Tarihi Coğrafya Final 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Seramik, pişmiş toprak kaplar, tuğla gibi materyallerin hangi döneme ait olduğunu saptamaya çalışan bir araştırmacı aşağıdaki tarihleme tekniklerinden hangisini kullanırsa doğru olur?
Dendrokronoloji |
Fizyon izleri |
Potasyum-Argon |
Manyetizma |
Karbon-14 |
- Karbon-14 Kemik, kömür, lif
- TL Yanmış çakmaktaşı
- ESR Diş minesi
- Uranyum Damlataş
- Potasyum-Argon Volkanik kayaçlar
- Fizyon izleri Apatit, mika, zirkon, obsidiyen
- Manyetizma Seramik, pişmiş toprak kaplar, tuğla G
- Dendrokronoloji Ağaç, odun kömürü
2.Soru
Canlı fosil numunelerinde 'beta sayımı' ve 'hızlandırıcı kütle spektrometrisi' gibi tekniklerin kullanıldığı, bir tür radyometrik test olan tarihlendirme yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?
Göreli tarihlendirme |
Karbon-14 yöntemi |
Potasyum-Argon yöntemi |
Fizyon izleri yöntemi |
Termolüminesans yöntemi |
Karbon-14 yöntemi
3.Soru
Lefebvre mekana ilişkin aşağıdakilerden hangisini söylemiş olamaz?
Mekan toplumsal değişimin aynasıdır. |
Mekan durağan değildir. |
Mekanın farklı derinlik düzeyleri vardır. |
Mekansal ve sosyal arasında diyalektik ilişki vardır. |
Mekan salt bir soyutlamadır. |
Mekanın toplumsal bir inşa olduğunu, algılanan, tasarlanan ve yaşanan olmak üzere üç farklı derinlik düzeyi olduğunu söyleyen Lefebvre, mekânsal ve sosyal arasında diyalektik bir ilişki kurar. Bununla birlikte, yazara göre, mekan ne salt bir soyutlama ve nesne, ne de sadece somut, fiziksel bir şeydir; bu nedenle, ilişkiler ve biçimler bütün olup; cansız, sabit, durağan değil, canlı, değişken ve hareketlidir. Doğru cevap E’dir.
4.Soru
Medeniyet ve o toplumun kültür seviyesini yansıtan yerleşme şekli ve yaşam tarzları, ilkelinden mütekamiline doğru kaç sınıfta yer alır?
4 |
2 |
5 |
3 |
6 |
aynı zamanda medeniyet ve o toplumun kültür seviyesini yansıtan yerleşme şekli ve yaşam tarzları, ilkelinden mütekamiline
doğru “ilki göçebe, sonuncusu yerleşik ve ikisi arasında geçiş tipi olan yarı göçebe veya yarı yerleşik” olmak üzere üç sınıfta ele alınabilir
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi fiziki olarak yeryüzünün sınıflarından birisi değildir?
Stratosfer |
Litosfer |
Hidrosfer |
Atmosfer |
Biyosfer |
Yeryüzünün fiziksel olarak çeşitli kısımları fiziki coğrafyanın konusudur. Çok sık kullanılan bir sınıflandırmayla bu kısımlar litosfer (karalar), hidrosfer (sular), atmosfer (hava) ve biyosfer (bitki ve hayvanlar) olarak dört gruba ayrılır. Stratosfer atmosferin bir tabakasıdır.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bilimsel araştırma metodolojisi ile ilgili bir esere göre, hazırlanan araştırmaların yazım aşamasında yaygın olarak yapılan hatalardan biri değildir?
Özel terimlerin kullanımı |
Muğlak sözcüklerin kullanımı |
Yeni üretilmiş sözcüklerin kullanımı |
Eser sonuna tamamlayıcı eklerin konulması |
Yanlış kullanılmış teknik terimlerin kullanımı |
Özel terimlerin, muğlak sözcüklerin, yeni üretilmiş sözcüklerin ve yanlış kullanılmış teknik terimlerin kullanımı, bilimsel araştırma metodolojisi ile ilgili bir esere göre, hazırlanan araştırmaların yazım aşamasında yaygın olarak yapılan hatalardandır. Eser sonuna tamamlayıcı eklerin konulması bir hata değildir.
7.Soru
Yapılacak “bibliyografya” çalışmasının iyi olması, ortaya çıkacak çalışmanın niteliğinin de iyi olmasını etkiler. ‘Bibliyografya’ terimi araştırma sürecinde hangi aşamayla ilgilidir?
Araştırma Sorusunun Belirlenmesi |
Literatür Taraması |
Hipotezlerin Belirlenmesi |
Veri Toplama |
Verilerin Analizi |
‘Bibliyografya’ çalışması; makale, kitap, kaynak tarama ve incelemesi için kullanılır, yani Literatür taraması terimidir.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi yeniden inşada kullanılan ve arkeolojik kazılar sonucunda elde edilen verilerin dışında kalır?
