Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı 1 Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Türk edebiyatında edebi roman dendiğinde akla gelen isimdir. Sanatlı söyleyişi ve üslup titizliği ile aydın kesime hitap eder. Divan edebiyatının anlatılarını gerçeklikten uzak görür. Özellikleri verilen ünlü yazarımız kimdir?
Ahmet Midhat Efendi |
Recaizade Mahmut Ekrem |
Namık Kemal |
Ali Suavi |
Şemsettin Sami |
Edebiyatımızda edebi roman dendiği zaman akla ilk gelen isim Namık Kemal’dir.
2.Soru
Aşağıdakilerden hangisi edebiyat hayatı için önemli bir dergi sayılmaktadır?
Diyojen |
Mecmua-i Fünun |
Mecmua-i Ebuzziya |
Hayal |
Mecmua-i Ülum |
Diyojen ve Hayal siyasi mizah dergisidir. Mecmua-i Fünun ve Mecmua-i Ülum bilim dergisidir.
3.Soru
Türk kültür ve edebiyatında; tiyatronun metne dayalı bir biçimde ve oyuncuların diyaloglarının önceden yazılarak belirli kurallar içinde oynanması, ilk kez aşağıdaki dönemlerin hangisinde gerçekleşmiştir?
Lale Devri Dönemi |
Nizamı Cedit Dönemi |
I. Meşrutiyet Dönemi |
Tanzimat Dönemi |
II. Meşrutiyet Dönemi |
Türk kültür ve edebiyatında; tiyatronun metne dayalı bir biçimde ve oyuncuların diyaloglarının önceden yazılarak belirli kurallar içinde oynanması, ilk kez Tanzimat Dönemi’nde gerçekleşir.
4.Soru
Namık Kemal’in Tahrib-i Harabat adlı eleştirisi hangi yazarın Harabat adlı üç ciltlik antolojisini ele almaktadır?
Recaizâde Mahmut Ekrem |
Ziya Paşa |
Ahmet Mithat Efendi |
Şemsettin Sami |
Ebuzziya Tevfik |
Namık Kemal, Magosa’da yazdığı bu eserinde Ziya Paşa’nın Harâbât adlı üç ciltlik antolojisini ve bu antolojinin mukaddime kısmını eleştirir. Harâbât’ın birinci cildi çıktığı zaman Tahrib-i Harâbât’ı kaleme alarak itirazlarını dile getiren Namık Kemal’e göre, Ziya Paşa siyasi ve edebî tutumundan vazgeçmiştir ve Sultan Aziz’in gözünde kaybettiği itibarını yeniden kazanmak için Harâbât aracılığıyla ona kasideler yazarak bağlılığını bildirmiştir.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Namık Kemal’in eleştirel düşüncelerini içeren eserlerinden biridir?
Mes’ele-i Mebhûsetü’n Anha |
İrfan Paşa’ya Mektup |
Tasvir-i Efkâr Mukaddimesi |
Tercümân-ı Ahvâl Mukaddimesi |
Fatin Tezkiresi |
Türk edebiyatında ilk eleştirmen olarak gösterilen Namık Kemal’in eleştirel düşüncelerini içeren eserleri şunlardır:
“Lisân-i Osmânî’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülâhazâtı Şâmildir”, “Bahâr-ı Dâniş Mukaddimesi”, İrfan Paşa’ya Mektup, Mes Prison Tercümesi Üzerine Muâheze, Tahrib-i Harâbât, Ta’kib, “Son Pişmanlık Mukaddimesi”, “Celal Mukaddimesi”, “Tercüme-i Hâl-i Emir Nevruz Mukaddimesi”, Mikro Mega Tercümesi Muâhezesi. Doğru cevap B'dir.
6.Soru
Namık Kemal, Magosa’da yazdığı Tahrib-i Harâbât eserinde kimin Harâbât adlı üç ciltlik antolojisini ve bu antolojinin mukaddime kısmını eleştirir?
