Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı 1 Final 18. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Çevirileri bir nevi “adapte metin” özelliği taşıyan ve “mealen tercüme”den yana olan aşağıdakilerden hangisidir?
Ahmet Vefik Paşa |
Ahmet Midhat Efendi |
Ziya Paşa |
Ethem Paşa |
Muallim Naci |
Bir dilden bir dile harfi harfine yapılan çeviride zorluktan bahseden ve tercüme eserdeki maksadı anlayıp bunu kendi dilinde ifade etmek yolunu seçen kişi Ahmet Midhat Efendi’dir.
2.Soru
Aşağıdaki kişilerden hangisi Osmanlı'da ilk matbaayı kurarak Vankulu Lügati isimli ilk Türkçe kitabı basmıştır?
İbrahim Müteferrika |
Johann Gutenberg |
Ebbuzziya Tevfik |
Namık Kemal |
Ali Suavi |
İbrahim Mütefferika matbaayı Osmanlı'da kuran ilk kişidir. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Osmanlı Devleti tarafından batıya gönderilen ilk sivil öğrenci kimdir?
Namık Kemal |
Ziya Paşa |
İbrahim Şinasi |
Sadullah Paşa |
Ahmet Hamdi Tanpınar |
Devlet dairesinde kısa sürede yükselmeyi başaran Şinasi, devletin Avrupa’ya öğrenci gönderme kararını öğrenince Tophane müşiri Ahmet Fethi Paşa ile Mustafa Reşit Paşa’ya giderek Avrupa’ya gönderilmesi için yardımlarını ister. Bunun üzerine beş yıl kalacağı Fransa’ya gönderilmesine karar verilir. Hasta ve yaşlı annesine de maaş bağlanır. Böylece devlet tarafından öğrenim için Batı’ya gönderilen ilk sivil öğrenci olan Şinasi, Paris (1849- 1854)’te Fransızcasını ilerlettikten sonra, Reşit Paşa’nın tavsiyesi üzerine maliye öğrenimine başlar.
4.Soru
Müsameretname kimin eseridir?
Emin Nihat |
Hasan Tevfik Efendi |
Namık Kemal |
Vartan Paşa |
Ali Aziz Efendi |
Müsameretname Emin Nihat’ın eseridir.1872-1875 yılları arasında yayımlanan Müsameretname, kelime olarak gece sohbetleri anlamına gelir. Doğru cevap A'dır.
5.Soru
Osmanlı Türkçesinin eski Anadolu Türkçesinin yerini almaya başladığı 15.yüzyılın ikinci yarısı ve 16. yüzyılın başlarında bazı şairler tarafından bilinçli bir şekilde başlatılan dilin sadeliğini koruma hareketidir.
Yukarıda bahsedilen hareket ve bu algının ilk örneklerini veren şair eşleştirmesi aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru verilmiştir ?
Sebk-i Hindi / Nebî |
Türkî-i Basit / Nedim |
Türkçülük / Nabizade Nazım |
Milli Edebiyat / Fuzuli |
Türkî-i Basit / Nebî |
Türkî-i Basit
Osmanlı Türkçesinin Eski Anadolu Türkçesinin
yerini almaya başladığı XV. yüzyılın
ikinci yarısı ve XVI. yüzyılın başlarında
bazı şairler tarafından bilinçli bir
şekilde başlatılan dilin sadeliğini koruma
hareketidir.
Bu algının ilk örnekleri Nedim’de görülür.
6.Soru
Aşağıdaki eserlerden hangisi Namık Kemal’in eleştirel düşüncelerini içeren eserlerinden birisi değildir?
Vatan Yahut Silistre |
Mikro Mega Tercümesi Muâhezesi |
İrfan Paşa’ya Mektup |
Tahrib-i Harâbât |
Son Pişmanlık Mukaddimesi |
Namık Kemal’in eleştirel düşüncelerini içeren eserleri şunlardır: “Lisân-i Osmânî’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülâhazâtı Şâmildir”, “Bahâr-ı Dâniş Mukaddimesi”, İrfan Paşa’ya Mektup, Mes Prison Tercümesi Üzerine Muâheze, Tahrib-i Harâbât, Ta’kib, “Son Pişmanlık Mukaddimesi”, “Celal Mukaddimesi”, “Tercüme-i Hâl-i Emir Nevruz Mukaddimesi”, Mikro Mega Tercümesi Muâhezesi. Doğru seçenek A’dır.
7.Soru
Aşağıdaki eserlerden hangisi Direktör Âli Bey tarafından yazılan eser değildir?
Misafiri istiskal |
Kokona yatıyor |
Geveze berber |
Çıngırak |
İnatçı yahut Çöpçatan |
Doğru cevap E dir. İnatçı yahut Çöpçatan eserini yazar Feraizcizâde Mehmet Şakir yazmıştır.
8.Soru
Sebk-i hindî akımının Klasik Osmanlı şiirinde kendini göstermesi hangi döneme isabet eder?
