Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı 1 Final 20. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Türk edebiyatında ilk tarihi roman aşağıdakilerden hangisidir?
İntibah |
Müşahedat |
Felatun Bey ile Rakım Efendi |
Cezmi |
Kıssadan Hisse |
Edebiyatımızda ilk tarihi roman Namık Kemal’in yazdığı Cezmi romanıdır.
2.Soru
Rousseau’nun Ziya Paşa tarafından Türkçeye çevrilen ve çocuk eğitimi ve pedagoji tarihimiz açısından önemli olan eseri hangisidir?
Yalnız Gezenin Düşleri |
Emile |
İtiraflar |
Dillerin Kökeni Üstüne Deneme |
Bilimler ve Sanatlar Üzerine Söylev |
Rousseau’nun Ziya Paşa tarafından Türkçeye çevrilen Emile’i (1871) çocuk eğitimi ve pedagoji tarihimiz açısından önemlidir.
3.Soru
Tiyatro’nun metne dayalı bir biçimde ve oyuncuların diyaloglarının önceden yazılarak belirli bir kurallar içinde oynanması ilk kez ne zaman gerçekleşmiştir?
Tanzimat Dönemi |
Selçuklular Dönemi |
Cumhuriyet Dönemi |
Islahat Dönemi |
Meşrudiyet Dönemi |
Tanzimat Dönemi’nde, edebiyatımıza yeni edebî türlerin girişiyle birlikte modern tiyatro da kendine yer bulur. Gerçi geleneksel kültür içerisinde, seyirlik oyunlar, meddah geleneği, orta oyunu, Karagöz ve benzeri oyunlar bulunmaktadır. Ancak Türk kültür ve edebiyatında; tiyatronun metne dayalı bir biçimde ve oyuncuların diyaloglarının önceden yazılarak belirli kurallar içinde oynanması, ilk kez Tanzimat Dönemi’nde gerçekleşir. Doğru seçenek A’dır.
4.Soru
Fatin Efendi'nin yazdığı Osmanlı'nın son klasik tezkiresinin ismi nedir?
Tezkire-i Hâtimet’ül eş’ar |
Tasvir-i Efkâr Mukaddimesi |
Tercümân-ı Ahvâl Mukaddimesi |
Mes’ele-i Mebhûsetü’n Anha |
Ruzname-i Ceride-i Havadis |
Osmanlı’nın son klasik tezkiresi olan Tezkire-i Hâtimet’ül eş’ar’ın yazarı Fatin Efendi’dir. 1853 yılında biten ancak 1855 yılında yayımlanan bu tezkire, hâl tercümeleri (öz geçmiş) ve şiir örneklerinde oluşur.
5.Soru
Aşağıdaki eserlerin hangisinde Sadullah Paşa Orta Çağın rasyonel bulmadığı hayat anlayışını yermiş, onun yerine aklın ve bilimin öngördüğü değerlerle yaşama biçimini yüceltmiştir?
Göl |
On Dokuzuncu Asır |
Terci-i Bent |
Terkib-i Bent |
Kaside-i Adem |
Belirtilen eser On Dokuzuncu Asır adlı manzumedir. Doğru cevap B'dir.
6.Soru
Aşağıdaki yazarlardan hangisi Ziya Paşa tarafından eserlerinde çok az Türkçe kullandığı için eleştirilmiştir?
Veysi |
Nergisi |
Nabi |
Nef'i |
Nedim |
Ziya Paşa’nın eleştirilerinden divan nesri de nasibini alır. Nitekim Feridun’un Münşeat’ında, Veysi ve Nergisi’nin eserlerinde ya da diğer önemli nesir kitaplarında üçte bir Türkçe kelime bulunmadığından yakınır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi encümendeki şairlerin ortak özellikleri arasında yer almaz?