Fatin Efendi |
Agâh Efendi |
Şinasi |
Ziya Paşa |
Veysi |
Namık Kemal, Magosa’da yazdığı bu eserinde Ziya Paşa’nın Harâbât adlı üç ciltlik antolojisini ve bu antolojinin mukaddime kısmını eleştirir. Harâbât’ın birinci cildi çıktığı zaman Tahrib-i Harâbât’ı kaleme alarak itirazlarını dile getiren Namık Kemal’e göre, Ziya Paşa siyasi ve edebî tutumundan vazgeçmiştir ve Sultan Aziz’in gözünde kaybettiği itibarını yeniden kazanmak için Harâbât aracılığıyla ona kasideler yazarak bağlılığını bildirmiştir.
7.Soru
Osmanlı Devleti'nde ilk Türkçe gazete ne zaman basılmıştır?
1811 |
1821 |
1831 |
1841 |
1851 |
Osmanlı Devleti’nde Türkçe basılan ilk gazete 1831’de çıkarılır.
8.Soru
Roman türünün asıl gelişme göstermesi ve atılım yaşaması ne zaman olur?
17. yüzyılın başları |
17. yüzyılın sonları |
18. yüzyılın başları |
18. yüzyılın sonları |
19. yüzyıl |
Roman türünün asıl gelişme göstermesi ve atılım yaşaması 19. yüzyılda olur. Doğru cevap E'dir.
9.Soru
Konusunu XVI. yüzyılda II. Selim döneminde başlayıp aralıklarla yarım yüzyıl kadar devam eden Osmanlı-İran savaşlarından alan eser hangisidir.
Muhayyelât-ı Aziz Efendi |
Bin Bir Gece |
Savaş ve Barış |
Çengi |
Cezmi |
Namık Kemal’in Türk edebiyatında ilk tarihî roman özelliğini taşıyan Cezmi (1880) adlı eseri iki cilt olarak planlanmış, ancak ikinci cildi yazılamamıştır. Cezmi, konusunu XVI. yüzyılda II. Selim döneminde başlayıp aralıklarla yarım yüzyıl kadar devam eden Osmanlı-İran savaşlarından alır.
10.Soru
Tanzimat birinci kuşak edebiyatının genel ilkesi olan ve tiyatro türü için de geçerli olan sanat anlayışı aşağıdakilerden hangisidir?
Sanat için sanat |
Zarafet için sanat |
Toplum için sanat |
Sanatçı için sanat |
Eğlence için sanat |
Tanzimat birinci kuşak edebiyatının genel ilkesi olan toplum için sanat görüşü tiyatro türü için de geçerlidir. Dönem sanatçıları bu ilkeden hareketle eserlerini verirler. Bu nedenle eserlerin konuları genellikle sosyal mesaj içeriklidir. Eserlerin genelinde toplumsal yapının aksayan tarafları eleştirel gözle verilirken bireylerin nasıl davranışlarda bulunmaları gerektiği üzerinde de durulur.
11.Soru
Aşağıdaki eserlerden hangisi Türk edebiyatının ilk tarihi romanıdır?
İntibah |
Müşahedat |
Felatun Bey ile Rakım Efendi |
Cezmi |
Hasan Mellah Yahut Sır İçinde Esrar |
Namık Kemal’in Türk edebiyatında ilk tarihî roman özelliğini taşıyan Cezmi (1880) adlı eseri iki cilt olarak planlanmış, ancak ikinci cildi yazılamamıştır. Cezmi, konusunu XVI. yüzyılda II. Selim döneminde başlayıp aralıklarla yarım yüzyıl kadar devam eden Osmanlı-İran savaşlarından alır.
12.Soru
Ahmet Hamdi Tanpınar'ın, bir zevk bozulması, genellikle ifade ve kelime oyunlarına dayanan buluşlardan öteye geçemeyen bir yoksulluk, şiirde nesre ait hususiyetlerin artması olarak değerlendirdiği 18. yüzyıl Osmanlı şiirinin içine girdiği dönem aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir?
