Tarih Metodu Final 1. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Resmi Yayınlar arasında bulunmaz?
Düstur |
Sicill-i Kavanin |
Divan-ı Lügat-ı Türk |
Meclis Zabıt Cerideleri |
Tutanak Dergileri |
Divan-ı Lügat-ı Türk, Resmi Yayınlar arasında bulunmaz.
2.Soru
Aşağıdaki kaynaklardan hangisi İlhanlılar devri mali tarihini öğrenmek için önemlidir?
Kitabeler |
Vakfiyeler |
Vesikalar |
Münşeat mecmuaları |
Vakayinameler |
İlhanlılar devrine ait elimize ulaşan kaynaklar epey sınırlı olmasına rağmen, bunlardan vergi kitabeleri, özellikle iktisadi düzenlemelerle ilgili önemli bilgiler sunmaktadırlar. Doğru cevap "A"dır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Belgesel Yayınlar arasında gösterilemez?
Nutuk |
Halk Destanları |
Medeni Bilgiler ve M. Kemal Atatürk’ün El Yazıları |
Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri |
Kongre Tutanakları |
Halk Destanları, Belgesel Yayınlar arasında gösterilemez.
4.Soru
“On dokuzuncu yüzyıl, klasik tarihçiliğin dönüşüm geçirdiği ve bu alanda yeni arayışların ortaya çıktığı bir yüzyıldır.”
Aşağıdaki türlerden hangisi, on dokuzuncu yüzyılda yeni arayış içinde olan tarihçiliğin gelişme gösterdiği alanlardan biri değildir?
Anı |
Gezi |
Mimarî |
Biyografi |
Şehircilik |
Bu yüzyılda biyografi türünün tarihçilikte yeni bir arayış olduğu ifade edilemez.
5.Soru
İlhanlı hükümdarı Gazan Han'ın hamiliğinde yazılan ve sadece dönemin değil İran tarih yazıcılığının da en büyük eserlerinden biri olan Cami'u't-tevarih kim tarafından yazılmıştır?
Minhacu'd-din-i Cuzcani |
Ala'u'd-din 'Ata-Melik-i Cuveyni |
Feth b. 'Ali b. Muhammed el-Bundari |
Ebu 'Abdullah Hakim-i Nişaburi |
Reşidu'd-din Fazlullah |
Sadece dönemin değil İran tarih yazıcılığının da en büyük eserlerinden biri olan Cami'u't-tevarih bizzat Gazan Han'ın emriyle Reşidu'd-din Fazlullah tarafından kaleme alınmıştır. Genel bir tarih niteliğinde olan bu eserin asıl önemli, İslam tarihinin yanında, daha önce hiçbir İslam tarihçisinin teşebbüs etmediği, Çin, Hint, İsrail oğulları ve Avrupa gibi İslam coğrafyası dışında kalan milletlerin tarihini de ihtiva etmiş olmasıdır. Doğru cevap E'dir.
6.Soru
Timurluların tarih yazımındaki hakim dil aşağıdakilerden hangisidir?
Türkçe |
Arapça |
Moğolca |
Farsça |
Latince |
Timurluların tarih yazımına hakim dil Farsça idi. Doğru cevap D'dir.
7.Soru
Bugün elimizde olan Türkçe nesirle yazılmış ilk Osmanlı tarihinin yazarı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Neşri |
Enveri |
Hoca Sadeddin |
Aşıkpaşazade |
Ahmed Cevdet Paşa |
Kendisinden sonra yazılmış eserleri de önemli ölçüde etkileyen ve Osmanlı devletinin kuruluşundan 1478 yılına kadar olan olayları içeren Aşıkpaşazade'nin Tevarih-i Ali Osman'ı Türkçe nesirle yazılmış ilk Osmanlı tarihidir. Doğru cevap D'dir.
8.Soru
XV. yüzyıl boyunca Timurlular sarayında edebiyat ve şiir dili olarak aşağıdaki dillerden hangisi yükselişe geçmiştir?
Çince |
Uygurca |
Çağatay Türkçesi |
Farsça |
Arapça |
XV. yüzyıl boyunca Timurlular sarayında edebiyat ve şiir dili olarak Çağatay Türkçesi yükseldi. Doğru cevap C seçeneğidir.
9.Soru
Aşağıdaki tarihçilerden hangisi Anadolu Selçukluları devrine ait en önemli eserlerden birisini vermiştir?
İbn Bibi |
Celaleddin Mustafa |
Kaşgarlı Mahmud |
İbn'ül Esir |
İbn Habib |
Moğol istilasından dolayı Horasan'dan Anadolu'ya göçerek Selçuklu devlet hizmetine giren bir ailenin mensubu olan İbn Bibi 1192-1280 yıllarını kapsayan önemli bir eser kaleme almıştır. Doğru cevap A'dır.
10.Soru
Aşağıdaki seyahatname yazarlarından hangisi veya hangileri Altın Orda ülkesine ait bilgiler vermektedir?
