Türk Anayasa Hukuku Ara 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Hangi anayasa ile kanunların anayasaya uygunluğunu denetlemek üzere Anayasa Mahkemesini kurulmuştur?
1982 Anayasası |
1961 Anayasası'nda 1973'de yapılan değişiklik |
1961 Anayasası'nda 1971'de yapılan değişiklik |
1961 Anayasası |
1924 Anayasası |
1961 Anayasası, anayasanın üstünlüğü ilkesini açıkça hükme bağlamış ve bunu gerçekleştirmek için de kanunların anayasaya uygunluğunu denetlemek üzere Anayasa Mahkemesini kurmuştur. Öte yandan, hukuk devletinin bir gereği olarak, idarenin bütün eylem ve işlemlerinin yargı denetimine tâbi olduğunu hükme bağlayan Anayasa,
yargı bağımsızlığını ve hâkimlik teminatını sağlamak üzere Yüksek Hâkimler Kurulunu getirmiştir. Ayrıca Anayasa, bu bağlamda olmak üzere, “tabiî hâkim ilkesi” ve suç ve cezalara ilişkin prensiplere de yer vermiştir.
2.Soru
- Kosta Rika
- İtalya
- Tunus
Yukarıdaki ülkelerden hangisi ya da hangilerinde yasama ve yürütme organlarının birbirinin görevine son vermesi mümkün değildir?
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
II ve III |
I,II ve III |
Başkanlık sisteminde yasama ve yürütme organlarının birbirinin görevine son vermesi mümkün değildir. İtalya ve Tunus'ta parlamenter sistem uygulanırken Kosta Rika'da başkanlık sistemi söz konusudur. Doğru cevap A şıkkıdır.
3.Soru
İsviçre'de hangi hükümet sistemi uygulanmaktadır?
Parlamenter hükûmet sistemi |
Yarı-parlamenter sistem |
Meclis Hükûmeti Sistemi |
Başkanlık sistemi |
Yarı-başkanlık sistemi |
1921 Anayasası döneminde Türkiye’de de uygulanan meclis hükûmeti sistemi günümüzde İsviçre’de uygulanmaktadır.
4.Soru
1921 Anayasası kaç maddeden oluşmaktadır?
3 |
13 |
23 |
33 |
43 |
23 maddelik kısa bir anayasa olan 1921 Anayasası’nın en önemli kuralı, “millî egemenlik ilkesi”dir.
5.Soru
Cumhuriyet Senatosunu kaldırarak tek meclis sistemini benimsemiş ve yasama organının çalışmasını hızlandırmış Anayasa aşağıdakilerden hangisidir?
1876 Anayasası |
1921 Anayasası |
1924 Anayasası |
1961 Anayasası |
1982 Anayasası |
1982 Anayasası Cumhuriyet Senatosunu kaldırarak tek meclis sistemini benimsemiş ve yasama organının çalışmasını hızlandırmıştır.
6.Soru
Türkiye’de 1961 ve ilk düzenlemesinde 1982 Anayasası hangi hükûmet sistemini benimsemiştir?
Parlamenter hükûmet sistemi |
Başkanlık sistemi |
Yarı-başkanlık hükümet sistemi |
Meclis hükümeti sistemi |
Aklileştirilmiş parlamenter sistem |
Türkiye’de 1961 ve ilk düzenlemesinde 1982 Anayasası parlamenter hükûmet sistemini benimsemiştir. Doğru cevap A'dır.
7.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1982 Anayasasında temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması konusunda benimsenen ilkelerden değildir?
Sınırlama Anayasada belirtilen sebeplere dayanmalı |
Sınırlama yargı kararıyla yapılmalı |
Sınırlama temel hakların özüne dokunmamalı |
Sınırlama ölçülülük ilkesine uygun olmalı |
Sınırlama demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olmalı |
Sınırlamanın yargı kararıyla yapılması 1982 anayasasında temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması konusunda benimsenen ilkelerden değildir. Sınırlamanın kanunla yapılması gerekir. Bu nedenle doğru şık “b”dir.
8.Soru
Saltanat hangi tarihte kaldırılmıştır?
