Tarihi Coğrafya Final 17. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangisi saha araştırmasının aşamalarından biri değildir?
Kendini hazırlama, literatürü okuma ve odaksızlaşma |
Tablo ve grafiklerin hazırlanması |
Sahaya giriş ve (eğer grup halinde çalışılıyorsa) üyelerle toplumsal ilişkiler kurma |
Üye bilgi kaynaklarıyla saha görüşmelerinin yürütülmesi |
Verileri analiz etmeye, taslak hipotezler üretmeye ve değerlendirmeye başlama |
Bir saha araştırması şu basamaklardan oluşur:
1) Kendini hazırlama, literatürü okuma ve odaksızlaşma (önceden yerleşmiş fikirlerden zihni temizleme),
2) Bir saha belirleme ve oraya ulaşım sağlama,
3) Sahaya giriş ve (eğer grup halinde çalışılıyorsa) üyelerle toplumsal ilişkiler kurma,
4) Toplumsal bir rol belirleme, püf noktalarını öğrenme ve üyelerle geçinme,
5) İzleme, dinleme ve nitel veriler toplama,
6) Verileri analiz etmeye, taslak hipotezler üretmeye ve değerlendirmeye başlama,
7) Ortamın belirli yönlerine odaklanma ve kuramsal örneklem kullanma,
8) Üye bilgi kaynaklarıyla saha görüşmelerinin yürütülmesi,
9) Bağlantıyı kesme ve ortamı fiziksel olarak terk etme,
10) Analizlerin tamamlanması ve araştırma raporunun yazılması.
2.Soru
Ağacın kesim tarihindeki yaşının hesaplanabilmesine hangi yöntemle yapılmaktadır?
Dendrokronoloji |
Polen analizi |
Resamizasyon |
Fizyon İzleri |
Manyetizma |
Basit ve klasik bir yaşlandırma tekniği olan “dendrokronoloji”, ağaç gövdelerinin yatay kesitte incelenerek ağacın kesim tarihindeki yaşının hesaplanabilmesine imkan sağlar. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Association of American Geographers (AAG)'ın belirlediği belirlediği coğrafi alanlardan biri değildir?
Kartoğrafya, CBS/GIS ve uzaktan algılama |
Kültürel ve beşeri coğrafya |
Ekonomik coğrafya |
Coğrafya eğitimi |
Tarihi coğrafya |
Association of American Geographers (AAG)’nin belirlediği coğrafi alanlara bakılırsa; 1-Kartoğrafya, CBS/GIS ve uzaktan algılama, 2-Kültürel ve beşeri coğrafya, 3-Ekonomik coğrafya, 4-Çevresel çalışmalar, 5-Coğrafya eğitimi, 6-Fiziki coğrafya ve yer bilimleri, 7-Bölgesel coğrafya ile 8-Şehir ve bölgesel planlamadan meydana gelen sekiz ana başlık görülebilir.
4.Soru
‘Maddenin mahiyeti uzam ya da yer kaplamaktır, mekan ve cisim aynı şeydir ve boşluktan söz edilemez’ diyen felsefeci kimdir?
Descartes |
Kant |
Newton |
Simmel |
Weber |
Descartes mekan ve cismi aynı görerek mekanı tanımlamıştır.
5.Soru
Araştırmanın amacını gerçekleştirebilmek için kullanılan genel yaklaşım nedir?
Literatür Taraması |
Hipotez |
Analiz |
Araştırma Yöntemi |
Sentez |
Araştırma yöntemi, araştırmanın amacını gerçekleştirebilmek için kullandığı genel yaklaşımdır.
6.Soru
Görselleştirmeye imkan sağlayan veriler, bu verilere uygulanabilen dijital teknikler ve yapılan haritalarda verilerin birleştirilmesi aşağıdakilerden hangi bilim dalının çalışma alanına girer?
Tarihi CBS |
Topoğrafya |
Harita |
Teknik Çizim |
Plan |
Görselleştirmeye imkan sağlayan veriler, bu verilere uygulanabilen dijital teknikler ve yapılan haritalarda verilerin birleştirilmesi (tarihi CBS) mümkün hale gelmiştir. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
Yeryüzünün tamamının/bir bölümünün, belli bir ölçeğe göre küçültülmüş ve az çok yalınlaştırılmış olarak kağıt üzerine aktarılmış izdüşümü aşağıdakilerden hangisini ifade eder?
Coğrafya |
Plan |
Harita |
Tarihi Coğrafya |
Dokümantasyon |
Harita, yeryüzünün tamamının/bir bölümünün, belli bir ölçeğe göre küçültülmüş ve az çok yalınlaştırılmış olarak kağıt üzerine aktarılmış izdüşümüdür. Doğru cevap C'dir.
