Türk Halk Şiiri Ara 18. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Eski Türklerde ölen kişinin ardından düzenlenen cenaze merasimlerinin genel adı aşağıdakilerden hangisidir?
Eski Türklerde ölen kişinin ardından düzenlenen cenaze merasimlerinin genel adı aşağıdakilerden hangisidir?
Şeylan |
Yuğ |
Sıgır |
Sögük |
Kopuz |
Yuğ düzenlenen cenaze merasimlerinin genel adıdır. Bu kelimeye rastlanılan ilk kaynak Orhun Kitabeleridir.
2.Soru
Bir nesne veya olguyu, adı verilmeden ama özellikleri betimlenerek
buldurmak için söylenen şiirler olarak tanımlanan bilmecelere farklı yörelerde ve kültürlerde farklı isimler de verilmektedir. Aşağıdakilerden hangisi bilmecelere verilen isimlerden biri değildir?
Nen eylemek |
Mesel |
Tabşurmak |
Tepişmak |
Atlı mesel |
Nen eylemek ninni için verilen bir isimdir.
3.Soru
Topluluk önünde hikâyeler anlatan ve taklitler yapan geleneksel anlatıcıların söylediği, seyirlik oyunlar ve halk sporlarına bağlı tekerleme türü aşağıdakilerden hangisidir?
Orta oyunu tekerlemeleri |
Karagöz tekerlemeleri |
Meddah tekerlemeler |
Diğer seyirlik oyunlarla ilgili tekerlemeler |
Halk sporlarıyla ilgili tekerlemeler |
Topluluk önünde hikâyeler anlatan ve taklitler yapan geleneksel anlatıcıların söylediği, seyirlik oyunlar ve halk sporlarına bağlı tekerleme türü meddah tekerlemelerdir.
4.Soru
XIII. yüzyıl sonlarıyla XIV. yüzyıl başlarında yaşadığı öne sürülen Aksaraylı bir âlimdir. Bir divan oluşturacak kadar ilahi ve nefes söylemiş olan bu mutasavvıf-şair kimdir?
Abdal Mûsâ
|
Pir Sultan Abdal
|
Said Emre
|
Mehmet Âzâdi
|
Mahdumkulu
|
5.Soru
“Makalât” hakkında aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
Hacı Bektaş Veli’nin Arapça eseridir.
|
Mutasavvıf anlamına gelir.
|
Tarikat mensuplarının toplanıp tören yaptıkları yerdir.
|
Anadolu’da kurulmuş bir esnaf örgütlenmesidir.
|
Allah korkusuyla dinin yasak ettiği şeylerden kaçınmaktır.
|
6.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Dini-Tasavvufi Halk şiirinin nazım türü gruplarından değildir?
Allah hakkında yazılan türler |
Peygamberler hakkında yazılan türler |
İslam’ın beş şartı hakkında yazılan türler |
İslamiyet’i yaymak amaçlı yazılan türler |
Dinî inanç ve tasavvufî düşüncelerle ilgili yazılan türler |
Dinî-Tasavvufî Halk şiirinde çeşitli konularda yazılmış çok sayıda nazım türü vardır. Abdurrahman Güzel, bu türleri şu şekilde tasnif etmeyi uygun bulmuştur: 1. Allah hakkında yazılan türler, 2. Peygamberler hakkında yazılan türler, 3. İslam’ın beş şartı hakkında yazılan türler, 4. Din ve tasavvuf yolunun büyükleri hakkında yazılan türler, 5. Dinî inanç ve tasavvufî düşüncelerle ilgili yazılan türler.
7.Soru
Aşağıdaki türlerden hangisi Aşık şiirinde hem Heceli hem de Aruzlu Nazım Türleri başlığı altında incelenmektedir?
Semai |
Kalenderi |
Selis |
Satranç |
Varsağı |
Semai formunda genelde sekiz hecelik yapılar olduğu gibi aruzlu yapılar da mevcuttur. Bu sebeple iki başlık altında da incelenmektedir.
8.Soru
Aşağıdaki şiir türlerinden hangisi Uzun Hava türü kalıpları içinde seslendirilir?
Datdiri |
Zeybek |
Karşılama |
Bozlak |
Zeybek |
Usulsüz ezgiler olarak da bilinen uzun havalar ölçü, ezgi ve ritim açısından serbest ancak dizi ve dizi içindeki seyir bakımından bazı kalıplara bağlıdırlar. Bozlak, Dağbaşı, Divan, Garip, Hoyrat, Kalenderi, Kayabaşı, Kerem vb. şeklinde adlandırılan şiirler bu usulle icra edilirler.
