Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi Final 7. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kadınların geçmişini iyi tanımak, bu bilgileri bugünkü araştırmacılara derli toplu bir şekilde sunmak ve bugünün yazılı belgelerini gelecek nesiller için saklamak amacıyla kurulmuştur?
Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı |
Kadın Emeği Değerlendirme Vakfı |
Ayrımcılığa Karşı Kadın Derneği |
Geçici Modern Kadın Müzesi |
Kadın Çevresi Anonim Şirketi |
Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi, kadınların geçmişini iyi tanımak, bu bilgileri bugünkü araştırmacılara derli toplu bir şekilde sunmak ve bugünün yazılı belgelerini gelecek nesiller için saklamak amacıyla kurulmuştur. Doğru cevap A'dır.
2.Soru
I. Feminist tarih
II. Toplumsal cinsiyet tarihi
III. Kuir tarih
IV. Genel tarih
Yukarıdakilerden hangileri kadın tarihi çalışmalarından doğmuştur?
I ve II |
I, II ve III |
I, III ve IV |
II, III ve IV |
III ve IV |
Kadın tarihi çalışmalarından, feminist tarih, toplumsal cinsiyet tarihi ve kuir tarih çalışmaları da doğmuştur. Doğru cevap B'dir.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi soyut eşitlik ve adalet kavramına yaslanan insan hakları anlayışının bir ürünüdür?
Aşağıdakilerden hangisi soyut eşitlik ve adalet kavramına yaslanan insan hakları anlayışının bir ürünüdür?
Siyasal katılım |
Siyasal yön |
Siyasal görüş |
Siyasal anlayış |
Siyasal farkındalık |
Siyasal katılım
Soyut eşitlik ve adalet kavramına yaslanan insan hakları anlayışının bir ürünüdür.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kadınların siyasal kararlara eşit katılımı önündeki engellerden biri değildir?
Yetersiz aile desteği |
Politik yaşamın “erkek egemen” niteliği |
Ülkedeki ana-akım siyasal partilerin kadın erkek eşitliğini içten benimsemeleri |
Ataerkil ideolojinin ve kültürel geleneklerin kadın hakları aleyhine içeriği |
Seçim sisteminin kadınları ve genel olarak güçsüzleri engelleyici niteliği |
Kadınların siyasal kararlara eşit katılımı önündeki engellerin başında,
- ülkedeki ana-akım siyasal partilerin kadın erkek eşitliğini içten benimsememeleri ve bu konuda destek olmaktan çok, kadınların fiilen önünü kapatan bir rol oynamaları gelmektedir.
- Bunun yanında elbette kadınların yeterli aile desteğinin olmaması,
- politik yaşamın “erkek egemen”niteliği,
- ataerkil ideolojinin ve kültürel geleneklerin kadın hakları aleyhine içeriği,
- parasal destek yokluğu ve seçim sisteminin kadınları ve genel olarak
güçsüzleri engelleyici niteliği de temel faktörler arasında sayılmalıdır. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.
5.Soru
“Milletleri biyolojik, kültürel ve sembolik olarak yeniden üreten sadece bürokrasi değil kadındır” saptamasını yapan kişi aşağıdakilerden hangisidir?
Susan Muller Okin |
Virginia Woolf |
Davis |
Carol Pateman |
Jennings |
Davis, “milletleri biyolojik, kültürel ve sembolik olarak yeniden üreten sadece bürokrasi değil kadındır” saptamasını yapar. Kadınların milletin biyolojik üreticileri olarak doğallaştırılan rollerinden, milletlerin kültürel oluşumundaki rollerine, oradan da vatandaşlık hakları ve yükümlülükleri yoluyla milletlerin sivil oluşumundaki rollerine, cinsiyete dayalı yapısı ortaya konulmalıdır (Davis, 2003, s.19 ve 23).
6.Soru
Toplumsal cinsiyet yanlılığı, yani kadınların toplumsal konumlarının toplumsal cinsiyeti merkeze alarak sorunsallaştırılması, feminist bilim tartışmalarında ciddi açılımlar sağlamış; bilim ve bilim insanı ilişkisinde, özellikle bilen, bilinen ve bilme biçiminin sorgulanmasına neden olmuştur.
