Tıbbi Ve Psikiyatrik Sosyal Hizmet Final 11. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Uzmanlık düzeyinde verilen evde sağlık ve bakım hizmetleri (formal care) kapsamında aşağıdakilerden hangisi 'psikoterapi, fizik tedavi, ayak bakımı, konuşma ve meşguliyet tedavisi gibi bireyin hareketini sağlayan ve evde birine muhtaç olmadan yaşamasına yardım edecek' hizmetlerdir?
Destek sağlık hizmetleri |
Gündüz / gece bakımı |
Kişisel bakım |
Sosyal destek |
Danışmanlık hizmetleri |
Destek sağlık hizmetleri: Psikoterapi, fizik tedavi, ayak bakımı, konuşma ve meşguliyet tedavisi gibi bireyin hareketini ve evde birine muhtaç olmadan yaşamasına yardım edecek hizmetlerdir
2.Soru
2018 net asgari ücretin 2029 TL olduğu günümüzde, evde bakım hizmeti alabilmesi için, 4 kişilik bir evdeki engellinin evindeki gelirin toplamı hangi miktarın altında olmalıdır?
4,058 TL |
8,116 TL |
5,408 TL |
2,704 TL |
4,608 TL |
Gelir şartına göre engellinin ve birlikte yaşadığı birinci derece akrabalarının toplam gelirleri evde yaşayan kişi sayısına bölündüğünde, yani fert başına düşen gelir hesabında; fert başına düşen gelirin, net asgari ücretin 2/3 ünün altında olması gerekmektedir. Buna göre örneğin 4 kişilik bir evde yaşayan engelli için hesap etmek gerekirse; 2018 yılı için net asgari ücretin (2,029 TL) 2/3’ü: 1352 TL olduğundan evdeki toplam gelir 1352 x 4= 5,408 TL nin altında ise gelir şartı uygunluğu sağlanmış olmaktadır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplum odaklı modellerin uygulamalarından biridir?
Göçmenler için kurulan kamplar |
Evde bakım hizmeti |
Şartlı nakit transferi |
Kadına karşı şiddetin önlenmesi için kanun çıkarılması |
Çocuklar için koruma kanunun çıkarılması |
Verilen seçenekler incelendiğinde A seçeneği dışındaki seçeneklerin birey ve aile odaklı modellerin uygulamaları arasında olduğu görülmektedir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Ulusal Evde Bakım Birliği'nin amaçları arasında yer almamaktadır?
Bakım hizmeti sunanı temsil etmek |
Evi sağlık bakımının merkezine yerleştirmek |
Hastaların maddi kaybını önlemek |
Bakım hizmeti sunanın hakkını korumak |
Hastalar için bakım kalitesini geliştirmek |
ABD’de 1982’de Ulusal Evde Bakım Birliği kurulmuştur. Birliğin amacı, hastalar için bakım kalitesini geliştirmek, bakım hizmeti sunanların haklarını korumak ve temsil etmek, sağlık bakımın merkezine evde bakımı yerleştirmektir. Doğru cevap C'dir.
5.Soru
Türkiye'de Sosyalizasyon Yasası kaç yılında çıkarılmıştır?
1941 |
1951 |
1961 |
1971 |
1981 |
1961 yılında çıkarılan 224 sayılı Sosyalizasyon Yasası ile ‘Süreğen hastalıklı bireylerin evde izlemlerinin halk sağlığı hemşirelerince sürdürülmesi’ hükmünü getirilmiştir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ihmal ve istismar mağduru çocukların karşılaşma ihtimallerinin daha yüksek olduğu bilişsel fonksiyon bozukluklarındandır?
İntihar eğilimi |
Kronik yorgunluk |
Yeme bozuklukları |
Soyut akıl yürütme |
Ergen hamileliği |
Bilişsel fonksiyon bozuklukları: dikkat toplama, soyut akıl yürütme, dil gelişimi, sorun çözme becerilerinde bozukluklar ve buna bağlı olarak düşük akademik başarı ve okul performansı vb şeylerdir. Doğru cevap D'dir.
