Suç Önleme Modelleri Final 3. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi TC. Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü Adli İstatistikler’in 2009-2015 verilerine göre şüpheliler hakkında verilen kararlardan kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilen nedenlerinden biridir?
Yetkisizlik
|
Uzlaşma
|
Birleşme
|
Başka büroya gönderme |
Görevsizlik |
TC. Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü Adli İstatistikler’in 2009-2015 verilerine göre şüpheliler hakkında verilen kararlardan kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilen nedenler TCK 75.md uyarınca, uzlaşma, zaman aşımı ve diğer nedenler olarak belirtilmektedir. Diğer kararlar ise yetkisizlik, görevsizlik, birleştirme ve başka büroya gönderme olarak sıralanmaktadır.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi mağdur anketlerinin tespit etmeyi amaçladığı hedeflerden biri değildir?
Farklı suç tiplerinin yaygınlığını, sıklığını, seyrini ve özelliklerini tespit etmeyi |
Vatandaşların sosyal suç düşünleri, güvenlik algılarını |
Mağduriyet karşısındaki tutum ve davranışlarını
|
Suçun siyah sayılarını |
Sadece kadınların mağduriyetlerini tespit etmek |
Mağdur anketleri genel olarak
-farklı suç tiplerinin yaygınlığını, sıklığını, seyrini ve özelliklerini tespit etmeyi
-vatandaşların sosyal suç düşünleri, güvenlik algılarını
-mağduriyet karşısındaki tutum ve davranışlarını
-farklı suç tiplerine ilişkin mağduriyet özelliklerini,
-suçun siyah sayılarını tespit etmeyi hedefler
3.Soru
“II.Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa’da birçok ülkede büyük bir ekonomik gelişme yaşanmış, buna bağlı olarak yoksulluk ve iş- sizlikte önemli bir refaha ulaşılmış olmasına rağmen suç oranlarında da büyük bir artış yaşanmıştır. Çünkü Cohen ve Felson’a göre yeni oluşan toplumsal yapı suç için birçok yeni durum ortaya çıkarmıştır. Burada, çalacak şey arttıkça hırsızlık suçu da artar görüşü vardır”
Yukarıda verilen açıklama hangi temel teorik yaklaşıma örnektir?
Fırsat teorisi
|
Rutin faaliyetler teorisi
|
Rasyonel tercih teorisi
|
Kırık pencere teorisi |
Suç örüntüsü teorisi |
Cohen ve Felson (1979) tarafından 1970’lerin sonunda geliştirilen bu teori, bir suçun durumsal olarak oluşmasında üç unsurun bir araya gelmesi gerektiğini ileri sürer: mağdur olmaya uygun birilerinin olması, potansiyel bir saldırgan ve mağduru saldırgandan yeterli derecede koruyacak bir korumanın bulunmayışı. Burada korumayı sağlayacak olan insanlar olabileceği gibi teknolojik cihazlar ya da başkaca unsurlar da olabilir. Bu koruma, resmi yani formel ya da gayri-resmi ve enformel olabilir. Bu korumayı, polis devriyesi, özel güvenlik görevlileri, komşular, kamera sistemleri, alarm cihazları, ışıklandırma, kapı görevlileri vb. gibi çok çeşitli unsurlar sağlayabilir. Burada kritik olan olası mağdurları olası saldırganlardan koruyabilecek yeterlilikte ve yetkinlikte bir koruma aracının gerektiğinde devreye girebilecek olmasıdır. Bu teoriye göre işsizlik, eşitsizlik ve yoksulluk gibi faktörler suçun arkasındaki ana saikler değildir. Örneğin, II.Dünya Savaşı’ndan sonra Avrupa’da birçok ülkede büyük bir ekonomik gelişme yaşanmış, buna bağlı olarak yoksulluk ve işsizlikte önemli bir refaha ulaşılmış olmasına rağmen suç oranlarında da büyük bir artış yaşanmıştır. Çünkü Cohen ve Felson’a göre yeni oluşan toplumsal yapı suç için birçok yeni durum ortaya çıkarmıştır. Burada, çalacak şey arttıkça hırsızlık suçu da artar görüşü vardır
4.Soru
I-Olağan dışı bir olayın meydana gelmesi
II-Meydana gelen olay sonucunda bir zararın oluşması,
III-Zarar ile birlikte hak kaybına uğrayan insanların bulunması
IV-Ortaya çıkan zararın kişiler üzerinde belli bir süre etkili olması
Yukarıda verilenlerden hangileri öğretide geniş anlamda mağduriyetin meydana gelebilmesi için ortaya çıkması gereken unsurlardandır?