Bu çerçevede, kadınların toplumsal konumlarının ve yaşam deneyimi farklılıklarının aşağıdakilerden hangisine bağlı olduğu söylenemez?
Öznelliklerine bağlı olarak inşa edildiği |
Konumsal, bağlamsal, durumsal ve hatta geçici ve rastlantısal olduğu |
Öznelliklerin dönüşlü/yansımalı ve söylemsel olduğu |
Politik bir pozisyon ve duruşa karşılık geldiği önermelerin, feminist bilimin modernite yaklaşımı içerisinde yer aldığı |
Feminist düşüncenin , modernitenin geleneksel yaklaşımıyla birebir aynı olduğu |
Toplumsal cinsiyet yanlılığı, yani kadınların toplumsal konumlarının toplumsal cinsiyeti merkeze alarak sorunsallaştırılması, feminist bilim tartışmalarında ciddi açılımlar sağlamış; bilim ve bilim insanı ilişkisinde, özellikle bilen, bilinen ve bilme biçiminin sorgulanmasına neden olmuştur. Bu çerçevede, kadınların toplumsal konumlarının ve yaşam deneyimi farklılıklarının;
1. öznelliklerine bağlı olarak inşa edildiği,
2. bu inşanın konumsal, bağlamsal, durumsal ve hatta geçici ve rastlantısal olduğu,
3. öznelliklerin dönüşlü/yansımalı ve söylemsel olduğu
4. bunun da, politik bir pozisyon ve duruşa karşılık geldiği şeklindeki önermelerin, feminist bilimin modernite yaklaşımı içerisinde gelebileceği en son konum olduğu
söylenebilir.
Feminist düşüncenin, modernitenin geleneksel yaklaşımıyla birebir aynı olduğu söylenemez. Bu nedenle doğru yanıt E'dir.
7.Soru
Hangisi Türkiye'de 1950-1980 dönemi kadın hareketiyle ilgili doğru bir ifade değildir?
1950’li yıllarda kırdan kente göçle birlikte, kentin sunduğu eğitim ve iş olanaklarından kadınlar da yararlanmaya başlamışlardır. |
Ekonomik faaliyetler ile kamu hizmetlerine kadın katılım oranlarında, sınırlı düzeyde de olsa bir artış gerçekleşmiştir. |
Bu dönemde, daha önce tarımda ücretsiz aile işçisi olarak çalışan kadınların kente göç sonrasında formel işgücü piyasasının dışında kalmaları nedeniyle, ev kadını kategorisindeki kadın oranında önemli bir artış olmuştur. |
Kadınlar parlamentonun yanı sıra ilk defa parti başkanlığına ve belediye başkanlığına da bu dönemde seçildiler. |
Kadınlar parlamentoda bir önceki dönemden daha yüksek bir oranda temsil edilmişlerdir. |
Her ne kadar Türkiye’de 1980’li yıllara kadar, çalışma yaşamına katılan kadınların ezici bir çoğunluğu, tarımda ücretsiz aile işçisi olarak çalışsa da, 1950’li yıllarda kırdan-kente göçle birlikte, kentin sunduğu eğitim ve iş olanaklarından kadınlar da yararlanmaya başlamışlardır. Ekonomik faaliyetler ile kamu hizmetlerine kadın katılım oranlarında, sınırlı düzeyde de olsa bir artış gerçekleşmiştir. 1970’lerin sonlarına gelindiğinde kadınların kamu görevlileri içindeki sayısı dörtte bir oranında artmış, ancak bu artıştaki yoğunluk “daha çok alt-kademe görevlerde ve eğitim sağlık gibi cinsiyete dayalı sektörlerde” gerçekleşmiştir. Bu dönemde, daha önce tarımda ücretsiz aile işçisi olarak çalışan kadınların kente göç sonrasında formel işgücü piyasasının dışında kalmaları nedeniyle, ev kadını kategorisindeki kadın oranında önemli bir artış olmuş ve bu durum kadınların işgücüne katılım oranlarında sürekli bir düşüşün görülmesine yol açmıştır. Kadınlar parlamentonun yanı sıra ilk defa parti başkanlığına ve belediye başkanlığına da bu dönemde seçildiler, ancak parlamentoya bir önceki dönemden de daha düşük bir oran olan %2 oranında, yerel yönetimlerde ise %1’in de altında bir oranda yer aldılar. 