7.Soru
Sosyal hizmet sunumunda değerler, aşağıda belirtilen alanların hangisinden etkilenmez?
Sosyal hizmetin doğasından kaynaklanan durumlar. |
Sosyal hizmet sunucusunun hizmeti alanla, meslektaşlarıyla ve toplumun diğer üyeleriyle ilişkilerini içeren unsurlar. |
Sosyal hizmet uzmanının çalışmasına ya da iş yapma yöntemine ilişkin unsurlar. |
Sosyal hizmetin her düzeyde sunumunu içeren unsurlar. |
Etik ikilemin çözümüne ilişkin becerileri. |
Sosyal hizmetin her düzeyde sunumunu içeren unsurlar değer temeliyle ilişkilenememesi durumunda etik kodlardan uzaklaşılacağı var sayılır.
8.Soru
Hastanenin sosyal servisine başvuran 17 yaşında bir hasta, aile öyküsü alınırken çocukluğunda kuzeninin tacizine uğradığını, bu nedenle geçmişte intihar girişiminde de bulunduğunu belirtmiştir. Sosyal Hizmet Uzmanı, bu konuda yasal işlem başlatma yükümlülüğü olduğunu belirttiğinde, bu olayın duyulmaması gerektiğini, kendisine sülalede iyi gözle bakılmayacağını, duyulursa babasının katil olabileceğini ifade etmektedir.
- Hizmet alanların gizlilik haklarının ihlali
- Üçüncü kişilerin zarar görme olasılığı
- Hizmeti alanın özerkliğine saygı
- Kendi kendine zarar verme davranışına giren müracaatçıları koruma yükümlülüğü
Örnek olayda verilen bilgiler ışığında tıbbi sosyal hizmet uzmanı yukarıda verilen etik açmazlardan hangisi veya hangilerini deneyimler?
Yalnız I |
I ve II |
I, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Yalnız III |
Hizmet alanların gizlilik haklarının ihlali ikilem yaratır. Bazı durumlarda mahkeme kararlarına muhatap olmak, hizmeti alanın rızası dışında hizmet amacıyla edinilen bilginin ifşasını gerektirebilmektedir. Böyle bir durumda da sosyal çalışmacı ikilem içinde kalabilmektedir. Üçüncü kişilerin zarar görme olasılığı da etik ikilem nedenidir. Bazı tıbbi sorunlar, hizmeti alanın rızasını beklemeksizin edinilen bilginin yetkililere aktarımını gerektirebilir. Bilginin paylaşılması durumunda da zarar görecek üçüncü şahıslar vardır. Bildirilmemesi durumunda taciz davranışı birden fazla kişiye uygulanmış ya da uygulanıyor olabilir. Hizmeti alanın özerkliğine saygı, etik ikilem yaratabilir. Bazı sosyal hizmet uygulamaları, hizmeti alanın kendi kararını vermesini engelleyecek boyutlarda olabilmektedir. Sosyal hizmet uzmanlarının, müracaatçıların kendi kaderlerini tayin etme hakkına saygı göstermeleri, böyle koşullar için imkan dahilinde olmayabilmektedir. Kendi kendine zarar verme davranışına giren müracaatçıları koruma yükümlülüğüne ilişkin çatışmalar yaşanabilir. Hastanın geçmişte intihar girişiminin olması yeniden olabileceği ihtimalini akla getirebilir. Her ne kadar 18 yaşın altında olan bireylerde bildirme yükümlülüğünü zorunlu kılan düzenlemeler varsa da bu durum sosyal hizmet uzmanını etik ikilemde bırakabilir.
9.Soru
Kişinin kendi kararını vermesi yoluyla sorumluluk alması, kaderini tayin etmesi ve özerkliğini ortaya koyması aşağıdaki değerlerden hangisi ile ilişkilidir?