18. yüzyıl başları |
18. yüzyıl sonu |
19. yüzyıl başları |
19. yüzyıl ortaları |
19. yüzyıl sonu |
Osmanlı şiirinin diğer sanat türleri olan resim, müzik ve mimariyle beraber 18. yüzyılın başlarından itibaren “barok” dönemine girdiği, özellikle sebk-i hindî akımının klasik Osmanlı şiirinde kendini göstermesinin bu döneme işaret ettiği bilinmelidir. Doğru cevap A'dır.
9.Soru
Aşağıdaki yazarlardan hangisi ‘’fenni roman’’ yazmıştır?
İbrahim Şinasi |
Samipaşazade Sezai |
Namık Kemal |
Abdülhak Hamit |
Ahmet Midhat Efendi |
Fenni roman yazan yazarımız Ahmet Midhat Efendidir.
10.Soru
Batı tarzında yazılmış
ve yayımlanmış ilk Türk tiyatro yapıtı kime aittir?
Namık Kemal |
Ziya Paşa |
Ahmet Midhat |
Mehmet Rifat |
Şinasi |
Batı tarzında yazılmış ve yayımlanmış ilk Türk tiyatro yapıtını Şinasi kaleme alır. Tercüman-ı Ahvâl’de tefrika edilen Şair Evlenmesi, tek perdelik komedidir.
11.Soru
Avrupai edebiyat kültürü ile doğrudan ilişki kurmayı başarmış ve roman, tiyatro gibi formlar yanında, şiirin yeni konu ve söyleyişlerini de nakletmeyi deneyenlere hangi isim verilmiştir?
Mücedditler |
Adapteler |
Gelenekçiler |
Mutavassıtlar |
Uyarlamacılar |
Tanzimat sonrasındaki edebiyatın üç ana eğilimde sürdüğü fark edilir: XVIII. asırdan devralınan mutedil bir değişim isteği ile hareket eden “mutavassıtlar”, Avrupai edebiyat kültürü ile doğrudan ilişki kurmayı başarmış ve roman, tiyatro gibi formlar yanında, şiirin yeni konu ve söyleyişlerini de nakletmeyi deneyen “mücedditler”, son olarak da mücedditlerin tercüme ve adapteler yoluyla şiire yeni bir mecra açma gayretini fazlasıyla “cezrî” bularak bunda edebî kültür adına bir tehdit sezen ve sanatını daha şarklı bir noktaya çekerek emniyete almaya çalışan “gelenekçiler”... İşte bu üç sınıf edibin hepsi de Tanzimat sonrasındaki şiirin birer rüknü olmalarına rağmen, şimdilerde ısrarla mücedditlerin varlığını öne çıkarıp diğerlerini yok saymaya çalışan bir anlayış hüküm sürüyor.
12.Soru
“Vaveylâ” adlı eser aşağıdaki şairlerden hangisine aittir?
Namık Kemal |
İbrahim Şinasi |
Âkif Paşa |
Ziya Paşa |
Sadullah Paşa |
“Vaveylâ” Namık Kemal'in sanatının üçüncü döneminin de simgesel bir şiiri kabul edilir. Bir Avrupa tecrübesi yaşamış, görsel ve plastik sanatları yakından görmüş, sosyal kavramların tiyatrolarda zaman zaman simgeleştirilerek anlatıldığını keşfetmiş bir şair olarak Namık Kemal, burada bütün anlatımı artık somut örnekler üzerinden kurar. Aslında konu yine vatandır, hürriyettir. Fakat bunları anlatışta zaman zaman bir anne, zaman zaman bir sevgili genç kız motiflerini kullanır. Doğru cevap A'dır.
13.Soru
İbrahim Şinasi’nin Şair Evlenmesi adlı tiyatro oyunu aşağıdaki gazetelerden hangisinde bölümler halinde yayımlanmıştır?
Tercüman-ı Ahvâl |
Cerîde-i Havadis |
Takvim-i Vekayi |
Vekay-i Mısriye |
Vakayi-i Giridiye |
Tercüman-ı Ahval, edebî eser yayıncılığı bakımından da önem taşır. İbrahim Şinasi’nin Şair Evlenmesi adlı komedisi tefrika edilir. Arkasından Kostaki Efendi’nin Heyet-i Sabıka-i Kostantaniye adlı eseri bu gazetede yayımlanır. 1860 yılı Aralık ayında Tercüman-ı Ahval’de basın tarihinde ilk defa bir tartışma yaşanmıştır. Bu tartışma, aynı yılın Ekim ayından beri gazetede bölüm bölüm çıkmakta olan Şinasi’nin Şair Evlenmesi adlı tiyatro oyununa ilişkindi.
14.Soru
"En üst düzeyde anlam eş değerliği sağlamak amacıyla kaynak dilde yazılmış bir metnin yerine erek dilde yazılmış bir metin konulması işlemi" şeklinde tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?