I) Plano Carpini
II) Marco Polo
III) İbn Fadlan
Yalnız I |
Yalnız II |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
Yabancı seyyahların Moğol ülkesine ve Altın Orda'ya yaptığı seyahatler sonunda ortaya koydukları eserler önemli bilgiler sunmaktadır. P. Carpini, W. Rubruck, M. Polo, İbn Battuta ve S. von Herberstein'in seyahatnameleri, Altın Orda ülkesi, yönetimi ve sosyal hayatı konusunda dıştan bir bakış ortaya koymaktadırlar. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Aşağıdaki tarihi verilerden hangisi yalnızca tahrir defterleri kullanılarak elde edilemez?
Bir bölgede yaşayan erkeklerin sayısı |
Bir bölgenin toplam üretiminin miktarı |
Bir bölgenin etnik demografisi |
Bir bölgede yaşayanların ayrıntılı mal dökümleri |
Bir bölgede yaşayan dulların sayısı |
Tahrir defterleri Osmanlı Devleti'nin yeni fethettiği bölgelerdeki nüfus, mülkiyet ve vergi durumlarını anlamak için tuttuğu oldukça kapsamlı defterlerdir. Ancak bu kapsam içerisinde kişilerin ayrıntılı mal dökümlerine ulaşmak mümkün değildir. Mufassal tahrir defterleri dahi, kişinin yalnızca tasarrufunda olan toprağını kaydetmiştir. Söz konusu bilgi seriyye sicillerinde bulunabilir. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Şerîfî’nin Fetihnâme-i Kıbrıs eserinin konu aldığı olaydır?
Osmanlıların en büyük deniz seferlerinden birisi olan Kıbrıs’ın keşfi |
Osmanlıların en büyük deniz seferlerinden birisi olan Kıbrıs’ın müslümanlaşması |
Osmanlıların en büyük deniz seferlerinden birisi olan Kıbrıs’ın türkleşmesi |
Osmanlıların en büyük deniz seferlerinden birisi olan Kıbrıs’ın fethi |
Osmanlıların en büyük deniz seferlerinden birisi olan Kıbrıs’ın seferinin başarısızlığı |
Şerîfî’nin Fetihnâme-i Kıbrıs eserinin konu aldığı olay, Osmanlıların en büyük deniz seferlerinden birisi olan Kıbrıs’ın fethi'dir.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Mustafa Selânikî’nin Tarih-i Selânikî eserinin kapsadığı yıllardır?
1663-1700 |
1563-1700 |
1563-1600 |
1563-1650 |
1663-1800 |
Mustafa Selânikî’nin Tarih-i Selânikî adlı eseri 1563-1600 yılları arasını kapsamaktadır.
14.Soru
II. Murad ve Fatih devirlerine ait olduğu bilinen saray takvimleri aşağıdaki devletlerden hangisinde de var olan bir geleneğin devamıdır?
Gazneliler |
Selçuklular |
Memluklar |
Artuklular |
Bizanslılar |
Saray takvimler, Selçuklular'dan Osmanlılar'a aktarılan bir gelenek olup, peygamberlerin, halifelerin kronolojik listeleri ile Selçuklu, Karamanlı ve Osmanlı hanedanlarına dair önemli olayları içermektedir. Doğru cevap B'dir.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Anadolu Selçuklu devrinin en önemli kaynaklarından İbn Bibi tarihinin tarih araştırmacıları tarafından dikkatli bir şekilde kullanılmasını gerektiren hususlardan değildir?
Müellifin çoğunlukla zikrettiği hadiselerin tarihlerini vermemesi |
Müellifin ilmi birikimin yetersiz olması |
Müellifin zaman zaman kronolojik sıraya riayet etmemesi |
Müellifin ailesinin ve kendisinin ikbalini borçlu olduğu Selçuklu hanedanına karşı eserinde daima şükran hisleri içinde olması |
Müellifin bilhassa uçlarda devlet otoritesine karşı gelerek isyan eden Türkmenlere karşı önyargılı tutumu |
İbn Bibi tarihinin önemine rağmen eserin araştırmacılar tarafından dikkatli kullanılmasının gerektiren pek çok husus mevcuttur. Müellif umumiyetle zikrettiği hadiselerin tarihlerini vermediği gibi, zaman zaman kronolojik sıraya riayet etmediği için, modern araştırmacıların yanılmalarına neden olmuştur. Bunun yanı sıra müellif, ailesinin ve kendisinin ikbalini borçlu olduğu Selçuklu hanedanına karşı eserinde daima şükran hisleri içinde olmuştur. Eserin dikkatli kullanılmasının gerektiren bir başka husus da, müellifin bilhassa uçlarda devlet otoritesine karşı gelerek isyan eden Türkmenler ile zaman zaman şehirlerde karışıklıklar çıkaran fityan ve runud gibi zümrelere karşı önyargılı tutumudur. Müellif özellikle Moğol zulmüne başkaldıran Türkmenler'i karışıklıklara sebep olmaları nedeniyle şiddetle tenkit etmiştir. Doğru cevap B'dir.