Sosyal adalet |
Hizmet |
Kişinin onuru ve değeri |
Yeterlilik |
Dürüstlük |
Sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır. Kişinin onuru ve değeri: Kişinin kendi kararını vermesi yoluyla sorumluluk alması, kaderini tayin etmesi ve özerkliğini ortaya koyması bu değer ile ilişkilidir.
10.Soru
Ahlâkın doğası hakkında eleştirel düşünmeyi ifade eden düşünme biçimi aşağıdakilerden hangisi ile ifade edilir?
Meta-etik |
Normatif etik |
Etik felsefe |
Betimleyici etik |
Mesleki etik |
Meta – etik ahlâkın doğası hakkında eleştirel düşünmeyi ifade eder. Doğru – yanlış, iyi-kötü gibi ayrımlama bu tür etik kodlar için yapılabilirdir. Etik ilkelerin teorik düzeydeki kaynaklarını araştırır. Bu nedenle doğru cevap A seçeneğidir.
11.Soru
Çatışmaların ya da açmazların çözümüne rehberlik eden ve böyle durumlarda bireyi yönlendiren yol gösteren değerler boyutu aşağıdakilerden hangisidir?
Bilişsel |
Yöneltici |
Duyuşsal |
Nihai |
Enstrümental |
Yöneltici boyut: Çatışmaların ya da açmazların çözümüne rehberlik eden ve böyle durumlarda bireyi yönlendiren yol gösteren değerlerdir. Toplumsal ihtiyaç ya da isteklerle baş etmek ve seçimlerin psikolojik açıdan savunmasını yapmak için değerlerin bu boyutu ortaya çıkmaktadır. Özellikle bireylerin içsel olarak kendilerini rahatsız eden bir olay ya da olguyla karşılaşmaları durumunda yöneldikleri değerler bu türden değerlerdir. Bireyin öz-benliğini korumaya yardımcı olabilirler. Doğru yanıt B'dir.
12.Soru
Bir sosyal hizmet uzmanının bir yandan çalışmaya devam ederken yüksek lisans yapması, aile danışmanlığı, motivasyonel görüşme, kısa süreli çözüm odaklı terapi gibi eğitimler alması etik çerçevede sahip olmaları gereken hangi görev ve beceriyle ilişkilidir?
Hizmet- Anlamlı ilişkiler kurabilme ve devam ettirebilme |
Sosyal adalet- Müracaatçıları kararlara ortak edebilme ve |
Yeterlilik- Mesleki yeterlilik ve hesap verebilirlik |
Kişinin onuru ve değeri- İletişimi etkili kullanabilme |
İnsan ilişkilerinin önemi- Anlamlı ilişkiler kurabilme ve devam ettirebilme |
Yeterlilik: Sosyal hizmet uzmanının hizmeti alanlarla etkili bir şekilde çalışma becerilerine ve yeteneklerine sahip olmasıdır. Yeterlilik değeri, sosyal hizmet uzmanlarının yalnızca gerekli bilgi ve becerilere sahip oldukları alanlarda uygulama yapmasını zorunlu kılan kısıtlayıcı bir çerçeve de sunar. Sosyal çalışmacılar, bilimsel olarak yeterli olduklarında, teknolojiyi ve mesleklerinin gerektirdiği araçları doğru biçimde kullandıklarında hizmeti talep edenlere yardımcı olabilirler. Diğer taraftan sosyal hizmet uzmanları, kendilerinden hizmet talep edenlere ve hizmete gereksinimi olanlara daha fazla yardımcı olabilmek için bilgi ve yeteneklerini geliştirmelidirler. Bu bağlamda Mesleki yeterlilik ve hesap verebilirlik becerisine sahip olmaları gerekir. Doğru yanıt C'dir.
13.Soru
Mağdur kadınlarla görüşmede aşağıdaki konulardan hangileri dikkate alınmalıdır?
