Tarih Felsefesi 1 Ara 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki kavramlardan hangisi felsefe literatürüne Platon tarafından armağan edilmiştir?
Historein |
Theoria |
Poietik bilgi |
İdea |
Kozmogoni |
İdea, felsefe literatürüne Platon’un armağan ettiği bir kavramdır. Aslında, tekili biçim, form anlamına gelen eidos sözcüğünün çoğul halinin, yani eide’nin, Platon tarafından değiştirilmesiyle ortaya çıkmıştır.
2.Soru
Augustinus’un geliştirdiği tarih yorumu için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Hıristiyanlığa aykırı unsurlar içermektedir.
|
Tarihi “tekerrürden ibaret” olmaktan çıkarmıştır.
|
Tarihçilik yöntemine büyük katkısı olmuştur.
|
Theoria-historia ayrımını derinleştirmiştir.
|
Aristoteles’in zaman anlayışını temel almıştır.
|
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, res gestae anlamında anlaşılan tarihe yönelik sorulan felsefi bir sorudur?
Tarih neyi araştırır?
|
Tarih bir ereğe doğru ilerlemekte midir?
|
Tarihin yöntemleri nelerdir?
|
Tarih geçmişi olduğu gibi aktarabilir mi?
|
Tarihin bilim olması için sağlaması gereken ölçütler nelerdir?
|
4.Soru
Tarihin “tekerrürden ibaret” olmak yerine, tekrarı olmayan olaylardan örülü bir defalık bir süreç olduğu düşüncesini Avrupa kültürüne yerleştiren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Sokrates |
Aristoteles |
Platon |
Cicero |
Augustinus |
Augustinus, geliştirdiği tarih ve zaman öğretisiyle, tarihin “tekerrürden ibaret” olmak yerine, tekrarı olmayan olaylardan örülü bir defalık bir süreç olduğu düşüncesini Avrupa kültürüne yerleştirmiştir.
5.Soru
Tarif felsefesinin amacı nedir?
Felsefenin iki temel sorusunu yanıtlamak |
Tarihin ne için olduğu sorusunun yanıtlamak |
Tarih biliminde ilerleme nasıl olur sorusunu yanıtlamak |
Tarihin nesnesi nedir sorusunu yanıtlamak |
Tarihin yöntemi nedir sorusunu yanıtlamak |
Tarih felsefesi, felsefenin iki temel sorusunu, varlığa ve bilgiye ilişkin soruları temel alan ve bu sorular ekseninde tarihi anlamaya ve yorumlamaya çalışan bir disiplindir.
6.Soru
Hıristiyan tarih anlayışının getirdiği çizgisel zaman kavrayışının temelinde, ereklilik düşüncesi bulunduğunu savunan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Gilson
|
Wartenburg
|
Vico
|
Eliade
|
Collingwood
|
7.Soru
Tarih, insanlığın bilgisi ve bu bilgi üzerine ortaya atılan kuramların toplamından oluşur; bu yüzden de insanın
tarihinin en önemli kısmı felsefeyi ve dini de içeren insan düşüncesi ve bilgisinin tarihidir.
Yukarıda yapılan tarihin tanımı, aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir?
Raymond Aron |
Karl Popper |
Karl Jaspers |
Ortega y Gasset |
Braudel Fernand |
Karl Popper’e göre, insanın tarihinin en önemli kısmı felsefeyi ve dini de içeren insan düşüncesi ve bilgisinin tarihidir (Popper 1975, s. 185); çünkü Popper tarihin insanlığın bilgisi ve bu bilgi üzerine ortaya atılan kuramların toplamından oluştuğu görüşündedir (a.y., s. 286). Yani tarih, düşünce ve kuramların genişliğiyle sınırlanmış, çerçevesi çizilmiştir (a.y., s. 300). Böyle bir yaklaşım, tarih anlayışının evren, dünya, canlılık ve insanın geçmişini kapsayacak boyutlarda ve tarih kuramının da bu derinliği ve genişliği açıklayabilecek nitelikte olmasını gerekli kılar.
8.Soru
Duyu sınırlarını aşan ve metafizik boyutu olan, fakat daha çok kişiye özel deneyimleri ifade edecek biçimde kullanılan terim aşağıdakilerden hangisidir?
Metafizik
|
Tinsel
|
Panteizm
|
Tanrısal
|
Mistik
|
9.Soru
Tarih Felsefesi terimini bir çalışma alanının adı olarak kullanan ilk düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Rousseau |
Hegel |
Herder |
Voltaire |
Vico |
Tarih Felsefesi bir çalışma alanının adı olarak ilkin 18. yüzyılda telaffuz edilmiştir. Collingwood’a göre bu terimi ilk kullanan düşünür Voltaire olmuştur. Voltaire bu terimi tarihçinin eski kitaplarda bulduğu hikayeleri tekrar etmektense kendi düşüncelerini geliştirmeye çalıştığı bir tarih düşünüşünü kastederek eleştirel ya da bilimsel tarih anlamında kullanmıştır. Doğru cevap "C" şıkkıdır.
