Sosyolojiye Giriş Final 29. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Weber’in dünya dinleri olarak adlandırdığı dinlerden biri değildir?
Hinduizm |
Budizm |
Hristiyanlık |
İslamiyet |
Yahudilik |
Weber’in dünya dinleri olarak adlandırdığı beş din Konfüçyanizm, Hinduizm, Budizm, Hristiyanlık ve İslamiyet iken, Yahudiliği Hıristiyanlık ve İslam’a etkileri bağlamında ele almıştır. Doğru cevap E’dir.
2.Soru
“Sosyolojik teorinin gelişimi üzerinde yaptığı en dikkat çekici katkının bir tarafta Marx gibi radikal, öte tarafta da Comte gibi muhafazakâr kuramcıları aynı anda etkileyen hem sosyalist hem de muhafazakâr bakış açılarını taşıyan endüstri toplumu kavramı olduğu vurgulanır” sözü edilen filozof seçeneklerden hangisidir?
Saint Simon
|
Auguste Comte
|
Herbert Spencer
|
Karl Marx
|
Emile Durkheim |
Bu görüş Saint Simona aittir.
3.Soru
Sembolik etkileşimci yaklaşıma göre aile içindeki sorun ve anlaşmazlıkların sebebi nedir?
Bireyler aileyi içselleştirirler, aile üyeleri birbirlerinin ve bir bütün olarak ailenin bir parçası haline gelirler ve kendi benliklerini, özgürlüklerini ve kendi farkındalıklarını kaybederler. Aile değerleri ve tutumları bireyin kendi değerleri ve tutumları haline geldiği zaman birey artık özerklik duygusunu kaybeder. Yani aile kimliği, bireylerin özgürlükleri pahasına sağlanır ve bireye zarar verir. |
Ailenin bir dizi etkileşimden oluştuğunu, bu etkileşim sırasında üyelerin birbirleriyle karmaşık bir taktik oyunu oynadıklarını, oyun sırasında da bir dizi strateji kullandıklarını, ama bu etkileşimlerden bazılarının bireyler için zararlı, sömürücü veya yok edici olabildiğini ileri sürer. |
Genellikle karı ve kocaların evlilikleri ve aileleri hakkındaki anlayış, algı ve beklentilerinin farklı olmasından kaynaklanır ve eğer bu anlaşmazlıklar çözülmezse çatışmaya, hatta boşanmaya neden olabilir. |
Cemiyet, göç ve ekonomik zorunluluklar nedeniyle aile üyeleri arasındaki ilişkilerin zayıflar ve çekirdek ailede fiziksel mesafe artar. |
Sevgiye dayalı ailelerde bile eşitsiz bir işbölümü söz konusudur ve çocuk bakımı ve ev işleri sadece kadınların işi gibi görülür. |
Sembolik etkileşimci yaklaşıma göre aile içindeki sorun ve anlaşmazlıklar genellikle karı ve kocaların evlilikleri ve aileleri hakkındaki anlayış, algı ve beklentilerinin farklı olmasından kaynaklanır ve eğer bu anlaşmazlıklar çözülmezse çatışmaya, hatta boşanmaya neden olabilir (Kaufman ve Taniguchi, 2006). Örneğin Mirra Komarovsky’nin 1964 yılında yaptığı çalışma, mavi yakalı ailelerde kadınların kocalarıyla problemleri hakkında konuşmak istediklerini, ama kocaların sessiz kaldığını, buna karşılık orta sınıf ailelerde bu tip iletişim sorunlarının daha az yaşandığını göstermektedir. Sanchez ve Kane’in 1996 yılında yaptığı çalışma karı ve kocaların kendi evlilikleri hakkındaki algılarının birbirine benzemediğini, her birinin kaç saat ev işi yaptığı gibi ortak konularda sorulan sorularda bile karı ve kocaların verdikleri cevapların birbirinden çok farklı olduğunu ortaya koymaktadır. Benzer şekilde Jessie Bernard’ın “Evliliğin Geleceği” adlı (1972) eserinde kocalarla karıların evliliklerini, hatta evlilikleri ile ilgili nesnel gerçeklikleri bile birbirlerinden farklı deneyimledikleri ortaya konmaktadır. Bu çalışmada görüşülen karılar ve kocalar nişanlılık sürelerini, evlendikleri yaşları, hatta çocuk sayılarını bile farklı ifade etmişlerdir. Bu çalışmada kocaların kendilerini aslında olduklarından daha güçlü, karıların ise asında olduklarından daha güçsüz algıladıkları da ortaya konmuştur. Bernard çalışmanın sonucunda evliliğin sabit bir deneyim olmadığı, nasıl deneyimlendiğinin kimin deneyimlediğine göre değiştiği sonucuna varmıştır. Vardığı sonuçlardan bir diğeri de evliliklerden erkeklerin kadınlara oranla daha fazla fayda sağladığıdır.
