Türk Dış Politikası 1 Final 5. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
İngilte’nin Kıbrıs konusunda kendi kendini yönetme siyasetini öne çıkarması gerek Yunanistan’ı gerekse Türkiye’yi devre dışı bırakma çabaları olarak algılanıyordu. Bu gelişmelerin adanın Yunanlılar’a terk edilmesi gibi bir sonuca ulaşabileceğinden tedirgin olan Türkiye ise artık “Kıbrıs’ı keşfetmişti” ve Osmanlının hak sahipliğinden hareketle İngilizlerin adadan çekilmesi halinde adanın Türkiye’ye bırakılması gerektiği tezini ileri sürüyordu (Bağcı, 2007:111).1955’de yapılan Londra Konferansı’nın ardından ortaya bir çözümün çıkmayışı Kıbrıs’ta işleri biraz daha karıştırmış, gerilimin giderek artmasına neden olmuştur. Türkiye bu konferansta şu tezi savunmuştur: “Türkiye’nin adanın geleceğiyle ilgilenmesinin temelinde tarihsel, coğrafi, etnik ve stratejik faktörler yatıyordu. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin adanın geleceği ile ilgilenmesinin sebepleri arasında yanlış bilgiye sahiptir?
Ada tarihte hiçbir zaman tam olarak Yunan egemenliği altına girmemişti. |
Kıbrıs Adası yaklaşık 500 yıl Osmanlı İmparatorluğu’nun egemenliği altında bulundu. |
Adanın Türkiye’nin doğu kıyılarına uzaklığı Yunanistan’a olan uzaklığında daha kısadır. |
Birinci Dünya Savaşı’na kadar Türkler Adadaki nüfusun çoğunluğunu teşkil ediyorlardı. |
Kıbrıs her şeyden önce stratejik nedenlerden Türkiye için vazgeçilmez bir konuma sahipti. |
1955’de yapılan Londra Konferansı’nın ardından ortaya bir çözümün çıkmayışı Kıbrıs’ta işleri biraz daha karışıtırmış, gerilimin giderek artmasına neden olmuştur. Türkiye bu konferansta şu tezi savunmuştur: “Türkiye’nin adanın geleceğiyle ilgilenmesinin temelinde tarihsel, coğrafi, etnik ve stratejik faktörler yatıyordu. Kıbrıs Adası yaklaşık 400 yıl Osmanlı ‹mparatorluğu’nun (1571-1923) egemenliği altında bulunuyordu ve tarihte hiçbir zaman tam olarak Yunan egemenliği altına girmemişti. Adanın Türkiye’nin doğu kıyılarına uzaklığı 70 kilometre iken Yunanistan’a olan uzaklığı 1000 kilometreyi buluyordu. Birinci Dünya Savaşı’na kadar Türkler Adadaki nüfusun çoğunluğunu teşkil ediyorlardı. Kıbrıs her şeyden önce stratejik nedenlerden Türkiye için vazgeçilmez bir konuma sahipti. [...] Eğer İngiltere Adanın hükümranlığından vazgeçme niyetinde ise, Kıbrıs Adasının ‘asıl sahibine’ devredilmesi gerekiyordu. [...] Adayı bir üçüncü ülkeye (Yunanistan’a) devredemezdi. Bundan dolayı da, Yunanistan Kıbrıs Sorunu davasında Türkiye’nin müzakere ortağı olamazdı.” (Bağcı, 2007:111-112). Doğru cevap B'dir.
2.Soru
Başta Britanya İmparatorluğu ve Fransa olmak üzere Osmanlı İmparatorluğu'nun toprak bütünlüğünü Avrupa devletlerinin garantisine veren antlaşma aşağıdakilerden hangisidir?
Paris Antlaşması
|
Berlin Antlaşması
|
Karlofça Antlaşması
|
Sevr Antlaşması
|
İstanbul Antlaşması
|
3.Soru
Kıyı devletinin kara ülkesinin denizin altında süren doğal uzantısına verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?