I ve II
|
I, II, III ve IV
|
I, III ve IV
|
II, III ve IV |
III ve IV |
Öğretide geniş anlamda mağduriyetin meydana gelebilmesi için dört unsurun bulunması gerektiği ifade edilmiştir; olağan dışı bir olayın meydana gelmesi, meydana gelen olay sonucunda bir zararın oluşması, zarar ile birlikte hak kaybına uğrayan insanların bulunması ve ortaya çıkan zararın kişiler üzerinde belli bir süre etkili olmasıdır.
5.Soru
Toplum destekli polislik anlayışının Türkiye’de tanınması ve benimsenmesi hangi yıllardan itibaren başlamıştır?
1600 |
1700 |
1800 |
1900 |
2000 |
Toplum destekli polislik anlayışının Türkiye’de
tanınması ve benimsenmesi 2000’li yıllardan sonraya rastlamaktadır.
6.Soru
SARA Problem Çözüm Modeli'nin en önemli bölümü hangisidir?
Tarama |
Analiz |
Müdahale |
Değerlendirme |
Suç Analiz Üçgeni |
Analiz: Problem hakkında bilinenleri araştırmaktır (U.S. Department of Justice,
2014:11). Bu aşama problem çözümü sürecinin en can alıcı kısmıdır. Bu süreç problemin dinamikleri hakkında bir anlayış geliştirmeyi, probleme karşı mevcut müdahalelerin ne olduğunu anlamayı, bir bağıntı kurmayı ve sebep-sonuç ilişkisini anlamayı içerir. Doğru cevap B'dir.
7.Soru
I-Aile hassasiyeti
II-Misilleme korkusu
III-Kolluk kuvvetleri ya da iradenin suçu kayda almamış olması
IV-Aydınlatılmamış ya da aydınlatılamamış olay olması
V-İkinci bir mağduriyet ihtimali
Kolluk kuvvetleri nedeniyle suçun karanlık alanda yer almasının nedenleri yukarıdakilerden hangi veya hangileridir?
I ve II
|
II, III ve IV
|
I ve V
|
III ve IV |
III, IV ve V |
Kolluk kuvvetleri ya da idarenin suçtan ilk haberi olan kısmı, bu bilgiyi kayda geçirmemeyi tercih etmiş olabilir. Ayrıca gerçekte işlenmiş olmasına rağmen ceza kovuşturma organlarınca bilinmeyen olaylarda karanlık sayılarda yer alır.
8.Soru
Suç işleyen saldırganın bu eyleminin getiri ve götürülerini bilinçli bir şekilde hesap ettiğini ve elde edeceği yarar göze aldığı riskin üzerindeyse harekete geçtiğini ileri süren teori hangisidir?
Rutin Faaliyetler Teorisi
|
Fırsat Teorisi
|
Hedefe Ulaşma Teorisi
|
Rasyonel Tercih Teorisi |
Kırık Pencere Teorisi |
Bu teori, suç işleyen saldırganın bu eyleminin getiri ve götürülerini bilinçli bir şekilde hesap ettiğini ve elde edeceği yarar göze aldığı riskin üzerindeyse harekete geçtiğini ileri sürer. İnsan, davranışlarının sonuçlarını hesap edebilen ve buna göre davranışlar sergileyen bir varlıktır. Bu teori, suçluların her zaman zannedildiği gibi irrasyonel davranışlar sergileyen, toplum-dışı ve sapkın kimseler olmayabileceğini, çoğunlukla kendi rasyonaliteleri içerisinde fayda-maliyet analizi yaptıkları görüşünü benimser.
9.Soru
Bireyin hareket serbestisinin salıverinceye veya gözaltına alınıncaya kadar kısıtlanmasına ne denir?