9.Soru
Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatı’nın ilk örneklerinden biri sayılan eser aşağıdakilerden hangisidir?
Velâyetnâme |
Kutadgu Bilig |
Fakr-nâme |
Makalat |
Dede Korkut Kitabı |
Dinî-Tasavvufî Türk Edebiyatı’nın ilk örneğini Yusuf Has Hacib’in Kutadgu Bilig’inde ve Ahmed Yesevî’nin Divân-ı Hikmeti’nde görüyoruz. Özellikle Kutadgu Bilig, bu edebiyatın Ahmed Yesevî’den önce ilk eseridir diyebiliriz. Çünkü bu eser, Türk toplumunun dini yaşayışı, Allah’ın varlığı ve birliği, devlet-i ebed müddet ülküsü, adaleti, birlik ve beraberliği, vatan ve millet sevgisi, hoşgörüsü, devlet başkanının teb’asına karşı olan görevleri ve adaletli davranması, teb’aanın da devletine karşı her konuda kusur yapmaması gerektiği konularında bilimsel verilerle dolu olmasıdır.
10.Soru
“Dinî-tasavvufi Türk edebiyatında Allah’ın birliğini, ihtişam ve kudretini telkin eden şiirlerdir.”
Aşağıdakilerden hangisi bu şiir tanımına uymaktadır?
Semai |
İlahi |
Mesnevi |
Nefes |
Şathiye |
İlahi: Dinî-tasavvufi Türk edebiyatında Allah’ın birliğini, ihtişam ve kudretini telkin eden şiirlerdir.
11.Soru
Asr-ı saadetin üçüncü kuşağını oluşturan ve tabi olanlara tabi olanların dönemini tanımlayan Tasavvuf dönemi aşağıdakilerden hangisidir?
Asr-ı saadetin üçüncü kuşağını oluşturan ve tabi olanlara tabi olanların dönemini tanımlayan Tasavvuf dönemi aşağıdakilerden hangisidir?
Ta^be-i Ta^biun Dönemi |
Ta^biu^n Dönemi |
Hz. Muhammed Dönemi |
Asr-ı Saadet Dönemi |
İlk Su^filer Dönemi |
Ta^be-i Ta^biun Dönemi,Hz. Muhammed ve Asr-ı Saadet Dönemi ile Ta^biu^n Dönemi'nden sonra gelen, tabi olanlara tabi olanların dönemini ifade eden isimdir.
12.Soru
Dini Tasavvufi Türk Edebiyatı'nın Orta Asya'da ilk kurucusu ve ilk örneklerini veren mutasavvıf-şair aşağıdakilerden hangisidir?
Mevlana |
Yunus Emre |
Ahmed Yesevi |
Abdal Musa |
Sultan Veled |
Dini^ Tasavvufi^ Türk Edebiyatı'nın Orta Asya’da ilk kurucusu ve ilk örneklerini veren mutasavvıf-şair olarak kabul ettiğimiz Ahmed Yesevi^’nin ortaya koyduğu tasavvufi^ normlar, onun halife ve dervişleri vasıtasıyla Anadolu ve Balkanlara da getirilmiş ve bu geleneğin Anadolu’da ortaya ç›kması ve yayılmasında Ahmed Yesevi^ temel olmuştur.
13.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Dinî Tasavvufî Edebiyatı oluşturan unsurlardan biri değildir?
Tasavvufî gelenek; Hoca Ahmed Yesevî’den önce Türkistan’da yayılma zemini bulmuş ve devam etmiştir. |
Dinî Tasavvufî Türk Edebiyatı’nın temel ideolojisi; inanmak, birlik ve beraberlik, millî mefkûreyi merkezden muhite götürmek ve genişletmek, paylaşmak, paylaştırmak, hoşgörülü, müşfik ve adaletli olmaktır. |
Dinî Tasavvufî Türk Edebiyatı’nın Orta Asya’da ilk kurucusu ve ilk örneklerini veren mutasavvıf-şair olarak kabul ettiğimiz Ahmed Yesevî olmuştur. |
Mevlâna Celâleddin Rûmî ve oğlu Sultan Veled’in paralelinde Anadolu’da ilk güçlü mutasavvıf şairler, XIV. yüzyıl ortalarında ortaya çıktılar. |
Bu dönemde bu fikirlerin aksine, tasavvuf ve tarikatları Anadolu’nun Türkleştirilmesi İslâmlaştırılması gibi kutlu bir vazifeye yönlendiren mutasavvıf-dervişler de zuhur etmiştir. |
Mevlâna Celâleddin Rûmî ve oğlu Sultan Veled’in tasavvufî eserlerinin paralelinde Anadolu’da ilk güçlü mutasavvıf şairler, XIII. yüzyıl ortalarında ortaya çıktılar. Nitekim Yunus Emre’nin bu yönelişi Anadolu’da kendisine birçok taraftar ve takipçi sağlamıştır.