23 Nisan 1920 |
5 Kasım 1921 |
3 Kasım 1922 |
29 Ekim 1923 |
3 Mayıs 1924 |
3 Kasım 1922’de saltanatın kaldırılmasından sonra, 1921 Anayasası’nda 29 Ekim 1923 tarih ve 364 sayılı Kanun’la yapılan değişiklikle de, “Türkiye Devletinin hükûmet şekli, Cumhuriyettir” (m.1) hükmü getirilerek, Cumhuriyet ilan edilmiştir.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi bakanlar kurulunun kararıyla olağanüstü hal ilan etme yetkisine sahiptir?
Meclis Başkanı |
Cumhurbaşkanı |
Genel Kurmay Başkanı |
Başbakan |
TBMM |
Bakanlar kurulunun kararıyla olağanüstü hal ilan etme yetkisi cumhurbaşkanına aittir. Buna göre doğru cevap B şıkkıdır.
10.Soru
Anayasal monarşinin yolu aşağıdaki belgelerden hangisi ile açılmıştır?
Sened-i İttifak |
Tanzimat fermanı |
Islahat fermanı |
Kanuni Esasi |
1921 Anayasası |
Tanzimat Fermanı, kendi dönemi için bir “haklar beyannamesi”dir. Ayrıca, bir anayasa olmamakla birlikte, bir ölçüde devlet iktidarının sınırlandırılmasını sağladığı için önemli bir “anayasal belge”dir. Bu belge ile Padişah, çıkarılacak kanunlara aykırı hareket etmeyeceğine dair yemin etmek suretiyle “kendi iktidarını sınırlandırmakta”dır. Böylece, Tanzimat Fermanı, Padişahın yetkilerini daraltarak bir anlamda meşrutiyetin, başka bir deyişle anayasal monarşinin yolunu açmaktadır.
11.Soru
1961 ve 1982 anayasaları arasındaki temel fark aşağıdaki seçeneklerden hangisinde ifade edilmiştir?
Cumhurbaşkanı'nın seçimi |
Kişi hak ve hürriyetleri |
Mülkiyet hakkı |
Konut hakkı |
Seçme ve seçilme hakkı |
1982 Anayasası’nın temel hak ve hürriyetlere ilişkin düzenlemesi kapsam ve sistematik olarak 1961 Anayasası’na benzemekle beraber, iki anayasa arasında insan haklarına yaklaşım ve bunların sınırlanması konusunda ciddi farklılıklar bulunmaktadır. Her şeyden önce, 1961 Anayasası’nın temel hak ve hürriyetleri önemli ölçüde güçlendirmesine karşılık, ilk düzenleme itibarıyla 1982 Anayasası’nın en belirgin özelliklerinden birisi, “hürriyet-otorite” dengesinde otoriteden yana tavır koymuş olmasıdır. Gerçekten de, 1982 Anayasası, hak ve hürriyetleri düzenlemiş, ancak getirdiği sınırlamalarla hak ve hürriyetlerin alanını oldukça daraltmıştır. Doğru cevap B'dir.
12.Soru
- Kanun
- Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi
- Yönetmelik
Yukarıdaki işlemlerden hangisi ya da hangileri maddî kritere göre bir "yasama fonksiyonu" işlemidir?
Yalnız I |
I ve II |
I ve III |
II ve III |
I, II ve III |
Maddi kriter, devletin hukuki fonksiyonlarının tasnifini, bu fonksiyonların yerine getirilmesinde başvurulan işlemlerin hukuki mahiyetine göre yapmaktadır. Yasama fonksiyonu: Maddi kritere göre yasama fonksiyonu, kural koymak, yani kişisel olmayan (gayrişahsî), genel, sürekli ve objektif işlemler yapmaktır. Dolayısıyla devletin hangi organı tarafından yapılırsa yapılsın, kural-işlem mahiyetine sahip olan bütün işlemlerin yapılmasında yasama fonksiyonu icra edilmektedir. Örneğin, yasama organınca yapılan kanunlar ve içtüzükler ile yürütme organınca yapılan Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ve yönetmelikler maddi kriter bakımından yasama fonksiyonuna dahildirler.
Doğru cevap E şıkkıdır.
13.Soru
Başkanlık sistemine ilişkin olarak aşağıdaki önermelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?
I- Kuvvetlerin sert ayrılığı ilkesine dayanır.
II- Yürütme organı monist nitelik taşımaktadır.
III- Devlet başkanının meclisi feshetme yetkisi bulunmaktadır.
