Sosyoloji 2 Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Burgess ve McKenzie'nin oluşturdukları, kentsel yapıyı merkezden dışa doğru uzanan bir dizi ortak merkezli halkalar şeklinde gösteren model aşağıdakilerden hangisidir?
Ekolojik model |
Ortak merkezli halkalar modeli |
Dış-iç modeli |
Kentsel dönüşüm modeli |
Boğa gözü modeli |
Burgess ve McKenzie, Park’ın sosyal ekoloji düşüncesini bir adım ileriye taşıyarak
kentsel yapıyı merkezden dışa doğru uzanan bir dizi ortak merkezli halkalar şeklinde
gösteren ünlü Boğa Gözü modelini oluşturdular. Bu modelde, şehrin motor dairesi,
ulaşımın önemli bir kısmının varış yeri ve ulaşımın kilit noktalarının toplandığı, merkezde yer alan iş merkezleriydi. Bu bölgeyi çevreleyen alanda nüfus ve arazi kullanımının kaygan ve değişken olduğu “geçiş bölgesi” görülüyordu. Bu bölgede sürekli bir nüfus ve mülkiyet değişimi söz konusudur. Bu bölge ayrıca kentin ucuz işgücü pazarının yaşadığı alandır. Söz konusu alanın dışında ise, daha başarılı işçilerin kendilerine mülk alıp Amerikan tarzı hayata daha sıkı bağlandıkları işçi sınıfı konutları bulunuyordu. Bunun da dış çevresinde, daha zenginlerin daha büyük mülkleri ile birlikte orta sınıf konutları vardı. Son olarak, ulaşım hızı ve araçları geliştikçe daha büyük alana yayılan yerleşim bölgeleri bulunmaktaydı. Doğru cevap E'dir.
2.Soru
Toplumsal hareketler ile kolektif davranışlar karşılaştırıldığında aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Toplumsal hareketler bir amaca yönelikken, kolektif davranışlar gelişigüzeldir.
|
Toplumsal hareketler ve kolektif davranışlar örgütlü oluşları açısından benzerdir.
|
Toplumsal hareketler kaotikken, kolektif davranışlar belli bir amaca hizmet eder.
|
Kolektif davranışlarla toplumsal yapıdaki temel kurumlarda değişiklik yapmak amaçlanırken, toplumsal hareketlerle bu gelişmeye uyum sağlamak amaçlanır.
|
Kolektif davranışların amacı topluma yararlı değişimler oluşturmak iken, toplumsal hareketler zaman zaman kargaşa yaratıcı da olabilmektedir.
|
3.Soru
I Tarafsızlar II Dönüşümcüler III Kuşkucular IV Aşırı küreselleşmeciler V Olumsuzlar Yukardakilerden hangileri küreselleşmeye dair üç düşünce ekolüdür?
I, III ve V
|
III, IV ve V
|
I, IV ve V
|
II, III ve IV
|
I, II ve III
|
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi George Simmel tarafından ifade edilen İkili (Dyad) toplumsal grup biçimine bir örnektir?
Aşk ilişkileri |
Aile |
Okul arkadaşları |
Akrabalar |
İş arkadaşları |
5.Soru
Kentsel hakların gelişmesi, kente ve kentliye bazı açılardan yaşamsal katkılar yapar. Aşağıdakilerden hangisi bu katkılar arasında yer almamaktadır?
Kent hayatının herkese özgürlük ve yarar sağlaması |
Ekonomik, sosyal ve kültürel yaşamda farklılıkların reddedilmesi |
Kent yönetiminde şeffaflık, eşitlik ve etkililik |
Yerel demokratik karar alma süreçlerine katılım ve saygı |
Yoksulluğun, sosyal dışlanmanın ve kentsel şiddetin azaltılması |
Kentsel hakların gelişmesi, kente ve kentliye bazı açılardan aşağıda sıralanan yaşamsal katkıları yapar:
• Kent hayatının herkese özgürlük ve yarar sağlaması,
• Kent yönetiminde şeffaflık, eşitlik ve etkililik,
• Yoksulluğun, sosyal dışlanmanın ve kentsel şiddetin azaltılması,
• Yerel demokratik karar alma süreçlerine katılım ve saygı,
• Ekonomik, sosyal ve kültürel yaşamda farklılıkların tanınması.