A ve B şıkları eleştirel yaklaşım, d şıkkı Le Play görüşüdür.
4.Soru
“İnsan toplumlarının ve toplumu oluşturan gruplardaki insan davranışının bilimsel olarak incelenmesi” aşağıdaki bilim dallarından hangisinin tanımıdır?
İktisat |
Antropoloji |
Sosyoloji |
Arkeoloji |
Psikoloji |
Sosyoloji: Sosyoloji, “insanın toplumsal yaşamının, insan grupları ile toplumlarının bilimsel incelemesi” (Giddens, 2008:38), “modern toplumlarda insan gruplarının ve toplumsal yaşamın sistematik ve planlı olarak çalışılması” (Browne, 1998:1) veya “insan toplumlarının ve toplumu oluşturan gruplardaki insan davranışının bilimsel olarak incelenmesi” (Kornblum ve Smith 2008:4) olarak tanımlanabilir. Doğru cevap C'dir.
5.Soru
Suç türleri kaça ayrılmaktadır?
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
Suç tiplerini şöyle sınıflandırabiliriz (Carrabine vd., 2004):
• Mülke ilişkin suçlar: Hırsızlık vb., entelektüel mülk hırsızlığı, kültürel mülklerin yasadışı ticareti.
• Cinsel Suçlar: Tecavüz, pornografi, internetteki cinsel suçlar.
• Duygusal Suçlar: Nefret suçu, heyecan arayışı, intikam, küçük düşürme ve hiddet.
• Örgütsel ve mesleki suç formları.
• Alkol, Uyuşturucu ve Sağlık Suçları
6.Soru
Bir toplumda azınlıkta olan grupların değer, tutum, inanç ve yaşam tarzına işaret etmek için kullanılan kültür çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
Karşı kültür |
Kitle Kültürü |
Halk Kültürü |
Alt kültür |
Yüksek kültür |
Alt kültür
7.Soru
Bir toplumda azınlıkta olan grupların değer, tutum, inanç ve yaşam tarzına vurgu yapmak amacıyla kullanılan kültür çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
Kitle kültürü |
Alt kültür |
Karşı kültür |
Folk kültür |
Yüksek kültür |
Sosyolojide genellikle bir toplumda azınlıkta olan grupların değer, tutum, inanç ve yaşam tarzına işaret etmek için kullanılan kavram alt kültürdür. Alt kültür üyeleri toplumdaki ortak kültürü önemli ölçüde paylaşmasına rağmen gündelik yaşam içinde farklı inanç, pratik ve tarzları kabul ederler. Doğru cevap B'dir.
8.Soru
Laiklik ile ilgili verilen bilgilerden hangisi doğrudur?
Laiklik için kıstas olarak din ve devletin ayrılmış olması yeterlidir |
Laiklik politik bir ilkedir |
Laiklik tarihsel bir kavramdır |
Laiklik bir süreçtir |
Laik bir devletin işleyiş mantığı kısmen din dışıdır |
Laiklikten politik bir ilkeyi anlamalıyız, bir süreci değil; sekülerleşmeden en önemli farkı tarih dışı bir kavram oluşudur. Bu ilke, devleti din dışı kabul ederken laik bir devletin işleyiş mantığının tamamen din dışı oluşunu anlar. Doğru cevap B'dir.
9.Soru
I. Geleneksel otorite
II. Karizmatik otorite
III. Yasal otorite
IV. Eylemsel otorite
Yukarıda verilenlerden hangisi veya hangileri ideal tipte meşru güç biçimidirler?
Yalnız II |
I ve III |
I, II, III |
II, III, IV |
III, IV |
Weber’de otorite meşru bir güç biçimi anlamında kullanılmaktadır. Bu bakımdan geleneksel, karizmatik ve yasal-ussal otorite ideal tipte birer “meşru güç” biçimidirler. Doğru cevap C’dir.
10.Soru
Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması’nın verilerine göre 2008 yılında 16 yaşındaki kadınların, evlilik oranı aşağıdakilerden hangisidir?
%3,8 |
%13,8 |
%23,8 |
%33,8 |
%43,8 |
Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması’nın verilerine göre 2008 yılında 16 yaşındaki kadınların, %3,8’i evlidir. Yasal sınırın altındaki yaşlarda evlenenler olmakla beraber kentleşme ve eğitim düzeyindeki değişimler toplum genelinde ilk evlenme yaşının artmasına neden olmaktadır.