- O¨ncelikle mağdur kadının güvenli bir ortamda olduğundan, hayati tehlike altında olmadığından emin olunması gerekmektedir.
- Görüşme özel bir odada yapılmalıdır. Gizlilik ve güvenliğinin sağlandığına ilişkin bilgi de mağdurla paylaşılmalıdır.
- Sakin, mağduru destekleyici bir duruş sergilenmelidir. Bunun yanında mağdurun anlattıklarına karşı küçümseyen, yargılayan, acıyan bir tavır takınılmamalıdır.
- Mağdurun görüşme boyunca sergileyebileceğiduygu dalgalanmaları anlayışla ve süku^netle karşılamalıdır.
- Mağdurla görüşen uzman, kendini tanıtmalı vesağlık kuruluşu içindeki görevini açıklamalıdır.
Mağdur kadınlarla görüşmede aşağıdaki konulardan hangileri dikkate alınmalıdır?
- O¨ncelikle mağdur kadının güvenli bir ortamda olduğundan, hayati tehlike altında olmadığından emin olunması gerekmektedir.
- Görüşme özel bir odada yapılmalıdır. Gizlilik ve güvenliğinin sağlandığına ilişkin bilgi de mağdurla paylaşılmalıdır.
- Sakin, mağduru destekleyici bir duruş sergilenmelidir. Bunun yanında mağdurun anlattıklarına karşı küçümseyen, yargılayan, acıyan bir tavır takınılmamalıdır.
- Mağdurun görüşme boyunca sergileyebileceğiduygu dalgalanmaları anlayışla ve süku^netle karşılamalıdır.
- Mağdurla görüşen uzman, kendini tanıtmalı vesağlık kuruluşu içindeki görevini açıklamalıdır.
I-II-III-IV-V |
II-III-V |
III-IV-V |
I-II-III |
II-V |
Mağdur kadınlarla görüşmede aşağıdaki konular dikkate alınmalıdır:
-
O¨ncelikle mağdur kadının güvenli bir ortamdaolduğundan, hayati tehlike altında olmadığından emin olunması gerekmektedir.
-
Görüşme özel bir odada yapılmalıdır. Gizlilik vegüvenliğinin sağlandığına ilişkin bilgi de mağdurla paylaşılmalıdır.
-
Sakin, mağduru destekleyici bir duruş sergilen- melidir. Bunun yanında mağdurun anlattıklarına karşı küçümseyen, yargılayan, acıyan bir tavır ta- kınılmamalıdır.
-
Mağdurun görüşme boyunca sergileyebileceğiduygu dalgalanmaları anlayışla ve süku^netle karşı- lamalıdır.
-
Mağdurla görüşen uzman, kendini tanıtmalı vesağlık kuruluşu içindeki görevini açıklamalıdır.
14.Soru
Bireylerin nihai değerlere erişmelerini sağlayan aracı değerlere enstrümental (araç) değerler denir. Bu bilgiden hareketle aşağıdakilerden hangisi veya hangileri enstrümental değerler arasında sayılabilir?
- Eşitlik
- Dürüstlük
- Özgürlük
- Hayal gücü
- Aşk
I, II ve III |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
II, IV ve V |
III ve V |
Enstrümental (araç) değerler: Bireylerin nihai değerlere erişmelerini sağlayan aracı değerlerdir. Aşk, neşe, sadakat, dürüstlük, nezaket, sorumluluk, öz-denetim (irade), idrak, geniş görüşlülük, yetenek, bağımsızlık, hayal gücü, hırs, yardımseverlik ve temizlik enstrümental değerlerin örnekleridir.
