Sosyoloji 1 Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 14 Soru1.Soru
Azgelişmişlik kavramı hangi kuram tarafından ortaya atılmıştır?
Kapitalizm |
Modernleşme okulu |
Bağımlılık okulu |
Dünya sistemi kuramı |
Evrimci kuram |
Bağımlılık Okulu’na göre gelişme ve azgelişmişlik birbirlerine bağımlı yapılardır; merkez ve çevre arasındaki ilişki bağımlılığın biçimini belirler.
2.Soru
Sosyolojinin yanı sıra genel olarak sosyal bilimlerin gelişim sürecine damgasını vuran ve toplumların oluşumu, yeniden üretimi ve değişiminde üretimin, yani çalışma ve emeğin rolüne ilişkin bu tartışma, hangi kavram etrafında şekillenmiştir?
Kapitalizm |
İş gücü |
Emek gücü |
Toplumsal sınıf |
Hiyerarşi |
Sosyolojinin yanı sıra genel olarak sosyal bilimlerin gelişim sürecine damgasını vuran ve toplumların oluşumu, yeniden üretimi ve değişiminde üretimin, yani çalışma ve emeğin rolüne ilişkin bu tartışma, toplumsal sınıf kavramı etrafında şekillenmiştir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi herkesi bağlayan ve birarada yaşamayı mümkün kılan ortak kurallardan değildir?
Kimlerin topluma ait sayılacakları |
Toplumun sınırlarının ne olacağı |
Kimlerin nasıl yönetici olabilecekleri |
Yöneticilerin yönetilenlerle ilişkilerinin nasıl düzenleneceği |
Kimlerden ne kadar vergi alınacağı |
Toplum halinde yaşamak demek, herkesi bağlayan bir arada yaşamayı mümkün kılan ortak kuralları ve ortak karar alma mekanizmalarını kabul etmek demektir. En geniş anlamıyla siyaset, bu ortak kurallar ve karar alma mekanizmalarıyla ilgilenir. Kimlerin topluma ait sayılacakları ya da toplumun sınırlarının ne olacağı, kimlerin nasıl yönetici olabilecekleri, yöneticilerin yönetilenlerle ilişkilerinin nasıl düzenleneceği bu kuralların başında gelir.
Doğru cevap E seçeneğidir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde, kadınların çalışma hayatına katılımındaki nedenlerdendir?
Evlilik yaşının azalması |
Ev içi teknolojilerinin sağladığı emek tasarrufu |
Erken annelik olgusunun yaygınlaşması |
Kadın hareketlerinin sınırlı olması |
Aile için, kadının getireceği gelirirn öenmsiz olması |
Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde kadınların çalışma hayatına katılımında önemli artışlar görülmektedir. Bu artışın nedenleri arasında evlilik yaşının artması ve geç annelik olgusunun yaygınlaşması, ev içi teknolojilerin sağladığı emek tasarrufu, ailenin geçim stratejileri bakımından kadının getireceği gelirin giderek daha önemli hale gelmesi ve kadın hareketinin çalışma politikalarının
şekillenmesinde artan gücü ve etkisi sayılabilir.
5.Soru
Daha önceki ve sonraki devrimler içinde kitlesel bir nitelik taşıyan ve aynı zamanda çağdaş devrimler içinde dünyayı kapsama özelliğine sahip tek toplumsal devrim olarak kabul edilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Fransız devrimi |
Endüstri devrimi |
Bilimsel devrim |
Sanayi devrimi |
Aydınlanma düşüncesi |
Endüstri devrimi (Sanayi devrimi) 18. yüzyıl sonlarında İngiltere’de başlayan ve 19. yüzyılda bütün Batı Avrupa ve Amerika’ya yayılmış, insanlık tarihinde ilk defa toplumların üretim güçlerinin değişimini gerçekleştirmiştir.
Bilimsel Devrim’in Newton’un evrensel yerçekimi yasasını keşfetmesiyle başladığı kabul edilmektedir. Doğa anlayışı değişmiş, Tanrı tarafından yönetilen bir doğa anlayışından belli yasalara göre işleyen ve kendini düzenleyen bir mekanizma olarak doğa düşüncesine geçilmiştir.
Aydınlanma düşüncesi ise 18. yüzyılda Batı Avrupa’da egemen olan, geleneğe ve dini sistemlere dayalı dünya görüşüne karşı akıl ve bilime dayalı yeni bir düşünce sistemidir.
Yukarıda bahsi edilen kavram ise Fransız Devrimi’dir. Aydınlanma düşünürlerinin fikirleriyle temelleri oluşturulan Fransız Devrimi, eşitlik, özgürlük, güçlerin ayrılığı, hoşgörü gibi Aydınlanmanın ilkelerini uygulamaya koymuştur ve daha önceki ve sonraki devrimler içinde kitlesel bir nitelik taşıyan ve aynı zamanda çağdaş devrimler içinde dünyayı kapsama özelliğine sahip tek toplumsal devrim olarak kabul edilmektedir (Hobsbawm, 2008: 64). Doğru cevap A'dır.
6.Soru
Toplumsal değişmeyi biyolojik organizmaların geçirdiği evrim sürecine dayandırarak açıklayan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Comte |
Spencer |
Durkheim |
Frank |
Wallerstein |
Spencer toplumsal değişmeyi biyolojik organizmaların geçirdiği evrim sürecine dayandırarak açıklamaktadır.
7.Soru
Sosyolojik imgelem nedir?