Yerleşme modelleri |
İnsanların kullandığı eşyalar |
Kazı yapılan alanın hidrografik özellikleri |
Kaç farklı yerleşim yeri olduğu |
İnsanların yedikleri besinler |
Arkeolojik verilerden hareketle bir sahada ne tür beşeri faaliyetlerin olduğu öğrenilip yeniden inşa edilebilir. Arkeolojik kalıntılardan, insanların kullandığı eşyaları, hammadde olarak ne kullandıklarını, ne yediklerini, nerede yaşadıklarını ve yerleşim merkezlerinin ne kadar varlığını devam ettirdiği tespit edilebilir. Arkeolojik kazılar sonucunda, yerleşme modelleri ve kaç farklı yerleşim yeri, konaklama yeri, şehir/köy olduğu, bunların araziye ve kültürel ekolojiye uygun düzenlenip düzenlenmediği görülebilir, ayrıca mekan dönemin çevresel ve teknolojik şartlarına göre yorumlanabilir. Hidrografik özellikler yapılan jeomorfolojik araştırmalar ile ortaya çıkarılır.
9.Soru
Tarih kavramı dikkate alındığında özellikle kazılarda elde edilen nesnelerin tarihinin belirlenmesinin en önemli sebebi hangisi olabilir?
Bulunan nesneleri müzelerde kronolojik sırayla sergileyebilmek için |
Bulunan nesneleri maddi değerlerini en doğru şekilde belirleyebilmek için |
Konular, olaylar, kişiler ve nesneler gerçek tarihi bağlamına yerleştirmek için |
Tarih alanında yazılacak tezleri ve makaleleri destekleyebilmek için |
Arkeolojik kazılarda en önemli amacın tarih belirlemek olduğu için |
Ele aldığı konu ve nesnelerin hangi tarihe ait olduğu biliniyorsa, ortada bir sorun bulunmazken, aksi halde ciddi bir sorun mevcuttur. Çünkü geçmişi araştırırken incelenen konu ve nesnelerin kesin tarihi belirlenmelidir ki, araştırmada bir yanlışlık yapılmasın; konular, olaylar, kişiler ve nesneler “gerçek tarihi bağlam”ına yerleştirilebilsin.Doğru cevap C'dir.
10.Soru
Onomastik Bilimin yer adlarını inceleyen dalına ne denir?
Toponomi |
Yerleşke |
Arazi |
Tarla |
Morfoloji |
Onomastik Bilimin yer adlarını inceleyen dalına Toponomi denir.
11.Soru
I. Klastik varvlar, kum ve silklerden oluşan kaba taneli katmanlarla killerden oluşan ince taneli şeritler şeklindedir.
II. İlkbahar selleri sırasında organik madde birikimi olan, yaz aylarında da bitki ve algler içeren varvlara, “klastik organik varv” denir.
III. Varvların görünüşü ile kimyasal yapısı arasında ilişki olup bahsedilen klastik organik varvlar koyu kahverengidir.
IV. Kalsiyum karbonat çökelmesiyle açık renkli bir görünüm kazanan varvlara “kalkerli varv”; demir oksit çökelmesi varsa “demirle zenginleştirilmiş varv” denir.
Klastik varvlar ile ilgili yukarıdakilerden hangileri söylenebilir?
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
I, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Varv tortularının birçok çeşidi vardır. Bunlardan en bilineni “klastik varv”lardır. Bu varvlar, kum ve silklerden oluşan kaba taneli katmanlarla killerden oluşan ince taneli şeritler şeklindedir. Bahar ve yaz aylarında buzul erimelerine bağlı olarak göllerin içine kaba taneli materyaller birikerek bir tortu tabakası oluşturur. Kış mevsiminde ise göl buz tutmuş olduğundan bahsedilen kaba taneli şeridin üzerinde ince taneli bir kil şerit gelişir. Böylece bir yılda, bir kalın materyallerin oluşturduğu şerit, bir de ince taneli materyallerin oluşturduğu şerit olmak üzere iki tabaka oluşur (Foto: 6.1). İlkbahar selleri sırasında organik madde birikimi olan, yaz aylarında da bitki ve algler içeren varvlara, “klastik organik varv” denir. Varvların görünüşü ile kimyasal yapısı arasında ilişki olup bahsedilen klastik organik varvlar koyu kahverengidir. Kalsiyum karbonat çökelmesiyle açık renkli bir görünüm kazanan varvlara “kalkerli varv”; demir oksit çökelmesi varsa “demirle zenginleştirilmiş varv” denir.
Doğru cevap E'dir.
12.Soru
Türkiye’nin ilk tarihi coğrafya isimli eseri hangisidir?
The Historical Geography of Asia Minor |
Coğrafya-yı Tarihi Mülk-i Rum |
Description historique et geographique de L’Asie Mineure |
Türkiye’de Yerleşmenin Evrimi |
Coğrafya-yı Umumi |
Bahsedilen eser, W. M. Ramsay tarafından yazılmış olup, Celal Nuri’den önce tarihi coğrafya ismini kitabında kullanmıştır. Bu eser, ancak 1960 yılında Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası ismiyle dilimize çevrilebilmiştir.
