Elleçleme en kısa tanımı ile taşınan ya da taşınacak bir materyalin taşıma kabına yüklenmesi ve taşıma kabından boşaltılması işlemlerini tanımlamak için kullanılan bir ifadedir. Buna ek olarak sabit olmayan bir taşıma kabı ile taşıma yapılacak ise bunların taşıma aracının üzerine konması ya da aracın üzerinden indirilmesi de elleçleme olarak adlandırılmaktadır.

Tehlikeli madde taşımacılık faaliyetlerinde bulunması gereken belgeler;

• Tehlikeli Madde Faaliyet Belgesi,
• Taşıt Uygunluk Belgesi,
• Taşıma Evrakı,
• Tehlikeli Madde Taşımacılığı Sürücü Eğitim Sertifikası (SRC5),
• Yazılı Talimat,
• Çok Modlu Tehlikeli Mal Taşıma Formu,
• Güzergâh Tespit Belgesi.

CMR Belgesi, karayolunda yapılan tehlikeli madde taşıma işlemlerinde uluslararası CMR (Convention Merchandise Routier) Anlaşması gereğince düzenlenen bir taşıma belgesidir.

Bu belge, birisi göndericide, birisi alıcıda ve diğeri de taşıyıcıda olmak üzere üç nüsha hâlinde düzenlenir. Bu belgenin kullanılabilmesi için gönderen ve alıcının iki ayrı devletin sınırları içinde bulunması ve bu iki devletten en az birisinin CMR’ye taraf olması gerekir.

CMR Belgesi, gönderen ve alıcı arasındaki sorumlulukları düzenleyen bir belgedir. Bu belge, tehlikeli maddelerin taşıyıcı tarafından teslim alındığını, alıcıya teslim sırasında maddelerin ve ambalajların iyi durumda olduğunu, taşıma belgesi ile teslimat sırasındaki bilgilerin (ambalaj sayısı, marka vb.) tutarlı olduğunu gösteren en önemli belgedir. Dolayısıyla teslimat tamamlandıktan sonra belgenin bir nüshasının göndericiye iletilmesi gerekir.

CMR Taşıma Belgesi için özel bir format yoktur ancak genellikle çeşitli kaynaklardan alınan ve satışa ilişkin bağlantılı bir not kullanılmaktadır. CMR Sözleşmesi, notun kim tarafından düzenleneceğini net olarak belirtmemekte; uygulamada genellikle kara nakliyecisi tarafından düzenlenmektedir. Ancak bilgilerin çoğu ihracatçı ile ilgili olup bu bilgilerin doğruluğundan söz konusu ihracatçı sorumludur. Nakliyecinin bilgileri girmediği durumlarda nakliyeci, gösterilen bilgilerin doğruluğundan sorumlu olacak gönderici adına kendi acentesi olarak yapar. Doğru cevap D'dir.

160/8=20 cm.

Bir maddenin yanma derecesi ne kadar düşükse, sahip olduğu risk ve tehlikeler o düzeyde artmaktadır yani ters orantı vardır.

Takozlama türü bir sabitleme uygulaması yapılacak ise yükün boyunun en az sekizde biri ölçülerinde takozların kullanılması gerekmektedir. Bunun nedenlerinin başında yükün ölçü ve boyutları meydana gelen kuvvetin bir bileşeni olmasıdır. Bunun yanı sıra taşıma sırasında oluşabilecek kuvvetlerin yükün hareketine yol açmaması için takozların stabilitesi de önem arz etmektedir. Bu nedenle kullanılacak takozların zeminde stabilitesini sağlayacak çivilerin de özellikleri önem arz eden bir konudur. Bu kapsamda çivilerin en az 2/3’ü zemin içerisinde kalacak boyutlarda olması gerekmektedir.

T = r / e

T değeri yükün yüksekliğine bağlı olarak kullanılacak takozun boyunu ifade ederken, r değeri taşınan yükün palet dâhil zeminden yüksekliğini, e ise hesaplamada kullanılacak sabit katsayıyı ifade etmektedir. Taşıma operasyonlarında genel olarak sabit katsayı “8” olarak alınmaktadır.

T = r / e = 100 / 8 = 12,5 cm

Doğru cevap B'dir.

Boşaltım alanında güvenlik önlemlerinin tam olarak alınmış olmasını sağlamakla ve boşaltma işleminde kullanılan donanımın düzgün olarak çalıştığını kontrol etmek alıcının sorumluluk alanına girer. Cevap D'dir.

Silindir tankerler arka kısmından kesit alındığında, silindir şekline sahip olan tankerlerdir.
Bu tür tankerler geometrik biçiminin yarattığı avantaj ile taşınan tehlikeli sıvı maddenin
araç üzerinde homojen dağılmasına olanak verebilmektedir.