Doğru cevap B'dir.
6.Soru
Para, insan gücü, ofis, iletişim kanalları, olanakları, kitle medyasına ulaşım, olumlu kamusal imaj gibi etkenler olmaksızın hiçbir toplumsal hareketin başarılı olamayacağını savunan kuram aşağıdakilerden hangisidir?
Kaynak hareketliliği kuramı
|
Kitle-toplum kuramı
|
Göreli yoksunluk kuramı
|
Politik süreçler kuramı
|
Kültür kuramı
|
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dyad ve triad gruplarla ilgili doğru bir ifadedir?
Dyad üçlü, triad ise ikili grupları tanımlamak için kullanılmaktadır. |
İkili gruplar sayı azlığından dolayı sağlam gruplardır. |
İkili gruplarda toplumsal etkileşim üçlüye nazaran daha hafiftir. |
Üçlü gruplar ikiliden daha durağandır. |
Gruptaki sayı arttıkça kişisel ilişkiler de artar. |
Simmel, iki kişiden oluşan sosyal grup için ikili (dyad) kavramını kullanmıştır. İkili içerisindeki toplumsal etkileşimin geniş gruplara nazaran daha yoğun olduğunu, çünkü hiç bir üyenin diğerine gösterdiği dikkati başkalarına göstermediğini açıklamıştır. Aşk ilişkileri, evlilikler ve yakın arkadaşlıklar tipik olarak ikili toplumsal gruba örnek verilebilir. Ancak, iki ayaklı sehpa gibi, ikililer istikrarsız ve dengesizdir. İkililerin her bir üyesi de ilişkinin yürümesi için çaba göstermek zorundadır; eğer iki kişiden birisi çıkarsa, grup ortadan kalkar. Öte yandan, evlilik ikili ilişkisi, toplumlar için önemli olduğundan yasal, ekonomik ve sıklıkla dini bağlarla desteklenmektedir.
İki kişinin meydana getirdiği bir grup olan ikili, mümkün olan en küçük toplumsal grubu oluşturur. İki insan daha geniş gruplarda rastlanmayan bir yakınlık kurabilirler, fakat ikilide genellikle toplumsal etkileşimin rekabet, karşılıklılık ve güç gibi başka temel öğelerinin etkili olduğu söylenebilir.
Üçlü (Triad) Üç kişiden oluşan üçlü gruplar, genellikle küçük gruplar içinde ikili gruplara göre daha dayanıklı görünse bile, üçlü gruplarda başka bazı problemler yaşanmaktadır. Çünkü üçlülerde her zaman bir ikili, bir de yalnız kalan bir kişi şeklinde bölünme eğilimi ortaya çıkar. Daha güçlü olan iki kişi daha güçsüz üçüncüye karşı bir koalisyon oluşturabilir, ya da en zayıf kişi diğer iki kişi arasında bir bölünme yaratarak üstünlüğü ele alabilir. Üçlü, ikiliden daha durağandır; çünkü her bir üye eğer diğer ikisi arasındaki ilişkide bozulmalar olursa, aracı rol üstlenir. Bu tür grup dinamikleri, neden ikili üyelerinin (örneğin evli çiftler) genelde aralarındaki gerilimleri tartışmak için üçüncü bir kişiyi (danışman gibi) aradıklarını açıklamaktadır. Öte taraftan, üç kişiden ikisi üçüncüye düşüncelerini aktarmak için bir araya gelebilir ya da diğerini dışlayacak şekilde ilişkilerini yoğunlaştırabilir. Gruplar üç kişiden daha fazla olmaya başladığında, daha da durağan olurlar ve bir ya da daha fazla sayıda kişinin kaybından daha az etkilenirler. Aynı zamanda grup boyutunda büyümeler, sadece küçük gruplar içinde geçerli olan yoğun kişisel ilişkileri azaltır. Geniş gruplardaki ilişkilerin daha az kişisel bağlara dayanmasının ve bu gruplardaki ilişkilerde daha fazla resmî kural ve düzenlemeler olmasının sebebi budur. Grupların büyümesiyle beraber kuralların artmasının bir örneği olarak bürokrasi konusuna ileriki bölümlerde değineceğiz.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1993 yılında Afrika kökenli bir gencin Londra’nın güneydoğusunda otobüs beklerken ırkçı bir saldırı sonrası öldürülmesi sonrasında yaşananların bilinen örnekleri arasındadır?