11.Soru
Hangisi kültür ürünlerinin standartlaşması ve dağıtım tekniklerinin rasyonelleşmesi süreçlerine işaret eder ve kültürel yaşamın ticarileşmesiyle bağlantılıdır?
Kitle kültürü |
Modern kültür |
Kültürel hegemonya |
Kültür endüstrisi |
Kültür karmaşası |
Kuramcılar, kitle kültürünün “bizzat kitlelerden kaynaklanan
bir kültür olarak yorumlanmasını engellemek” (Adorno, 1975: 76) için kültür endütrisi terimini tercih ederler. Adorno’nun da belirttiği gibi, burada “endüstri” ifadesi ise kelimenin düz anlamıyla düşünülmemelidir. Kavram, esas olarak kültürel yaşamın ticarileşmesiyle bağlantılıdır, kültür ürünlerinin standartlaşması ve dağıtım tekniklerinin rasyonelleşmesi süreçlerine işaret eder. Yine de somut olarak büyük medya ve eğlence şirketleri akla gelebilir.
12.Soru
Toplumda hangi davranışların uygun sayılacağına ilişkin düşüncelerden oluşan
inanç, ideal ve standartlara ne ad verilir?
Roller |
Değerler |
Normlar |
Yaptırımlar |
Kurallar |
Değerler: Toplumda hangi davranışların uygun sayılacağına ilişkin düşüncelerden oluşan inanç, ideal ve standartlardır.
13.Soru
Ülkemizde ayin özgürlüğü hangi anayasa ile birlikte tanınmıştır?
1876 |
1921 |
1924 |
1961 |
1982 |
İtalyan anayasasındaki ayin özgürlüğü, Türkiye’de 1982 Anayasası'yla tanınmıştır. Bununla birlikte, ayin özgürlüğü bu tarihten önce de tanımlanmış bir yasak değildir, ama tanımlanmış bir özgürlük olması 1982 Anayasası ile gerçekleşmiştir. Doğru cevap E’dir.
14.Soru
Oğlan çocuklarının baba evinden ayrıldığı babalarının gelenek ve göreneklerini terk ettiği evlilik tipi aşağıdakilerden hangisidir?
Kök aile |
Ataerkil aile |
Çekirdek aile |
Kararsız aile |
Geniş aile |
Kararsız aile oğlan çocukları kendilerini finanse edebilir hale gelir gelmez baba evinden ayrılırlar ve babalarının gelenek ve göreneklerini de terk ederler. Bu nedenle kararsız ailede ebeveynler çocuklarına geleneklerini aktarmazlar ve yaşlandıklarında genellikle yalnız ve izole olmuş bir şekilde yaşarlar.
15.Soru
Bir hükümetin otoritesine boyun eğenlerin buna rıza göstermelerine ne ad verilmektedir?
İktidarlık |
Otorite |
Meşruiyet |
Paternalizm |
Hegemonya |
Meşruiyet ise “bir hükümetin otoritesine boyun eğenlerin buna rıza göstermeleri”dir. Toplumda herhangi bir iktidara karşı meşruiyetin olmaması ya da var olan meşruiyetin zedelenmesi durumlarında, özellikle günümüz modern toplumlarında meşruiyet krizi yaşanmaktadır. Doğru cevap C'dir.
16.Soru
Aşağıdaki Teorilerden hangisi, suç etkinliğine yönelik uyaranlar ile onu engelleyen toplumsal ya da fiziksel kontroller arasındaki dengesizliğe vurgu yapmıştır?
İşlevselci Yaklaşım |
Psikolojik Yaklaşım |
Biyolojik Yaklaşım |
Sosyal Kontrol Yaklaşımı |
Yorumsamacı Yaklaşım |
Yorumsamacı Yaklaşım: Okul içi ve derslik içi mikro toplumsal süreçlerle ilgilenmişler ve Eğitim Sosyolojisi alanında uzun süre göz ardı edilen süreçlere odaklanmışlardır.
Biyolojik Yaklaşımlar: Sapma ve suçu açıklamaya yönelik ilk çalışmalar özünde biyolojik temellidir. Fizyolojik ve biyolojik teoriler sapma konusunda bazı bireylerin sapmaya genetik olarak daha eğilimli olduklarını savunmuşlardır. Bu anlamdaki ilk eseri 1870’lerde, suçlu tiplerinin belirli anatomik özelliklerle saptanabileceğini öne süren İtalyan kriminolog Cesare Lombroso vermiştir. Lombroso, suçluların kafatası ve alının biçimi, çene büyüklüğü ve kol uzunluğu gibi fiziksel özelliklerini incelemiş ve bunların insan evriminin önceki aşamalarından kalan özellikler sergilediğini ve insanlığın ilkel formlarına geri döndüklerini, ileri sürmüştür.
