Türk Dili 1 Ara 15. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde “kahve altı > kahvaltı” örneğindekine benzer ses olayı vardır?
ıssız |
nasıl |
hamur |
daracık |
resim |
Ünlü birleşmesi; ünlüyle biten bir sözcüğün, ünlü ile başlayan bir ek alması ya da sözcük ile birleşmesi durumunda, ilk sözcüğün sonundaki veya ikinci sözcüğün başındaki ünlülerden birinin düşmesidir: “ne asıl > nasıl”
2.Soru
Bir dildeki sesleri karşılayan işaretlerin belirli bir sırada meydana getirdiği harfler topluluğuna ne isim verilir?
Alfabe |
Ses |
Harf |
Yapım Eki |
Çekim Eki |
Seslerin yazıdaki karşılığına harf denir. Bir dildeki sesleri karşılayan işaretlerin belirli bir sırada meydana getirdiği harfler topluluğuna ise alfabe denir. Doğru cevap A'dır.
3.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iyelik ekleri arasında yer almaz?
-(I)m |
-(I)n |
-(s)I |
-(I)mIz |
-ler, lar |
İyelik ekleri, adın belirttiği nesne ya da kavramın, altı kişiden (ben, sen, o; biz, siz, onlar) birine ait olduğunu gösterir. İyelik eki almış sözcükler, isim tamlamalarında tamlanan ögeyi oluştururlar. İyelik ekleri çokluk eklerinden sonra, durum eklerinden önce gelir. Doğru cevap E'dir.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi dilin özelliklerinden biridir?
Dil bir sistemdir. |
İlkel dil ayrımı vardır. |
Dilin üretim yapısı sınırlıdır. |
Dil topluma göre değişmez. |
Dillerde ortaklık bulunmaz. |
Dil, bir sistemdir: Dil konuşma ve dinleme işlevlerini gerçekleştirmek üzere birbirleriyle bağlantılı ses, biçim, söz dizimi, anlam vb. alt sistemlerin oluşturduğu, üzerinde inceleme yapılabilen bir bütündür.
5.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Doğu (Çağatay) Türkçesi için söylenemez?
Müşterek Türkistan Türkçesi olarak da anılır |
Esas dil malzemesi bakımından Uygur, Karahanlı çizgisinin devamıdır |
On dördüncü yüzyıldan on dokuzuncu yüzyıla kadar devam eder |
Klasik Öncesi Devir, Klasik Devir ve Klasik Sonrası Devir olmak üzere üçe ayrılır. |
Farsça ve Arapça öğeleri barındırmaz |
Çağatay Türkçesi; esas dil malzemesi bakımından Uygur, Karahanlı çizgisinin devamıdır; ancak bu yazı dillerinde fazla görülmeyen Arapça ve Farsça unsurlar, İslam dininin yaygınlaşıp iyice yerleşmesi dolayısıyla Çağatay Türkçesinde çokça görülür.
6.Soru
Addan ad yapma ekleri, ad, kök ya da gövdelerinden köken anlamıyla bağlantılı yeni ad gövdeleri yapan eklerdir. Aşağıdaki kelimelerden hangisi addan ad yapma eki almamıştır ?
Betim |
Hanım |
Akman |
Beze |
Kızcağız |
Betim, hanım akman, kızcağız kelimeleri addan ad yapma eki almışken, beze kelimesi addan eylem yapma eki almıştır.
7.Soru
I. Türkçe kökenli sözlerde birincil uzun ünlü vardır.
II. “Hayatım” derken ikinci ünlünün uzaması sözcüğün Arapçada uzun ünlülü oluşundandır.
III. “Memur” veya “malum” derken ünlülerin uzun olması Arapçadaki şeklinde hemze ve ayın olmasındandır.
Yukarıda verilen ifadelerden hangisi doğrudur?
Yalnız I |
Yalnız II |
I, II |
I, III |
II, III |
“Hayatım” derken ikinci ünlünün uzaması sözcüğün Arapçada uzun ünlülü oluşundandır. “Memur” veya “malum” derken ünlülerin uzun olması Arapçadaki şeklinde hemze ve ayın olmasındandır. Ancak Türkçe kökenli sözlerde birincil uzun ünlü yoktur.
8.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Dil Encümeni adındaki komisyonun 20 alfabeyi inceleyerek belirlediği esaslardan biri değildir?
Her ünlü için ayrı harf belirlenecek |
Seslerin uluslararası değerleri değişmeyecek |
İşaretli harflere mümkün olduğunca az yer verilecek |
Çift harfler bulunmayacak |
Millî bir Türk alfabesi olacak |
Hükümet 1927’de Latin harflerinin kabul edilmesi kararını almış ve 10 Haziran 1928’de Dil Encümeni adıyla bir komisyon kurulmuştur. Bu komisyon Latin yazısına dayalı 20 farklı alfabeyi inceleyerek şu esasları belirler:
• Çift harfler bulunmayacak.• Millî bir Türk alfabesi olacak.