Ayrımcılık |
Etnisite |
Milliyetçilik |
Kurumsal ırkçılık |
Yeni ırkçılık |
1993 yılında Afrika kökenli bir gencin Londra’nın güneydoğusunda otobüs beklerken ırkçı bir saldırı sonrası öldürülmesi sonrasında yaşananlar kurumsal ırkçılığın en bilinen örnekleri arasındadır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisini kimlik politikalarının olumsuz yönleri içinde sayamayız?
Piyasa için kimlik, pazarlanabilirliği ölçüsünde değerlidir. Yani pazarda bir değişim değeri yaratabildiği ölçüde, kimliğe önem atfedilir. Buna karşılık, pazarlanmaya elverişli olmayan her ne varsa, ya zorbaca bastırılır ya da kullanılmamaktan körelir ve hayata geçecek fırsat bulamaz. |
Kimlik politikalarının birey üzerindeki olumsuz yansımalarına da özellikle dikkat etmek gerekir. Kimlik politikalarının standartlaştırıcı, homojenleştirici bir mekanizma olarak öne çıkması, bireylerin bir kimlikle radikal bir biçimde özdeşleşmesini zorunlu hâle getirmiştir. |
Kimlik politikalarının dile getirdikleri farklılık talepleri (veya otantiklik iddiaları), kimlikler arasındaki sınırları esnetmeye değil büyütmeye hizmet eder hâle gelmiştir. Cemaatler kendi içine kapalı birer örgütlenme hâline geldikçe, standartlaşmanın |
Her şeyden önce kimlik politikaları farklı kolektif kimlikler arasındaki ya da devlet ile |
Toplumsal ve politik eylemin temeli olarak anlaşıldığında, kimlik, toplumsal ve |
1-Her şeyden önce kimlik politikaları farklı kolektif kimlikler arasındaki ya da devlet ile
kolektif kimlikler arasındaki iletişim kanallarını hızla kapatma eğilimi içine girmeleri sebebi ile büyük bir hayal kırıklığı yaratmışlardır.
2-Kimlik politikalarının dile getirdikleri farklılık talepleri (veya otantiklik iddiaları), kimlikler arasındaki sınırları esnetmeye değil büyütmeye hizmet eder hâle gelmiştir. Cemaatler kendi içine kapalı birer örgütlenme hâline geldikçe, standartlaşmanın
hem niteliksel hem de niceliksel olarak geriletilmesine değil, yoğunlaşmasına yol açmışlardır.
3-kimlik politikalarının birey üzerindeki olumsuz yansımalarına da özellikle dikkat etmek gerekir. Kimlik politikalarının standartlaştırıcı, homojenleştirici bir mekanizma olarak öne çıkması, bireylerin bir kimlikle radikal bir biçimde özdeşleşmesini
zorunlu hâle getirmiştir.
4- Piyasa için kimlik, pazarlanabilirliği ölçüsünde değerlidir. Yani pazarda bir değişim değeri yaratabildiği ölçüde, kimliğe önem atfedilir. Buna karşılık, pazarlanmaya elverişli olmayan her ne varsa, ya zorbaca bastırılır ya da kullanılmamaktan körelir ve hayata geçecek fırsat bulamaz.