Toplumun tarihini ve bireylerin yaşamının ancak bir arada ele alınarak anlaşılabilmesi |
Bir araştırma nesnesi |
Toplumsal anlamda önemli sorunların birçoğunun tarihsel olarak çözümlenmesi |
Akademik disiplinler arasındaki farklılıklar |
İinsan dünyası hakkında bir düşünme biçimi |
Sosyolojik imgelem, toplumun tarihini ve bireylerin yaşamının ancak bir arada ele alınarak anlaşılabileceğini ileri sürer.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Fordizmin unsurlarından biri değildir?
Üretilen ürün, çalışma ilişkisi ve çalışma yönetimi gibi alanlarda esnek modellere geçiş |
Büyük hacimli kitle üretimi yoluyla sağlanan ölçek ekonomileri |
Gümrük duvarları yoluyla korunan pazarlarda, uzun süreli kitle üretimi |
Arz talep ve refah dengeleri ve Keynesyen politikalar tarafından düzenlenen ulusal devlet ekonomilerinin yönetimi |
Kitle üretimi ve kitle tüketimi arasında bağlantının mevcudiyeti |
Fordizm, "standart malların, dikey biçimde örgütlenmiş şirketler tarafından" kitlesel olarak üretildiği sistemdir. Üretilen ürün, çalışma ilişkisi ve çalışma yönetimi gibi alanlarda esnek modellere geçiş ise post-Fordizmin bir özelliğidir. Doğru cevap A'dır.
9.Soru
I. Sosyoloji, toplumsal ilişkileri anlama ve açıklama amacı taşır.
II. Sosyoloji insan eylemlerini geniş çaplı oluşumların öğeleri olarak görür.
III. Sosyoloji, insanların gündelik yaşamındaki bireysel deneyimleri ile ilgilenir.
IV. Sosyoloji, bildik olanı bilmedikleştirir.
Seçeneklerden hangisi veya hangileri doğrudur?
I ve II |
I, II ve III |
II ve III |
Yalnız III |
I, II ve IV |
Seçeneklerden III numaralı seçenek yanlıştır. Çünkü sosyoloji insanların gündelik yaşamındaki bireysel deneyimlerinin toplumsal olanla ilişkisini gösterir.
10.Soru
"Siyasal sürecin kendine has özellikleri toplumsala ya da toplumsal mücadelelere
indirgenemez. Onun kendi ayrı mantığı vardır". fikrini savunan düşünür hangisidir?
Makyavel |
Karl Marx |
Antonio Gramsci |
Louis Althusser |
Comte |
Siyasal sürecin kendine has özellikleri toplumsala ya da toplumsal mücadelelere
indirgenemez. Onun kendi ayrı mantığı vardır. İtalyan düşünür Makyavel (1469-1527) siyasette sonuç almanın diğer bir deyişle –başarının- önemini
vurgular. Herhangi bir siyasi aktör başarılı olursa bu başarıyı elde ederken yaptıkları ve yapmadıkları unutulacaktır.
11.Soru
Medya ile ilgili verilen bilgilerin hangisi doğru değildir?
Çağdaş toplumlarda temel iletişim kanallarından biridir. |
Gündelik hayatta gerçekleşen yüz yüze iletişim biçimlerinden farklıdır. |
Gelişimi, siyasal süreçler üzerinde radikal değişiklikleri tetiklemiştir. |
Toplumsal taleplerin siyasal alana taşınmasında rolü vardır. |
Diğer iletişim kanallarıyla aynı özelllikleri gösterir. |
Medya, çağdaş toplumlarda temel iletişim kanallarından biridir. Toplumsal taleplerin siyasal alana taşınmasında, orada temsil edilmesinde medya hayati bir rol oynar. Medyanın diğer iletişim kanallarından farklılığı bu kanallarla taşınan bilgi ve sembolik içeriğin kaydedilmesi, depolanabilmesi ve diğerlerine kaydedilmiş (fixed) biçimde zaman ve uzamda aktarılabilmesidir. Medya bu yönüyle gündelik hayatta gerçekleşen yüz yüze iletişim biçimlerinden farklılaşır (Thompson 2001:173-4). Yayıncılık ve elektronik iletişim sektöründeki gelişmelerle giderek güçlenen ve çeşitlenen medyanın gelişimi, siyasal süreçler üzerinde de radikal değişiklikleri tetiklemiştir.
12.Soru
I. Auguste Comte
II. Herbert Spencer
III.Emile Durkheim
IV. Anthony Giddens
V. Karl Marks
Yukarıdaki isimlerden hangileri evrimci Kuramın en önemli temsilcileri arasında yer almaktadır?
I, II, III |
I, II, IV |
II, III, IV |
I, III, V |
II, IV, V |
Evrimci kuramın en önemli temsilcileri Auguste Comte, Herbert Spencer, Emile Durkheim’dır.
13.Soru
Evrimci kuramın hangi değişim zorunludur ve kaçınılmaz olduğunu açıklar?
Aşamalı değişim |
İndirgeme |
Bütünlük |
Gerekircilik |
Potansiyel |
Gerekircilik evrimsel süreçte, değişim zorunludur ve kaçınılmazdır. Toplumlar belirlenmiş aşamaları sırayla geçerler. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yasama, yürütme ve yargıdan sonra dördüncü güç olarak nitelendirilmektedir?
Medya |
Sivil toplum örgütleri |
Baskı grupları |
Din |
Kamuoyu |
Demokratik rejimlerde medyanın siyasi iktidarın kötüye kullanılması ihtimaline karşı bir denge ve kontrol unsuru olabileceği düşünülür. Medya yasama, yürütme ve yargıdan sonra dördüncü güç olarak da nitelendirilir.