Yalnız I |
Yalnız II |
Yalnız III |
I ve II |
II ve III |
Başkanlık sistemi, kuvvetlerin sert ayrılığı ilkesine dayanır. Yürütme organı monist nitelik taşımaktadır. Ancak devlet başkanının meclisi feshetme yetkisi yoktur. Doğru cevap I ve II. önermelerin yer aldığı D seçeneğidir.
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi 1876 Anayasasında kabul edilen hak ve hürriyetlerden birisi değildir?
Mülkiyet hakkı |
İbadet hürriyeti |
Basın hürriyeti |
Seçme ve seçilme hakkı |
Tabiî hâkim ilkesi |
1876 Anayasası, Osmanlı Devleti tebaasının temel hak ve hürriyetlerini zamanının anayasalarına benzer bir biçimde düzenlemiştir. Anayasa’da, kişi hürriyeti (m.9), kişi güvenliği (m.10), ibadet hürriyeti (m.11), basın hürriyeti (m.12), ticaret, sanat ve ziraat alanlarında şirket kurma hakkı (m.13), dilekçe hakkı (m.14), öğretim hürriyeti (m.15), eşitlik ilkesi (m.17), mali güce göre vergilendirme ilkesi (m.20), mülkiyet hakkı (m.21), konut dokunulmazlığı (m.22), tabiî hâkim ilkesi (m.23,89), hak arama hürriyeti (m.83,84), müsadere ve angarya yasağı (m.24), vergilerin kanuniliği ilkesi (m.25), işkence ve eziyet yasağı (m.26), vatandaşlık hakkı (m.8), devlet memurluğuna girme hakkı (m.19) gibi hak, hürriyet ve ilkeler yer almıştır. Seçme ve seçilme hakkı bunlardan birisi değildir.
15.Soru
Bir dönem Türkiye'de de uygulanan Meclis hükümeti sisteminin tipik örneğini uygulayan ülke aşağıdakilerden hangisidir?
ABD |
Fransa |
İsviçre |
Almanya |
Avusturya |
1921 Anayasası döneminde Türkiye’de de
uygulanan meclis hükûmeti sistemi günümüzde
İsviçre’de uygulanmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.
16.Soru
"Siyasi partilere ve sivil yönetimlere olan güvensizlik nedeniyle seçimle oluşan anayasal organların askerî, idari ve yargısal organlarca denetlenmesi ya da frenlenmesi amaçlanmıştır. Böylece seçilmişler üzerinde, ilk defa 1961 Anayasası ile oluşturulan anayasal askerî ve yargısal vesayet, daha da pekiştirilmiştir." şeklinde temel felsefesine dair bilgi verilen anayasa aşağıdakilerden hangisidir?
1921 Anayasası |
1982 Anayasası |
1924 Anayasası |
1961 Anayasası |
Kanun-u Esasi |
İlk kabul edildiği haliyle 1982 Anayasası'nın temel felsefesi hakkında şunlar söylenebilir: ..."Siyasi partilere ve sivil yönetimlere olan güvensizlik nedeniyle seçimle oluşan anayasal organların askerî, idari ve yargısal organlarca denetlenmesi ya da frenlenmesi amaçlanmıştır. Böylece seçilmişler üzerinde, ilk defa 1961 Anayasası ile oluşturulan anayasal askerî ve yargısal vesayet, daha da pekiştirilmiştir."...
17.Soru
1921 Anayasası ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
Meclis-i Mebusan seçimlerinde de Müdafaa-i Hukukçular büyük çoğunluğu elde etmiş ve ilk Osmanlı Meclis-i Mebusanı yurdun bölünmezliği- ni ilan eden Misak-ı Milli^’yi kabul etmiştir. |
Ulusal kurtuluş savaşını da yürütmekte olan Türkiye Büyük Millet Meclisi 1920 yılında yeni bir anayasa kabul etti. |
Meclisin İstanbul Hüku^meti tarafın- dan feshedilmesi üzerine, Mustafa Kemal Paşa, illere gönderdiği bir tamimle Ankara’da olağanüstü yetkilere sahip bir meclisin toplanacağını bildirerek yeni seçim- ler yapılmasını istedi. İşte bu şekilde yapılan seçimlerle belirlenen yeni üyeler ile İstanbul’dan gelebilen üyelerin katılmasıyla 23 Nisan 1920 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldı. |
Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti’nde hazırlanışı ve kabulü bakımından en demokratik olmayan anayasa olarak kabul edilen 1921 Ana- yasası kısa, fakat siyasal önemi yüksek bir belgedir. |
23 maddelik kısa bir anayasa olan 1921 Anayasası’nın en önemli kuralı, “eşitlik ilkesi”dir. |
Meclis-i Mebusan seçimlerinde de Müdafaa-i Hukukçular büyük çoğunluğu elde etmiş ve son Osmanlı Meclis-i Mebusanı yurdun bölünmezliği- ni ilan eden Misak-ı Milli^’yi kabul etmiştir.
