Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Ara 8. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Turner'a göre beden sosyolojisinin nitelikleri arasında yer almaz?
Bedeni, doğa ile kültürün kesişme noktası olarak ele almak |
Nüfus ve bireylerin bedensel ayrımını yapmak ve bedenler üzerindeki düzenleme, kontrol etme ve otorite kurma mekanizmalarını dikkate almak |
Beden üzerinden hareketle cinsiyet kimliği ve cinsiyet temelli ayrımların dikkate alınması |
Bedenin uygarlaşması ile rasyonelleşmesi |
İç bedene yönelik olarak hastalıkların bireysel ve toplumsal boyutlarıyla ilgilenmesi, dış beden ayrımında ise bedenin dış görünümünde ortaya çıkan sapmalara ilgi göstermesi ve analiz edilmesi |
Bedenin uygarlaşması ile rasyonelleşmesi düşüncesi Elias tarafından ortaya atılmıştır. Diğer seçeneklerde yer alan ifadeler ise Turner'e aittir. Doğru cevap D seçeneğidir.
2.Soru
Muhtemel göçmenlerin, göç süreci ile ilgili herhangi bir tasarrufu olmadan göçün gerçekleşmesi nasıl adlandırılır?
İlkel göç |
Zoraki göç |
Yönlendiren göç |
Serbest göç |
Kitlesel göç |
Göçün nedenlerini Petersen ise beş göç tipi ile açıklar:
- İlkel göçler: Doğa ve çevreden kaynaklanan olumsuzluklar nedeniyle gerçekleşen göçtür. Petersen ilkel göçü, kuraklık, kötü hava şartları gibi nedenlerden kaynaklı toplu göçleri tanımlamak için kullanmaktadır.
- Zoraki göçler: Muhtemel göçmenlerin, göç süreci ile ilgili herhangi bir tasarrufu olmadan göç gerçekleşiyor ise bu zoraki göç olarak tanımlanmaktadır.
- Yönlendirilen göçler: Siyasal ve sosyal ortamdaki çeşitli zorlayıcı unsurlara rağmen göç edip etmeme konusunda inisiyatif var ise bu yönlendirilen göç olarak tanımlanmaktadır.
- Serbest göç: Kişinin kendi iradesi ile gerçekleştirdiği göçtür. Yukarıdaki nedenlerden üçü de toplu göçlere neden olurken, bu kategori ise bireysel göçü açıklamaktadır.
- Kitlesel göç: Teknoloji ve ulaşımda yaşanan gelişmeler sonrasında, göçün kolektif hale gelmesidir. İradi bir göç sonrasında göç edilen yerdeki memnuniyet ve bunun yayılması sonrasında gerçekleşen göçtür.
3.Soru
En genel anlamıyla babanın ya da “aile reisi sayılan erkeğin” yönetimini ifade etmektedir ve aslında belirli bir “erkek-egemen aile” türünü anlatmak üzerinden temellenmiştir. Babanın yönetimi, aile içinde babanın/kocanın hakim olması ve eş ile çocukların da babaya tabi olması anlamına gelir. Bu tür ailede yetke ve iktidar bütünüyle babada toplanmıştır. Ancak bu kavram daha sonra sadece aile yapılanmasını anlatmak üzerinden kullanılan bir kavram olmaktan çıkmış ve daha genel anlamda, kadınların erkekler tarafından tabi bırakıldıkları ya da kendilerinin tabi olduğu bir baskı ve eşitsizliğin ifadesi olarak, erkekler tarafından yönetim anlamında kullanılmaya başlanmıştır.
Yukarıda tanımı verilen kavram aşağıdaki seçeneklerden hangisinde yer almaktadır?