8.Soru
Araştırmanın içinde yer alan tabloların hazırlanması aşamasında en fazla karşılaşılan yanlışlık nedir?
Tabloların anlaşılması güç bir şekilde yapılmasıdır |
Tabloların göze güzel gözükmeyen biçimde hazırlanması |
Tablonun başlığının olmaması |
Tablonun eldeki verilerin türüne göre hazırlanmamış olması |
Verilerin tabloya aktarılırken kronolojik sıranın takip edilmemesi |
Elde edilen bulguların yazı metnine başvurmadan açık anlaşılır bir biçimde okuyucuya sunulması için verilerin tablolaştırılması gerekir. Tablo yapımında en fazla karşılaşılan yanlışlık, tabloların zor ve anlaşılması güç bir şekilde yapılmasıdır.
9.Soru
Kurum ve kuruluşların, merkez teşkilatların içinde yer alan ve arşiv malzemesi ile arşivlik malzemenin 10-14 yıl süre ile saklandığı arşiv türü aşağıdakilerden hangisidir?
Kurum arşivi |
Birim arşivi |
Devlet arşivi |
Merkez arşivi |
Özel arşiv |
Kurum arşivi: Kurum ve kuruluşların, merkez teşkilatların içinde yer alan ve arşiv malzemesi ile arşivlik malzemenin birim arşivlerine nazaran daha uzun (10-14 yıl) süreli saklandığı merkezi arşivlerdir.
10.Soru
Aynı yer içinde başlangıç ve bitişi olan şeyler anlamına gelen kavram nedir?
Florin |
Perlit |
Hidroğrafya |
Varv |
Jeomorfoloji |
İsveç dilinden gelen “varv” terimi, aynı yer içinde başlangıç ve bitişi olan şeyler anlamına gelmektedir.
11.Soru
İbn Haldun kentsel mekanı nitelemek için aşağıdaki kavramlardan hangisini kullanmıştır?
Hadara |
Bedeviyet |
Asabiyye |
Umran |
Mukaddime |
İbn Haldun, bedevilik ve hadarilik arasında birtakım siyasi, sosyal ve ekonomik yönden farklılıkların olduğunu belirtmiştir. Bu açıdan İbn Haldun’a göre bedevilik ve hadarilik, siyasi ve sosyal açıdan birbirinden farklı iki toplumsal yaşam tarzını, kültürü ifade eder. Buradaki ifadelerden hareketle, İbn Haldun’a göre taban tabana zıt iki toplumsal mekan/çevre ortaya çıkmaktadır. Hadara kentsel mekanı nitelerken; bedeviyet çöl çevresinde ve küçük kırsal yerleşmelerde yaşayanları ifade etmektedir. Bu bakımdan umran; iki farklı siyasal, sosyal ve iktisadi toplumsal hayat tarzından, kültürden meydana gelir. Doğru cevap A’dır.
12.Soru
1965 yılından itibaren yaygın olarak kullanılan ve başarılı sonuçlar elde edilen, jeolojik kaynaklı lavalara, meteoritlere, volkanik tüf ve camlara, çakmaktaşına, doğal kalsitlere ve daha başka maddeler ile birlikte obsidiyen kaynak analizine uygulanabilir olan yöntem aşağıdakilerden hangisidir?
Fizyon İzleri Yöntemi |
Karbon-14 Yöntemi |
Potasyum-Argon Yöntemi |
Termolüminesans Yöntemi |
Elektron Spin Rezonans Yöntemi |
Termolüminesans yöntemi ile arkeolojik tarihlendirme yapılabileceği fikri ilk kez 1953’de öne sürülmüş, 1965 yılından itibaren yöntem yaygın olarak kullanılmış ve başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Termolüminesans jeolojik kaynaklı lavalara, meteoritlere, volkanik tüf ve camlara, çakmaktaşına, doğal kalsitlere ve daha başka maddeler ile birlikte obsidiyen kaynak analizine uygulanabilir.
13.Soru
Geçmiş flora ve vejetasyonun yeniden yapılandırılması ve araştırılması aşağıdaki bilim dallarından hangisinin çalışma alanıdır?
Antropoloji |
Paleo Antropoloji |
Arkeoloji |
Arkeo Botanik |
Botanik |
Arkeo-botanik çalışmalarda geçmiş flora ve vejetasyonun yeniden yapılandırılması için güvenilir bir yöntem sağlayan bitki mikro ve makro kalıntı verilerini toplayarak ulaşılabilir. Doğru cevap D'dir.
