Kodein, levodropropizin, oksolamin butamirat, izoaminil, karbetapentan, dekstrometorfan ve dionin antitusif, gayafenesin, potasyum gayakolsülfonat ve glisiretinik asit ekspektoran, asetilsistein, erdostein, karbosistein, bromheksin ve ambroksol ise mukolitik ilaçlara örnek olarak verilebilir.

Salbutamol, salmeterol, formoterol, tulobuterol, teofilin, aminofilin, difilin, doksofilin, izoprenalin, ipratropyum, protokilol gibi bronkodilatör ilaçlardan, hidrokortizon, prednizolon, beklometazon, triamsinolon, mometazon, budesonid, siklesonid, flunisolid, flutikazon, deflazakort gibi kortikosteroid’lerden astım tedavisinde kullanılan ilaçlardan bazılarıdır.

Diğer tüm seçenekler ilaç patent türleri iken E seçeneğindeki İncelemeli Patent ise ülkemizdeki patent korumasındaki incelemesiz ve incelemeli olmak üzere bulunan iki sistemden biridir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Dr. Binbaşı Hüseyin Bey

İnsülinin salınımında ve/veya işlevlerinde oluşan bozukluklar sonucu karbonhidrat, yağ ve protein metabolizmalarındaki düzensizlik ve hiperglisemi ile ortaya çıkan metabolik hastalığa Diabetes mellitus adı verilmektedir. Doğru seçenek A'dır.

Hastalıkların tedavisinde öncelikle bitkiler kullanılmıştır

Farmakoterapi konusu incelendiğinde, ilaçla yapılan tedavinin üç şeklini ayırt etmek mümkündür. Bunlardan, hastalık nedeninin tamamen ortadan kaldırıldığı ve tam bir iyileşmenin sağlandığı tedavi şekline radikal tedavi adı verilir. Radikal tedavi olanağı bulunmayan bazı hastalıklarda ilaçlar, hastalığa neden olan patolojik süreci ya da
etkeni baskılamak, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve hastanın yaşam kalitesini artırmak amaçları ile de kullanılabilirler. Böyle tedavilere “palyatif tedavi” adı verilir.  İlaçlar bazen yalnızca hastalığın semptomlarını azaltarak hastanın hastalığı daha hafif geçirmesini sağlamak amacı ile de kullanılabilirler.  Bu tip tedaviye ise semptomatik tedavi
adı verilir.

Taşiaritmi tedavisi için prokainamid, kinidin, dizopiramid, meksiletin, lidokain, propafenon, ibutilit, flekainit gibi Sınıf I antiaritmikler kullanılabilir. Bradiaritmilerin tedavisi için ise atropinden ve izoprenalin gibi betamimetik ilaçlardan yararlanılır.

Morfin bir alkoloiddir. Kodein, eroin, dionin ve apomorfin morfinin türevi olan bileşiklerdir. Kortizon ise böbrek üstü bezinden salgılanan steroit yapıda bir hormondur.

Epidermal uygulama, lezyon içine uygulama, bukkal uygulama ve dış kulak uygulamasında amaç ilacın etkisini sadece uygulandığı bölgede göstermesi olduğu için lokal uygulamalardır. İlaçların damar ya da doku içine, steril bir enjektör yardımıyla uygulanmasına ise parenteral uygulama adı verilir ve sistematik uygulama kapsamında yer alır.

Bukkal Uygulama; Ağız suyu, gargara, topikal pomat ve pastil gibi farmasötik ilaç şekillerinin ağız içine uygulanmasıdır. Ağız mukozasının ve diş etlerinin yüzeysel iltihaplarının ve enfeksiyonlarının tedavisi için kullanılan bir uygulama yoludur. Bazı ilaçlar ağızdan absorbe edilerek sistemik etki oluşturmaları için sublingual tablet, mukoadhesif tablet gibi çeşitli farmasötik şekillerde bukkal yolla uygulanabilirler. Doğru cevap D seçeneğidir.

Diyetle alınan iyot miktarının yetersizliği ve tiroid hormonunun yeteri kadar sentezlenememesi gibi nedenlerle tiroid bezinin büyümesine basit (endemik) guatr denilmektedir. Doğru seçenek E'dir.

Birçok ilacın geliştirildiği ve tedaviye girdiği 20. yüzyılın baslarına rastlayan döneme, Paul Ehrlich (1854i1915) damgasını vurmuştur. Modern kemoterapinin babası olarak bilinen Ehrlich’in, 1899 yılında Frankfurt’ta Deneysel Tedavi Enstitüsü başkanlığına atanmasıyla, birçok sentetik analjezik, anestezik ve antipiretik bileşiğin, Alman Kimya Endüstrisi tarafından piyasaya sürüldüğü bir dönem başlamıştır. Bunun yanısıra, memeli hücrelerinde reseptörlerin var olduğu, kemoterapi, hücre boyanması, ilaç direnci gibi önemli biyolojik kavramlar ilk kez Ehrlich ve arkadaşları tarafından ortaya atılmıştır.  

Bedensel ya da ruhsal sağlığı bozulmuş olan hasta bireyi, yeniden sağlığına kavuşturmak amacı ile yapılan her türlü tıbbi isleme “tedavi” ya da “sağaltım” adı verilir.

Diğer tüm seçenekler bir cerrahi tedavi şekli iken enterik bağırsakta açılan kaplamalı tablet ilaçları ifade eder. Doğru cevap E seçeneğidir.

Organizmanın ilaca ne yaptığı farmakokinetiğin, ilacın organizmaya ne yaptığı ise farmakodinaminin konusudur. Doğru cevap A seçeneğidir.

İyi İmalat Uygulamaları (Good Manufacturing Practice i GMP), ilaç fabrikasında ürünün kalitesini güvence altına almaya ve kusurları önlemeye yönelik olarak tesis edilen bütün kontrolleri ve ölçümleri kapsamaktadır. Bu kapsamda ilaç etiketlerinde ürün ya da materyalin ismi, üretim aşamaları, seri numarası, analitik durumu, raf ömrü bilgilerin olması iyi imalat uygulamalarına bir örnektir

“Kitap al-Cami al-müfrredat al-Adviye vel-Agdiye” adlı kitap Selçuklular zamanında İbn Baytar tarafından yazılmıştır. Kitap bitkisel droglardan bahseder.