Tutuklama
|
Salıverme
|
Yargılama
|
Yakalama |
Gözetleme |
Yakalama, kanuni şartların varlığına bağlı olarak, bireyin hareket serbestisinin salıverilinceye veya gözaltına alınıncaya kadar kısıtlanmasını ifade eder.
10.Soru
I. Problem analizine çok büyük öncelik verilir.
II. Çalışanların kişiler arası ilişkilerine önem verilir.
III. Toplumla işbirliğine dayanan müdahale önemlidir.
Problem Odaklı Polislik (POP) ile Toplum Destekli Polislik (TDP) karşılaştırıldığında hangi özellik Toplum Destekli Polislik ile ilişkilidir?
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Problem analizine çok büyük öncelik verilmesi, Problem Odaklı Polislik ile; çalışanların kişiler arası ilişkilerine önem verilmesi ve toplumla işbirliğine dayanan müdahaleye önem verilmesi ise Toplum Destekli Polislik ile ilişkilidir. Doğru cevap E'dir.
11.Soru
Viktimolojinin asıl amacı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
Mağdurlarla ilgili bulguların kişisel mağduriyeti önleme stratejilerine ve risk azaltma teknik ve taktiklerine uygulama
|
Bazı mağdurların neden dikkatsiz, umursamaz olduğunu anlama
|
Bazı mağdurların başkalarını neredeyse suça teşvik edecek şekilde davrandıklarını anlama
|
Bazı insanların diğerlerine nazaran neden daha çok mağdur olduklarını anlama |
Suç oluşturan davranışlara karsı savunmasızlığa neden olan kaynakları keşfetme |
Viktimoloji ortaya çıkış sebebi ve asıl amacı; alanında yapılan tespitlerin kişisel mağduriyeti önleme stratejilerine ve risk azaltma teknik ve taktiklerine uygulanmasıdır.
12.Soru
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’nun (CGTİHK’nun) 3. maddesinde, ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazı ile ulaşılmak istenilen amaçlardan biri olamaz?
Genel ve özel önlemeyi sağlamak, |
Bireyleri suça karşı korumak, |
Hükümlünün; yeniden sosyalleşmesini teşvik etmek, |
Hükümlünün üretken ve kanunlara, nizamlara ve toplumsal kurallara saygılı, sorumluluk taşıyan bir yasam biçimine uyumunu kolaylaştırmak |
Hükümlünün yeniden suç işlemesini engelleyici etkenleri güçlendirmek |
Genel ve özel önlemeyi sağlamak,
Hükümlünün yeniden suç işlemesini engelleyici etkenleri güçlendirmek,
Toplumu suça karşı korumak,
Hükümlünün; yeniden sosyalleşmesini teşvik etmek,
Hükümlünün üretken ve kanunlara, nizamlara ve toplumsal kurallara saygılı, sorumluluk taşıyan bir yaşam biçimine uyumunu kolaylaştırmak
13.Soru
SASMUS'a göre, aşağıdakilerden hangisi karapara aklamada taraf devletlerin eylemleri suç olarak kabul etmesini istediği durumlardan biri değildir?