10.Soru
"İnsan için bu dünyada Tanrı Devleti gibi tam ve salt yetkin bir devlet kurma olanağı bulunmasa da insanlar, böyle bir devleti örnek alarak, “iman dolu bir savaş vererek”, güdülerin ve bedenin yönlendirdiği kötülüklere değer vermeyerek, bu dünyadaki hayatlarını “kurtuluş” ile noktalayacakları eylemleri seçebilirler, çünkü Tanrı insanı en başından özgür yaratmıştır."Augustinus'un görüşleri ekseninde oluşturulmuş bu düşünceler hangi açmazı aydınlatmaya yöneliktir?
sonu ve galibi en başından belliyse dünyadaki mücadelenin anlamı nedir? |
ölümden sonra olacaklar belliyse neden oradan başlanmıyor? |
Tanrı olacak her şeyi biliyorsa bizi neden sınıyor? |
İnsan öncesinden belirlenmiş bir piyesin oyuncusuysa yaptıklarından nasıl sorumlu tutulabilir? |
Tanrı her şeye muktedirse bizim itaatimize neden ihtiyaç duyuyor? |
Tarih süreci kör bir kaderin ürünü değil, aksine, hem dolayı hem de kurduğu devletlerle birlikte insanı belirleyen Tanrı’nın evrensel öngörüsünün egemen olduğu bir süreçtir. Aslında Augustinus’un bu anlattıklarından, sonu ve galibi başından belli bir mücadeleyi çıkarsamamız hiç de güç değildir. Öyleyse, “fırlatıldığımız” bu dünyadaki mücadelenin anlamı nedir, sorusunu sormamız uygun olur. Augustinus’a göre böyle bir sorunun yanıtı şu şekilde verilebilir:İnsan için bu dünyada Tanrı Devleti gibi tam ve salt yetkin bir devlet kurma olanağı bulunmasa da insanlar, böyle bir devleti örnek alarak, “iman dolu bir savaş vererek”, güdülerin ve bedenin yönlendirdiği kötülüklere değer vermeyerek, bu dünyadaki hayatlarını “kurtuluş” ile noktalayacakları eylemleri seçebilirler, çünkü Tanrı insanı en başından özgür yaratmıştır.
11.Soru
Hangisi gerçek imanın kişinin Tanrı önünde kibrini kırması ve nefsini alçaltması olduğunu savunan düşünürdür?
Plotinos |
İskenderiyeli Clemens |
Augustinus |
Kartacalı Tertullianus |
Origenes |
Kartacalı Tertullianus, gnostiklere karşı olan bir düşünürdür. Felsefe tarihinde en iyi bilinen sözü, “Akıl almaz olduğu için inanıyorum” olan Tertullianus’a göre gerçek iman, kişinin Tanrı önünde kibrini kırması ve nefsini alçaltmasıdır. Doğru yanıt "D" şıkkıdır.
12.Soru
Tarihi, insan topluluklarının ve onların kurumlarının tarihi olarak tanımlayan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?
Voltaire
|
Vico
|
Rousseau
|
Hume
|
Herder
|
13.Soru
“Doğum”, “oluşum”, “köken” gibi anlamlarda kullanılan Yunanca sözcük aşağıdakilerden hangisdir?
Kosmos
|
Logos
|
Nomoi
|
Arkhe
|
Goneia
|
14.Soru
Augustinus’a göre güdülerinin ve gururunun peşinden giden insanların üyesi oldukları devlet aşağıdakilerden hangisidir?
Civitas Caelestis
|
Civitas Dei
|
Civitas Diaboli
|
Civitas Regis Christi
|
Civitas Superna
|
15.Soru
Edindiği bilgiyi değiştirmeden aktarma ve gerekmedikçe kişisel görüşlerini aktardığı olaylara katmama gibi özellikleriyle, tarih yazıcılığında rastlanan ilk farklı modeli oluşturan tarihçi aşağıdakilerden hangisidir?
Hesiodos
|
Herodotos
|
Homeros
|
Pindaros
|
Thukydides
|
16.Soru
Geçmişte kalan insan-toplum olaylarını bir bütün olarak ifade eden Latince terim aşağıdakilerden hangisidir?
Rerum natura |
Res cogitans |
Res gestae |
Res extentia |
Historia rerum gestarum |
Geçmişte kalan insan-toplum olaylarını bir bütün olarak ifade eden Latince terim "res gestae", niteliklerini kısaca ifade ettiğimiz türden bir çalışmayı da içerir. Doğru cevap "C" şıkkıdır.
17.Soru
Geçmişte kalan insan-toplum olaylarını bir bütün olarak ifade eden Latince terim aşağıdakilerden hangisidir?
Rerum natura
|
Res cogitans
|
Historia rerum gestarum
|
Res gestae
|
Res extentia
|
18.Soru
Kişiye özel, duyu sınırlarını aşan ve metafizik boyutu olan deneyimleri tanımlamak için aşağıdakilerden hangisi kullanılır?
Panteist
|
Tinsel
|
Mâneviyat
|
Tek-tanrıcı
|
Mistik
|
19.Soru
Daha çok, kişiye özel, duyu deneyimlerinin sınırlarını aşan ve metafizik boyutu olan deneyimleri kapsayacak biçimde kullanılan terim aşağıdakilerden hangisidir?
Mistik |
Panteizm |
Gnostisizm |
İntelligam |
Metafizik |
Mistik terimi, daha çok, kişiye özel, duyu deneyimlerinin sınırlarını aşan ve metafizik boyutu olan deneyimleri kapsayacak biçimde kullanılır.
20.Soru
Augustinus’un kavramlaştırdığı "Iustus Dei" ne anlama gelir?
Tanrı'nın kılıcı |
Tanrı'nın adaleti |
Tanrı'nın şefkati |
Tanrı'nın üstünlüğü |
Tanrı'nın gücü |
Iustus Dei, yani Tanrı’nın adaleti, insanı yaptıklarından dolayı ödüllendirecek veya cezalandıracak olan en yüksek ölçüttür.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