16.Soru
İnsan davranışlarını mukayeseli bir şekilde inceleyen ve araştırmalarında, toplum yapılarını, kurumların oluşmasını sistematik bir şekilde çözümlemeye çalışan bilim dalı aşağıdakilerden hangisidir?
Linguistik |
Sosyal Antropoloji |
Fiziksel Antropoloji |
Kültürel Antropoloji |
Etnoloji ve Etnografya |
Sosyal Antropoloji: Antropoloji biliminin en önemli dalıdır. insan davranışlarını mukayeseli bir şekilde inceler. Araştırmalarında, toplum yapılarını, kurumların oluşmasını sistematik bir şekilde çözümlemeye çalışır. Bu amaçla; toplumların dinî, siyasî ve sosyal kurumlarını inceleme konusu yapar. Halk kültürünü oluşturan, müzik, dans, oyun vb. folklor araştırmaları ile öne çıkar. Belirli problemlerin, kültür, toplum ve kişilikle olan ilişkilerini ortaya koymaya çalışır. Kısaca bu bilim dalı, sosyal kurumlar, gelenek-görenek, inanç sistemleri, dil ve düşünce gibi toplumsal olguları inceleyerek, tarihin daha doğru anlaşılmasına katkı sağlar.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi araştırıcı tarih yönteminin özelliklerinden biri değildir?
Tarihçiden ziyade konu önemlidir. |
Modern tarih yazımında etkili olmuştur. |
Neden-nasıl sorularını sorar. |
Olaylarla ilgili bütün faktörleri ayrı ayrı inceler. |
Uyguladığı yöntemlerle Tarih bir bilim dalı haline gelmiştir. |
Araştırmacı tarihte A şıkkında belirtilenin aksine tarihçinin konuyu ele alışı neden-sonuç ilişkisi kurma gereksinimi nedeniyle konunun kendisinin önüne geçer. Dolayısıyla A şıkkı bu tür tarihyazımının özelliklerinden biri değildir.
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlılar zamanında özellikle erken dönemlerde Divan-ı Hümayûnda kayıtların tutulduğu yazı çeşididir?
Lügat-i |
Divanî |
Siyakat |
Rik’a |
Kiyr'a |
Osmanlılar zamanında özellikle erken dönemlerde Divan-ı Hümayûnda kayıtların tutulduğu yazı çeşidi, Divanî olarak isimlendirilir.
19.Soru
- Teolojik aşama
- Metafizik aşama
- Pozitif aşama
Pozitif sosyal bilim yöntem aşamaları hangi sırayla ilerler?
I, II, III |
III, II, I |
III,I, II |
II, III, I |
I, III, II |
Auguste Comte’un insan toplumları için önerdiği evrimsel gelişme modeline
göre insan düşüncesi ve insan toplumlaı üç temel aşamadan geçerek ilerlemişlerdir. Bu aşamalar şunlardır:
a. Teolojik aşama: Bu aşamada insan düşüncesi her şeyi doğaüstü güçlerle
açıklamaya çalışır.
b. Metafizik aşama: İkinci sıradaki bu aşamada ise insan düşüncesi sosyal veya fiziksel tüm olgu ve olaylar› soyut güçlerle açıklamaya çalışır.
c. Pozitif aşama: İnsan düşüncesinin ulaştığı son noktayı ifade eder. İnsan
düşüncesi bütün olgu ve olayları bilimsel (evrensel yasalara dayalı) olarak
açıklamaya çalışır.
Cevap A şıkkıdır.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Selçuklu tarihçiliği ile ilgili söylenemez?
Selçuklu sultanları ve sarayı tarihçilerin hâmisi olmuştur. |
Bu dönem tarihlerinin dilleri Farsçadır. |
Dönemin eserleri çoğunlukla İslam tarih yazıcılığı geleneği içerisinde kaleme alınmışlardır. |
Dönemin eserleri arasında bilhassa siyâsetnâmeler Osmanlı tarih yazarları üzerinde etkili olmuştur. |
Eserlerinin bazıları defalarca Türkçe’ye tercüme edilmiştir. |
Büyük Selçuklu İmparatorluğu döneminde önemli tarihler telif edilmiştir. Selçuklu sultanları ve sarayı tarihçilerin hâmisi olmuştur. Bu dönem tarihlerinin dilleri Farsçadır ve çoğunlukla İran tarih yazıcılığı geleneği içerisinde kaleme alınmışlardır. Bu eserler arasında bilhassa siyâsetnâmeler Osmanlı tarih yazarları üzerinde etkili olmuştur. Keykâvus b. İskender’in Kâbusnâme’si, Nizâmülmülk’ün Siyâsetnâme’si ve Ebu Hamid Muhammed Gazalî’nin Nasihatü’l-Mülûk adlı eseri Osmanlı müverrihlerinin iyi bildikleri, bazıları defalarca Türkçe’ye tercüme edilmiş Büyük Selçuklu devri eserlerindendir. Doğru cevap C’dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