Devlet çarkının dönüşüne dair eleştirilerde bulunmaları |
İrtikâbın tabiileşmesinden hoşnutsuzluk duymaları |
Eğitim sistemindeki modern eğilimlerin insan yetiştirme düzeninde bozulma yarattığını düşünmeleri |
Sadrazam başta olmak üzere, kötü idareciler hakkındaki şikâyetlerde bulunmaları |
Batılılaşmadan ve onun getirdiklerinden memnun olmaları |
“Vatan”, “millet” gibi kavramların şiirde kendine önemli bir yer açması; millî meselelerin, sosyal problemlerin ve siyasi davaların da şairler tarafından işlenmesi, tartışılması sonucunu doğurur. Birbirinden farklı sebeplerle de olsa encümendeki şairlerin hemen hepsi Batılılaşmadan ve onun getirdiklerinden hoşnutsuzluk duymaktadır. Bu hoşnutsuzluğu hicviyelerden açık açık, gazellerden ise imalar yoluyla çıkarmak mümkündür. Diğer taraftan, devlet çarkının dönüşüne dair eleştiriler, sadrazam başta olmak üzere, kötü idareciler hakkındaki şikâyetler, irtikâbın tabiileşmesi, eğitim sistemindeki modern eğilimlerin insan yetiştirme düzenindeki bozulmaya etkileri gibi pek çok konu şiire giren bahisler hâlini alır.
8.Soru
Hangisi özellikle gençlerin istedikleri kişilerle evlendirilmemesi sonucunda yaşanan intiharlar vehastalıkları doğrudan konu alan eserlerden değildir?
Zavallı Çocuk |
Gülnihal |
Açıkbaş |
Ecel-i Kaza |
İnatçı yahut Çöpçatan |
Şair Evlenmesi’nin açtığı yolda yazılan eserlerde geleneksel yapıdaki aksaklıkların toplumda ne gibi facialara sebep olduğu gösterilir. Özellikle gençlerin istedikleri kişilerle evlendirilmemesi sonucunda yaşanan intiharlar ve hastalıklar dramatik kurgu içine yerleştirilir. Zavallı Çocuk, Açıkbaş, Ecel-i Kaza, İnatçı yahut Çöpçatan, Felaket bu konuyu doğrudan işleyen eserlerdir. Gülnihal ise vatan sevgisini işler. Doğru cevap B'dir.
9.Soru
Ahmet Hamdi Tanpınar, bizde hikâye/roman türünün başlamasını ne ile ilişkilendirir?
Çeviri |
Şiir |
Destan |
Deneme |
Tiyatro |
Batı dillerinden yapılan çevirilerle başlayan Batı edebiyatı örnekleri şiir, hikâye, roman, tiyatro ve öteki türlerde ilk örneklerini vermeye devam ederken etkileri de Türk yazarlarının eserlerinde kendisini gösterir. Bu etki kimi zaman taklit, kimi zaman uyarlama, kimi zaman da millî ve mahallî unsurlarla bir araya gelerek yeni bir birleşim hâlinde Tanzimat sonrası Türk edebiyatında önemli rol oynar. Ahmet Hamdi Tanpınar, bizde hikâye/roman türünün başlamasını çeviriye bağlar. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Ahmet Vefik Paşa’nın ...’den en önemli
ve yadırganmayacak olanları dikkate alan bir seçimle
çevirdiği üçü nesir; altısı manzum olmak üzere on altı oyun edebiyatımız
için önemli katkılardır.
Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
Sefiller |
Moliere |
Rousseau |
Dumanoir |
Ahmet Lütfi |
Ahmet Vefik Paşa’nın Molière’den en önemli
ve yadırganmayacak olanları dikkate alan bir seçimle
çevirdiği üçü nesir (İnfiâl-i Aşk, Dudu Kuşları,
Don Civani); altısı manzum (Kocalar Mektebi,
Kadınlar Mektebi, Tartuffe, Okumuş Kadınlar
vd.) ; yedisi adaptasyon (Zor Nikâh, Zoraki Tabib,
Yorgaki Dandini, Azarya, Tabib-i Aşk, Merakî
vd.) olmak üzere on altı oyun tercüme edebiyatımız
için önemli katkılardır
11.Soru
Aşağıdakilerden Hangisinin amacı yazı dilini konuşma diline yaklaştırmak ve sade Türkçeyle edebî eser ortaya koymaktır?