Yasal sermayenin dolaşımını herhangi bir şekilde engellemeksizin, bilginin yerinde kullanımını temin etmek kaydıyla, nakdin ve parasal değeri haiz her türlü evrakın sınırları içindeki dolaşımının denetlenmesi ve izlenmesi için makul önlemlerin uygulanması |
Bir malvarlığının suç geliri olduğunu bilerek; gerçek niteliğinin, kaynağının, yerinin, kullanımının, hareketlerinin veya mülkiyetinin veya malvarlığına ilişkin hakların gizlenmesi veya olduğundan değişik gösterilmesi |
Belirtilen bu suçlardan herhangi birini işlemeye veya teşebbüse örgütlü olarak veya suç işleme konusunda anlaşarak yardım, yataklık, kolaylaştırmak ve yol göstermek suretiyle katılmak |
Suç geliri olduğu bilinen malvarlığının yasadışı kaynağını gizlemek veya olduğundan değişik göstermek veya öncül suçun işlenmesine karışmış olan herhangi bir kişiye işlediği suçun yasal sonuçlarından kaçınmasına yardım etmek amacıyla dönüştürülmesi veya devredilmesi |
Teslim alma anında bu tür bir malın suç geliri olduğunu bilerek; malın edinilmesi, bulundurulması veya kullanılması |
SASMUS, taraf devletlerin aşağıdaki eylemleri suç olarak kabul etmesini ister:
• Suç geliri olduğu bilinen malvarlığının yasadışı kaynağını gizlemek veya olduğundan değişik göstermek veya öncül suçun işlenmesine karışmış olan herhangi bir kişiye işlediği suçun yasal sonuçlarından kaçınmasına yardım etmek amacıyla dönüştürülmesi veya devredilmesi
• Bir malvarlığının suç geliri olduğunu bilerek; gerçek niteliğinin, kaynağının, yerinin, kullanımının, hareketlerinin veya mülkiyetinin veya malvarlığına ilişkin hakların gizlenmesi veya olduğundan değişik gösterilmesi
• Teslim alma anında bu tür bir malın suç geliri olduğunu bilerek; malın edinilmesi, bulundurulması veya kullanılması
• Belirtilen bu suçlardan herhangi birini işlemeye veya teşebbüse örgütlü olarak veya suç işleme konusunda anlaşarak yardım, yataklık, kolaylaştırmak ve yol göstermek suretiyle katılmak
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Scott’a (2011) göre polisin görev tanımı arasında yer almaz?
Anayasal hak ve özgürlükleri korumak |
Klasik kolluk görevlerini yürütmek |
Acizlere yardım etmek |
İnsan ve taşıt hareketlerini kolaylaştırmak |
Problemleri tanımlamak |
Scott’a (2011) göre polisin asıl görevi şunlardır: 1. Cana ve mala karşı her türlü tehlikeyi kontrol altına almak ve önlemek, 2. Suç mağdurlarına yardım etmek ve tehlikedeki bireyleri korumak, 3. Anayasal hak ve özgürlükleri korumak, 4. İnsan ve taşıt hareketlerini kolaylaştırmak, 5. Acizlere yardım etmek, 6. Bireyler ve gruplar arasındaki veya birey ile devlet arasındaki çatışmaları çözmek, 7. Problemleri tanımlamak, 8. Toplumda güvenlik hissini yaratmak ve bu hissin devamını sağlamak.
15.Soru
Daha önce karanlık ve izbe olan yerlerin park haline getirilip, parkın gerekli peyzaj düzenlemelerinin yapılması ve gerekirse çocuk ya da gençlere yönelik oyun alanları oluşturulması, insanların orayı daha fazla kullanmaları için çeşitli nedenlerin olmasının sağlanması ne tür bir suç önleme tekniğidir?
Çalışanların yaptığı gözetim
|
Doğal gözetim
|
Ortamın düzenlenmesi
|
Resmi gözetim |
Olası saldırganların uzak tutulması |
Doğal gözetimin temel amacı suçtan uzak tutulmak istenen bir bölge ya da alanın doğal düzeni içerisinde olabildiğince canlı ve yaşayan bir yer haline getirilmesidir.
16.Soru
İnsanların güvenlikli sitelerde oturup güvenliğini sağlamaya çalışması ile, güvenliği olmayan yerlerde oturan kişilerin olduğu bölgede suç oranının artması nasıl açıklanabilir?
Suç kayması mümkün olmaktadır
|
Yeterli güvenlik elemanı temin edilmemektedir
|
Bu bölgelerde suç işleme potansiyeli zaten vardır
|
Suç işleyen kişiler nakit paraya odaklanmaktadır |
Suçlular elektronik aletlere odaklanmaktadır |
Suç kayması, kısaca uygun şartlar olmadığı için bir yerde işlenemeyen suçların kaybolmayıp bir başka yerde işlenmesidir. Örneğin, bir süredir ülkemizde yaygın şekilde ortaya çıkan ‘güvenlikli’ sitelerin oluşması burada yaşayanlar açısından suçu azaltıcı bir etki yapsa da burada işlenemeyen suçların kendilerini o düzeyde korunaklı kılamayan kesimlerin yaşadığı bölgelere çekilmesi mümkündür.