Kıta Sahanlığı |
Kara Suları |
FIR Hattı |
Açık deniz |
Münhasır ekonomik bölge |
Kıta Sahanlığı (Continental Shelf; Festlandsockel): Kıyı devletinin kara ülkesinin denizin altında süren doğal uzantısına verilen addır. Başka bir anlatımla jeolojik olarak ülkeyi oluşturan kara parçasının deniz altındaki uzantısıdır. Kavram BM
Deniz Hukuku Sözleşmesi çerçevesinde hukuki bir anlam kazanmıştır.
4.Soru
Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye'nin 1980-1990 döneminde yaşadığı önemli dış politika gelişmelerinden biri olan "su sorunu"nun yaşandığı ülkeler arasında yer almaktadır?
İran |
Ermenistan |
Gürcistan |
Bulgaristan |
Suriye |
1980-1990 döneminin Irak ve Suriye temelinde yaşanan önemli sorunlarından biri “su sorunu” olmuştur. Türkiye’de doğmakta olan Fırat ve Dicle nehirleri, Irak ve Suriye üzerinden Orta Doğu’ya ulaşmaktadır. Su sorununun ağırlıklı olarak gündeme geldiği süreç bu nehirler üzerinde büyük baraj projeleri gerçekleştirilmesiyle başlamış, bu durum GAP ile zirveye ulaşmıştır. Bu iki ülkenin endişesi, geliştirilen baraj ve sulama projeleriyle kendilerine ulaşan su miktarında azalma olacağına, daha da önemlisi Türkiye’nin kontrol imka^nına sahip olacağına ilişkindir.
5.Soru
ABD, Türkiye'ye hangi sebeple silah ambargosu uygulamıştır?
Ege adalar sorunu |
Petrol Krizi |
Kıbrıs Barış Harekatı |
Ülke içindeki siyasi karışıklık |
Azınlık hakları sorunu |
ABD'nin yaklaşımı ile ilgili ikinci önemli örnek 1974 yılındaki Kıbrıs Barış Harekâtı sonrası ABD’nin Türkiye'ye karşı tutumudur. 1974 yılındaki bu harekât, ABD’nin silah ambargosu uygulamasına neden olmuştur. Doğru cevap C'dir.
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ABD'nin "Yeşil Kuşak" olarak adlandırdığı stratejisinin Türkiye'deki yansımaları arasında değildir?
Ülkedeki radikal İslam anlayışının güçlenmesi |
Pakistan ve Mısır ile yakın ilişkiler kurulması |
Ülkedeki İmam Hatip liselerinin yaygınlaşması |
Din dersinin zorunlu hale getirilmesi |
Türkiye'nin İslam Konferansı Örgütü'nde başkanlık düzeyinde temsili |
ABD'nin "Yeşil Kuşak" stratejisi sonucunda İran'daki devrim sonrasında yükselen radikal İslam'a karşılık Türkiye'de ılımlı bir İslam anlayışının geliştirilmesi amaçlanmıştır.
7.Soru
"Dehşet Dengesi" politikası aşağıdakilerden hangisinde doğru tanımlanmıştır?
Ülkelerin sorunlarını siyaset yoluyla çözmesi prensibi
|
Nükleer güce sahip ülkelerin her birinin, nükleer silaha dayalı bir ilk saldırıdan kaçınması
|
Savaş halindeki ülkelerin, taraf olmayan ülkelere saldırmaması
|
Karşı taraftan gelecek saldırının niteliğine uygun olarak bir karşılık verilmesi stratejisi
|
NATO üyesi ülkelerin, SSCB’ye karşı yürüttükleri ortak politika
|
8.Soru
Türkiye'nin Kıbrıs'a ikinci kez müdahalesinden sonra ABD tarafından alınan 1975 tarihli silah ambargosu kararı kimin çabaları sonucunda kaldırılmıştır?