10.Soru
Bir grubun diğerine üstün ve ayrıcalıklı konumunu koruyan ve meşrulaştıran birtakım kültürel ve kurumsal uygulama ve eğilimlere ne ad verilmektedir?
Kültürel şok |
Kurumsal yönlendirme |
Kurumsal ırkçılık |
Zincirleme göç |
Kurumsal vatandaşlık |
Kurumsal ırkçılık, yasalarda herhangi bir gruba karşı eşitsizlik yaratan ayrımcı ifadeler bulunmamasına rağmen, bir grubun diğerine üstün ve ayrıcalıklı konumunu koruyan ve meşrulaştıran birtakım kültürel ve kurumsal uygulama ve eğilimler olarak ifade edilebilir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarihteki modern göç hareketleri ana dönemlerinden biri değildir?
Ticari dönem
|
Endüstriyel dönem
|
Sınırlı göç dönemi
|
Post-Endüstriyel dönem
|
Bilgi çağı dönemi
|
12.Soru
Göç Türleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
Bir ülkede bir bölgeden farklı bir bölgeye yerleşmek amacıyla oluşan göç dış göçe örnektir.
|
Bir kabilenin başka bir coğrafi bölgeye göçü grup göçüne örnektir.
|
Bir ülkeden başka bir ülkeye çok sayıda insanın göçü kitlesel göçtür.
|
Doğal afetler ya da savaş nedeniyle oluşan göçler gönülsüz göçe örnektir.
|
Devlet ya da gücü benzer kurumların zorlaması ile oluşan göç zoraki göçe örnektir.
|
13.Soru
Akdeniz Bölgesi’nden Batı Avrupa’ya ve eski sömürgelerden sömürgeci ülkelere yaşanan göçler dört aşamadan geçmektedir. Aşağıdakilerden hangisi bu aşamalardan birisi değildir?
Genç işçilerin geçici emek göçü, kazançların ana vatana havalesi |
Yeni çevrede karşılıklı yardımlaşmaya duyulan ihtiyaçla akrabalık veya hemşehriliğe dayalı sosyal ağların kurulumu |
Aile birleşmesinin ön plana çıkması ve uzun dönemli kalışın bilincine varılması |
Göç ağlarının oluşumu |
Sürekli yerleşim |
Castles ve Miller’e (2008) göre, göç hareketleri her ne kadar özgül, tarihi örüntüler
içinde cereyan etseler de, Akdeniz Bölgesi’nden Batı Avrupa’ya ve eski sömürgelerden
sömürgeci ülkelere yaşanan göçler dört aşamadan geçmektedir: Birinci aşamada; genç
işçilerin geçici emek göçü, kazançların ana vatana havalesi ve ana vatana yönelim söz konusudur. Kalışın uzamasıyla ortaya çıkan ikinci aşamada yeni çevrede karşılıklı yardımlaşmaya duyulan ihtiyaçla akrabalık veya hemşehriliğe dayalı sosyal ağlar kurulmaktadır. Üçüncü aşama aile birleşmesinin ön plana çıktığı, uzun dönemli kalışın bilincine varıldığı, göç alan ülkeye yönelimin arttığı, kendi kurumlarıyla (dernekler, dükkânlar, kafeler, ajanslar, meslekler) birlikte yeni etnik toplulukların oluştuğu aşamadır. Dördüncü aşamada ise sürekli yerleşim söz konusu olup, göç alan ülkenin hükûmetlerinin veya halklarının tutumlarına bağlı olarak göçmenler açısından ya güvenli yasal statü ve zamanla vatandaşlığı kazanma imkânı ya da politik dışlanma, sosyoekonomik marjinalleşme ve kalıcı etnik azınlıklar ortaya çıkmaktadır. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
"______ bir grup kişiye atfedilen özellikler bütünü veya başka etnik gruplarla ilgili kafamızda oluşmuş imgelerdir." Boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?