14.Soru
Âşık şiirinde koşmanın kahramanlık, yiğitlik ve savaş konularında söylenen türü aşağıdakilerden hangisidir?
Güzelleme |
Koçaklama |
Taşlama |
Ağıt |
Varsağı |
Âşık şiirinde koşmanın kahramanlık, yiğitlik ve savaş konularında söylenen türü koçaklamadır.
15.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Yunus Emre’nin mahlaslarından biridir?
Şems |
Yunusi |
Miskin Yunus |
Ruhi |
Muhibbi |
Yûnus Emre, şiirlerinde mahlas olarak; “Yûnus, Yûnus Emre, Âşık Yûnus, Bî-çare Yûnus, Miskin Yûnus, Derviş Yûnus, Koca Yûnus, Tapduk Yûnus Dedem...” gibi adlar kullanmıştır.Yûnus Emre, şiirlerinde mahlas olarak; “Yûnus, Yûnus Emre, Âşık Yûnus, Bî-çare Yûnus, Miskin Yûnus, Derviş Yûnus, Koca Yûnus, Tapduk Yûnus Dedem...” gibi adlar kullanmıştır.
16.Soru
Dini-Tasavvufi Türk edebiyatının Orta Asya’daki kurucusu kimdir?
Yunus Emre |
Mevlana Celaleddin Rumi |
Hacı Bektaş Veli |
Sultan Veled |
Ahmed Yesevi |
Bu edebiyatın Orta Asya’da kurucusu Ahmed Yesevî olduğu gibi; Anadolu sahasında da kurucusu Yûnus Emre olmuştur. Ancak bu sahada eserler veren; Mevlâna Celaleddin Rumi, Hacı Bektaş Velî, Ahmed Fakih, Sultan Veled, fieyyad Hamza, Âşıkpaşa, Kaygusuz Abdal, Said Emre, Gülşehrî, Hacı Bayram Velî, Akşemseddin, Süleyman Çelebi... v.b. gibi mutasavvıf-velî şairler, aynı zamanda bu ekolun temelini ve devamını da oluşturuyorlardı (Coşan 1986: XLVIII-LXIX, Köprülü 1981:261- 269, Güzel 1981).
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Dinî-Tasavvufî Halk şiirinde Allah hakkında yazılan nazım türlerinden biri değildir?
Tevhîd
|
Salatnâme
|
İlâhî
|
Münacat
|
Elifnâme
|
18.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Aşık şiirine ait bir nazım türüdür?
Türkü |
Ninni |
Ağıt |
Gazel |
Destan |
Aşık şiirinde kullanılan nazım şekilleri: koşma, destan ve mani'dir.
19.Soru
Maniheist Uygurlardan kalma kaç adet halk şiiri örneği günümüze kadar ulaşabilmiştir?
8 |
18 |
25 |
42 |
53 |
Bugün elimizde Maniheist Uygurlardan kalma sekiz adet şiir vardır. Bunların üçü ilahi, ikisi övgü, biri ölüm ve cehennem tasviri, bir diğeri de aşk şiiridir. İlahi olarak nitelendirilen şiirlerden birisi “Tang Tengri” (Tan Tanrısı) olarak bilinmektedir. Bu ilahilerde ahenk, mısra tekrarları, aliterasyonlar, mısra başı ve sonu kafiyelerle sağlanmıştır.
20.Soru
Dünya ya gelmekten maksadın ibadet etmek ve Allah' ı tanımak olduğu anlatılan eser aşağıdakilerden hangisidir?
Dil_güşa |
Kitâb_ı Miglâte |
Vücûd_nâme |
Saray_nâme |
Mimbernâme |
Dünya ya gelmekten maksadın ibadet etmek ve Allahı tanımak olduğu anlatılan eser Saray_nâme dir.
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