Deneme |
Eleştiri |
Çeviri |
Biyografi |
Tardiye |
Deneme, eleştiri biyografi ve tardiye edebiyat alanında kullanılan farklı türler olarak yer almaktadır ve bunların tanımları soruda açıklanan kavram ile uyuşmamaktadır. Soruda ifade edilen kaynak dilde yazılmış bir eserin hedef dildeki karşılığının yazılması işlemi çeviri olarak adlandırılmaktadır.
15.Soru
Türkçede ilk defa dil ve edebiyat meseleleri oldukça kapsamlı şekilde değerlendiren Namık Kemal eseri hangisidir?
Lisân-i Osmânî’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülâhazâtı Şâmildir |
İrfan Paşa’ya Mektup |
Son Pişmanlık Mukaddimesi |
Tercüme-i Hâl-i Emir Nevruz Mukaddimesi |
Mikro Mega Tercümesi Muâhezesi |
Namık Kemal’in Tasvir-i Efkâr’da yayımladığı ve yeni Türk edebiyatının beyannamesi sayılabilecek Lisân-i Osmânî’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülâhazâtı Şâmildir isimli makalesinde Türkçede ilk defa dil ve edebiyat meseleleri oldukça kapsamlı bir şekilde değerlendirilmiştir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türk edebiyatına Tanzimat Dönemi'nin başlamasıyla tiyatroyla beraber girmiştir?
Şiir |
Yazı |
Derleme |
Hikaye ve roman |
Şiir ve destan |
Tanzimat Dönemi’nin başlamasıyla Türk edebiyatına tiyatroyla birlikte yeni giren türler arasında modern hikâye ve roman da yer alır. Doğru cevap D'dir.
17.Soru
Encümen-i şuarâ toplantıları hangi yıl başlamaıştır?
1834 |
1850 |
1855 |
1861 |
1902 |
1861 yılının mayıs veya haziran aylarından itibaren, Hersekli Ârif Hikmet Bey’in Lâleli Çukur- çeşme’deki evinde bir grup şair buluşmaya başlarlar. Her salı günü toplanan edipler, bütün ömrü bir seneye varmayacak kadar kısa da sürse bu buluşmalarda ortaya koydukları ile hatırlanmaya değecek bir faaliyet gösterirler. Encümen-i şuarâ denince, aklımıza üye sayısı belli, oturumları ciddi, o gün ictima ediş sebepleri ortada olan bir dernek gelmemelidir. Şair mahfelleri, dost ve ilgililere açık olan, uzun süreye yayılmış misafirliklerdir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Şair Evlenmesi eseri için söylenemez?
Türkçe olarak sahnelenen ilk eserdir. |
1860 yılında kitap olarak yayımlanmıştır. |
Vambéry tarafından Almanca’ya çevrilmiştir. |
Önce iki perde olarak düşünülmüş, ancak bir perde olarak yayımlanmıştır. |
İlk olarak 1860 yılında Tercüman-ı Ahvâl gazetesinde yayımlanmıştır. |
Doğru cevap A dır. Türkçe olarak sahnelenen ilk eser İtalyan yazar Goldoni’nin yazdığı Don Grigorio isimli komediyle birlikte bir perdelik bir oyun olan Odun Kılıç eseridir.
19.Soru
Osmanlı Devleti’nde ilk matbaa kimler tarafından kurulur?
İbrahim Müteferrika ile Namık Kemal |
İbrahim Müteferrika ile Mehmet Said Efendi |
Namık Kemal ile Mehmet Said Efendi |
Agâh Efendi ile İbrahim Şinasi |
İbrahim Şinasi ile Namık Kemal |
Osmanlı Devleti’nde matbaa İbrahim Müteferrika ile Mehmet Said Efendi’nin öncülüğünde 1727’de kurulur. Fakat bundan önce gayrimüslimlerin ve yabancı temsilciliklerin matbaa ve baskı işlerine yöneldiği, matbaa kurduğu, kitap ve gazete çıkardığı görülür.
20.Soru
Harâbât Mukaddimesi adlı eleştirel eser aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir?
Namık Kemal |
Şinasi |
Ahmet Midhat Efendi |
Ziya Paşa |
Ahmet Vefik Paşa |
Ziya Paşa, geleneksel şiir anlayışı ile yeni şiir anlayışı arasında ikilemlere düşen, zaman zaman tereddütler yaşayan ve bu ikilemleri yazılarına da yansıtan bir sanatçıdır. Ziya Paşa’nın edebiyat ve şiir hakkındaki düşünceleri ve tenkitleri “Şiir ve İnşa” makalesi ile “Harâbât Mukaddimesi”nde açıkça görülmektedir. Harâbât, Ziya Paşa’nın “Şiir ve İnşa” makalesinde reddettiği ve bizim olmamakla itham ettiği klasik Türk şiirinden yaptığı bir derlemedir. Antolojisine aldığı örnekler de Arap, İran, Çağatay ve divan şiirine ait eserlerdir. “Harâbât Mukaddimesi”, içerdiği bilgilerden dolayı edebiyat tarihi olarak da sayılmaktadır. Doğru cevap D'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