Mikro iktidar |
Ataerkil sistem |
Kölelik |
Otorite |
Meşruiyet |
Ataerkil kavramı en genel anlamıyla babanın ya da “aile reisi sayılan erkeğin” yönetimini ifade etmektedir ve aslında belirli bir “erkek-egemen aile” türünü anlatmak üzerinden temellenmiştir. Erkek egemen ailede egemen erkeğin yönetimi altında bulunanlar geniş ev halkını oluşturan başta kadınlar olmak üzere daha genç erkekler ve çocuklar şeklinde sıralanabilir. Babanın yönetimi, aile içinde babanın/kocanın hakim olması ve eş ile çocukların da babaya tabi olması anlamına gelir. Ataerkil ailede yetke ve iktidar bütünüyle babada toplanmıştır. Ancak bu kavram daha sonra sadece aile yapılanmasını anlatmak üzerinden kullanılan bir kavram olmaktan çıkmış ve daha genel anlamda, kadınların erkekler tarafından tabi bırakıldıkları ya da kendilerinin tabi olduğu bir baskı ve eşitsizliğin ifadesi olarak, erkekler tarafından yönetim anlamında kullanılmaya başlanmıştır.
4.Soru
Kadın ve erkeğe ait cinsiyet rolleri ile hak ve sorumlulukların tahsis edilmesinde, içinde yaşanılan toplumun sosyal ve kültürel özelliklerinin belirleyici olduğunun altını çizen yaklaşım aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmektedir?
Biyolojik Belirlenimcilik |
Antropolojik görüş |
Kartezyen düşünce |
Feminist düşünce |
Toplumsal Beden |
Toplumsal cinsiyet ve cinsiyet rolleri kavramının şekillenmesinde etkili olan ikinci görüş ise sosyal/kültürel faktörleri ön plana çıkaran Antropolojik görüştür. Kadın ve erkeğe ait cinsiyet rolleri ile hak ve sorumlulukların tahsis edilmesinde, içinde yaşanılan toplumun sosyal ve kültürel özelliklerinin belirleyici olduğunun altını çizmektedir.
5.Soru
Genellikle kadınların göç ettikleri ülkede düşük ücretle çalışmalarının nedeni nedir?
Ekonomik güçlükler |
Kültürel farklılıklar |
İş bulamamak |
Eğitim düzeyi |
Diplomanın tanınmaması |
Diplomanın tanınmaması
6.Soru
………………..iktidarın ona tabi olanlar tarafından meşru olarak kabullenilmiş biçimi yani meşru iktidar olarak tanımlanabilir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yeri aşağıdakilerden hangisi doğru şekilde tamamlar?
Otorite |
Siyasal iktidar |
Sosyal iktidar |
Mikro iktidar |
Kölelik |
Otorite, iktidarın ona tabi olanlar tarafından meşru olarak kabullenilmiş biçimi yani meşru iktidar olarak tanımlanabilir.
7.Soru
"Kadın, erkekten daha fazla beden ve daha fazla yazıdır" sözü aşağıdakilerden hangisine aittir?
Cixous |
Foucault |
Giddens |
Oakley |
Durkheim |
H. Cixous’ya göre kadın, erkekten daha fazla beden ve daha fazla yazıdır. Ona göre yazı, var olan dizgeyi yeniden üretmek zorunda değildir. Kendisi, kadının çıkarlarını gözeten bir yazı biçiminin üretilmesini önermektedir.
8.Soru
Bizans Dönemi yöneticilerinin kadınlara ilişkin aldığı kararların incelenmesini amaçlayan bir çalışmada feminist disiplinin aşağıdaki bilim alanlarından hangisine ihtiyacı vardır?
Psikoloji |
Antropoloji |
Uluslararası İlişkiler |
Epistemoloji |
Sosyoloji |
İnsan topluluklarının kültürlerini hem göreceli olarak hem de birbirleriyle ilişkileri bağlamında ele alan antropolojide 1970’lerden itibaren toplumsal cinsiyet kavramının da kullanılmaya başlandığını görmekteyiz. Böylelikle, öncesinde toplumların farklı cinsiyetlere yönelik farklı kültürel kodlar oluşturduğunu gösteren antropoloji, zaman içerisinde bu kültürel kodların kadın erkek arasında eşitsiz bir ilişki biçimini de ürettiğine dair bir yaklaşımı ortaya atarak feminist antropoloji alanının oluşmasını sağlamıştır. Soruda belirtilen araştırma amacının da bu bağlamda antropoloji ile ilişkili olduğu görülmektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi tüketim kültürünün mekanizmaları altında beden-toplumsal cinsiyet etkileşimine yönelik kavramsallaştırmalardan biri değildir?