1950’li yıllar siyasi partilerin kadın kollarını kurduğu yıllardır, ancak bu oluşumlara rağmen, kadınlar siyasal alanda birkaç örneğin dışında, önemli bir varlık gösterememişlerdir Kadınlar, kurumsal siyasetin ve kamu sektörünün karar alma mekanizmalarında ve üst düzey yönetim kadrolarında her dönem, çok düşük oranda yer almışlardır. O¨rneğin, bakanlık görevini, 1935’ten 1990’lı yıllara kadar geçen sürede yalnızca 6 kadın farklı hükümetler döneminde 11 defa üstlenmiş, müsteşarlık konumunda asil ya da vekil olarak yalnızca 3 kadın yer almıştır.
8.Soru
Hangisi Türkiye'de 1990'lı yıllarda kadın hareketine yönelik olarak kurulan kurumlardan biri değildir?
Uçan Süpürge |
Başkent Kadın Platformu |
Kadının İnsan Hakları-Yeni Çözümler Derneği |
Mor Çatı Kadın Sığınma Vakfı |
Ayrımcılığa Karşı Kadın Derneği |
Kadın hareketinin kendi bünyesinde oluşturduğu kurumlar arasında Mor Çatı Kadın Sığınma Vakfı (1990), Kadın Dayanışma Vakfı (1993), Kadının İnsan Hakları-Yeni Çözümler Derneği (1993), Pazartesi Dergisi (1995), Başkent Kadın Platformu (1995), Uçan Süpürge (1996), Kadın Adayları Destekleme Derneği (KA-DER) (1997) ve Kadın Merkezi (KAMER) (1997) sayılabilir. Bunlar içinde özellikle 1990 yılında kurulan ve kadınların tarihiyle ilgili kaynakların toplandığı Türkiye’nin ilk ve tek Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı önemli bir yere sahiptir. Ayrımcılığa Karşı Kadın Derneği 1987 yılında kurulmuştur.
9.Soru
Seçimlerde aday listelerinde bir erkek adaya karşılık bir kadın adaya yer verilen sisteme ne ad verilir?
Aday kotası sistemi |
Fermuar sistemi |
Temsilci kotası sistemi |
Dar bölge çoğunluk sistemi |
Geniş bölge nispi temsil sistemi |
Fermuar sistemi: Seçimlerde aday listelerinde bir erkek adaya karşılık bir kadın adaya yer verilen bir sistemdir. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.
10.Soru
IV. Henry’den I. Charles’ın Ölümüne Kadar İngiltere Tarihi isimli kitabının alt başlığında;
“İngiltere’nin taraflı, önyargılı ve cahil bir tarihçi tarafından yazılmış tarihi” ifadesini kullanan yazar aşağıdakilerden hangisidir?
Christine de Pisan |
Joan Wallach Scott |
Jane Austen |
Henrich von Triesche |
Sidney Lee |
c
11.Soru
- Ontoloji
- Metodoloji
- Historiyoloji
- Epistemoloji
Yukarıdakilerden hangi ya da hangileri modernite kuramlarını oluşturan temel unsurlar arasında yer alır?
Yalnız I ve II |
I, II, III |
II, III, IV |
I, II,IV |
I, II,III,IV |
Modernite düşüncesi, bireyin varoluşunu ontolojik olarak, özne olmanın ne anlama geldiğini sorgulayarak kabul eder. Modernite kuramlarını oluşturan üç temel unsur:
- ontoloji,
- metodoloji,
- epistemoloji
Bu nedenle seçeneklerde I,II ve IV numaralı öncüllerin birlikte verildiği seçenek aranmalıdır. Doğru yanıt D'dir.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Feminist kuramcıların “yeniden üretim” hakkındaki görüşlerinden biridir?