İbrahim Şinasi |
Ziya Paşa |
Akif Paşa |
Ahmet Haşim |
Namık Kemal |
Şinasi’nin amacı, yazı dilini konuşma diline yaklaştırmak ve sade Türkçeyle edebî eser ortaya koymaktır.
12.Soru
Şair Evlenmesi Vambery tarafından hangi dile çevirilmiştir?
Almanca |
Fransızca |
İngilizce |
Rusça |
İtalyanca |
Şair Evlenmesi Vambery tarafından Almancaya çevirilmiştir. Doğru seçenek A’dır.
13.Soru
Osmanlı tarih yazıcılığının en önemli isimlerinden biri olan ve Tanpınar tarafından “yeniliğin üç büyük muharriri”nden biri sayılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Osmanlı tarih yazıcılığının en önemli isimlerinden biri olan ve Tanpınar tarafından “yeniliğin üç büyük muharriri”nden biri sayılan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Abdurrahim Muhib Efendi |
Ahmet Cevdet Paşa |
Ayni^ |
Keçeciza^de İzzet Molla |
Süruri |
Osmanlı tarih yazıcılığının en önemli isimlerinden biri olan ve Tanpınar tarafından “yeniliğin üç büyük muharriri”nden biri sayılan (diğerleri Münif Paşa ve S¸inasi’dir) (Tanpınar, 1997, s. 159) Ahmet Cevdet Paşa, 1855 yılından 1865 yılına kadar vak’anüvislik görevini sürdürmüştür. Tarihçiliğinin yanı sıra hukuk, dil ve gramer alanlarında çalışmaları vardır.
14.Soru
Morning Herald gazetesinin İstanbul muhabirliğini yapmakta olan ................., 1836’da Kadıköy’de avlanırken bir çocuğu yanlışlıkla yaralamış ve tutuklanmıştır. Kapitülasyonlardan kaynaklanan hak ve yetkilere göre İngiliz Elçiliği devreye girmiş, ........... hemen serbest bırakılmış ve kendisine devlet tarafından pırlantalı bir nişan, zeytinyağı ihracı için bir ferman ve gazete çıkarma ruhsatı verilmiştir.
Bahsi geçen anekdot da ki gazeteci kimdir?
Victor Hugo |
William Churchil |
Ali Suavi |
Le Moniteur Ottoman |
Moniteur Egyptien |
Morning Herald gazetesinin İstanbul muhabirliğini yapmakta olan William Churchill, 1836’da Kadıköy’de avlanırken bir çocuğu yanlışlıkla yaralamış ve tutuklanmıştır. Kapitülasyonlardan kaynaklanan hak ve yetkilere göre İngiliz Elçiliği devreye
girmiş, Churchill hemen serbest bırakılmış ve kendisine devlet tarafından pırlantalı bir nişan, zeytinyağı ihracı için bir ferman ve gazete çıkarma ruhsatı verilmiştir.
15.Soru
I- Vatan Sevgisi II- Batıl İnançlar III- Kutsal Aşk Yukarıdaki temalardan hangisi ya da hangileri Tanzimat dönemi birinci kuşak tiyatrosunun sıklıkla işlediği temalardandır?
I-II-III |
Yalnız I |
I-II |
I-III |
II-III |
Vatan Yahut Silistre, vatan sevgisine, Açıkbaş, batıl inançlara ve Zavallı Çocuk, kutsal aşk temalarına örnek verilebilir. Doğru seçenek A’dır.
16.Soru
Ahmet Midhat, sanat değeri yüksek eserler yerine halkı eğitecek, onların kültür seviyelerini yükseltecek, onlara okuma zevki aşılayacak eserler yazmıştır. Aşağıdakilerden hangisi bu tür eserlerdendir?
