ifade etmektedir. Düşük ücret karşılığı, her türlü sosyal güvenceden uzak kayıt dışı veya standart dışı çalışma ekonomik dışlanmaya yol açmaktadır. Doğru yanıt D'dir.
20.Soru
1982 Anayasası’nda belirtildiği üzere izne veya hükme tabii olmaksızın kaç yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılması yasaklanmıştır?
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
1982 Anayasası’nın 10. maddesine 07.05.2010 tarih ve 5982 sayılı Kanun’la eklenen fıkra ile çocuklar için alınacak tedbirlerin eşitlik ilkesine aykırı sayılamayacağı hükme bağlanmıştır. Anayasa’nın 50. maddesinde de kimsenin yaşına, cinsiyetine ve gücüne uygun olmayan işlerde çalıştırılamayacağı, küçüklerin çalışma koşulları bakımından özel olarak korunacakları belirtilmiştir. Halen Anayasa’nın dışında çok sayıda kanun, tüzük ve yönetmelikte çocukların ve gençlerin çalışma yaşamında korunmaları ile ilgili düzenlemeler bulunmaktadır (Kılıç, 2011: 16, 61). Bu kanunlar arasında konu ile ilgili en ayrıntılı düzenlemeler 4857 sayılı İş Kanunu’nda yer almaktadır. İş Kanunu’nun 71. maddesinde çalıştırılma yaşı “15 yaşını doldurmamış çocukların çalıştırılmaları yasaktır. Ancak on dört yaşını doldurmuş ve zorunlu ilköğretim çağı- nı tamamlamış olan çocuklar, bedensel, zihinsel, sosyal ve ahlaki gelişmelerine ve eğitime devam edenlerin okullarına devamına engel olmayacak hafif işlerde çalıştırılabilir” şeklinde belirtilmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