Bir üretim tarzının ve o üretim tarzına özgü toplumsal ilişki biçimlerinin varlığını sürekli kılan mekanizmaların bütününü ifade eder. |
Özel alan/aile/hane içinde doğurganlık/akrabalık/evlilik ilişkilerinin düzenleme biçimleriyle ilişkili olarak kullanılır. |
Geçimlik ihtiyaçların ve bu ihtiyaçların üretilmesi için gerekli aletlerin üretilmesidir. |
Çevreyi de içine alacak şekilde üretim araçlarının bakımı, tamiri, muhafaza edilmesi ve yenilenmesidir. |
Sanayi toplumları üretim araçlarının sürekli yenilenmesi veya yeniden üretilebilir üretim araçlarına dayanan üretimiyle tarihsel olarak insanlığın ulaştığı önemli bir düzeydir. |
Özel alan/aile/hane içinde doğurganlık/akrabalık/evlilik ilişkilerinin düzenleme biçimleriyle ilişkili olarak kullanılır.
13.Soru
Kadınların Siyasal Haklarına Dair Sözleşme hangi yıl hazırlanmıştır?
Kadınların Siyasal Haklarına Dair Sözleşme hangi yıl hazırlanmıştır?
1948 |
1950 |
1952 |
1954 |
1956 |
Öte yandan, siyasal katılım temel bir va- tandaşlık hakkıdır. Bunun doğrudan bir sonucu olarak, 1952 yılında hem BM Şartı’nda hem de yukarıda belirtilen İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nde belirlenmiş olan siyasi hakların kadınlar tarafından eşit bir şekilde kullanılabilme- si amacıyla konuya özgü bir uluslararası sözleşme yapılması gereği duyulmuştur. Bunun sonucunda, BM tarafından Kadınların Siyasal Haklarına Dair Sözleşme hazırlanmıştır.
14.Soru
"Cinsiyetin, yeniden üretimin, kimlik ve güç ilişkilerinin doğasının ne olduğuna odaklanırken kişilerin bedenlerini, ne yaptıklarını, hangi eşitsiz ilişkiler içerisine girdiklerini, bu ilişkilerin ne anlamlar sergilediğini, hangi sonuçlar doğurduğunu sorgulayan harekete .......... denir."
Yukarıda boş bırakılan alana gelmesi gereken uygun kavram hangisidir?
"Cinsiyetin, yeniden üretimin, kimlik ve güç ilişkilerinin doğasının ne olduğuna odaklanırken kişilerin bedenlerini, ne yaptıklarını, hangi eşitsiz ilişkiler içerisine girdiklerini, bu ilişkilerin ne anlamlar sergilediğini, hangi sonuçlar doğurduğunu sorgulayan harekete .......... denir."
Yukarıda boş bırakılan alana gelmesi gereken uygun kavram hangisidir?
Marksizm |
Liberalizm |
Neo-liberalizm |
Feminizm |
Egzistansiyalizm |
Feminist düşünce
cinsiyetin, yeniden üretimin, kimlik ve güç ilişkilerinin doğasının ne olduğuna odaklanırken kişilerin bedenlerini, ne yaptıklarını, hangi eşitsiz ilişkiler içerisine girdiklerini, bu ilişkilerin ne anlamlar sergilediğini, hangi sonuçlar doğurduğunu sorgular.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 2000’li yıllarda kadın hareketinin kurumsal ve hukuksal düzeyde
elde ettiği kazanımlar arasında yer almaktadır?