Ulusal kurtuluş savaşını da yürütmekte olan Türkiye Büyük Millet Meclisi 1921 yılında yeni bir anayasa kabul etti.
Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti’nde hazırlanışı ve kabulü bakımından en demokratik anayasa olarak kabul edilen 1921 Ana- yasası kısa, fakat siyasal önemi yüksek bir belgedir.
23 maddelik kısa bir anayasa olan 1921 Anayasası’nın en önemli kuralı, “milli^ egemenlik ilkesi”dir (m.1).
18.Soru
Anayasada belirtilmiş olmasa bile bazı hak ve hürriyetlerin kendi niteliklerinden doğan, başka bir ifadeyle “eşyanın tabiatında mevcut” olan sınırları vardır. Bu sınırlara aşağıdaki isimlerden hangisi verilmektedir.
Anayasada belirtilmiş olmasa bile bazı hak ve hürriyetlerin kendi niteliklerinden doğan, başka bir ifadeyle “eşyanın tabiatında mevcut” olan sınırları vardır. Bu sınırlara aşağıdaki isimlerden hangisi verilmektedir.
Genel sınırlar |
İlişkisel sınırlar |
Bütünleştirici sınırlar |
Objektif sınırlar |
Geleneksel sınırlar |
Anayasada belirtilmiş olmasa bile bazı hak ve hürriyetlerin kendi niteliklerinden doğan, başka bir ifadeyle “eşyanın tabiatında mevcut” olan sınırları vardır. İşte bunlara “objektif sınırlar” adı verilir. Doğru cevap D'dir.
19.Soru
Kanun-u Esasi’ye göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?
Bakanlar Kurulunun başkanı padişahtır |
Bakanlar Kuruluna şeyhülislam da katılır |
Yürütme yetkisi sadece padişaha aittir |
Padişahın sorumluluğu sadece Meclis-i Umumi’ye karşıdır |
Padişah yapmış olduğu iş ve işlemlerden dolayı Heyet’i Mebusan’a karşı sorumludur |
Yürütme yetkisi, devlet başkanı olan Padişah ile Bakanlar Kuruluna (Heyet-i Vükela) aittir. Anayasa ile geniş yetkilerle donatılan (m.7) ve halifelik sıfatı da bulunan Padişah mutlak bir sorumsuzluğa sahiptir. Bakanlar Kurulu, Padişah tarafından atanan bakanlardan (vekil) oluşur, başkanı sadrazamdır. Bakanlar Kuruluna şeyhülislam da katılır.
20.Soru
"Kamu gücünün gereksiz ve aşırı bir şekilde kullanımını önleyerek temel hak ve hürriyetleri güvence altına almak" aşağıdaki ilkelerden hangisinin amacını oluşturmaktadır?
Anayasanın sözüne ve ruhuna uygunluk |
Ölçülülük ilkesi |
Öze dokunma yasağı |
Kanun ile sınırlama |
Lâik Cumhuriyetin gereklerine uygunluk |
Temel hak ve hürriyetlerin sınırlandırılması ölçülü olmalıdır. Ölçülülük ilkesi, “sınırlamada başvurulan aracın sınırlama amacını gerçekleştirmeye elverişli olmasını, bu aracın sınırlama amacı açısından gerekli olmasını ve araçla amacın ölçüsüz bir oran içinde bulunmamasını ifade eder”. Ölçülülük ilkesinin amacı, kamu gücünün gereksiz ve aşırı bir şekilde kullanımını önleyerek temel hak ve hürriyetleri güvence altına almaktır. Doğru cevap C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