Dökme katı madde tankerleri ile çoğunlukla Sınıf 4 içerisinde tanımlanmış yanıcı ya da kendiliğinden yanabilen katı maddeler ile su ile temas ettiğinde yanıcı gaz çıkartan maddeler taşınabilmektedir. Bunun dışında tehlikeli olmayan maddeler ile katı formda fakat büyük hacimde olmayan diğer tehlikeli maddeler de bu araçlar ile taşınabilmektedirler. Bu tür tankerler içerisinde katı nitelikte olmayan maddelerin taşınması mümkün olmamaktadır.

H9-Enfeksiyon yapıcı: Varlığını sürdürebilen mikroorganizmalar veya insan veya diğer canlı organizmalarda hastalığa neden olduğu bilinen veya inanılan toksinleri içeren maddeler veya karışımlar.

ADR tank eğitimi 13 saat sürmekte ve tank içinde tehlikeli madde taşıma yetkisini içermektedir.

Uluslararası düzeyde geçerliliğe sahip çok sayıda iş güvenliği ve risk değerlendirme yaklaşımı işletmeler ve organizasyonlar tarafından hayata geçirilebilmektedir. Bunlar arasında en yoğun olarak kullanılanlar aşağıda gösterilmektedir.
• Öncelikli Tehlike Analizi
• Olay Sonuç Analizi
• Kontrol listeleri
• Hata Ağacı Analizi
• Normal Sistemden Sapma Etki ve Analizleri
• Tehlike ve Çalışılabilirlik Analizi
• Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları
• Biçimsel Güvenlik Değerlendirmesi.

Tehlikeli atıkların doğru bir şekilde etiketlenmesi, tanımlama ve toplama/taşıma esnasında çok önem arz etmektedir. Etiketin üzerinde; kimyasal ismin tamamı (kimyasal formül de ilave edilebilir), konsantrasyon ve birimi, ulusal atık kodu, biriktirilmeye başlandığı tarih, tehlike sembolleri ve iş yeri adı ve adresi mutlaka bulunmalıdır. Doğru yanıt A'dır.

Kazalara yol açabilecek tüm faktörlerin belirlenmesi ve bunların gerçekleşmesine olanak sağlayan tutum ve davranışların tanımlanması ile bu tutum ve davranışların ayıklanması süreci “düzenleme (sort)” olarak ifade edilebilmektedir

Bütünsellik Yaklaşımı: Bu teorinin ortaya koyduğu yaklaşım çerçevesinde iş kazaları tek bir etken sonucunda meydana gelmemekte, kazaları yaratan tüm faktörlerin eş zamanlı bir biçimde bir araya gelmesi gerekmektedir. Dolayısıyla belirli bir nitelikteki kazanın gerçekleşebilmesi için bu kazalara yol açacak faktörler bir araya gelmelidir. Tek bir faktörün eksikliği bile kazaların oluşumunu engellemektedir.

Yönetmelik kapsamında RID’da yer alan Sınıf 1 (patlayıcılar) taşımacılığı faaliyetinde bulunacak işletmeler İçişleri Bakanlığından; Sınıf 7 (radyoaktif madde) taşımacılığı faaliyetinde bulunacak işletmeler ise Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Türkiye Atom Enerjisi Kurumundan izin almak zorundadırlar.

Gaz tanker gemileri ise gaz formunda tehlikeli maddelerin taşınmasından kullanılan gemilerdir. Özellikle LPG ve LNG gibi tehlikeli maddeler bu türde tankerler ile taşınmaktadır. Bu tür tankerler ile taşınan LPG ve LNG gibi gazlar çok yüksek basınçlar altında sıvılaştırılarak taşınmaktadır. Buna karşılık söz konusu gazlar normal sıcaklık ortamında çok hızlı biçimde eksi formuna dönüşme eğilimi taşımaktadır. Bu nedenle gaz tankerlerinde taşınan gazlar yüksek basınç altında ve soğutularak taşınmaktadır. Sıkıştırılmış nitelikte gazlar taşıma sırasında yüksek düzeyde risk ve tehlikelere sahip olan maddeler olduğu için son derece hassas ve kontrol altında taşınmaları gerekmektedir. Aynı zamanda kullanılan gaz tankerlerinin uluslararası standartlarda yüksek güvenlik ve emniyet donanım ve sistemlerine sahip olması gerekmektedir. LPG ve LNG taşıyan gaz tankerlerinin yükleme bölümleri çoğunlukla gemiden ayrı bir niteliğe sahiptir.

Atık taşıyacak araçların model yaşı 10’dan büyük olamaz.