15.Soru
ABD’de bulunan Sosyal Çalışmacılar Ulusal Birliği'nin, 2011 yılında yayınladığı çalışma kitabında yer alan, sağlık kuruluşlarındaki sosyal çalışmacıların görevlerinden biri olan "Hastayı farklı sağlık hizmetleri konusunda bilgilendirmek" maddesinde kasdedilen subakut hastalıklar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Hızla ortaya çıkan ve hızla kaybolan hastalıklara denir. Bu hastalıklar ortalama 3 ile 14 gün sürmektedir. |
Daha yavaş şekilde ortaya çıkan, uzun süre devam eden, kimi zaman da ömür boyu |
Çok keskin, şiddetli, aniden şiddetli belirtiyle başlayan hastalık demektir. Hastalığın süresi birkaç saat ile 2 arasıdır. |
Akut devreyi geçirmiş fakat kronik nitelik kazanmamış hastalıklardır. Hastalığın süresi 2-4 haftadır. |
Birinden başkasına geçen, bulaşan, sâri hastalıklardır. |
Akut Hastalık, hızla ortaya çıkan ve hızla kaybolan hastalıklara ‘akut hastalık’ denir. Bir akut hastalık ortalama 3 ile 14 gün sürmektedir.
Kronik Hastalık, daha yavaş şekilde ortaya çıkan, uzun süre devam eden, kimi zaman da ömür boyu sürebilen hastalıklardır.
Subakut, süre ve etki olarak akut ve kronik hastalıklar arasında kalan hastalıklardır. C seçeneğinde preakut, E seçeneğinde bulaşıcı hastalıklar tanımlanmıştır. Doğru yanıt D'dir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi toplumdaki hastalık, kaza ve sağlıkla ilgili durumların dağılımını, görülme sıklıklarını ve bunları etkileyen faktörleri inceleyen bir tıp alanıdır?
Psikoloji |
Psikiyatri |
Geriatri |
Dermotoloji |
Epidemiyoloji |
Epidemiyoloji: Toplumdaki hastalık, kaza ve sağlıkla ilgili durumların dağılımını, görülme sıklıklarını ve bunları etkileyen faktörleri inceleyen bir tıp alanıdır.
17.Soru
- Eylem problemi üzerine yoğunlaşır.
- Bütün bireyler eşsizdirler ve insan oluşlarından dolayı değerlidirler.
- Kurallar, kesinlik, mutlaklık ve zorunluluk üzerine kuruludur.
- On sekizinci yüzyılda John Stuart Mill’in faydacı yaklaşımına dayanır.
- Bir davranışın ahlâki doğruluğuna ancak sonuçlarına bakarak karar verilebileceğini savunur.
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri deontolojik etiğin özelliklerinden biridir?
III ve IV |
I ve II |
I, II ve V |
III, IV ve V |
I, II ve III |
Deontolojik Etik (Kural Etiği): Deontolojik kurallar, kesinlik, mutlaklık ve zorunluluk üzerine kuruludur. Bir eylem önceden belirlenmiş kriterlere göre yapılmalıdır. Bu etik türü, görev temellidir ve belli bir davranışın sonucundan ziyade bireyi bu davranışa iten niyeti önemli kabul eden etik sistemidir. Davranışların doğru ve yanlış olmak üzere kesin çizgilerle ikiye ayrılması felsefesine dayanır. Kural temelli etik anlayışının temsilcisi olarak Immanuel Kant, kabul edilmektedir. Kant’ın felsefesi, davranışta bulunmanın evrensel kabulüne dayanır. Bireylerin kendilerine davranılmasını istedikleri gibi değerlerine davranması deontolojik etiğin temel çerçevesini belirler. Bir diğer deyişle “kendine yapılmasını istemediğini başkasına yapmamak” esastır. Deontolojik etik, sonuçlara değil eylem problemi üzerine yoğunlaşır. Deontolojik bakışta bütün bireyler eşsizdirler ve insan oluşlarından dolayı değerlidirler. Herkese eşit ve saygılı davranılması evrensel bir gerekliliktir. Iv ve V maddeler teleolojik etiğin özellikleridir. Doğru yanıt E'dir.