14.Soru
I. Karbon-14 Yöntemi
II. Potasyum-Argon Yöntemi
III. Fizyon İzleri Yöntemi
IV. Termolüminesans Yöntemi
V. Elektron Spin Rezonans Yöntemi
Yukarıdakilerden hangisi/hangileri "Radyoaktif Parçalanmaya Dayanan Yöntemler" arasında yer alır?
I, II, III, IV, V |
I, II, III, IV |
I, II, III, V |
I, II, IV, V |
I, II, III |
Öncüllerden ilk üçü "Radyoaktif Parçalanmaya Dayanan Yöntemler" arasında yer alırken son ikisi "Radyoaktiviteden Dolayı Çıkan Enerjinin Birikimine Dayanan Yöntemler" arasında yer alır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi araştırmalarda mutlaka bulunması gereken süreç basamağı değildir?
Literatür taraması |
Hipotezlerin oluşturulması |
Araştırma yönteminin belirlenmesi |
Kavram oluşturma |
Analiz ve sentez |
Kavram oluşturma/ tanımlama, araştırmanın giriş veya literatür bölümünde gerek görüldüğünde verilebilir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tarihi coğrafyanın kapsam ve içeriğinin ana hatlarından biri değildir?
Mekan |
Geçmiş |
Zaman |
Değişim |
Metot |
A, B, D ve E seçeneklerinde verilen kavramlar tarihi coğrafyanın kapsam ve içeriğinin ana hatları arasında yer alır ancak C seçeneğinde verilen “zaman” kavramı tarihi coğrafyanın kapsam ve içeriğinin ana hatları arasında yer almaz. Doğru cevap C seçeneğidir.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi coğrafya araştırmalarının üç prensibinden “illiyet” teriminin karşılığıdır?
Nedensellik |
Koordinasyon |
Karşılaştırma |
Tutarlılık |
Dağılış |
“İlliyet” Nedensellik anlamına gelir.
18.Soru
2015 verilerine göre ülkemizdeki toplam müze sayısı kaçtır?
138 |
157 |
190 |
217 |
485 |
Ülkemizde çeşitli kurumlara bağlı olarak faaliyetlerini devam ettiren müzeler bulunmaktadır. Kültür ve Turizm Bakanlığı başta olmak üzere diğer bakanlıklara ait müzeler, TBMM’ye bağlı saray müzeler, vakıflara ait müzeler bu kapsamda değerlendirilebilir. Bakanlık verilerine göre 2015 tarihi itibariyle 190 kamu müzesi, 138 ören yeri ve kayıtl 157 özel müze bulunmaktadır. Kamu müzelerinde
3 milyonun, özel müzelerde ise 300,000’in üzerinde eser bulunmaktadır. Eser sayısının fazla olması, teşhir alanlarının sınırlı olması, eserin teşhire uygun bulunmaması gibi nedenlerlemilyonlarca eserin yaşam alanı müze depolarıdır.
Ülkemizde arkeolojik ve etnografik eserlerin sergilendiği müzeler ağırlıktadır.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi haritaların özelliklerinden biri değildir?
Yoğun bilgi içerir |
Gerçeklik hakkında bilimsel bir soyutlamadır |
Mekanı temsil eder |
Dağılış ilkesinin uygulanmasını sağlar |
Nedensellik ilkesinin uygulanmasını sağlarlar |
Bunun ötesinde bir benzerliğin sağlanabilmesi için, bu haritaların nesneler üzerine çizilmesi, zihinden
dışsallaştırılması gerekir. Böyle bir dışsallaştırma, insanlığın gelişiminin ilk aşamalarından beri ancak
simgesel işaretlerle yapılabilir. Zihin haritalarının dışsallaştırılması, bilgileri başkalarıyla bölüşülür
hale getirir, insanların davranışlarının bir kısmını anlaşılır kılar.
20.Soru
Maddede bulunan enerjinin açığa çıkartılarak yapılan tarihlendirmeye ne ad verilir?
Elektron Spin Rezonans Yöntemi |
Manyetik Alan Değişimi Yöntemi |
Termolüminans |
Resamizasyon Yöntemi |
Uranyum-Florin Yöntemi |
Bazı maddelerin içinde çok az miktarda bulunan uranyum, toryum, potasyum gibi radyoaktif elementler, sahip oldukları enerjiyi zamanla içinde bulundukları maddeye verirler. Böylece maddede enerji birikimi gerçekleşmiş olur. Biriken enerji, laboratuvar ortamında yapay müdahalelerle ışık olarak açığa çıkartılarak, önce maddede biriken toplam enerji miktarı, sonra da bu enerjinin ne kadar sürede biriktiği hesaplanır. Maddede bulunan enerjinin açığa çıkartılarak yapılan tarihlendirmeye “termolüminans (TL)” denilmektedir. Doğru cevap C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