Hayâlât-ı Dil ve Bin Bir Gece |
Bin Bir Gece ve Üç Hayal |
Bin Bir Gece ve Letâif-i Rivâyât |
Letâif-i Rivâyât ve Çengi |
Kıssadan Hisse ve Letâif-i Rivâyât |
Tanzimat Dönemi Türk edebiyatında hikâye, roman, tiyatro ve gazete yazılarıyla önemli bir yer tutan Ahmet Midhat Efendi, halkın bilgi ve kültür seviyesini yükseltmek düşüncesiyle hareket eden Ahmet Midhat, sanat değeri yüksek eserler yerine halkı eğitecek, onların kültür seviyelerini yükseltecek, onlara okuma zevki aşılayacak eserler yazmıştır. Onun Kıssadan Hisse ve Letâif-i Rivâyât serisinde yer alan hikâyeleri, romanları bu yolda yazılmış kalem ürünleridir.
17.Soru
Aşağıda verilen ifadelerden hangileri “On Dokuzuncu Asır” manzumesi için söylenebilir? (I)Dönemin yenilikçi düşünce ve sanat adamlarının zihniyet değişimini yansıtır. (II)Orta Çağ’ın bilgi birikiminin karşısında Batı’da pozitif bilimin ürettiği bilgi vardır. (III)Sadullah Paşa tarafından kaleme alınmıştır.(IV) Daha çok düzyazıda verilen düşüncelerin şiirle ortaya konduğu görülmektedir.
Yalnız I |
II ve III |
Yalnız III |
I ve IV |
I, II, III ve IV |
Yukarıda verilen ifadelerin hepsi doğrudur.
18.Soru
Türk tiyatrosunun gelişmesinden önemli bir yer edinen, Gedikpaşa’da Osmanlı Tiyatrosu’nu kuran tiyatrocu kimdir?
Güllü Agop |
Namık Kemal |
Şinasi |
Ahmet Vefik Paşa |
Ahmet Mithat |
Türk tiyatrosunun gelişmesinde Güllü Agop (Agop Vartovyan) önemli bir yere sahiptir. 1868 yılında Güllü Agop tarafından Gedikpaşa’da Osmanlı Tiyatrosu kurulur. 1870-1871 ramazan ayında Türkçe olarak tercüme, telif opera, operet, trajedi ve komedi repertuvarıyla işe başlanır. Doğru seçenek A’dır.
19.Soru
Şair Evlenmesi eserinin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Namık Kemal |
Şemsettin Sami |
Şinasi |
Ahmet Midhat |
Mehmet Rıfat |
Doğru cevap C dir. Şair Evlenmesi eserinin yazarı Şinasi'dir.
20.Soru
Tanzimat Dönemi'ndeki yenileşme çabaları içerisinde olan edebiyatçıların büyük gayretleri olmuştur. Edebiyat alanında yaptıklarından ziyade, zihniyet değişiminin temsilcilerinden biri olarak dönemi içinde işlev üstlenir. Batı edebiyatıyla da yakından ilgilenen edebiyatçı Alphonse de Lamartine'den "Göl" (Le Lac) şiirini çevirmiştir.
Yukarıda bahsedilen şair kimdir ?
İbrahim Şinasi |
Sadullah Paşa |
Namık Kemal |
Recaizade Mahmut Ekrem |
Muallim Naci |
Sadullah Paşa, Tanzimat Dönemi’nin
yenilikçi fikirlerine açık, Batı’nın müspet bilimlerine inanmış bir devlet adamıdır. Edebiyat alanında
yaptıklarından ziyade, zihniyet değişiminin temsilcilerinden biri olarak dönemi içinde işlev üstlenir. Batı
edebiyatıyla da yakından ilgilenen Sadullah Paşa,
Alphonse de Lamartine’den “Göl” (Le Lac) şiirini
çevirmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