Yaşlılık, hem fiziksel yeterliliklerin azalması hem de çalışma yaşamından uzaklaşma gibi sebeplerle psi-kolojik sorunlar yaşanması muhtemel bir süreçtir. Esasen yaşlılar bu sebeplerden dolayı başlı başına bir dezavantajlı grup olmaktadırlar. Dolayısıyla yaşlılar sosyal politikanın da özel ilgi alanındadırlar.

Psikolojik yaşlanma: Zeka, hafıza gibi alanlarda fonksiyon azalmasıyla birlikte davranış değişikliği
şeklinde ortaya çıkan yaşlanmadır.

Yaşlılığı değerlendiren geleneksel yaklaşım, bedensel ve zihinsel kayıplar üzerinden hareket eder. 1950 yıllarda kabul edilen bu görüş günümüzde önemini yitirmiştir. Yaşlanma sürecinde ortaya çıkan bedensel ve zihinsel kayıplar kişiden kişiye farklılıklar gösterir. Zihinsel yetenekler çocukluk ve gençlik döneminde gelişir, otuzlu yaşlarda doruğa ula- şır. Sonra gerilemeye başlar. Devlet kurumları bu kayıplar üzerine sistem kurarak yaşlılığı yapılandırma girişimlerinin başarısız olma ihtimali yüksektir. Yaşlılığı bu yönde ele alma yaklaşımı sonunda toplumda yaşlıların dışlanmasına yol açacaktır. Bu geleneksel görüşe karşılık günümüzdeki yaklaşım, yaşlılık sorunlarının çözümünde yaşlının bağımsız yaşamasının önkabulü ile mümkün olacağı düşünülmektedir. Bu yaklaşımın temel hedefi, yaş- lıları kendi ayakları üzerinde durabilen, yaşamlarını kendi beklenti ve ihtiyaçlarına göre ayarlayabilen bireyler olmalarını sağlamaktır. Bu yaklaşım başta az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde yaşlıların sahip oldukları sorunları sistemin başarısızlığı olarak kabul eder.

Etkinlik kuramı: bireylerin sosyal olarak aktif olduğu ölçüde yaşamdan duyacakları doyumun artacağını savunur. Gençler ya da orta yaşlılar gibi yaşlıların da bazı psikolojik ve toplumsal ihtiyaçları vardır ve toplumsal yaşamda aktif olmak için çeşitli biçimlerde mücadele ederler Yaşlı bireylerin değişen yaşam koşullarına ne oranda olumlu yönde uyum sağlayabildikleri sorusu etkinlik kuramında önemli yer tutar. Olumlu yönde uyum sağlandığı ölçüde de “başarılı yaşlanma” gerçekleşir. 

Sosyoloji toplumu, psikoloji bireylerin ruhsak durumlarını, antropoloji insanın biyoloji ve kültürel evrim süreçlerini, pedagoji çocukların duygusal, zihinsel ve sosyal gelişimlerini inceler. Demografi ise insan nüfusu ile ilgili gelişmeleri istatistik yardımı ile inceleyen bilim dalı olarak tanımlanabilir. Bu tanım formal demografi olarak adlandırılmaktadır. Bununla bir ülkede veya bölgede nüfusun yapısını, durumunu, dinamik özelliklerini inceleyebiliriz. Doğru cevap A’dır.

DNA Hasar Teorisi: DNA hasarı yıllar boyunca sürekli oluşmakta ve bir yandan da tamir edilmektedir. Yıllar geçtikçe bu hasarlar sonucunda hücre, doku, organ bozulmakta ve yaşlanmaya neden olmaktadır.

Bağışıklık Teorisi: Bu teoriye göre yaşlanmanın nedeni bağışıklık sistemindeki zayıflamadır.

Endokrin Teorisi: Yaşlanmanın nedeni yaşla birlikte bazı hormonların düzeyindeki azalmadır.

Nöroendokrin Teorisi: Yaşlanmada beyinde bulunan hipofiz bezindeki değişikliklerin rol oynadığı görüşü vardır.

 Aşınma Teorisi: Bu teoriye göre, organizma tıpkı makinede olduğu gibi çalıştıkça eskimektedir. Bedende fizyolojik dengeyi sağlayan homeostatik mekanizmalar vardır. Homeostatik mekanizmada gençlerin dayanabildiği durumlar, yaşlıların yaşamını tehdit edebilmektedir (Kalınkara, 2014).

Doğru cevap B'dir. 