Kültürel bir hammadde |
Kültür teksti |
Kültürel sermaye |
Kültürel bir proje |
Sosyal kontrolün dolaysız bir alanı |
Feminist platformda 1980’ler ile birlikte, bedenin toplumsal cinsiyet ile olan etkileşim boyutu daha ön plana çıkmaya başlamış ve beden, tüketim kültürünün mekanizmaları altında “kültürel bir hammadde”, “kültür teksti”, “kültürel bir proje”, “sosyal kontrolün dolaysız bir alanı” vb. gibi kavramsallaştırmalar ile analizlere konu olmaya başlamıştır. Doğru yanıt C’dir.
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Turner’a göre temelleri atılan bir Beden Sosyolojisi’nin dört önemli niteliğinden biri değildir?
Beden, doğa ile kültürün kesişme noktasıdır. |
İç ve dış beden ayrımı yapılmalıdır. |
Cinsiyet kimliği ve cinsiyet temelli ayrımlar dikkate alınmalıdır. |
Dış beden, hastalıkların bireysel ve toplumsal boyutlarıyla ilgilenmelidir. |
Dış bedendeki ‘sapma’lara ilgi gösterilmeli ve bunlar toplumsal düzlemde analiz edilmelidir. |
Turner’a göre temelleri atılan bir Beden Sosyolojisi’nin dört önemli niteliği vardır:
Bunlardan ilki bedenin doğa ile kültürün kesişme noktası olarak ele alınmasıdır. Bu nitelik, bedenin hem fiziki hem de toplumsal yönünü ortaya çıkaracaktır. Bu doğrultuda
ikinci nitelik, iç ve dış beden ayrımı temelinde, Foucault’yu da referans alarak, nüfus ve
bireylerin bedensel ayrımını yapmak ve bedenler üzerindeki düzenleme, kontrol etme
ve otorite kurma mekanizmalarını dikkate almaktır. Beden üzerinden hareketle cinsiyet kimliği ve cinsiyet temelli ayrımların dikkate alınması üçüncü önemli niteliktir.
Bedenin politik uğraşının merkezinde olmasından dolayı, beden temelli çocuk, genç,
yetişkin, vatandaş gibi kavramlar ve bunları çevreleyen patriarşi, beden politikaları gibi
çerçeveler, önemli analiz alanlarını oluşturmaktadır. Beden sosyolojisinin son özelliği
ise yine iç ve dış beden ayrımı temelinde, iç bedene yönelik olarak beden sosyolojisinin,
hastalıkların bireysel ve toplumsal boyutlarıyla ilgilenmesi, dış beden ayrımında ise bedenin yüzeyinde / dış görünümünde ortaya çıkan ‘sapma’lara ilgi göstermesi ve bunların
tümünü toplumsal düzlemde analiz etmesidir. Cevap D şıkkıdır.
11.Soru
- Kentlerin dağınık ve çarpık bir şekilde büyümesi
- Yoksulluğun mekânsal olarak yoğunlaşması
- Kentsel yoksulluk
- Gecekondulaşma
Yukarıda verilenlerden hangileri göçün kent üzerindeki etkileri arasında sayılabilir?
I ve III |
II ve IV |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
I, II, III ve IV |
Hızlı ve yoğun gerçekleşen göçlerin kent mekanın üzerindeki en önemli etkisi, kentlerin dağınık ve çarpık bir şekilde büyümesidir. Bu tür göçler ile konut ve barınma sorunu ortaya çıkar ve kentlerde kira ya da ev-arsa fiyatlarında artışlar başlar. Bu göçmenler için ağır bir bedel olduğundan, bu sorunu aşmak için kent dışında ciddi altyapı eksiklikleri olan evlere yerleşmek durumunda kalırlar. Kentsel hizmetlerden yoksun yerlerde, kendi gecekondularını yaparlar, kentsel hizmetlerden yoksun bu bölgeler ile kentin ana bölgeleri arasında mekânsal ayrışmalar yaşanır. Kentin bu hareketli ve daha kozmopolit bölgeleri, yeni göçleri de çeker ve buralar göçmen mahallesi haline gelerek “yoksulluğun mekânsal olarak yoğunlaşmasına” neden olur.