Barok dönemi |
Türkî-i Basit dönemi |
Tardiye dönemi |
Tanzimat dönemi |
İttihad-ı İslam dönemi |
klasik Osmanlı şiirinin diğer sanat türleri olan resim, müzik ve mimariyle beraber 18. yüzyılın başlarından itibaren “barok” dönemine girdiği, özellikle sebk-i hindî akımının klasik Osmanlı şiirinde kendini göstermesinin bu döneme işaret ettiği bilinmelidir. Ahmet Hamdi Tanpınar bu değişimi Nedim’in şiirinden sonra belirtileri iyiden iyiye görülen fakat başlangıcı daha öncesine dayanan bir zevk bozulması, genellikle ifade ve kelime oyunlarına dayanan buluşlardan öteye geçemeyen bir yoksulluk, mesnevilerde Nâbî’den sonra bir türlü bulunamayan bir yerli icat arzusu, şiirde nesre ait hususiyetlerin artması olarak değerlendirir ve bu özelliklerin 19. yüzyılın ilk yarısındaki Türk edebiyatının genel manzarasını sunduğunu söyler. Tanpınar’ın zevk bozulması, yerli icat arzusu ve nesre ait hususiyetlerin artması olarak gördüğü şey bizzat şiirin barok özellikleridir.
Dolayısıyla, doğru cevap A'dır.
13.Soru
Türk edebiyatının ağdalı dilinden ve soyut dünya anlayışından uzaklaşarak, halkın anlayacağı gerçekçi akla dayanan, sosyal konulara geniş yer ayıran bir edebiyat kurmak ister.
Onun manzumelerinde akıl, kanun, hak, adaleti millet, devlet, medeniyet, reis-icumhur, taassup, cehl vb. o güne kadar şiirde pek rastlanmayan kelime ve kavramlar yer tutmaya başlar.
Yukarıda özelliklerinden bahsedilen şairimiz kimdir ?
Hacı Sadullah Ağa |
İbrahim Şinasi |
Ziya Paşa |
Akif Paşa |
Ziya Gökalp |
İbrahim Şinasi, Türk edebiyatını
Batı tarzında yeni bir anlayışa kavuşturmak düşüncesiyle hareket eder. Bunun için klasik Türk edebiyatının ağdalı dilinden ve soyut dünya anlayışından
uzaklaşarak gittikçe halkın anlayacağı bir dille yaşanan hayatı ifade edebilecek, gerçekçi, akla dayanan,
sosyal konulara geniş yer ayıran bir edebiyat kurmak
ister. Bir yandan yazı dilini sadeleştirerek konuşma
diline yaklaştırırken diğer yandan klasik Türk edebiyatının hayal sisteminden uzaklaşır. Üslupta yeniliğe
gider. Şiire yeni ve değişik kelimeleri, kavramları ve
temaları sokar. Onun manzumelerinde akıl, kanun,
hak, adalet, millet, devlet, medeniyet, reis-i cumhur,
taassup, cehl, encümen-i dâniş gibi o güne kadar şiirde pek rastlanmayan, her biri makale konusu olabilecek kelime ve kavramlar yer tutmaya başlar.
14.Soru
Lisân-i Osmânî’nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülâhazâtı Şamildir adlı eserinde Namık Kemal'in düzenlemeler yapılmasını önerdiği dil hangisidir?
Türkçe |
Farsça |
Arapça |
Yunanca |
Fransızca |
Namık Kemal Türkçe'nin gelişmesi için sunduğu önerileri bu eserinde dile getirmiştir.
15.Soru
1861 yılından itibaren Hersekli Ârif Hikmet Bey’in evinde bir grup şairin yapmış olduğu toplantı, ‘’Encümen-i Şuarâ’’ adıyla anılır. Bu encümenin genç yaşlı birçok müdavimi bulunmaktadır.
Bu encümenin reisi olarak kabul gören şair, aşağıdakilerden hangisidir?