Jimmy Carter |
Henry Kissinger |
Gerald Ford |
Dean Acheson |
Ronald Reagan |
1975 yılında uygulamaya konan ambargo kararı Türkiye üzerinde istenilen etkiyi göstermemiş, Kıbrıs konusunda da istenilen sonuçları doğurmamış, aksine Türkiye’nin ABD’ye karşı güvensiz ve mesafeli bir duruş sergilemesine neden olmuştur. Bu yüzden dönemin ABD Başkanı Jimmy Carter’ın çabalarıyla 1978 yılında ambargo kaldırılmıştır. Doğru cevap A'dır.
9.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Soğuk Savaş'ta ABD'nin SSCB'ye karşı güç kaybetmesinin nedenlerinden biri değildir?
Watergate Skandalı |
Avrupa ülkelerinin güçlenmeye başlaması |
Dolar develüasyonu |
Vietnam Savaşı |
ABD'nin Güney Vietnam'a destek vermesi |
Vietnam Savaşı genel olarak ABD'nin Sovyetler Birliği karşısında güç kaybetmesinin nedenlerinden biridir. Güney Vietnamı desteklemesinin ayrı bir etkisi olmamıştır.
10.Soru
II.Dünya Savaşı sonrası Almanya’nın, Müttefik kuvvetleri tarafından yenilgiye uğratılmasıyla birlikte Avrupa’da yeni bir uluslararası ortam meydana gelmiştir. Almanya ve müttefiklerine karşı savaşta ittifak içinde bulunmuş olan Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile Sovyetler Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB), Berlin’in işgalinden itibaren adım adım düşman taraşara dönüşmüştür. Sovyetler Birliği’nin Avrupa’da hakim tek süper güç olarak kalması ve yayılmacılık sinyalleri vermesi, ABD’nin Avrupalı müttefiklerini ciddi bir biçimde endişelendirince, Sovyetler Birliği karşında ortaya çıkan güç boşluğunu doldurma stratejisi gereği ABD’nin Avrupa’daki varlığının kalıcı hale gelmesi için zemin oluşmuştur. ABD’nin Batı Avrupa’yı koruma amaçlı Truman Doktrini ve onu takip eden Marshall Planı ile ortaya koyduğu strateji, NATO’nun kurulması ile çok daha farklı bir boyuta ulaşmıştır. Nato kaç yılında kurulmuştur?
1947 |
1948 |
1949 |
1950 |
1951 |
ABD’nin Batı Avrupa’yı koruma amaçlı Truman Doktrini ve onu takip eden Marshall Planı ile ortaya koyduğu strateji, 1949’da NATO’nun kurulması ile çok daha farklı bir boyuta ulaşmıştır. Doğru cevap C'dir.
11.Soru
1960-1970 döneminde Türkiye’nin SSCB’ye karşı daha ılımlı bir politika izlemesine neden olan olay aşağıdakilerden hangisidir?
Türkiye’nin Jüpiter füzelerini kaldırması
|
Türkiye ile SSCB arasındaki ekonomik çıkarlar
|
Kıbrıs krizinde ABD başkanı Johnson’un Türkiye’ye göndermiş olduğu mektup
|
NATO’nun SSCB ile ilişkilerin düzeltilmesi konusunda Türkiye üzerindeki baskıları
|
Soğuk savaşın SSCB lehine gelişmesi
|
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Bağdat Paktı üyesi değildir?
İran
|
Irak
|
ABD
|
İngiltere
|
Pakistan
|
13.Soru
1974 Kıbrıs Barış Harekatı sonrasında adada kurulan yeni hükümet aşağıdakilerden hangisidir?
General Grivas |
Georgios Papandreou |
Konstantinos Karamanlis |
Nikos Sampson |
Glafkos Klerides |
20 Temmuz 1974’te adaya müdahalede bulunulduktan sonra, 22 Temmuz 1974 günü Birleşmiş Milletler taraflara ateşkes çağrısında bulunmuştur. Adada, Sampson’un Makarios’un kaçması sonrasında kurduğu hükümet düşmüş ve yerine Glafkos Klerides hükümeti kurulmuştur. Doğru yanıt E seçeneğidir.
