Bereket, aşk ve savaş tanrıçasının daha başka simgeleri de vardır. Mesela İştar bir röliyefde Anat olarak bir aslanın üstünde ayakta durmakta, bir elinde hayatın sembolü olan yılanı, bir elinde de aşkın sembolü olan lotus çiçeğini tutmaktadır.

Ortak bir atadan geldiklerine inanan, kendi aralarında evlenmeyen birbirleriyle akraba birkaç büyük ailenin bir araya gelmesiyle oluşan toplumsal birliğe klan adı verilir.

Sîmorğ ya da Anka, halk arasında Zümrüdüanka adlarıyla anılan efsanevî, tanrısal güç özellikleri de taşıyan, Şahnâme’de efsanevî bir yaratık olarak kabul edilen, Elburz Dağı’nda yaşayan bir kuştur.

Terim olarak Ateşkede; “Zerdüşt dini bağlılarının kutsadıkları ateşi içerisinde koruyup sakladıkları yerlerin özel adı” olarak kullanılmıştır. Zerdüşt inanışının kutsal mekânları ve tapınakları olan ateşkedelerde hiç söndürülmeden yakılan ateş, bu inanışta tanrısal gücü simgeler.

Cumhuriyet Dönemi’nde Hümanizm merkezli tek bir söylem değil, birden fazla söylemden söz edilebilir. Bunlar; “İslâm Kaynaklı Anadolu Hümanizmi”, “Yunan Kaynaklı Hümanizm” ve “Mavi Anadolu Hümanizmi” olarak belirlenebilir. Temeline Hümanizmin yerleştirildiği farklı söylemler, düşünce dünyasında çoksesliliği hazırladığı gibi, edebî eserlerin içerik yönünden zenginleşmesini de sağlamıştır.

Saç, kirpik ve kaşları bembeyaz olarak doğduğundan, yaşlı bir insan olarak tasavvur edilen Zal, Divan şiirinde pek çok mazmun ve telmihin konusu olmuştur.

Leyla ile Mecnun Mesnevi’sinin kadın kahramanı olan, Beni Amir kabilesinden olup Kays’ın (Mecnun) akrabalarından biri olan Leyla’nın bilinen bir diğer ismi Leyli’dir. 

Cam-ı cihan-nüma Keyhüsrev’in sahip olduğu yedi değişik madenden yapılmıştır.

Animizm, insan düşüncesinin en erken dönemlerinde, insanların doğal çevrelerindeki, canlı-cansız her şeyin “canlı” bir ruhu ve buna bağlı bir bilinç hali olduğuna inanmalarıdır.

Elbruz Dağı, Deşt-i Arjanah ve Belh arasında yükselmektedir. Simurg’un yuvası bu dağdadır.

İzârın âbı ne sudur ki hüsn mevcini urur
Letâfetinden eder hattına sirâyet-i lutf
(Ahmet Paşa G. 142/6)
[Yanağının parlaklığı nasıl bir sudur ki güzellik denizinin dalgası gibi dalgalanır. Letâfetinden, yani yüzünün şeffaşığından yüzündeki küçük ayva tüylerine lütuf (su ve parlaklık) sirayet eder.].

Özellikle yeni doğum yapmış kadınlara ve bebeklerine musallat olduğuna inanılan albastı ya da alkarısından korunmak için lohusalara kırmızı meyvelerden şerbetler içirilir, kırmızı kurdele bağlanır, kırmızı şal örtülür.

Acâyibü’l- Mahlûkât, Yazıldığı devrin coğrafya ve kozmografya telakkisine göre hazırlanmış, ansiklopedik bilgiler ihtiva eden, İslâmî edebiyatların ortak eserlerinden biridir.

İrem bağı bakımlı bahçe, park anlamına gelmektedir.

Türk kültüründe ateş, arındırıcı ve kötü ruhları kovucu bir unsurdur. Bu bağlamda, ateş insanlara yardım eden üstün bir ruh olarak düşünülüp dua edilir, kurban kesilir; yoksa ateş bir tanrı olarak kabul edilmez. Ateş kültünün en güzel yansıdığı yer, aile ocağının kutsanmasıdır. Utkuuçı ise, gökte yaşar ve Ülgen tanrının en yakın elçisidir. Ülgen’e ulaşmak isteyen kamları beşinci katta Altınkazık (Kutup Yıldızı) bölgesine inerek karşılar. Türk mitolojisinde yer alan taşların ise, kutsal veya içinde olağanüstü güç bulunduğuna inanılır ve büyü, dilek, adak, yemin, ilaç, şifa, uğur, çocuk doğurmak, yağmur ve kar yağdırmak amacıyla kutsanıp kullanılır. Altay Türkleri arasında anılan Ak Ene (Ak Ana) adlı dişi tanrıça da, Ülgen tanrıya yaratma ilhamını veren olağanüstü bir güç olarak görülür. Al ruhu ise, tarih öncesi zamanların ateş kültüyle ilgilidir. Türk dünyasının her yerinde “al, al karısı, albastı, albas, albıs, almıs” gibi adlarla tanınan kötü bir ruhtur. İnanışa göre bu kötü ruh, lohusalara musallat olur, onu ve bebeğini öldürür, ciğerini suda yıkayıp yer. Bu verilere göre, Al Karısı yeryüzündeki kötü ruhlardan biri olduğu için,

Türk mitolojisinde eskatoloji mitleri yok denecek kadar azdır. Teogoni mitlerinin sayısı oldukça fazladır.

Gayesi altın ve gümüş elde etmek olan ilim ilm-i kimyadır.

Feridun Avesta’da, Thraetaonas (Fırdusis), Thaetaone (Fretun) adlarıyla, “ele geçirmezi ele geçirmeye çalışan” üç başlı ejderhâ Dahhak’ı öldüren kahraman olarak geçer.