18.Soru
Mesleki etiğin en önemli özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
Aynı işi yapanların paylaştığı değerler bütünü olması. |
Mesleğin onurunu ve statüsünü belirlemesi |
Kuralların her profesyonel için ve her toplumda geçerli olması. |
Soyut ve genel ahlâki ilkelerden ve standartlardan oluşmuş bütünü ifade etmesi. |
Aykırı eylemlerin cezalandırılması mesleki etik kurallarda esas olması. |
Mesleki etik, meslek ve çalışma alanlarında insan ilişkilerini ve davranışlarını düzenlemek amacıyla soyut ve genel ahlâki ilkelerden ve standartlardan oluşmuş bütünü ifade eder. Bir diğer deyişle mesleki etiğin en önemli özelliği, kuralların her profesyonel için ve her toplumda geçerli olmasıdır. Bu açıklama doğrultusunda doğru cevap C seçeneğidir.
19.Soru
Amerikan Tıbbi Çalışmacılar Sosyal Birliğinin 1934 tarihli raporunda ise tıp alanında sosyal çalışmanın amacının hangi konu üzerinde yoğunlaşması gerektiğini vurgulamıştır ?
Hastalık ile sosyal eşitsizlik arasındaki ilişki |
Bulaşıcı hastalıklar ve tedavisi arasındaki ilişki
|
Aşı kullanımı ve hastalıklar arasındaki ilişki
|
Hastanede uygulanan sosyal normlar
|
İlaçlar ve faydaları |
Amerikan Tıbbi Çalışmacılar Sosyal Birliğinin 1934 tarihli raporunda ise tıp alanında sosyal çalışmanın amacı, hastalıkla sosyal eşitsizlik arasındaki ilişki üzerine yoğunlaşma olarak belirtilmiştir. 20.yüzyıl boyunca tıp alanında yaşanan gelişmelerle, sosyal çalışmanın sağlık kuruluşlarındaki rolü şekillenmeye ve değişmeye devam etmiştir
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi evde bakım hizmetlerinin faydalarından biri değildir?
Hastalara özerklik ve kendiliklerini koruma olanağı verir. |
Hastalar artık kendilerine bakabildikleri için yalnız kalır. |
Hastalar hem fiziksel hem de psikolojik olarak rahat hareket edebilirler. |
Hastaların çevreyle olan iletişimleri artırılır. |
Koruyucu sağlık hizmetlerine ulaşımı kolaylaştırır. |
Evde bakım hizmetlerinin yararlarından bazıları aşağıda sıralanmıştır:
• Hastalara özerklik ve kendiliklerini koruma olanağı vererek insanların yaşadıkları
ortamda daha mutlu olmalarını sağlamaktadır.
• Hastalara hem fiziksel hem de psikolojik olarak rahat hareket etme imkânı sunmaktadır.
• Hastaların çevreyle olan iletişimleri artırılmaktadır. Bu sayede onların daha hızlı iyileşmelerine olanak sağlanmaktadır.
• Hastanede kalması nedeniyle hastanın psikolojisinin olumsuz etkilenme olasılığı
vardır. Evde bakım ile bu olumsuz etkilenmenin önüne geçilmiş olmaktadır. Olumlu psikolojik durumun ise iyileşmeye olumlu katkı yaptığı bilinmektedir.
• Evde bakım, maliyet açısından da yararlar sunmaktadır. Hastane hizmetlerinden daha
etkilidir ve daha ekonomiktir.
• Evde sağlık hizmetleri, koruyucu sağlık hizmetlerine ulaşımı kolaylaştırmaktadır.
• Evde bakım hizmetleri gereksiz hastane yatışlarını azaltmakta; bu sonuç ise hem fırsat eşitliği hem de sağlık profesyonelleri hasta yükü açısından olumlu katkılarda bulunmaktadır.
• Hastaneye başvurularda, hastanede kalış süresinde ve hastane enfeksiyonlarında azalma olmaktadır.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