Ön yargı |
Kalıp yargı |
Irk |
Ayrımcılık |
Etnisite |
Kalıp yargı, bir grup kişiye atfedilen özellikler bütünü olarak tanımlanabilir. Bir başka biçimde söylenirse, kalıp yargılar başka etnik gruplarla ilgili kafamızda oluşmuş imgelerdir. Cevap B şıkkıdır.
15.Soru
Kimlik politikalarının yarattığı hayal kırıklıklarına aşağıdakilerden hangisi örnek olarak verilemez?
Devlet ile kolektif kimlikler arasındaki iletişim kanallarını hızla kapatma eğilimi içine girmeleri |
Toplumsal kutuplaşmanın ve çatışmaların derinleşmesine katkı sağlaması |
Kimlikler arasındaki sınırları büyütmeye hizmet eder hale getirmesi |
Bireylerin bir kimlikle radikal bir biçimde özdeşleşmesini zorunlu hale getirmesi |
Yeni toplumsal hareketler bireyler için bir alternatif sunma çabası içine girmişlerdir |
Bir bakıma, yeni dünya düzeninde içine düşülen yalnızlığa karşı, kimlik temelli yeni toplumsal hareketler bireyler için bir alternatif sunma çabası içine girmişlerdir. Bu durum toplum tarafından olumlu bir görüntüdür.
16.Soru
............................., yeni sosyal hareketleri daha çok politik düzeyde ele almaktadır.Boşluğa hangi şık gelmelidir?
Kaynak mobilizasyonu paradigması |
Kimlik-yönelimli yeni sosyal hareketler paradigması |
Dinsel fundamentalizmler |
Feminist hareketler |
Modernleşmenin modern eleştirisi |
Kaynak mobilizasyonu paradigması, yeni sosyal hareketleri daha çok politik düzeyde ele almaktadır.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yalnızca Kendall'ın sınıflandırdığı toplumsal hareket biçimlerinin özeliklerini ve hedeflerini açıkladığı hareketlerden biridir?
Direniş hareketleri
|
Reform hareketleri
|
Dini hareketler
|
Alternatif hareketler
|
Devrimci hareketler
|
18.Soru
"Kimliğin doğuştan getirilen değil edinilen bir şey olduğunu" belirten düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
A. Comte |
P. Berger |
L. Althusser |
Habermas |
Giddens |
Bir kimliğe sahip olmak için belirli bir zamanın geçmesi gerekir. İkinci olarak, Habermas’ın tanımı, kimliğin doğuştan getirilen değil edinilen bir şey olduğunun altını çiziyor. Bu kimliğin sınırlarını belirlerken ya da kimliği tanımlarken oldukça önemli bir noktadır. Kimlik, edinilir. Peki nasıl? Cevabı yine Habermas, alıntılanan cümlesinin devamında veriyor aslında: Bir topluluğun içinde yer alarak.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplumsal hareketin genel özelliklerinden biri değildir?
Grup kimliği bilinci vardır
|
Varlığını her zaman sürdürür
|
Kısa dönemli değildir
|
İdeolojik düşünceler içerir
|
Organize gruplardan oluşur
|
20.Soru
Kimlik kavramı özellikle hangi tarihlerde literatürde yaygın bir biçimde kullanılmaya başlanmıştır?
1840'lar |
1920'ler |
1940'lar |
1970'ler |
1990'lar |
Kimlik kavramının tarihi, yukarıda söylenenlerden hareket edildiğinde, kolaylıkla fark edilebileceği üzere çok fazla eskilere gitmez. Daha çok II. Dünya Savaşı sonrasından başlayarak, ama özellikle 1970’lerden itibaren literatürde yaygın bir biçimde kullanıldığını vurgulamak gerekir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