Türk İdare Tarihi Ara 14. Deneme Sınavı
Toplam 20 Soru1.Soru
Osmanlı kronik yazarlarından eseri günümüze ulaşabilen en erken tarihli kroniğin yazarı aşağıdakilerden hangisidir?
Ahmet Cevdet Paşa |
Âşıkpaşazâde |
Katip Çelebi |
Defterdar Sarı Mehmet Paşa |
İdris-i Bitlisi |
Âşıkpaşazâde: Osmanlı kronik yazarlarından eseri günümüze ulaşabilen en
erken tarihli kroniğin yazarıdır.
Eserini XV. yüzyıl başlarında kaleme almıştır.
2.Soru
Enderun’da en üst rütbelileri barındıran, padişahın günlük hizmetlerine bakan oda aşağıdakilerden hangisidir?
Hazine odası |
Has oda |
Kiler odası |
Seferli oda |
Müteferrika odası |
Hasoda: Bu oda en üst rütbelileri barındırırdı. Padişahın günlük hizmetine bakarlardı. Hasodabaşı giyinmesine kuşanmasına, silahdar silahlarına, çuhadar dış giyimine, dülbentçi iç giyimine, rikabdar ayakkabılarına bakan ağalardı. Hazine Odası: Padişahın özel hazinesine bakarlardı. Kiler Odası: Yemek ve sofra hizmetlerini yaparlardı. Seferli Odası: Berber, terzi, müzisyen gibi görevliler bulunurdu.
3.Soru
Tebriz başkent olmak üzere bugünkü İran, Azerbaycan, Afganistan, Pakistan ve Anadolu topraklarını içine alan Moğol Devleti aşağıdakilerden hangisidir?
Cengiz İmparatorluğu |
Timur İmparatorluğu |
İlhanlılar Devleti |
Büyük Hun İmparatorluğu |
Sasani İmparatorluğu |
İlhanlılar; Tebriz başkent olmak üzere bugünkü İran, Azerbaycan, Afganistan, Pakistan ve Anadolu topraklarını içine alan Moğol Devleti’dir.
4.Soru
Orta Asya'da göçebe halkın mülkiyet duygularının hızlı bir gelişim sergilemesinin nedeni hangi durum ile doğrudan bağdaştırılabilir?
Göçebelerin yaşam şartlarına direnebilmeleri için sürü sahibi olmaları ve sürülerini koruyabilmeleri
|
Göçebelerin hızla artış gösteren mücadele alanında egemenlik sergileyebilme girişimlerinden vazgeçilmesi
|
Düşman kabilelerin gittikçe artan baskılarına karşı birlik olma ve birlikte hareket etme duygusunun gelişmesi
|
Bozkır üzerinde kalıcı devlet kurma girişimlerinin olumlu sonuçlar vermesi
|
Aynı etnik topluluk içerisinde ekonomik olarak kendi kendine yeterli olma potansiyeline erişmeleri
|
5.Soru
Selçuklu Devleti’nde merkez teşkilatında mali işlere bakan divan aşağıdakilerden hangisidir?
Divan-ı İstifa-yı Memalik
|
Divan-ı Hümayun
|
Tuğra ve İnşa Divanı
|
Divan-ı Arzı’l-cuyuş
|
Divan-ı Mezalim
|
6.Soru
Orta Asya Türkleri'nde Uygurlara değin hapsetme gibi bir müeyyide ile karşılaşılmamasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir.
Bu toplumlarda yasaların çok sert olması. |
Yazılı yasaların mevcut olmaması |
Cezaların kolektif bir nitelik arz etmesi |
Bedensel cezalandırmanın yaygın olması |
Göçebe bir yaşam sürülmesi |
Hapis cezasının verilebilmesi için; bu müeyyideyi uygulayacak olan toplumun suçluları hapsedebilecek maddi imkanlara sahip olması yani öncelikle yerleşik olması gerekir. Oysa Uygurlar'dan önceli Orta Asya Türkleri'nin yaşam biçiminin yapısal ve baskın fenomeni olan hareketlilik-göçerlik böyle bir müeyyidenin uygulanmasını imkansız kılmıştır.
7.Soru
Hunların ve pek çok Türk Devletinin dağılmasının ana sebebi aşağıdakilerden hangisidir?
Ekonomik problemler |
Kıtlık |
Uzun süren savaşlar |
Geniş çaplı insan ölümleri |
Belirsiz veraset sistemi |
Hunların ve pek çok Türk Devletinin dağılmasının ana sebebi veraset sisteminin keskin prensiplerle belirlenmemiş oluşudur.
8.Soru
Çelebi Mehmet ve oğlu II. Murad’ın ilk devirlerinde Rumeli’de fetihler durduğu için esirlerden yararlanılamamış ve yeterli miktarda pençik oğlanı toplanamamıştı. Bunun üzerine Hristiyan tebanın birden fazla çocuklarından yalnız bir tanesinin Osmanlı ordusuna alınmasına karar verildi.