Göçün kent üzerindeki en önemli etkilerinden biri de kentsel yoksulluktur. “Kentsel yoksulluk; gelir yetersizliği dışında, düşük statüye sahip kentsel mekânlarda yaşama, dışlanma ve marjinalleşme, barınma, sağlık, eğitim, adalet, istihdam vb. olanaklara erişimde dezavantajlı konumda olma durumuyla da tanımlanmaktadır”. Kentsel yoksulluğun ve yoksunluğun en somut göstergesi gecekondulaşmadır. Göç ile birlikte en yoksul kesim, şehir merkezinde kira ve diğer maliyetler yüzünden şehrin uzağındaki yerlere yerleşmek durumunda kalmaktadırlar. Bunun sonucu olarak, yeni yoksul göçmenler, kentin belirli alanlarında toplanmaya başlamakta ve burada kentsel yoksul nüfus yoğunlaşmaktadır. Nüfus yoğunluğunun sonucu olarak bu alanlarda gecekondulaşma süreci başlar.
12.Soru
Ön plana çıkarılmış kadınlık kavramına göre, hangisi kadınların boyun eğdikleri şeylerden değildir?
Evliliğin ve çocuk bakımının kabullenilmesi |
Oynaşma sahnelerinde baskın olmak |
Erkeklerin benliklerinin okşanma isteğine boyun eğme |
Kitlesel iletişim araçlarıyla reklamlarının yapılması |
Çocuk terbiyesi ve empatiyi kadına özgü erdemler olarak görme |
Kadınların boyun eğdikleri şey, kadınlara yönelik istihdam piyasası ayrımcılığına bir tepki olarak evliliğin ve çocuk bakımının kabullenilmesi, oynaşma sahnelerinde kırılganlık, erkeklerin işyeri ilişkilerinde içlerinin gıcıklanma ve benliklerinin okşanma arzusuna boyun eğme vb. şeklinde sıralanabilir. Bu noktada genç kadınlar için cinsellik, yaşlı kadınlar için de annelik ön plana çıkarılmış kadınlığın temel temaları olarak okunabilir. Cevap B şıkkıdır.
13.Soru
Kadınların eril tahakkümün toplumsal düzen içindeki işleyişini doğal ve normal olarak kabul etme eğiliminde olmasına ne ad verilir?
Meşruluk |
Erkek hegemonyası |
Otorite |
Sembolik iktidar |
Sembolik şideet |
Sembolik şiddet, kadınların eril tahakkümün toplumsal düzen içindeki işleyişini doğal ve normal olarak kabul etme eğiliminde olmasının anlatımıdır ve bu noktada kadınlar eril tahakkümün sürdürülmesinde önemli bir role sahiptir. Cevap E şıkkıdır.
14.Soru
Fransız Devrimi sırasında kaleme aldığı kadın hakları bildirisi üzerine ölüm cezasına çarptırılan yazar kimdir?
Olympe de Gouges |
Jarena Lee |
Mary Wolstonecraft |
Anne Hutchinson |
Mary de Gourney |
Olympe de Gouges
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kadın bedeninde cisimleşen toplumsal cinsiyet rollerinden biri değildir?
Annelik |
Eşlik |
Ev kadınlığı |
Doğurganlık |
İş kadınlığı |
Patriarşik geleneksel değerlerin etkin olduğu toplumlarda eşlik, annelik ve ev kadınlığı rolleriyle karşımıza gelen toplumsal cinsiyet rollerinin rol davranışlarının kadın bedenlerinde cisimleşmesi, onlardan bu rollerin gereğini yerine getiren bedensel davranışlar sergilemelerini talep etmektedir.
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, kadın için, biyolojik bedenin toplumsal bedene dönüştürülmesi, yani, toplumsal cinsiyetlendirilmesine bir örnek olarak düşünülebilir?