14.Soru
1989 yılında imzalanan, Sınır ve Kıyı Ticareti Anlaşması sonrasında gelişen "Bavul Ticareti" Türkiye ile hangi ülke arasında gerçekleşmiştir?
Sovyetler Birliği |
İran |
Irak |
Suriye |
Bulgaristan |
1980-1990 arası dönemde Türkiye ile Sovyetler Birliği arasındaki ticari anlamdaki en önemli gelişme 1989 yılında imzalanan Sınır ve Kıyı Ticareti Anlaşması sonrasında gelişen "Bavul Ticareti"dir. Bunun doğrultusunda 1990 yılına gelindiğinde iki ülke arasındaki ticaret hacmi 2 milyar dolara ulaşmıştır.
15.Soru
Aşağıdakilerden hangisi ABD’nin 1960’lardan sonra dış politikadaki stratejisini değiştirmesinin temel nedenidir?
SSCB’nin askeri vuruş gücünü arttırması tehdidi
|
Avrupa’daki ABD’li diplomatlara düzenlenen suikastler
|
Bazı Avrupa ülkelerinin Afrika’daki yayılımcı tutumları
|
Küba’nın nükleer silah üretmesi
|
Avrupa ülkelerinin soğuk savaş dönemindeki SSCB yanlısı tavırları
|
16.Soru
1964 yılında yaşanan hangi olay Türkiye-ABD ilişikilerini bir sorunla karşı karşıya getirmiştir?
Johnson Mektubu
|
Esnek Karşılık Doktrini
|
27 Mayıs askeri darbesi
|
Dempkrat Parti hükümetinin görevi bırakması
|
İsmet İnönü hükümetinin göreve gelmesi
|
17.Soru
Kominform'un oluşturulma amacı aşağıdakilerden hangisidir?
Balkan Paktı'nın güçlendirmek |
Marshall Planı'na alternatif yaratmak |
Komünizmi yaymak |
Kültürel işbirliği yaratmak |
NATO'nun desteğini sağlamak |
Kominform, Sovyetler Birliği Lideri Stalin’in 1947 yılında Marshall Planı’na alternatif olarak oluşturduğu Yugoslavya, Romanya, Bulgaristan gibi ülkeleri içine alan bir girişimdir.
18.Soru
ABD’nin SSCB ile Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması’nı imzalaması hangi yıl gerçekleşmiştir?
1966 |
1967 |
1968 |
1969 |
1970 |
Temmuz 1968’de ABD, SSCB ile Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması’nı imzalamıştır.
19.Soru
1960'lı yıllarda uluslararası siyasete egemen olan ve temel olarak nükleer denklik mantığı üzerinde gelişen politika aşağıdakilerden hangisidir?
1960'lı yıllarda uluslararası siyasete egemen olan ve temel olarak nükleer denklik mantığı üzerinde gelişen politika aşağıdakilerden hangisidir?
Kitlesel Karşılık Doktrini |
Güç Dengesi |
Dehşet Dengesi |
Komünist Devrim |
Nükleer Savaş |
Temel olarak nükleer denklik mantığı üzerinde gelişen Dehşet Dengesi (Ballance of Terror) politikaları uluslararası siyasete egemen olmaya başlamıştır.
20.Soru
80'li yılların başında değişen Bulgaristan hükumetinin Türk düşmanı uygulamalarının üzerine, bu ülkede yaşayan Türklerin Türkiye'ye göç etmelerine hangi yılda izin verilmiştir?
1985 |
1987 |
1989 |
1991 |
1993 |
Bulgaristan yaşayan Türklerin Türkiye'ye göç etmelerine 1989 yılında Bulgar hükumeti tarafından izin verilmiştir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