Yaşlılık, hem fiziksel yeterliliklerin azalması hem de çalışma yaşamından uzaklaşma gibi sebeplerle psi-kolojik sorunlar yaşanması muhtemel bir süreçtir. Esasen yaşlılar bu sebeplerden dolayı başlı başına bir dezavantajlı grup olmaktadırlar. Dolayısıyla yaşlılar sosyal politikanın da özel ilgi alanındadırlar.

Normal şartlar altında yapısı bozulmuş proteinler yıkılarak yeni protein sentezinde tekrar kullanılır ve buna da protein dönüşümü denir. Özellikle uzun ömürlü ara bağ dokusu protein dönüşüm hızı yaşlanmaya bağlı olarak daha çok azalır.

Toplumların demografik yapısını inceleme yöntemlerinden biri de toplam doğurganlık hızına bakmaktır. Toplam doğurganlık hızı (fertility rate) doğurganlık çağındaki kadınların (15-49) doğurganlık yaşamları boyunca yapacakları ortalama canlı doğum sayısını gösterir.

Türkiye’de yaşlılık konusunda ilk bilimsel dernek Prof. Dr. Velittin Kalınkara’nın girişimleriyle 1998’de kurulmuştur. “Yaşlı Sorunları Araştırma Derneği (YASAD)”, yaşlıların yaşam kalitesinin arttırılması ve ulusal yaşlılık politikalarının alt
yapısını hazırlamak amacıyla araştırmalar yapmak üzere kurulmuştur. Bu nedenle yanıt C'dir.

Yaşlılık döneminde ya da çocukluktan başlayarak maddi nitelikli sıkıntıların doğurduğu beslenme ve sağlık sorunları gibi nedenlerle ortaya çıkan duruma patalojik yaşlanma denmektedir. Doğru cevap E'dir.

Yüksek doğum ve ölüm hızı olan ekonomik ve sosyal yönden az gelişmiş ülkelerin bulunduğu evre 1’in özelliğidir. Bu evrenin piramidi tabanı geniş üçgendir. Yaşlı bağımlı oranı toplumun yaşlanmasıyla yükselmektedir. Az gelişmiş ülkelerde genç nüfusun yüksek olması nedeniyle, gelişmiş ülkelerde ise yaşlı nüfusun yüksek olması nedeniyle bağımlı nüfus oranları yüksektir. Bu sonuca yol açan faktörlerin başında doğurganlığın ciddi azalış göstermesi gelir. Orta-alt gelişmişlik düzeyi evre 2’ye tekabül eder ve bu evrede ölüm hızı hızla düşer. Nüfus patlaması orta-alt ve orta-üst ülkelerin bulunduğu sırasıyla evre 2 ve evre 3’te gerçekleşir. Bu evrelerin piramitlerinin tabanları halen geniştir. Bebek ölüm hızının çok düşük olduğu evre, evre 4’tür. Evre 4’te gelişmiş ülkeler bulunur ve bu ülkelerin nüfus piramidi düşük doğum ve ölüm hızları olması sebebiyle fıçıya benzer

Çok güçlü bir travma sonucu hücre yapısı bozulur, hücre parçalanır veya inflamatuvar bir yanıt sonucu hücre şişer ve hücre zar bütünlüğü bozularak nekroze olur.