Yukarıda bahsedilen sistem aşağıdakilerden hangisidir?
Acemi oğlanı sistemi |
Pençik oğlanı sistemi |
Devşirme sistemi |
Yeniçeri sistemi |
Tımar sistemi |
Çelebi Mehmed ve oğlu ikinci Murad’ın ilk devirlerinde Rumeli’de fetihler durduğu için, esirlerden yararlanılamamış, yeterli miktarda pençik oğlanı toplanamamıştı. Bunun üzerine yeni bir yöntem ile Hristiyan tebanın birden fazla çocuklarından yalnız bir tanesinin Osmanlı ordusuna alınmasına karar verildi. Bunun için “Devşirme Kanunu“ çıkarıldı. Bu yeni kanun artık eski önemini kaybetmiş olan “Pencik Kanunu“ ile askere almanın da yerini alıp, kuvvetli ve sürekli olarak iki buçuk yüzyıl devam etti. Devşirme Kanunu’na göre lüzum ve ihtiyaca göre üç-beş bazen daha uzun bir zamanda Hristiyan tebaanın sekiz ile yirmi yaşları arasındaki çocuklarının sıhhatli ve kuvvetlilerinden acemi oğlanı alınmaya başlandı.
9.Soru
Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde Uygurlar ile ilgili doğru bir bilgi verilmiştir?
Mani dinini benimsemişlerdir.
|
Hayvan dövüş figürleri ve temalarıyla zanaat eserleri ortaya çıkartmışlardır.
|
Demircilerle şamanları bir sayan bir anlayış geliştirmişlerdir.
|
Yönetimden çeşitli sanat alanlarında kadar İranlılardan etkilenmişlerdir.
|
İlk-Türk Bizans görüşmeleri bu dönemde gerçekleştirilmiştir.
|
10.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Reisülküttaba bağlı kalemlerden biri değildir?
Beylikçi Kalemi |
Askerlik Kalemi |
Tahvil Kalemi |
Ruus Kalemi |
Amedi Kalemi |
Reisülküttaba bağlı kalemler şunlardır: Beylikçi Kalemi, Tahvil Kalemi, Ruus Kalemi ve Amedi Kalemi'dir. Doğru cevap B'dir.
11.Soru
Aşağıdaki divan üyerlerinden hangisi ancak belli bir statüye ulaştıklarında divan üyesi olabilirdi ?
Rumeli Beylerbeyi |
Reisülküttap |
Nişancı |
Kubbealtı vezirleri |
Kaptan-ı derya |
Kaptan-ı derya ve Yeniçeri ağası ancak belli bir rütbeye ulaştıklarında divanı humayun üyesi olabilmekteydiler.
12.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nde “İlmiye Sınıfı” na mensup kişileri tanımlar?
Osmanlı Devleti’nde padişah örfünü uygulayan sınıftır. Yönetim ve askerlik görevini yerine getirir. |
Nişancı, reisül küttab, ve defterdar gibi büro işlerini gören aklam ve muamelat görevlileridir. |
Medreselerde iyi eğitim görmüş, devletin adalet, eğitim ve yargı görevlerini üstlenen gruptur. |
Büro işlerinin görülmesinde çalışanlar,(doğrudan doğruya nişancıya hizmet eden kişilerdir.) |
İnfaz işleri ile görevli olanlardır (Divan-ı Hümayun çavuşları ve kapıcılar). |
İlmiye Sınıfı: Medreselerde iyi eğitim görmüş, devletin adalet, eğitim ve yargı görevlerini üstlenen gruptu.
13.Soru
Osmanlı donanmasının Ege denizi ile Karadeniz arasında faal bir rol oynaması hangi padişahın dönemine rastlamaktadır?
Kırım Hanlığı |
Mekke Emirliği |
Eflak Boğdan |
İran Emirliği |
Erdel Beylikleri, |
Osmanlı Devleti’nin hakimiyetini tanıyan Kırım Hanlığı, Mekke Emirliği, Eflak, Boğdan ve Erdel Beylikleri, Sakız Cumhuriyeti imtiyazlı yönetimlerdi. Bunlar iç işlerinde serbest olup yöneticileri Osmanlı tarafından kendi soyluları arasından atanırdı.
14.Soru
I. İskan politikası uygulaması II. Miri arazi rejiminin uygulanması III.Medreseler yapılması IV. Kervansaraylar inşa edilmesi Anadolu Selçuklu Devleti’ne ait yukarıdaki gelişmelerden aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
Üretimin sağlanması
|
Ticarete önem verilmesi
|
Okur-yazar oranını genişletmek
|
İkta sisteminden uzaklaşılmıştır
|
Devlet merkezileşmesi güçlenmiştir
|
15.Soru
Türkmen göçebelerden oluşan toplulukların Orhan Gazi zamanından itibaren yeni yerler fethetmekte yararlı ve vurucu güçler olarak sürekli sınır bölgelerinde konuşlandırılmasının altında yatan neden olarak hangi durum ileri sürülebilir?