13.Soru
Simmel mekâna yönelik açıklamalarında aşağıdakilerden hangisini temel almıştır?
Metropolis |
İklim |
Dayanışma |
Nüfus |
Bürokrasi |
Simmel’in, metropolis üzerine klasik çalışması, mekanın sosyolojik boyutlanmasına dair derinlikli çağırışımlar taşımaktadır. Simmel'e göre geniş ilişkiler ağı kurmaya imkan veren, mekanın şehirsel biçimidir. Doğru cevap A’dır.
14.Soru
Aşağıdaki radyometrik yöntemlerden hangisi tüm canlı fosillerinin tarihlendirilmesinde kullanılabilir?
Manyetizma |
Dendrokronoloji |
Fizyon izleri |
Karbon-14 |
Uranyum |
Karbon-14, tüm canlı fosillerinin tarihlendirilmesinde kullanılabilir. Doğru yanıt D'dir.
15.Soru
2000 yılı itibariyle Türkiye topraklarında kaç arkeolojik kazı yapılmıştır?
32 |
425 |
906 |
7077 |
15000 |
2000 yılı itibariyle Türkiye topraklarında 425 arkeolojik kazı yapılmıştır. Doğru yanıt B’dir.
16.Soru
Aşağıdaki kavramlardan hangisi “yapı kurma, yapı yapma, kurma, düz yazı veya şiir kaleme alma, yazıya dökme” anlamına gelir?
İnşa |
Peyzaj |
Mekan |
Bina |
Restorasyon |
İnşa kelimesi TDK Büyük Türkçe Sözlükte; “yapı kurma, yapı yapma, kurma, düz yazı veya şiir kaleme alma, yazıya dökme” anlamlarında verilmiştir.
17.Soru
İnsanın bütün faaliyetlerinin gerçekleştirildiği, tüm deneyimlerin yaşandığı yer aşağıdaki kavramlardan hangisiyle açıklanmaktadır?
Olay Yeri |
Bölge |
Alan |
Zemin |
Mekan |
Mekan, insanın yerde, yerin derinliğinde ve uzaya doğru tüm çevresini üç boyutlu olarak kaplayan ve çevreden daha kapsamlı bir anlama sahiptir. Mekan kavramının içine psikolojik, toplumsal ve ekonomik anlamların da katılmasıyla yalnızca fiziksel bir anlam taşımaktan uzaklaşmaktadır. Mekan içinde yaşayanlar tarafından algılanan, tecrübe edilen ve değerlendirilen düzlemdir, ufuktur. Diğer bir ifade ile mekan insanın bütün faaliyetlerinin gerçekleştirildiği, tüm deneyimlerin yaşandığı yerdir. Şu halde mekan doğal ortamın insan eli değdikten sonraki halidir.
18.Soru
Canlı yaşamının sona ermesiyle ondan kalan fosillerde zamanla meydana gelen kimyasal değişiklikler hangi yöntemin geliştirilmesine neden olmuştur?
Florin |
Uranyum |
Obsidiyen hidrasyonu |
Resamizasyon |
Dendrokronoloji |
Canlı yaşamının sona ermesiyle ondan kalan fosillerde zamanla meydana gelen kimyasal değişiklikler, “resamizasyon" yönteminin geliştirilmesine imkan sağlamıştır. Doğru yanıt D'dir.
19.Soru
Aşağıdakilerden hangisi eski çağlardan bugüne gelindiğinde farklılaşmıştır?
Yer şekilleri |
Coğrafi mevki |
İklim |
İnsan toplulukları |
Dağlar |
Nitekim doğal ortam içinde dar manada coğrafi faktörler dediğimiz fiziki yahut statik faktörler, beşer tarihi çerçevesi içinde kendileri değişmeyen faktörlerdir; yani insanlık tarihinin en eski çağlarında bugünkü coğrafi mevkii, yer şekilleri, iklimi ne idiyse, bugün de aşağı yukarı o dur. Fakat kendileri değişmeyen bu faktörlerin insanlık tarihinin tekamülü içinde, insan toplulukları üzerindeki tesirleri itibariyle, bu tekamülün her devir ve merhalesine göre durmadan değiştiklerini kabul etmek icap eder.
20.Soru
Çatalhöyük’ten dünya’nın en eski haritası kabul edilen çizim kaç yılına tarihlendirilmektedir?
MÖ. 7200 |
MÖ. 7000 |
MÖ. 6200 |
MÖ. 6000 |
MÖ. 5200 |
Çatalhöyük’ten başka bir duvar resmi. Dünya’nın en eski haritası kabul edilen bu çizim M.Ö. 6200’lü yıllara tarihlenmektedir. Çatalhöyük Haritası olarak bilinen bu çizim basit bir yerleşme merkezi krokisi olup ön kısmında Çatalhöyük’ün cadde-sokak sistemi ve yapılar görülmektedir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