Sosyal yapılandırmacılıkta sosyal yaşama ilişkin pek çok olgunun verili bir özü olmadığını, toplum tarafından kurgulandığını belirtir. Olgular ve olgulara ilişkin deneyimler, içinde bulunulan sosyokültürel yapı çerçevesinde anlam kazanır. Etkinlik kuramı bireylerin sosyal olarak aktif olduğu ölçüde yaşamdan duyacakları doyumun artacağını savunur. Yaşamdan geri çekilme kuramından farklı olarak, etkinlik kuramı bireylerin sosyal olarak aktif olduğu ölçüde yaşamdan duyacakları doyumun artacağını savunur. Varlık akışı kuramı: Bu kuram kuşaklar arası kaynak akışına odaklanarak doğurganlık ile ilgili kararların hangi temelde alındığını açıklamaya çalışır. Yaşamdan kopma (disengagement) kuramı: Sosyolojide yaşlılık üzerine geliştirilen ilk kuramdır ve yaşlıların toplumsal rollerinden geri çekilmesine odaklanır. Bu kuram makro ve mikro davranışı uzlaşı ve uyum ekseninde birleştiren yapısal işlevselcilik modelinin bir ürünü olduğu için, yaşlının rollerinden geri çekilmesinin hem birey hem de toplum için işlevsel olduğunu söyler. Söylem analizi ise post-yapısalcı söylem modeli içinde yaşlının temel sorunu, modern dünyanın üretici ve tüketici ekseninde tasarlanması nedeniyle yaşlıları Foucault’nun sözünü ettiği “Büyük Kapatılma” kapsamında dışlamasıdır. Foucault’ya göre iş gücünü yitiren gruplar “kapatılma” yoluyla toplumdan uzaklaştırılır. Bu sistemin çift yönlü çalışarak hem “içeridekileri” hem de “dışarıdakileri” “hizaya getirdiği” söylenebilir. Modern dünya (hastalıklı, engelli, kusurlu, zafiyet içinde) bir yaşlı söylemi üreterek, bir yandan yaşlıyı dışa iter, bir yandan da yaşlıya olumlu özellikler atfederek pozitif ayrımcılık yoluyla yaşlı bireylerin de bu söylemi içselleştirmesini ve yeniden üretmesini sağlar. Örneğin aynı yaş- lının ağzından kendisini küçülten “kirli” bir “yaş 70 iş bitmiş” cümlesi duyulur, bir yandan da “yaşlıya da saygı kalmadı” gibi bir “temiz” cümle duymak mümkündür. Tam da bu nedenle yaşlının bizzat kendisinin yaşlılık söylemini ne oranda içselleştirdiği ve yaşam pratikleriyle ne oranda yeniden ürettiği önemli bir sorudur. Doğru cevap A'dır.

Nüfus momentumu, geçmişte yüksek doğurganlık seviyesinin etkisi ile genç yaşlardaki
nüfusun toplam nüfus içindeki payının artması ile ilgilidir. Artan genç nüfus doğurganlık
çağına girdiğinde doğumlar ölümlerden sayıca fazla olmaya uzunca süre devam eder. Bu duruma nüfus momentumu denir.

Doğru cevap C  olacaktır. Sayfa 35 de YAŞLILIĞIN TOPLUMSAL DEĞİŞİMİ VE YAYGINLIĞI konu başlığında "  Öte yandan yaşlılığın yaygınlaşmasının pozitif bir boyutu bulunabilir. Gelişmekte olan ülkelerde ölümlerin azalması ile üretken çağdaki nüfusun ar­tışını bir fırsata çevirme potansiyeli bulunmaktadır. Demograflar bu durumu “demografik hediye” ola­rak tanımlamaktadırlar. " şeklinde açıklanmaktadır.

Etkinlik kuramı: Bireylerin sosyal olarak aktif olduğu ölçüde yaşamdan duyacakları doyumun artacağını savunur. Yaşamdan geri çekilme kuramından farklı olarak, etkinlik kuramı bireylerin sosyal olarak aktif olduğu ölçüde yaşamdan duyacakları doyumun artacağını savunur.

Doğru cevap d'dir.

Somatik mutasyon: Genomik ve mitokondiriyal
DNA, radyasyon, ROS (reaktif oksijen
türleri) ve diğer çevresel kimyasal ajanlara
maruz kaldığında hücre hasarına neden olur.
Genomik DNA ve mitokondiriyal DNA,
radyasyon, ROS (reaktif oksijen türleri) ve
diğer çevresel kimyasal ajanlar hasara neden
olur. Ancak DNA hasarının onarılması
nedeni ile bu mekanizma ile yaşlanmanın
gerçekleşip gerçekleşmediği net olmamakla
birlikte, kabul gören bir kuramdır. Artmış
DNA hasarı, tamir mekanizmaları ile onarılamaz
düzeye ulaştığında hücre bölünmesi,
transkripisyon ve tranlasyon yetersizliğine
neden olarak hücrede fonksiyon yetersizliğine
yol açarak yaşlanmada rol oynar.

Nüfusun temel göstergesi olan doğal nüfus artış hızı yıllık olarak hesaplanır ve kaba doğum hızından kaba ölüm hızının çıkarılması ile elde edilir. Ülkeden ülkeye değişiklik gösterir. Doğru yanıt D'dir.

Demografi, nüfus özelliklerini ve değişimini incelemek üzere bazı parametreleri kullanır. Bu parametreler demografiye has bazı yöntemlerle değerlendirilir. Bunlar arasında nüfus
sayımları, nüfus kayıtları, demografik araştırmalar sayılabilir.