Göçebelerin devletin ilk kurumlarının olgunlaştığı, düzen ve güvenliğin esas olduğu şehir yaşamına uyum sağlayamaması
|
Orhan Gazi zamanında göçebelerin yerine ikame edilecek ve doğrudan hükümdara bağlı düzenli bir ordunun kurulması fikrinin ortaya atılması
|
Kurulan düzenli ordunun ücretini savaş ganimetlerinden değil de doğrudan merkezi yönetimden alacak olması
|
Merkezi bütçenin düzenli orduyu sürekli olarak besleyebilecek kapasitede olmaması
|
Orduda yer alan Hristiyan sayısının gün geçtikçe artış göstermeye başlaması
|
16.Soru
Osmanlı devlet anlayışında toplum yapısı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi geçerli değildir?
Osmanlı hükümdarları toplumu reaya ve askeri/yönetici sınıf olmak üzere ikiye ayırmıştır.
|
Ayrıcalıklı olan ve vergi vermeyen askeri/yönetici sınıf devletin asıl üretici gücünü oluşturmuştur.
|
Etnik ve din kökenlerine bakılmaksızın oluşturulan reaya, vergi verip, tarım ve ticaretle uğraşmıştır.
|
Fetihler sonrasında katılan Reaya ve askeri/yönetici sınıfların konumu Osmanlı'da da devam etmiştir.
|
Askeri ve yönetici sınıf vergi ayrıcalıkları ile doğrudan sultanın hizmetinde olmuştur.
|
17.Soru
Aşağıdakilerden hangisi Selçuklularda ülke içi ve dışında savaşlara neden olan, siyasi-ekonomik sarsıntılara yol açan ve adem-i merkezileşmeyi hızlandıran bir faktördür?
Bürokratların İran-Arap kökenli olması |
İkta sisteminin uygulanması |
Veraset sisteminin bulunmayışı |
Gulam ordusunun kuruluşu |
Ulema sınıfın güçlenmesi |
Selçuklu Yönetiminin Ögeleri konusu okunacak
18.Soru
Osmanlı düzenli ordusunda süvarilere ne ad verilirdi?
Mültezim |
Müsellah |
Müsellem |
Mukataa |
Mültezem |
Orhan Gazi zamanında doğrudan hükümdara bağlı düzenli bir ordu olarak, piyadelerine yaya, süvarilerine müsellem adı verilen paralı bir ordu kuruldu.
19.Soru
Aşağıdaki olaylardan hangisinden sonra Karahanlı Devleti'nin Batı kanadında İslamiyet resmen kabul edilmiştir?
Taraz şehrinin Samaniler tarafından ele geçirilmesi |
Taraz kentindeki tapınağın camiye çevrilmesi |
Satuk Buğranın amcasını tahtan indirmesi |
Bir Samani emirinin Karahanlılara sığınması |
Karahanlı yöneticilerin Müslümanlığa geçmesi |
Karahanlı şeceresinde göze çarpan ilk isim Bilge Kül Kadır Han’dır. Kendisi hakkında kesin bilgiler bulunmamakla beraber devletin bu dönemde Samani devletinin baskısı altındadır. Öyle ki oğulları Bazir Arslan ve Oğulcak zamanında bu baskı tam anlamıyla işgale dönüşmüş, Taraz şehri, Samaniler tarafı ndan ele geçirilirken, Oğulcak’ın Hatun’u da dâhil olmak üzere binlerce Türk esir edilmiş ve kentteki tapınak camiye çevrilmişti (893). Bu arada Samani Hanedanı içinde yaşanan çekişme sonucunda Karahanlılara sığınan bir Samani emiri, Müslümanlığın Karahanlı yöneticiler arasında yaygınlaşmasına ve en sonunda Oğulcak’ın yeğeni Satuk Buğra tarafından kabul edilmesine sebep olmuştu (böylece Satuk ismine Abdülkerim’i ekletmişti). bu gelişmelerden kısa bir süre sonra Satuk Buğra, amcasını tahtan indirirek Karahanlı Devleti’nin batı kanadında İslamiyet’in resmen kabul edilmesini sağladı (900-910).
20.Soru
Aşağıdakilerden hangisinde Orta Asya Türk devletleri kuruluş kronolojisine göre doğru şekilde sıralanmıştır?
Hun – Göktürk – Kutluk – Uygur
|
Kutluk – Uygur – Hun – Göktürk
|
Göktürk – Hun – Uygur – Kutluk
|
Kutluk – Uygur – Göktürk – Hun
|
Hun – Uygur – Kutluk – Göktürk
|
-
- 1.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 2.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 3.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 4.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 5.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 6.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 7.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 8.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 9.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 10.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 11.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 12.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 13.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 14.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 15.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 16.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 17.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 18.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 19.SORU ÇÖZÜLMEDİ
- 20.SORU ÇÖZÜLMEDİ