Psikolojik Yaklaşımlar: Bireyin fizyolojisine değil psikolojik yapısına odaklanır. Sapma hastalığı ya da anormalliğinin bedenden çok zihinde temellendiği kabul edilir. Suçu açıklarken kişilik tiplerine yoğunlaşılır. İlk kriminolojik araştırmalar genellikle hapishaneler ve akıl hastaneleri gibi kurumlarda yürütülmüştür. Bu çalışmalarda suçluların ayırt edici özellikleri olarak “eblehlik” ve “ahlâki düşkünlük” öne çıkarılmıştır.
İşlevselci Yaklaşım: İşlevselcilik, sapmaya ilişkin çözümlemesine bireyden çok bir bütün olarak toplumla başlar ve sapmanın kaynaklarını toplumun doğasında arar. İşlevselci yaklaşım sadece bireysel güdülerin değil toplumsal yapının sapmayı üretmesine odaklanır. Sosyal durumlar birey üzerindeki baskı yoluyla bireyi sapma davranışına yöneltir. İşlevselci yaklaşım kültüre ve sosyal yapıya olan güçlü vurgusuyla oldukça sosyolojik niteliktedir.
Sosyal Kontrol Yaklaşımı: Sosyal Kontrol Teorisi kaynaklandığı işlevselci teori gibi sosyal normlara uyumun üretilmesinde sosyalleşme sürecine vurgu yapmaktadır. Sosyal bağlamda kişisel bağların zayıfladığı büyük kentlerde suç oranlarının yüksek olması gibi birçok somut veriyle kontrol teorisi destek bulmuştur.
17.Soru
Bir toplum ya da gruptaki, istenir ve doğru olana ilişkin ideal ilkeleri tanımlayan özgürlük ve eşitlik gibi prensiplere ne ad verilir?
Değerler |
Normlar |
Din Kuralları |
Ahlak Kuralları |
Örf ve Adetler |
Bir toplum ya da gruptaki, istenir ve doğru olana ilişkin ideal ilkeleri tanımlayan özgürlük ve eşitlik gibi prensiplere değerler adı verilir. Doğru cevap A’dır.
18.Soru
Dinin kendinden başka hiçbir şeye indirgenmeden “din olarak din” yaklaşımıyla ele alınması gerektiğini savunan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Dinin kendinden başka hiçbir şeye indirgenmeden “din olarak din” yaklaşımıyla ele alınması gerektiğini savunan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?
Tarihsel materyalist yaklaşım |
Sosyal psikolojik yaklaşım |
Toplumsallık yaklaşımı |
Fenomenolojik Yaklaşım |
İletişimsel Yaklaşım |
Temel olarak fenomenolojik olan Eliade’ın yaklaşımına göre din kendinden başka hiçbir şeye indirgenmemeli ve “din olarak din” yaklaşımıyla ele alınmalıdır. Bu yaklaşımda dinin iç mantığı kendi dilinden incelenir, işlevleri, toplumun diğer parçalarıyla olan ilişkileri ve toplumsal sonuçları ele alınmaz. Doğru cevap D'dir.
19.Soru
Aşağıdaki düşünürlerden hangisi toplumsal değişmeyi değer ve inançların değişimiyle açıklamaktadır?
Emile Durkheim
|
Ferdinand Tönnies
|
Karl Marx
|
Talcott Parsons
|
Herbert Spencer |
Talcott Parsons, toplumsal değişmeyi aktörlerin içselleştirdiği değerlerin değişmesi olarak görür. Değerler ve inançlar, kültürel faktörler nedeniyle sürekli bir rasyonelleşme ve gelenekselleşme döngüsü içine girer ve sosyal sistemi bu şekilde değiştirirler.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi monografi yöntemi ile örgütlenme biçimleri, yapıları ve işlevlerine göre sınıflandırılmış aile tiplerindendir?
I- Kararsız aile
II- Maderşahi (Anaerkil) aile
III- Matrilokal aile
IV- Ataerkil aile
V- Neolokal aile
I, II, III |
I,IV,V |
III, V |
I, IV |
Hepsi |
Monografi yöntemi ile örgütlenme biçimleri, yapıları ve işlevleri açısından birbirinden farklı olan üç tip aile olduğu saptanmıştır: Ataerkil aile, kök aile ve kararsız aile.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