Kadın-erkek eşitliğine göre düzenlenmiş olan Yeni Medeni Kanun’un yürürlüğe girmiştir. |
Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (KSGM) kurulmuştur. |
Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı kurulmuştur. |
TBMM tarafından Türk Ceza Kanunu’nun fahişelere tecavüz eyleminde bulunanlara indirim |
Ulusal Kalkınma Plan ve Programlarında “Kadın” özel ve ayrı bir başlık haline gelmiştir. |
a
16.Soru
Aşağıdaki ifadelerden hangisi kadınların istihdam edildiği sektörler ile erkeklerin istihdam edildikleri sektörlerin/iş kollarının/ mesleklerin farklı olması anlamına gelmektedir?
Ücretli emek |
Eşit konumlanma |
Cam tavan |
Yatay ayrışma |
Dikey ayrışma |
Yatay ayrışma, kadınların istihdam edildiği sektörler ile erkeklerin istihdam edildikleri sektörlerin/iş kollarının/ mesleklerin farklı olması anlamına gelmektedir. Örneğin, kadınlar çoğunlukla tekstil sektöründe yoğunlaşırken, erkekler ise otomobil sektöründe yoğun olarak istihdam edilir.
17.Soru
Türkiye’deki kadınlar yükseköğrenim hakkını hangi yılda elde etmişlerdir?
1908 |
1909 |
1910 |
1913 |
1914 |
Üniversitede eğitim hakkının elde edilmesinde gerek kadınların yoğun talebi, gerekse, sayıları artan kız ortaokulları ve öğretmen okuluna yönelik kadın öğretmen ihtiyacının karşılanması belirleyici
olmuştur. Süreçte önce 7 Şubat 1914’te İstanbul Üniversitesi’nin konferans salonunda kadınlara haftada dört gün olmak üzere açık dersler verilmeye başlandı. Derslere hayli ilgi vardı. Katılımcı sayısı 700’u buluyordu. O yıllarda farklı cinslerin bir arada olması uygun görülmediğinden bulunan çözüm, kız üniversitesiydi. Yani kız üniversitesi dönemin koşulları içinde bir ara çözümdü. 12 Eylül 1914’te Osmanlı’daki tek üniversite olan İstanbul Üniversitesine bağlı olarak bir kız üniversitesi (İnas Darülfünunu) açıldı (Baskın, 2008, s.89-109). Doğru cevap E'dir.
18.Soru
Yayın kadrosunun tamamı kadınlardan oluşan ve 1886’da çıkarılan derginin adı nedir?
Şüküfezar |
Terakki-i Muhaderat |
Demet |
Mehanis |
Kadın |
Yayın kadrosunun tamamı kadınlardan oluşan 1886 tarihli derginin adı Şüküfezadır.
19.Soru
Bir üretim tarzının ve o üretim tarzına özgü toplumsal ilişki biçimlerinin varlığını sürekli kılan mekanizmaların bütününü ifade eden yeniden üretim kuramı hangi görüş içerisinde yer alır?
Marksizm |
Feminizm |
Sosyalizm |
Komünizm |
Anarşizm |
Marksist kuramda yeniden üretim, “bir üretim tarzının ve o üretim tarzına özgü toplumsal ilişki biçimlerinin varlığını sürekli kılan mekanizmaların bütününü ifade eder” (Acar-Savran ve Tura Demiryontan, 2012, s.19).
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi kadınların işgücüne katılmasını engelleyen en önemli unsurlardan biri olan toplumsal cinsiyete dayalı işbölümüyle ilgilidir?
Kadınların çalışabilecekleri işlerin sınırlı olması |
Ev işleri ve aile üyelerinin bakımında sorumlu olması |
Çalışma kararının kocaya bağlı olması |
Çocuk bakım hizmetlerinin yokluğu |
Ücretlerin azlığı |
Kadınların işgücüne katılmasını engelleyen en önemli unsurlardan biri toplumsal cinsiyete dayalı işbölümüdür. Cinsiyetçi işbölümü kapsamında kadınların temel rolleri ev işlerinden ve aile üyelerinin
bakımında sorumlu “ideal ev kadınlı”, “iyi bir eş” ve “iyi bir anne” olarak tanımlanmaktadır. Bu sorumluluklar da kadınların emek piyasasına katılmasına engel olur.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