• Seslerin uluslararası değerleri değişmeyecek
• İşaretli harflere mümkün olduğunca az yer verilecek
9.Soru
'Bursa' sözcüğündeki 'u' ve 'a' ünlerinin sınıflandırılması ile ilgili olarak aşağıda verilen ikililerden hangisi doğrudur?
art ünlü - yuvarlak ünlü
|
düz ünlü - yuvarlak ünlü
|
düz ünlü - dar ünlü
|
art ünlü - geniş ünlü
|
art ünlü - ön ünlü
|
10.Soru
Türkçenin ilk yazılı belgesi olan MS 687-692 yıllarına tarihlenen yazıt aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
Kurgan |
Sümer yazıtı |
Çoyr yazıtı |
Orhun abideleri |
Göktürk abidesi |
Türkçenin ilk yazılı belgesi olan MS 687-692 yıllarına tarihlenen yazıt Çoyr yazıtıdır. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ad çekim ekleri arsında değildir?
İyelik eki |
Çoğul eki |
Soru eki |
Kişi eki |
Durum eki |
Ad ya da ad soylu sözcüklere ad çekim eklerinin, yani durum, iyelik, çoğul, soru ve aitlik eklerinin eklenmesine ad çekimi adı verilir. Doğru cevap D'dir.
12.Soru
I. ambiyansII. illegalIII. ölçütIV. partnerV. delilYukarıdaki kelimelerden hangileri yabancı kökenlidir?
Yalnız III
|
Yalnız V
|
I ve II
|
I, II ve III
|
I, II, III, IV
|
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi iyelik eklerinin görevini belirtmektedir?
Cümle içindeki adları diğer sözcüklere bağlar.
|
Sayıca birden fazla varlığı ya da kavramı belirtir.
|
Nesnenin ya da kavramın birine ait olduğunu anlatır.
|
Adlardan zamir ve sıfat türünde sözcükler üretir.
|
Ad soylu sözcüklerin yüklem görevinde kullanılmasını sağlar.
|
14.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Türkçesinin sonlanmasında etkili olmuştur?
Yeni Lisan hareketi
|
Tanzimat Fermanı
|
Servet-i Fünun edebiyatı
|
Fecr-i Ati topluluğu
|
Cumhuriyetin ilanı
|
15.Soru
‘’İnsanlık olmadan dil olmazdı’’ diye özetleyebileceğimiz paradoksal görüşün sahibi dilbilimci aşağıdakilerden hangisidir?
Herder |
Chomsky |
Aristo |
Sapir |
Von Humboldt |
Dillerin doğuşuyla ilgili çıkmazı J. Herder’in şu paradoksal görüşü en iyi biçimde açıklar: ‘’ İnsanlar ancak dil aracılığıyla insandır; bununla birlikte, insanların, dili keşfedebilmeleri için yine insan olmaları gerekirdi’’
16.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Türkçe'nin ses özelliklerinden biri değildir?
Türkçe kökenli sözlerde /j/ bulunmaz. |
Söz başında /c, f, ğ, h, j, l, m, n, ñ, p, r/ ünsüzleri bulunmaz. |
Türkçe kökenli sözcüklerde bulunan /c, f, ğ/ ikincil ünsüzlerdir. |
Türkçe kökenli sözcüklerde bulunan /h, v/ ikincil ünsüzlerdir. |
Söz başında /c, f, ğ, h/ ünsüzleri bulunabilir. |
Söz başında /c, f, ğ, h/ ünsüzleri bulunamaz.
17.Soru
Türkçenin yazımında kullanılan alfabelerle ilgili olarak aşağıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur? I. Mani alfabesiyle yazılmış metinler, Doğu Türkistan'da bulunmuştur. II. Soğut alfabesi, kısa zamanda bir takım değişiklerle Uygur alfabesi olmuştur. III. Uygur alfabesi, Fatih ve II. Bayezit devirlerinde sarayda kullanılmıştır. IV. Brahmi alfabesi daha çok Budist Uygurlar tarafından kullanılmıştır. V. Ermeni harfli Kıpçak Türkçesi metinleri özellikle Kafkaslarda ve Karadeniz'in kuzeyinde görülür.
I, II, III
|
I, III, IV
|
II, III, IV, V
|
I, II, IV, V
|
I, II, III, IV, V
|
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, dil çalışmalarının Türkiye'de bilimsel temele oturmasını sağlayan Dil ve Tarih - Coğrafya Fakültesi'nin kurulduğu yıldır?
1924
|
1935
|
1920
|
1930
|
1925
|
19.Soru
Ses tellerinde ham ses hâline gelen hava akımının ikinci durağı aşağıdakilerden hangisidir?
Gırtlak |
Yutak |
Küçük dil |
Damak |
Dil |
Ses tellerinde ham ses hâline gelen hava akımının ikinci durağı gırtlaktır. Gırtlağı geçen ham ses, küçük dil tarafından ağız boşluğuna veya geniz boşluğuna veya her ikisine birden gönderilir.
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ettirgen çatılı bir sözcük değildir?
Çıkar- |
Emzir- |
Tanış- |
Kestir- |
Akıt- |
Tanış- kelimesi işteş çatılı bir sözcüktür. Diğerleri ise ettirgen çatılı sözcüklerdir. Doğru cevap C'dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