Menstrüasyon |
Göğüslerin belirginleşmesi |
Annelik |
Hamilelik |
Doğum |
Bedenin toplumsal cinsiyetlendirilmesine kadın bedeni açısından bakıldığında ise temel görünüm şudur: Kadının, toplum sahnesindeki temel rolleri annelik, eşlik ve ev kadınlığıdır ve bu rollerin oynanmasına ilişkin normların referansı, tüm eleştirilere rağmen, kadının biyolojik bedeni olmuştur. Kadının biyolojik bedeninin temel nitelikleri, onun toplum sahnesinde üstleneceği roller için bir referans olmuştur.
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi patriarşik toplum yapılarında çocuk kadın bedeninden kadın bedenine geçişi belirleyen olaydır?
Okula başlamak |
Anne olmak |
Evlenmek |
Menstrüasyonun başlaması |
Ekonomik bağımsızlık kazanmak |
C¸ocuk/ergen olan kadın bedeni, kadın bedeninin toplumsal cinsiyetlendirilmesinde, kadının biyolojik bedeninin (menstrüasyon döneminin beklenmesi nedeniyle) ne kadar da referans alındığının bir göstergesidir. Kadın bedeninin doğurganlık niteliğine sahip olmasıyla birlikte, bir kadın için öngörülen temel cinsiyet rollerini yerine getirmenin gerekliliği, çocuk yaştaki kadınlara dayatılmaktadır. C¸ocuk kadının bedeni, bu toplumsal bedensel görünümde, bedenine yüklenilen patriarşik sosyal değerlerin etkinliği sonucu olarak, toplumsal cinsiyet rollerini yüklenmektedir. Bu değerler çerçevesinde, menstruasyon döneminin başlaması ile birlikte çocuk bedeni ‘kadın bedeni’ olarak kabul edilmektedir. Bu kabullenmenin içeriğinde, biyolojik olarak üreme yeteneğini kazanan kadın bedeninin, bu yeteneği ile bağlantılı toplumsal cinsiyetine yüklenmiş tüm toplumsal rolleri oynayabileceği varsayımı bulunmaktadır. Doğru cevap D'dir.
18.Soru
Kadınlığın inşasında en belirgin egemenlik yapısı nedir?
Heteroseksüel erkeklerin küresel düzeydeki egemenliği |
Kitle iletişim araçlarında daha çok reklamının yapılması |
Ön plana çıkarılmış kadınlığa ihtiyaç duyulması |
Tarihselliğin kadınlık biçimlerinin değişmesine yol açması |
Erkeklik ve kadınlık arasında temel farklılık bulunması |
Heteroseksüel erkeklerin küresel düzeydeki egemenliği
19.Soru
Patriarşik değerler çerçevesinde kadınlar için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Kendi bedenlerinin gerçek sahibi değildirler |
Bedenlerine atfedilen sosyal değerlerin ‘taşıyıcısı’dırlar |
Taşıyıcısı oldukları temel değer ‘namus’ dur |
Biyolojik cinsiyete dayalı kültürel yönergeleri kendilerine mal etmektedir |
Namuslu olan, kadın bedenine ilişkin değerli sayılanların, değerli olarak kalabilmiş halidir |
Patriarşik değerler çerçevesinde kadınlar, kendi bedenlerinin gerçek sahibi değildirler. Bedenlerine atfedilen sosyal değerlerin ‘taşıyıcısı’dırlar. Taşıyıcısı oldukları temel değer ise ‘namus’ dur. Namuslu olan, kadın bedenine ilişkin değerli sayılanların, değerli olarak kalabilmiş halidir.
20.Soru
Deneysel bulgular ve gözlemler eşliğinde kadının konumunu açıklayan bir yaklaşımı temsil etmektedir.
Aşağıdakilerden hangisini tanımlar?
Postmodern feminist teorileri |
Feminist bakış açısı |
Feminist duruş epistemolojisi |
Feminist ampirizm |
Feminist epistemoloji |
Feminist ampirizm
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