17.Soru
“Hedefin yakınlığı ve ulaşılabilirliği, çekiciliği ve korunma düzeyi, hane halkı sayısının mağduriyete etkisi gibi konuları ele alan bu teori ile tiyatro ve sinemaya gitmek, barlara ve gece kulüplerine gitmek, restoranlara gitmek gibi faaliyetlerin sayısındaki artışın mağduriyet riskini ne oranda artırdığının tespitine çalışılmıştır.”
Yukarıda açıklaması verilen mağdur odaklı suç önleme teorisi aşağıdakilerden hangisidir?
Kırık pencere teorisi
|
Hayat tarzı teorisi
|
Suç örüntüsü teorisi
|
Rutin aktivite teorisi |
Rasyonel tercih teorisi |
Rutin Aktivite Teorisi fail ile hedefin yakınlığı ve ulaşılabilirliği, çekiciliği ve korunma düzeyi, hane halkı sayısının mağduriyete etkisi gibi konuları ele almaktadır. Teori ile tiyatro ve sinemaya gitmek, barlara ve gece kulüplerine gitmek, restoranlara gitmek gibi faaliyetlerin sayısındaki artışın mağduriyet riskini ne oranda artırdığının tespitine çalışılmıştır. Özellikle alkolizm, uyuşturucu kullanımı ve eşcinsellik gibi yaşam biçimlerinin mağduriyet risklerini yüksek oranda artırmasına ilişkin tespitler yapılarak sapkın davranışlar gösterenler ve suçlularla olan sık temasın suç mağduru olma eğilimini ne oranda artırdığını belirlemek amaçlanmıştır.
18.Soru
Fiziksel şartların uygun olmaması nedeniyle, bir bölgede, bir saat aralığında işlenemeyen bir suçun bölgesinin, saatinin değişmesi ya da hedefin kendisinin, suçun çeşidinin, tipinin değişmesi anlamına gelen kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Suç kayması
|
Durum/fırsat
|
Suçu değiştirme
|
Fırsat suçları |
Rutin faaliyetler |
Fiziksel şartların uygun olmaması nedeniyle, bir bölgede, bir saat aralığında işlenemeyen bir suçun bölgesinin, saatinin değişmesi ya da hedefin kendisinin, suçun çeşidinin, tipinin değişmesine suç kayması denmektedir. Suç kayması, kısaca uygun şartlar olmadığı için bir yerde işlenemeyen suçların kaybolmayıp bir başka yerde işlenmesidir. Örneğin, bir süredir ülkemizde yaygın şekilde ortaya çıkan ‘güvenlikli’ sitelerin oluşması burada yaşayanlar açısından suçu azaltıcı bir etki yapsa da burada işlenemeyen suçların kendilerini o düzeyde korunaklı kılamayan kesimlerin yaşadığı bölgelere çekilmesi mümkündür.
19.Soru
Hangisi problem odaklı polisliğin temel unsurlarından biri değildir?
Problemi detaylı incelemek. |
Önlenebilir problemlere yönelmek. |
Problemlere yönelik yeni stratejiler geliştirmek. |
Problemle başa çıkmak için yeni bir taktik geliştirmek. |
Suçların önlenmesinde tüm suçlar için genel bir önleme stratejisi geliştirmek. |
Her bir suçun nedeni, işleniş biçimi, fail ve mağdur profili birbirinden farklıdır. Bu sebeple, suçların önlenmesinde tüm suçlar için genel bir önleme stratejisi yerine, her bir suç için yapılacak gözlem, tespit, analiz ve değerlendirme sonucu öznel bir taktik geliştirilmelidir. Doğru cevap E'dir.
20.Soru
Pozitivist okulun en önemli temsilcilerinden ve ‘Suçlu İnsan’ isimli kitabında suçluların doğuştan gelen bazı fiziksel ve ruhsal bozukluklara sahip olduğunu iddia eden fizikçi ve doktor kimdir?
Bentham
|
Beccaria
|
Charles Darwin
|
Auguste Comte |
Cesare Lombrosso |
Pozitivist okulun en önemli temsilcilerinden, fizikçi ve doktor Cesare Lombrosso, L’uomo Delinquente (Suçlu İnsan) isimli kitabında, suçluların doğuştan gelen bazı fiziksel ve ruhsal bozukluklara sahip olduğunu iddia etmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