Manastırlı Hoca Sâlih Nâili Efendi |
Bursalı Mustafa Eşref Paşa |
Leskofçalı Mustafa Galib Bey |
Koniçeli Mûsâ Kâzım Bey |
Nâmık Kemal Bey |
1861 yılının mayıs ayından itibaren, Hersekli Ârif Hikmet Bey’in evinde bir grup şair buluşmaya başlarlar. Her hafta Salı günleri toplanan sanatçılar, bu buluşmalarda önemli etkinlikler yaparlar. Her toplantıda hazır bulunmayı görev edinen müdavimlerin yanı sıra, davetliler ve meraklılar da bulunmaktadır. Katılanlar içinde çoğundan daha genç olmakla birlikte üstün yeteneği olan Leskofçalı Mustafa Galb Bey, encümenin reisi olarak kabul görür. Ev sahibi de ona bir encümen reisine gösterilecek saygı ve özeni gösterir.
16.Soru
Klasik hikâye geleneği içinde ortaya çıkan değişmenin ilk örneği aşağıdakilerden hangisidir?
Muhayyelât-ı Aziz Efendi |
Bin Bir Gece ve Bin Bir Gündüz Masalları |
Don Kişot |
Hulasatü’l-Hayal |
Aziz Efendi’nin Hayâlleri |
Klasik hikâye geleneği içinde ortaya çıkan değişmenin ilk örneği, Muhayyelât-ı Aziz Efendi'dir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Encümen-i Şuarâ’nın edebiyatla ilgili görüşlerinden değildir?
Edebiyat alanında yerli bir yenileşme savunulmalı ve gerçekleştirilmelidir. |
Köhne Doğu’nun ve alafranga Batı’nın şiir malzemesi birlikte kullanılmalıdır. |
Şiir dilinin günlük dilden farkı olmamalıdır. |
Hece ölçüsü, folklorik kullanımıyla yaşatmaktan çok klasik şiirin formlarına katılmalıdır. |
Bir metnin şiir olabilmesi için vezinle kafiye şart değildir; şiir hem akla hem ruha uygun düşen bir hayal olduğundan şiirin düzyazı da olması mümkündür. |
Şiir dili, gündelik dilin üstünde, özel bir dil oluşturmaktır. Onu öğrenmek ve anlamak için de özel bir çaba harcanması gerekmektedir.
18.Soru
İbrahim Şinasi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Şiire yeni ve değişik kavramları ve temaları eklemiştir. |
Yeni Türk edebiyatının oluşumunda ve Batılı çehre kazanmasında öncülerden biridir. |
Yenilik arayışı olmayan bir üslup kullanmıştır. |
Yazdığı manzumelerde düşünce öne çıkar. |
Societe Asiatique adlı kuruma seçilen ikinci Türk’tür. |
Şinasi eserlerinde üslupta yeniliğe gider. Bu yüzden C seçeneğinde verilen ifade Şinasi için söylenemez.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’ndeki basın yayın ile ilgili doğru bir ifadedir?
Ülkede ilk olarak gazete ve dergiler yayınlanır. |
Matbaayı ilk olarak İspanya’dan göçen Yahudiler kurmuşlardır. |
İlk olarak yâri resmi bir gazete çıkarılmıştır. |
Edebiyat ürünlerinin geniş bir alana yayılması gerçekleşmemiştir. |
Osmanlı’da basın ve yayın Avrupa’yla aynı dönemde başlar. |
Osmanlı’da basın ve yayın Avrupa’dan sonra başlar ve ilk olarak kitap yayını yapılır ve sonrasında resmi bir gazete çıkarılır. Matbaanın yardımıyla edebiyat eserleri geniş bir okuyucu kitlesine ulaşmıştır.
20.Soru
Türk edebiyatında Batı tarzı ilk roman olarak kabul edilen aşağıdakilerden hangisidir?
Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat |
Letâif-i Rivâyât |
Müsameretname |
Kıssadan Hisse |
Şair Evlenmesi |
Türk edebiyatında Batı tarzı ilk roman olarak kabul edilen Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat'tır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